Hazırladı:Quliyeva Nərmin,Cəfərli Fidan

Amerika psixoloqu F.Perls bu metodu geştalt psixologiya ekzistensializm ideyalarının təsiri altında yaratmış və böyük şöhrət qazanmışdır. F.Perlz geştalt psixologiya çərçivəsində qəbul edilmiş fiqurların qanunauyğunluğunu əsaslandırılmış insan davranışı sahəsinə çevirmişdir. Tələblərin əmələ gəlməsi və təmin edilməsinə o, formalaşma ritmi kimi baxmış və bununla da geştaltı bitmiş hesab etmişdir. Insan özü ilə və onu əhatə edən aləmlə tarazlıq mövqeyində olur. Özü-özü kimi olmaq, öz “Mən”ini həyata keçirmək, bütün tələb və istəklərini reallaşdırmaq və ya bunlara meyllik-bu hormonik sağlam şəxsiyyətin roludur. Öz şəxsi tələblərindən zövq almaq istəyinə xroniki mane olan insan, öz “Mən”inin həyata keçməsindən imtina edir və getdikcə kənardan gələn dəyərlərin axtarışına başlayır. Bu da orqanizmin özünü tənzimləmə prosesinin pozulmasına gətirib çıxarır. Geştalt terapiyaya görə, orqanizm tam bir varlıqdır və davranışın istənilən aspekti tam insan varlığının təzahürü kimi özünü biruzə verir. Insan böyük, geniş tarlanın bir hissəsi kimidir: orqanizm mühit.

 Sağlam şəxsiyyətdə mühitlə sərhəd hərəkətdədir: müəyyən tələbatın yaranması mühitlə “kontakt” tələb edir və geştaltı formalaşdırır, tələbatdan məmnunluq geştaltı tamamlayır və mühitdə “itki” tələb edir.

Nevroloji özünü açıq-aşkar bildirir, adekvat məmnunluq tələbatı şəxsiyyətdə “kontakt” və “itki” prosesləri yaratmır.

F.Perlz

şəxsiyyət artımına özünüdərketmə zonasının prosesi kimi baxır. Bu özünütənzimləməyə gətirib çıxarır və insanın daxili aləmi ilə mühit arasında tarazlığı tamamlayır.F.Perlz

düşüncənin üç zonasını ayırd edir: 1.Daxili-bizim proseslər.

bədənimizdə əmələ gələn hallar və gedən 2. Xarici şüur ilə dərk edilən xarici proseslər.

3. Orta fantaziyalar, münasibətlər, etiqad.

Nevroz halında meyllik orta zonaya yönəlir (iki zona çıxarılmaqla). Fantaziyaya, izahatlara həddindən artıq meyllik şüurun təbii ritm prosesini pozur, pasiyentin bu gününə zərbə vuran keçmişi və gələcəyi barədə fikirlərini cəmləməyə vadar edir və geştaltı tamamlamaq ancaq “indi və burada” məqamlarında mümkün olur. F.Perlzin fikrincə, insanlarda psixi pozğunluq, onların şəxsiyyətinin tam varlıq, yəni geştalt təşkil etmədiyinə görə baş verir.

 Pasiyentl ə rin ə ks ə riyy ə tind ə stress öz ş ə xsi fikirl ə ri v ə düşünülm ə miş konfliktl ə rin n ə tic ə sind ə hissl ə ri il ə kontaktına mane olan baş verir. Geştaltterapiya insanı öz ş ə xsi fantaziyalarını yaşamağa, ş ə xsi emosiyalarını d ə rk etm ə y ə , s ə s intonasiyasına n ə zar ə t etm ə y ə , ə ll ə rin v ə gözl ə rin h ə r ə k ə tin ə fikir verm ə y ə vadar edir. F.Perlz

ə gör ə , bütün pozuntuların ə sasını ş ə xsiyy ə tin mühitl ə optimal tarazlığının v ə özünüt ə nziml ə m ə prosesinin pozulması t ə şkil edir. Geştalt terapiyada özünüt ə nziml ə m ə prosesinin pozulmasının beş ə sas mexanizmi ayırd edilir: 1) introyeksiya; 2) proyeksiya; 3) retrofleksiya; 4) defleksiya; 5) konfluyensiya.

    

Introyeksiya

zamanı insan digər adamların davranış normalarını, nümunələrini, onların qiymətləndirilməsini, hisslərini, baxışlarını, əminliyini mənimsəyir, öz şəxsi təcrübəsi ilə ziddiyyətə girir. Bu bəzən insanın öz şəxsiyyəti ilə uyğun gəlmir (assimilyasiya olunur). Belə assimilyasiya olunmayan təcrübə-introyekt-insan şəxsiyyəti üçün yad bir haldır. İlkin introyektlərə valideyn tövsiyələri xarakterikdir. Uşaq böyüdükcə introyektləri və öz şəxsi əqidəsini ayırmaq çətinləşir: “o, başqalarının ondan nə istədiyi haqda fikirləşir”.

Proyeksiya

–introyeksiyanın tam əksidir. Proyeksiya zamanı ona xas olan keyfiyyətləri özündən uzaqlaşdırır, çünki onlar pasiyentin “Mən” konsepsiyasına uyğun gəlmir. Proyeksiya nəticəsində əmələ gələn dəyişikliklər introyektlərlə doldurulur. “O, başqa şeyi onu günahkar bildiyi kimi edir”.

Retrofleksiya –

özünə tərəf çevirmə. Hər hansı tələbatın blokadalaşdırılmış, sosial mühit tərəfindən təmin oluna bilməməsi hallarında müşahidə olunur. Bu zaman xarici mühitdə manipulyasiya üçün təyin edilmiş enerji onun özünə tərəf yönəlir. Belə aqressiv hisslər-təmin olunmamış tələblər və ya tamamlanmamış geştalt kimi hesab edilir. “O özünə başqasına etmək istədiyi kimi edir” retrofleksiya belə hallarda əzələ sıxılmalarında özünü göstərir. “Mən” və digərləri arasında yaranan ilkin konflikt daxili şəxsi konfliktə çevrilir. Məsələn, “Mən özümü bunu eləməyə məcbur etməliyəm”.

Defleksiya

–real kontaktan uzaqlaşmadır. Defleksiyaya malik olan insan başqa adamlarla problemli vəziyyətlərlə bilavasitə kontaktda olmaqdan qaçır. Defleksiya özünü çərənləmək formasında, rituallıq, konfliktli vəziyyətdə “tumarlamaq” tendensiyası kimi biruzə verir.

Konfluyensiya (birləşmə və ya qovuşma) -

emosionallıq”, “asılılıq-uzaqlıq” və s.

“Mən” və ətrafdakılar arasında sərhədin pozulması ilə ifadə olunur. Belə pasiyentlər öz fikirlərini, hisslərini və arzularını başqalarından çətinliklə ayırırlar. Belə insanlar öz şəxsi davranışlarını təsvir etdikdə “Mən” əvəzliyi yerinə “Biz” əvəzliyindən istifadə edirlər. Konfluyensiya pasiyentin öz şəxsi “Mən”indən inkar etdiyi halda özünü göstərən müdafiə mexanizmidir. Nəticədə dixotomik fraqmentlər üzə çıxır: “kişi-qadın”, “aktiv-passiv”, “rasionallıq-

“Tamamlanmamış iş”

 

“Tamamlanmamış iş”

anlayışı geştalt korreksiyada mərkəzi yerlərdən birini tutur. “Tamamlanmamış iş” duyğuları ilə əlaqələndirilir.

-

onu bildirir ki, əhəmiyyət verilməyən emosiyalar baş verənlərin aktual dərk edilməsi prosesini əngəlləyir. F.Perlzə görə, “tamamlanmamış iş”in tez-tez rast gəlinən və çox pis görünən növlərindən biri inciklikdir ki, bu da əlaqələri pozur. “Tamamlanmamış işi” tamamlamaq üçün emosional ləngimədən azad olmaq lazımdır ki, bu da geştalt korreksiyanın ən vacib məqamlarından sayılır. “Uzaqlaşmaq, kənarlaşmaq”-geştalt terapiyanın digər vacib terminlərindən biri də budur. Bu anlayış özünü etirafla əlaqədar davranış xüsusiyyətlərində biruzə verir və tamamlanmamış işin xoşagəlməz Geştalt korreksiya prosesində pasiyent öz həqiqi şəxsiyyətini dərk etmək üçün F.Perlzin nevrozun səviyyələri adlandırdığı beş səviyyədən keçməlidir:

     

Birinci səviyyə-

saxta münasibətlərin, oyun və rolların səviyyəsidir. Bu, saxta rol davranışının bir qatıdır, oynanılan rollar və stereotiplərdir. Nevroloji şəxsiyyət öz “Mən”inin reallaşmasını inkar edir və başqa adamların ümidlərinə əsasən yaşayır. Nəticədə insanın şəxsi məqsədləri və tələbləri təmin edilmir. İnsan məyus, ümidsiz olur və öz varlığına biganə yanaşır.

İkinci səviyyə-

can atır.

fobik səviyyədir. Bu-öz saxta hərəkətlərini və əməllərini dərk etməklə əlaqədar yaranan qorxu hissidir. İnsan dərk edir ki, özünü səmimi apararsa-hansı nəticələr törənə bilər. Belə halda onu qorxu hissi bürüyür. Insan özünün kim olduğundan qorxur. Qorxur ki, cəmiyyət onun ostrakizmini rədd edər və beləliklə, müştəri öz ağrılı təəssüratları ilə toqquşmadan qaçmağa

Üçüncü səviyyə-

ümidsizlik və çıxılmaz vəziyyət səviyyəsidir. Bu səviyyə onunla xarakterizə olunur ki, insan çıxılmaz vəziyyətə düşür və nə edəcəyini, hara gedəcəyini bilmir. O, itkini kənardan seyr edir, həyəcan keçirir, lakin öz şəxsi resurslarından istifadə etməyə nə hazır deyil, nə də bunu heç istəmir. Beləliklə, o çıxılmaz vəziyyətdən kənarlaşmaqdan qorxaraq, özünü saxlayır. Bu məqamlar müştərinin öz şəxsi acizliyi ilə bağlıdır.

Dördüncü səviyyə-

bacaracağam” .

imploziya daxili təlaş, təşviş, iztirab, ümidsizlik, özünə qarşı nifrət-belə fikirlərlə insan özü-özünü məhdudlaşdırır və kiçildir. Bu səviyyədə pasiyent ölüm qorxusu hiss edir. Bu məqamlar insan daxilindəki çox sayda enerjinin toplanaraq, onun daxili qüvvələrilə toqquşması ilə bağlıdır. Bu təzyiqin yaranması nəticəsində, pasiyentə elə gəlir ki, onu məhv etmək istəyirlər. Məyus olan insan belə bir qərar verir: “Özüm bununla məşğul olacağam və özüm bu işlə

Beşinci səviyyə-

eksploziya, partlayış səviyyəsidir. Pasiyent bütün saxtakarlıqları öz üzərindən ataraq, öz həqiqi “Mən”indən uzaqlaşaraq həyatını yaşamağa davam edir. Beləliklə, geştalt korreksiya-şəxsiyyətin azad olmasına və sərbəstliyinə yönəlmiş, istiqamətlənmiş bir yanaşmadır.

Korreksiyanın m

ə

qs

ə

dl

ə

ri.

  Geştalt korreksiyanın məqsədi insanda olan təbii ehtiyatların çərçivədən kənara çıxması və oyanmasıdır ki, bu da insanın inkişafına, onun yetkinliyinə və dəyərlərinə çatmasına, pasiyentin şəxsi inteqrassiyasına tam çatmasına gətirib çıxarır.

Əsas məqsəd:

insanın öz potensialının tam realizasiyasına kömək etməkdir. Aşağıdakı göstəricilər bu məqsədə kömək edir: aktual özünüdərketmənin tam işinin təmin edilməsi; daxili nəzarətlə lokusun birləşməsi; özünüdəyərləndirmənin və sərbəstliyin təbliği; şəxsiyyətin inkişafına mane olan psixoloji blokların kəşfi.

 

Psixoloqun mövqeyi.

Geştalt korreksiyada psixoloq katalizator, köməkçi, yaradıcı-yəni pasiyentin tam geştalt olmasını təminedici kimi çıxış edir. Psixoloq pasiyentin şəxsi hisslərinə bilavasitə toxunmaqdan çəkinməyə çalışır və onun bu hisslərini yüngülləşdirməyə meyl edir.

Əsas məqsəd:

biruzə verir.

qarşılıqlı əlaqənin yaranmasıdır. Bu, özünü pasiyentin şəxsi daxili ehtiyatlarının aktivləşməsində və onun şəxsi inkişafına təsirində 

Pasiyentə olan tələblər və ümidlər.

Geştalt korreksiyada pasiyentə aktiv rol tapşırılır. Bu rolun oyunu zamanı pasiyent öz mövqeyini şəxsən şərh etmək iqtidarında olmalı, öz həyatında və davranışlarında bu mövqeni dərk etməlidir. Nəzərə alınır ki, pasiyent öz mövqeyini və yaşadığı həyəcanı psixoloqa izah etdikcə, o, bu hissləri yaşamalıdır. Onun verbal hissləri vacibdir. Lakin pasiyentin arzuları, aktiv həyəcanını dəf etmək istəyi ondan artıq olmalıdır ki, o bu vəziyyətdən çıxa bilsin və öz gələcək həyatında xoşbəxt olsun.

Geshtalt therapy demonstration by Fritz Perls

Eksperimental (dissosiasiya olunmuş) dialoq dig

ə

r adı il

ə

"Qaynar stol".

 Bu dialoq şəxsiyyətin arasında aparılır. Belə bir dialoq baş tutarsa, psixoloq bir eksperiment həyat fraqmentləri aparmağı təklif edir: bu fraqmentlər dialoq stul qoyulur söyləyərək şəxsiyyətin aqressor (topdoq), psixoloji həyatında çox əhəmiyyətli olmalıdır. Məs, aqressiv və passiv başlanğıclar arasında, düşmən və müdafiəçi arasında. Bu, şəxsi hisslər arasında aparılan bədənin ayrı-ayrı üzvləri arasında aparıla bilər. Oyunun texnikası belədir: pasiyentin oturduğu stulun qarşısında “qaynar stul” və boş və bu stulda “təsəvvür edilən” həmsöhbət otuzdurulur. Pasiyent növbə ilə bu stulları dəyişir və dialoq aparır, həyatının müxtəlif fraqmentlərini əks etdirdikcə, özü həm həm də qurban (anderdoq) mövqeyindən çıxış edir. Növbə ilə gah bir nəfərin, gah da digərinin adından replikalar mövqeyini açıqlayıb aydınlaşdırır.

“Böyük it” v

ə

“Küçük”,dig

ə

r adı il

ə

"m

ə

suliyy

ə

t alıram".

   Çox geniş yayılmış üsullardan biri kimi iki oyun mövqeyi “Böyük it” və “Küçük” sayılır. “Böyük it” böyük tələbləri, vəzifələri, fikir və rəyləri təmsil edir.

“Küçük” isə passiv müdafiə məqsədini təcəssüm etdirir, müxtəlif bicliklər və fəndlər axtarır, özünü doğrultmağa çalışır. Bu mövqelərdən çıxış edən hər iki tərəf arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə başlayır və şəxsiyyətlərə tam nəzarət yetirilir. “Böyük it” cavab verməyən tələblərə, davranışın mənfi nəticələrinə və cəzalandırma qorxusu ilə təzyiq göstərməyə çalışır. “Küçük” isə mübarizəyə dərhal girmir, bicliklərə əl atır, onlardan istifadə edir. Onun üçün aqressiv olmaq xarakterik deyildir.

Şəxsiyyətlər arasında dialoq baş tutduqda, müştərinin gündəlik həyatındakı müxtəlif vəziyyətlərin dərk edilməsi fraqmentlər kimi ortaya çıxır. Məsələn, pasiyent özünü məcbur edir ki, nə isə etsin və ya özünü doğrultmaqla məsələni həll edir. Pasiyent ilə sistemləşdirilmiş və aparılan səmimi dialoqun köməyi ilə psixoloq məşğələlər zamanı ona öz töhfəsiz hərəkətlərini başa sala bilir və pasiyentə daha səmimi olmağı və özünü daha effektli idarə etmək qaydalarını ona öyrədir.

Bu üsul daha energetik potensiala malikdir, müştərini daha adekvat hərəkətlər etməyə motivləşdirir.

Dair

ə

l

ə

rin tamamlanması v

ə

getm

ə

k;dig

ə

r adı il

ə

ya dair

ə

üzr “qrup terapiyası”

ə

 Bu da çox məşhur psixotexnikadır. Aparıcının (bu texnika qrupla aparılır) xahişi ilə pasiyent bütün iştirakçıların yanından növbə ilə keçir, onları dövrələyir, onlara nə isə deyir və ya onlarla nə isə iş görür. Bu zaman qrup nümayəndələri sorğuya cavab verə bilərlər. Üsul qrup üzvlərinin aktivləşməsi üçün istifadə olunur, onları yeni davranış və azadlıq riskinə sövq edir. Çox vaxt belə təklif olunur ki, işi tamamlamaq lazımdır. Məsələn, “xahiş edirik, hər bir qrup üzvünə yaxınlaşın və bu sözləri deyin: “Mən özümü narahat hiss edirəm, çünki...””. pasiyent dairə çərçivəsində gəzir və qrup üzvlərinə yaxınlaşaraq, onu narahat edən suallara cavab axtarmağa çalışır: ətrafdakılar onu necə qiymətləndirir, onun haqqında nə fikirləşirlər. Pasiyent bəzən qrup üzvləri haqqında öz şəxsi fikirlərini də onlara çatdıra bilir. Bu üsul pasiyentin şəxsi həyəcanlarını aydınlaşdırıb tamamlamağa və onu əhatə edənlərlə əlaqəni möhkəmləndirməyə yol verir.

“

Ə

ksin

ə

” (

ə

ks çevirm

ə

üsulu).



Bu üsul onunla tamamlanır ki, pasiyent ona tam əks olan, onun xoşuna gəlməyən davranışları nümayiş etdirir. Məsələn, utancaq bir adam özünü fərqli kimi aparır, nəzakətli özünü kobud aparır və s. Bu üsulda pasiyent onun üçün yeni olan davranışı görür və onu dərk edir.

 Bu üsul bədən üzvləri, vokal və digər hərəkətlərin hiperbolizasiyası yolu ilə dərk edilmə prosesinin inkişafına yönəlmişdir. Bu üsul adətən bu və ya digər davranışlarla bağlı olan hissləri intensivləşdirir: hər hansı bir ifadəni bərkdən təkrarlamaq, hər hansı bir hərəkəti daha mənalı, təsirli və səlist etmək. Bu, müştərinin hər hansı bir həyəcanı boğmaq istədiyi vəziyyətində öz əhəmiyyətini daha aydın göstərir. Beləliklə, daxili əlaqələrin inkişafı baş verir.

 Istənilən natamam geştalt tamamlanmamış iş sayılır və tamamlanmağı tələb edir. Insanların əksəriyyətində onların qohumları, valideynləri və ya işçiləri və s. ilə əlaqəli tamamlanmamış işləri vardır. Bunlar özlərini çox vaxt pretenziya və açıqlanmamış şikayətlər kimi göstərir. Pasiyent təklif olunur ki, “boş stul”un köməyi ilə öz hisslərini həmsöhbətinə bildirsin və ya tamamlanmamış iş ilə əlaqəsi olan qrup üzvlərindən birinə müraciət etsin. Geştalt qrupla aparılan iş təcrübəsində ən çox qeydə alınan tamamlanmamış əhəmiyyətli hisslərdir ki, bunlar da özünü günahkar cismində görür və ya bu hisslər inciklik hissləri olur. Oyun da elə məhz bu hisslərlə başlayır və belə cümlə tamamlanmamış qalır: “Mən incimişəm...”

Eksperimental mübağilə (şişirtmə). Tamamlanmamış iş.

Geştalt terapiya

X

ə

yallaşdırılmış proyektli oyunlar,dig

ə

r adı il

ə

"hissl

ə

rinl

ə

qalma"

 Proyeksiya prosesini illüziyalaşdırır, misallarla əyaniləşdirir və şəxsiyyətin rədd edilən aspektləri ilə eyniləşdirməkdə qrup iştirakçılarına kömək edirlər. Bu oyunlardan ən məşhuru “antik mağaza”dır. Pasiyentə təklif olunur ki, gözlərini bağlasın, özünü tam boşaltsın, sonra fikrinə gətirsin ki, gecənin yarısı o ensiz bir küçə ilə antik mağazanın yanından keçir. Bu mağazanın şüşələri çox çirklidir, lakin güclə içəri baxdıqda hər hansı bir əşyanı görmək mümkündür. Pasiyentə təklif olunur ki, bu əşyaya çox diqqətlə baxsın, sonra antik mağazadan uzaqlaşsın, daha sonra bu mağazanın pəncərəsindən gördüyü əşyanı təsvir etsin. Bundan sonra yenə pasiyentə təklif olunur: özünü bu atılmış əşyanın yerində hiss etsin və birinci şəxsin adından öz hisslərini ifadə edərək aşağıdakı suallara cavab versin: “Niyə onu bu antik mağazada qoyublar?”, “Bu əşya cismində onun varlığı nəyə oxşayır?”. Bu əşya ilə eyniləşdirilərək, müştərinin şəxsi aspekti yoxlanılır.

“M

ə

nim sirrim var”.

 Bu oyunda günah və utanmaq hisslərinin axtarışı əsas yer tutur. Qrup iştirakçılarının hər birindən xahiş olunur ki, özləri üçün çox vacib olan bir şey haqqında fikirləşsinlər və onu gizli saxlasınlar. Psixoloq iştirakçılardan xahiş edir ki, bu sirri bir birinə deməsinlər, amma təsəvvür etsinlər ki, bu sirrin üstü açılsa və ətrafdakılara məlum olsa, onlar buna necə reaksiya göstərəcəklər. Bundan sonrakı addım belə olur: hər bir qrup iştirakçısı özü-özlüyündə fikirləşməlidir: o nə cür dəhşətli sirri öz ürəyində saxlamağı bacarır və beləliklə, məlum olur ki, insanlar özlərinə çox əziz və vacib olan sirlərinə bilməyərəkdən, onları dərk etmədən çox bağlanırlar.

“Mübaliğ

ə

”.

 Geştalt terapiyada “bədən dili” adlanan terminə böyük diqqət yetirilir. Belə hesab edilir ki, fiziki simptomlar insanın verbal dilinə baxmış onların hisslərini daha dəqiqliklə, aydın çatdırırlar. Düşünülməmiş hərəkətlər, jestlər, duruşlar çox vaxt pasiyentdə olan əsas məlumatların göstəricisi kimi özünü biruzə verir. Bu siqnallar bəzən tamamlanmamış, axıra qədər inkişaf etməmiş və ya səhv ola bilər. Müştəridən onun bilməyərəkdən etdiyi hərəkəti və ya jesti davam etməsini xahiş edərək, vacib yeniliklər əldə etmək olar. Məsələn, özünü möhkəm saxlamağı bacaran kişi barmaqları ilə stolun kənarını döyəcləyir. Bu anda qrupdakı qadın nə haqda isə ətraflı məlumat verərək danışır. Kişidən soruşduqda ki, o, qadının danışdıqları haqqında nə düşünür, kişi bildirir: bu onu az maraqlandırır və stolun kənarlarını döyəcləməkdə davam edir. Bu halda psixoloq kişidən xahiş edir ki, stolun kənarını daha möhkəm döyəcləsin və bu, müştərinin öz hərəkətlərini dərk edənə qədər davam etsin. Pasiyent daha çox hirslənir, bir dəqiqədən sonra o, stolun kənarını daha bərkdən döyəcləyir, bununla qadının danışıqları ilə razı olmadığını kəskin şəkildə bildirir və düşünür: “Bu da eynən mənim həyat yoldaşım kimi edir”. Belə düşüncəyə əlavə olaraq kişi güclü hisslərini tam nəzarətdə saxlaması haqqında fikirləşir və onları ifadə edir.

“M

ə

şq”.



F.Perlzin

həyat fikrincə, insanlar öz vaxtlarının çoxunu “xəyal səhnəsi”ndə müxtəlif rollar məşq etdirməklə keçirirlər və bu oyunlar zamanı konkret vəziyyətlərə və insanlara münasibətlərini bildirirlər. Çox vaxt konkret anlarında edilməməsi şəxsiyyətin bu anlara öz təsəvvürlərində hazırlaşdığı kimi olmadığı üçün baş verir.

müvəffəqiyyətin əldə

“Hazır fikrin yoxlanılması”.

   Psixoloq pasiyent bu fikri bir ilə söhbət etdikdə və ya onu dinlədikdə çox vaxt onun danışığında müəyyən məntiqi tutur və o aşağıdakı formuldan istifadə edir: “Sənə qulaq asarkən, məndə belə bir fikir əmələ gəldi: sənə təklif edirəm ki, ifadəni bir də təkrar edəsən və səni bir daha eşidim. Əgər razısansa, bu neçə qrup üzvünə təkrarla ”. Bu tapşırıqda müştərinin hərəkətindəki gizli əhəmiyyət izahat faktoruna çevrilir. Amma psixoloq öz şərhi haqqında pasiyentə məlumat verməyə çalışmır, o ancaq pasiyentə onun həyəcanını tədqiq etmək imkanı yaradır. Əgər bu hipotez bəhrə versə, müştəri onu öz şəxsi fəaliyyətində və təcrübəsində inkişaf etdirə bilər. F.Perlz bu metodu əvvəlcə fərdi korreksiya şəklində işlətmişdir. Daha sonralar tam şəkildə qrup formasına keçmiş və onun nə qədər səmərəli olduğunun şahidi olmuşdur.

Qruplaşdırılmış iş pasiyent üzərində mərkəzləşdirilmiş şəkildə aparılır və qrupdan “xor” şəklində istifadə edilir. Qrup iştirakçılarının biri ilə iş aparıldıqda isə “qaynar stul” metodundan istifadə edilir. Bu stulun yanında psixoloqun stulu qoyulur, səssiz autoterapiya kursu aparılır. Bu zaman onlar öz “Mən”inin bəzi məqamlarını fraqmentləşdirir və bununla tamamlanmış vəziyyətləri sona çatdırırlar.

Geştalt terapiya üsullarının hamısı şəxsiyyətə psixoloji dayaq verərək, onu keçmiş və gələcək problemlərdən azad etməyə yönəldir.

Üzl

ə

şdirm

ə     Perls'in terapiya stili , artıq üzləşdirici və iti ola bilməsinə baxmayaraq , Gestalt yanaşmasını şəxsiyyəti ilə də bağlı olaraq , həddindən mənimsəyən şəxslərin öz stilin ə tətbiqi mümkündür.

Gestalt texnikalarından bir çoxu üzləşdiricidir . Bu texnikaları istifadə edən terapevtlər,məcburedici və aktiv olmalıdırlar.

Pasiyentlərdə özlərini məcbur etməyə və risk almağa könüllü olmalıdırlar.

Üzləşdirmə gestalt texnikasının bir parçasıdır,lakin bu bir hücum olaraq görülməməlidir. Üzləşdirmə,pasiyentlərlə əməkdaşlıq yoluyla, xüsusilə ; düşüncələri , tutum və davranışlarını nəzərdən keçirməyə imkan yarada bilər.

Pasiyent, bunun acı verən Üzləşdirmə,mənfi bir hadisə xüsusiyyətlərin və haqqında danışarkən gülümsəyirsə bu uyğunsuzluğa diqqət yetirmək və pasiyentin fərqinə varması üçün bu texnikadan istifadə etmək olar.

ya zəif cəhətlərin qabardılmasına dəyişikliklərlə olmalıdır.

yönəlik nəticələnən olmamal ı,pasiyentdə səmimi marağın müsbət göstərilməsi

“Üzl

ə

şdirm

ə

” texnikasına aid nümun

ə

.