Transcript Chemia ogólna Chemia organiczna Wojciech Solarski Podręcznik: Chemia dla inżynierów, pr. zb. pod red.

Chemia ogólna
Chemia organiczna
Wojciech Solarski
Podręcznik:
Chemia dla inżynierów, pr. zb. pod red. J.Banaś,
W.Solarski, ROZDZ. IX
Podręcznik internetowy: E-Chemia
www.chemia.odlew.agh.edu.pl/dydaktyka.htm
Węglowodory





Alkany CnH2n+2
Alkeny CnH2n
Cykloalkany CnH2n
Alkiny CnH2n-2
Areny
H
H
C
H
H
C
C
H
H
H
H
C
C
H
H
C
H
H
Katenacja
Izomeria
CH3 CH2 CH2 CH2 CH2 CH2 CH2 CH3
C C C C C
C
CH3
C C C C
CH3
CH3
C CH 2
CH
CH3
C
C
C C C C
CH3
CH3
H3C
CH3
CH3
CH 3
Alkany CnH2n+2
Metan CH4
Etan C2H6
Propan C3H8
Butan C4H10
Pentan C5H12
Metan CH4
Etan C2H6
Propan C3H8
Butan C4H10
Heksan C6H14
Heptan C7H16
Oktan C8H18
Nonan C9H20
Dekan C10H22
Alkeny CnH2n
Eten C2H4
Propen C3H6
Buten C4H8
Penten C5H10
Heksen C6H12
Hepten C7H14
Alkiny CnH2n-2
Etyn C2H2
Propin C3H4
Butyn C4H6
Pentyn C5H8
Heksyn C6H10
Heptyn C7H12
BENZEN C6H6
Benzen C6H6
Struktura pierścieniowa, płaska
hybrydyzacja atomów węgla sp2
Areny
Benzene
Naphthalene
Anthracene
Azulene
Heptalene
Biphenylene
Acenaphthylene Acephenanthrylene
Phenanthrene Pentalene
as-Indacene
Chrysene
s-Indacene
Pyrene
1,2-Diphenylethylene
(Stilbene)
Triphenylmethane
Tetraphenylmethane
Indene
Fluorene
Naphthacene
Biphenyl
Wydobywanie ropy
Przeróbka ropy naftowej
Kraking
Skutek zanieczyszczenia powietrza
Zmiany klimatu – efekt cieplarniany
Zapotrzebowanie na energię
Wzrost alternatywnych źródeł energii
Energia
odnawialna
Paliwa
nieodnawialne
Jednostki: 1 Exajoul (34 mil. ton węgla) - Prognoza Shell
WODÓR PALIWEM PRZYSZŁOŚCI
Reakcje chemiczne związków organicznych
1.
Substytucji atomu lub grupy atomów
2.
Addycji atomu lub grupy atomów
3.
Eliminacji atomu lub grupy atomów
4.
Izomeryzacji
5.
Polimeryzacji
Reakcje związków organicznych
1.
Reakcje substytucji
Reakcje związków organicznych
2. Reakcje addycji chlorowcowodorów do alkenów
Eten
Chloroetan
Reakcje związków organicznych
3. Reakcja eliminacji
Reakcje związków organicznych
4.
Izomeryzacja
butan
metylopropan
Reakcje związków organicznych
5.
Polimeryzacja
Polimery
to makrocząsteczki zawierające wiele
powtarzających się merów (100-1000000)
monomer
polimer
skrócony zapis
Reakcje związków organicznych
5.
Polimeryzacja
Główne rodzaje polimeryzacji:
• ADDYCYJNA
• KONDENSACYJNA
monomer
polimer
skrócony zapis
POLIMERYZACJA
ADDYCYJNA
Polimeryzacja addycyjna jest
wielokrotnie powtarzającą się
reakcją łączenia się cząsteczek
monomeru do postaci polimeru
zachodzącą wskutek pękania
wiązań podwójnych
Polimeryzacja addycyjna to
taka, w której nie powstają
produkty uboczne
75% polimerów spotykanych w
życiu codziennym powstaje z
zastosowaniem polimeryzacji
rodnikowej
Polimery kondensacyjne - żywice





29
Fenolowo- formaldehydowe
Mocznikowo-formaldehydowe
Poliestry
Epoksydowe
Poliuretany
Żywice fenolowo-formaldehydowe
*
-OH
*
*
30
Katalizator
+ HCHO
CH2OH
-OH
31
Ważne grupy funkcyjne
Nazwa
Alkan
Alken
Alkin
Struktura grupy funkcyjnej
Zawiera jedynie wiązania
pojedyncze C-C i C-H
C C
C C
Przykład
Końcówka nazwy
CH3 CH3
Etan
CH2 CH2
Eten (etylen)
-en
H C C H
Etyn (acetylen)
H
-yn/-in
H
H
Aren
-an
H
H
H
Benzen
-
Ważne grupy funkcyjne
Nazwa
Struktura grupy funkcyjnej
Halogenki
Alkohol
C X
C OH
X = F, Cl, Br
Przykład
Końcówka nazwy
CH3Cl
Chlorometan
CH3OH
-ol
Metanol
Eter
C O C
CH3OCH3
eter
Dimetyloeter
Amina
C NH2
CH3NH2
-amina
Metyloamina
Nitryl
C C N
CH3C N
nitryl
Etanonitryl (acetonitryl)
Tiol
C SH
CH3SH
Metanotiol
-tiol