Transcript Dopuszczenie do eksploatacji zmodernizowanych linii kolejowych – obowiązki na etapie projektowania Warszawa, 12 grudnia 2014 r. Urząd Transportu Kolejowego, Al.

Dopuszczenie do eksploatacji zmodernizowanych linii
kolejowych – obowiązki na etapie projektowania
Warszawa, 12 grudnia 2014 r.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Schemat postępowania na etapie projektowania
Podjęcie decyzji o rozpoczęciu
inwestycji
Decyzja Prezesa
UTK o obowiązku
uzyskania
zezwolenia
Ustalenie kategorii linii zgodnie z
Rozporządzeniem 1315/2013
Modernizacja
Zgłoszenie Prezesowi UTK zakresu
planowanych prac
Odnowienie
Obowiązek przekazania Prezesowi UTK informacji
o wszczęciu procedury weryfikacji WE
Inwestycja
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Szczególne wymagania projektowe dla sieci TEN-T
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1315/2013
z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących
rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej i uchylające decyzję nr
661/2010/UE
Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. rozporządzenia:
Sieć kompleksowa składa się ze wszystkich istniejących i planowanych
infrastruktur transportowych transeuropejskiej sieci transportowej, jak
również środków wspierających efektywne i zrównoważone z punktu
widzenia społecznego i środowiskowego wykorzystywanie tej infrastruktury.
Sieć ta jest identyfikowana i rozwijana zgodnie z rozdziałem II.
Zgodnie z art. 6 ust. 3 ww. rozporządzenia:
Sieć bazowa składa się z tych części sieci kompleksowej, które mają
największe znaczenie strategiczne z punktu widzenia osiągnięcia celów
rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Sieć ta jest identyfikowana i
rozwijana zgodnie z rozdziałem III.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Szczególne wymagania projektowe dla sieci TEN-T
Szczególne wymagania projektowe dla sieci TEN-T
W zależności od kategorii do której przynależy linia kolejowa:
Różnice:
 w wartościach parametrów użytkowych, które należy przyjąć na etapie
projektowania (Skrajnia, Nacisk osi, Prędkość na linii, Długość pociągu)
 w wartościach parametrów podstawowych (m.in.: maksymalne pochylenia,
przechyłka, zamknięcia nastawcze w rozjazdach i skrzyżowaniach)
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Podział prac ze względu na ich zakres w
istniejącym już podsystemie:
Wymiana w ramach
utrzymania
Odnowienie
Modernizacja
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Wymiana w ramach utrzymania:
 niezdefiniowana wprost w ustawie o transporcie kolejowym ale można
uznać że są to mniejsze prace w odróżnieniu od większych, tj.
modernizacji oraz odnowienia
 w Dyrektywie 2008/57/WE:
„wymiana w ramach utrzymania” oznacza wymianę części na inne
części o identycznych funkcjach i osiągach w ramach utrzymania
prewencyjnego lub naprawczego.
 użyte w Technicznych Specyfikacjach Interoperacyjności
 podjęcie prac mieszczących się w zakresie tego pojęcia nie tworzy
obowiązku zgłaszania do Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Zgodnie z TSI INF CR:
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Odnowienie a modernizacja
Zgodnie z art. 4 pkt 44 ustawy o transporcie kolejowym:
odnowienie - większe prace wymienne w podsystemie lub
w części podsystemu, które nie zmieniają całkowitych
osiągów podsystemu
Zgodnie art. 4 pkt 43 ustawy o transporcie kolejowym:
modernizacja - większe prace modyfikacyjne wykonywane
w podsystemie lub w jego części, poprawiające całkowite
osiągi podsystemu
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Zgodnie z TSI INF CR:
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Podział ten
aktualny jest
tylko do obecnej
TSI !
W nowych TSI
kategorie będą
inne!
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Podsumowując:
• różnica pomiędzy odnowieniem a modernizacją sprowadza się do
kryterium zmiany osiągów podsystemu
• na gruncie podsystemu „Infrastruktura” w obrębie TSI INF CR można
osiągi podsystemu sprowadzić do parametrów użytkowych
• W przypadku pozostałych podsystemów sprawa jest bardziej
skomplikowana, zależy to od konkretnego przypadku. Np. w przypadku
podsystemu „Sterowanie – urządzenia przytorowe” o zmianie osiągów
można mówić w przypadku zmiany funkcjonalności tj. dodawania
nowych funkcji
• Podział na modernizację i odnowienie jest istotny ze względu na różnice
w obowiązkach wobec Prezesa UTK
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Procedura z art. 25k ustawy o transporcie kolejowym
Odnowienie
(art. 25k ust. 3 utk)
W przypadku odnowienia podsystemu strukturalnego objętego zasadniczymi wymaganiami
dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei zarządca albo przewoźnik kolejowy informuje
Prezesa UTK o zakresie prac.
Modernizacja
(art. 25k ust. 3 utk)
W przypadku modernizacji podsystemu strukturalnego objętego zasadniczymi wymaganiami
dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei zarządca albo przewoźnik kolejowy przekazuje
Prezesowi UTK dokumentację opisującą projekt.
(art. 25k ust. 4 utk)
Prezes UTK, w terminie nie dłuższym niż 4 miesiące, na podstawie dokumentacji, o której
mowa w ust. 2, wydaje decyzję stwierdzającą, czy w związku z planowanym zakresem prac
występują przesłanki do wydania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu
strukturalnego po modernizacji, biorąc pod uwagę uwarunkowania techniczne oraz kryteria
bezpieczeństwa systemu kolei.
Ocena wpływu na poziom bezpieczeństwa podsystemu
Przesłanki do oceny przez Prezesa UTK w postępowaniu z art. 25k ust. 4
ustawy o transporcie kolejowym:
• Uwarunkowania techniczne
• Kryteria bezpieczeństwa systemu kolei
Należy czytać to w duchu art. 20 Dyrektywy 2008/57/WE !
• pojęcia niezdefiniowane w ustawie o transporcie kolejowym
• używane w odniesieniu do każdego podsystemu strukturalnego
• interpretowane indywidualnie, biorąc pod uwagę wiele czynników
• krytyczna jest przesłanka wpływu na bezpieczeństwo systemu
kolei
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Obowiązek uzyskania zezwolenia dla podsystemu
Zgodnie z art. 25e ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym:
Zarządcy i przewoźnicy kolejowi mogą eksploatować wyłącznie podsystemy strukturalne,
na które Prezes UTK wydał zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji.
doprecyzowanie
Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zmianie ustawy o
transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1152)
Podsystemy strukturalne eksploatowane w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy bez
zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji mogą być nadal eksploatowane do momentu
uzyskania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu strukturalnego po
modernizacji albo odnowieniu
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Obowiązek uzyskania zezwolenia dla podsystemu
Ta ogólna zasada doznaje licznych wyjątków, w przypadku podsystemów:
• po odnowieniu (art. 25k ust. 3 utk)
• modernizacji, dla których wydano decyzje stwierdzające, że w związku z planowanym
zakresem prac nie występują przesłanki do wydania zezwolenia na dopuszczenie do
eksploatacji podsystemu strukturalnego po modernizacji (art. 25k ust. 4 utk)
• sieci kolejowych, które są funkcjonalnie wyodrębnione z systemu kolei i przeznaczone
tylko na potrzeby pasażerskich przewozów lokalnych, oraz miejskich lub podmiejskich
przewoźników kolejowych prowadzących działalność wyłącznie w obrębie tych sieci
kolejowych (art. 25a ust. 1 pkt 1 utk)
• infrastruktury kolejowej należącej do zarządców prywatnej infrastruktury kolejowej
(art. 25a ust. 1 pkt 2 utk)
• infrastruktury kolejowej przewidzianej wyłącznie do użytku lokalnego, turystycznego
lub historycznego (art. 25a ust. 1 pkt 3 utk)
• metra (art. 2 pkt 1 utk)
• bocznic kolejowych (art. 2 pkt 2 utk)
• infrastruktury kolejowej obejmującej linie kolejowe o szerokości torów mniejszej niż
1435 mm (art. 2 pkt 3 utk)
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Druk sejmowy 2791 – planowana nowelizacja
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw
z dnia 10 lipca 2014 r.
Na chwilę obecną – 3 grudnia 2014 r. Komisja Infrastruktury przedstawiła sprawozdanie z prac
nad projektem
Art. 25k ust. 2 ustawy o transporcie kolejowym
obecnie:
W przypadku modernizacji podsystemu strukturalnego objętego zasadniczymi
wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei zarządca albo przewoźnik
kolejowy przekazuje Prezesowi UTK dokumentację opisującą projekt.
planowana zmiana:
W przypadku modernizacji podsystemu strukturalnego zarządca albo przewoźnik
kolejowy przekazuje Prezesowi UTK dokumentację opisującą projekt wraz z oceną
ryzyka dotycząca wpływu modernizacji na poziom bezpieczeństwa podsystemu
przeprowadzoną zgodnie z przepisami Komisji Europejskiej dotyczącymi wspólnej
metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Druk sejmowy 2791 – planowana nowelizacja
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw
z dnia 10 lipca 2014 r.
Na chwilę obecną – 3 grudnia 2014 r. Komisja Infrastruktury przedstawiła sprawozdanie z prac
nad projektem
Art. 25k ust. 4 ustawy o transporcie kolejowym
obecnie:
Prezes UTK, w terminie nie dłuższym niż 4 miesiące, na podstawie dokumentacji, o
której mowa w ust. 2, wydaje decyzję stwierdzającą, czy w związku z planowanym
zakresem prac występują przesłanki do wydania zezwolenia na dopuszczenie do
eksploatacji podsystemu strukturalnego po modernizacji, biorąc pod uwagę
uwarunkowania techniczne oraz kryteria bezpieczeństwa systemu kolei.
planowana zmiana:
Prezes UTK, biorąc pod uwagę dokumentację i ocenę ryzyka, o których mowa w ust. 2,
uwarunkowania techniczne oraz kryteria bezpieczeństwa systemu kolei ,w terminie nie
dłuższym niż 4 miesiące, wydaje decyzję stwierdzającą, czy w związku z planowanym
zakresem prac niezbędne jest uzyskanie nowego zezwolenia na dopuszczenie do
eksploatacji dla podsystemu strukturalnego po modernizacji
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Druk sejmowy 2791 – planowana nowelizacja
Projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz niektórych innych ustaw
z dnia 10 lipca 2014 r.
Na chwilę obecną – 3 grudnia 2014 r. Komisja Infrastruktury przedstawiła sprawozdanie z prac
nad projektem
Art. 25k ust. 5 ustawy o transporcie kolejowym
obecnie:
Prezes UTK wydaje zezwolenie na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu
strukturalnego, gdy przewidywane prace mogą mieć wpływ na poziom bezpieczeństwa
podsystemu.
planowana zmiana:
Prezes UTK nakazuje uzyskanie nowego zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji
dla podsystemu strukturalnego po modernizacji jeżeli przewidziane prace mogą
negatywnie wpłynąć na ogólny poziom bezpieczeństwa podsystemu.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Obowiązek informacyjny o planowanej inwestycji
Art. 25cb ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym:
Producent podsystemu albo jego upoważniony przedstawiciel, zarządca,
przewoźnik kolejowy, dysponent, importer, wykonawca modernizacji,
inwestor albo podmiot zamawiający jest obowiązany przekazać Prezesowi
UTK informację o wszczęciu procedury weryfikacji WE podsystemu z
zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei
w terminie 14 dni od dnia podpisania umowy z jednostką notyfikowaną.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Obowiązek informacyjny o planowanej inwestycji
Ważne:
Kto: producent podsystemu albo jego upoważniony przedstawiciel, zarządca,
przewoźnik kolejowy, dysponent, importer, wykonawca modernizacji, inwestor
albo podmiot zamawiający
Kiedy: w terminie 14 dni od dnia podpisania umowy z jednostką notyfikowaną.
Co taka przesłana informacja powinna zawierać:
• nazwę podmiotu zgłaszającego,
• Nazwę (numer) jednostki notyfikowanej z którą podpisano umowę,
• opis podsystemu poddawanego ocenie (Nr linii, kilometraż, zakres
prac),
• Techniczną Specyfikację Interoperacyjności (TSI) na zgodność z którą
będzie przeprowadzana ocena.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Stosowanie składników interoperacyjności
Zgodnie z art. 25e ust.1a utk:
Podsystem strukturalny może być dopuszczony do eksploatacji w systemie kolei na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
1) (…);
2) składniki interoperacyjności, z których jest zbudowany, są właściwie zainstalowane i
wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem;
3) (…)
Zgodnie z art. 25cc ust. 1 utk:
Składniki interoperacyjności spełniają następujące wymagania:
1) są dopuszczone do eksploatacji, w przypadku gdy umożliwiają osiągnięcie interoperacyjności w
ramach systemu kolei przy jednoczesnym spełnianiu zasadniczych wymagań dotyczących
interoperacyjności systemu kolei;
2) są użytkowane na przeznaczonym dla nich obszarze użytkowania oraz są odpowiednio
zamontowane i utrzymywane;
3) posiadają deklaracje WE zgodności lub przydatności do stosowania składnika
interoperacyjności z zasadniczymi wymaganiami dotyczącymi interoperacyjności systemu kolei
określonymi w TSI oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 25t.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Stosowanie składników interoperacyjności
W przewodniku do stosowania TSI – część ogólna ujęto to tych słowach:
Ocena zgodności składnika interoperacyjności nie zależy od tego, czy można go
zintegrować z podsystemem. W każdym razie jednak w trakcie procedury
weryfikacyjnej WE dla podsystemu konieczne będzie sprawdzenie, czy składniki
interoperacyjności są użytkowane na przeznaczonym dla nich obszarze
użytkowania określonym w rozdziale 5 każdej TSI i czy są właściwie zintegrowane
z podsystemem. Przy sprawdzaniu zintegrowania z podsystemem należy
uwzględnić ograniczenia i przepisy wskazane w deklaracji zgodności WE
składnika interoperacyjności.
Od tej zasady ustanowiono wyjątki
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Stosowanie składników interoperacyjności
Wyjątki:
•
Określone w TSI:
TSI INF CR
TSI ENE CR
• pozwalają na stosowanie budowli i urządzeń nie posiadających deklaracji WE zgodności lub
przydatności do stosowania pod warunkiem spełnienia rozdziału 6.6. odpowiednich TSI
• w trakcie okresu przejściowego wynoszącego 10 lat od dnia ich wejścia w życie
Jednostka notyfikowana ocenia te składniki interoperacyjności w ramach weryfikacji
podsystemu strukturalnego
Produkcja lub modernizacja/odnowienie podsystemu przy użyciu składników interoperacyjności,
które nie uzyskały certyfikacji, musi zostać zakończona przed upływem okresu
przejściowego, włączając w to oddanie do eksploatacji.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Harmonogramy PKP PLK
Inwestycje z obecnej perspektywy finansowej na lata 2007-2013 należy rozliczyć do
końca 2015 r.
Zgodnie z informacjami Prezesa UTK, w 2015 r. (szczególnie w III oraz IV
kwartale) spodziewane jest złożenie kilkudziesięciu wniosków o:
 wydanie zezwolenia dla podsystemu strukturalnego,
 przyznanie odstępstwa od stosowania TSI oraz
 wydanie decyzji stwierdzających, czy w związku z planowanym zakresem prac występują
przesłanki do wydania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji podsystemu
strukturalnego po modernizacji (art. 25k utk)
W tej sytuacji należy wziąć pod uwagę, że uzyskanie zezwolenia na dopuszczenie do
eksploatacji podsystemu we właściwym terminie do rozliczenia inwestycji może być
utrudnione
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Wejście w życie nowych TSI
1. W dniu 18 listopada 2014 r. Komisja Europejska przyjęła zestaw
zrewidowanych TSI.
2. Zmiany będą dotyczyć szeregu aktów prawnych:
• TSI PRM,
• TSI SRT,
• TSI LOC&PASS,
• TSI INF CR,
• TSI ENE CR,
Zgodnie z planem, zmiany mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.,
choć obecnie ten termin jest zagrożony.
Dla inwestycji na zaawansowanym etapie realizacji zostały przewidziane
przepisy przejściowe
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
TOM II SIWZ: Warunki umowy
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
TOM II SIWZ: Warunki umowy
Przywołany wcześniej zapis jest nieprawidłowy ze względu na to, że do
uzyskania zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji wymagane jest załączenie
certyfikatu weryfikacji WE wydanego dla całego podsystemu tj. objęcia nim
również elementów nieujętych w zakresie prac.
Uzyskanie zezwolenia na dopuszczenie do eksploatacji co do zasady możliwe jest
tylko dla całego podsystemu określonego geograficznie (kilometrażowo). Wyjątki:
 Przewidziane w samych TSI (TSI CCS umożliwia wydanie
oddzielnych zezwoleń na ETCS i GSM-R),
 Ustanowione decyzją Prezesa UTK wydaną na podstawie art. 25k ust.
4 utk,
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
Program Funkcjonalno-Użytkowy
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
Program Funkcjonalno-Użytkowy
Przywołany wcześniej zapis jest nieprawidłowy (zbędny) ze względu na to, że TSI
pozwalają na weryfikację WE podsystemu również w przypadku gdy budowle i
urządzenia, określone jako składniki interoperacyjności nie posiadają deklaracji
WE zgodności lub przydatności do stosowania pod warunkiem spełnienia rozdziału
6.6. odpowiednich TSI.
Jest to rozwiązanie najefektywniejsze ekonomicznie i stwarzające najmniej
sytuacji wątpliwych
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
Program Funkcjonalno-Użytkowy z dnia 25 stycznia 2013 r.
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
Program Funkcjonalno-Użytkowy z dnia 25 stycznia 2013 r.
Decyzja Komisji 2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotycząca technicznej specyfikacji
dla interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym
transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych
została zastąpiona nową TSI w dniu 25 stycznia
2012 r., którą stosuje się po upływie 6 miesięcy
Decyzją Komisji 2012/88/UE z dnia 25 stycznia 2012 r. w sprawie technicznej
specyfikacji interoperacyjności w zakresie podsystemów „Sterowanie” transeuropejskiego
systemu kolei
Dla podsystemu sterowanie – urządzenia
przytorowe dla tej inwestycji przytorowe Prezes
UTK nie przyznał odstępstwa
Dla tej inwestycji powinna być zapewniona zgodność z późniejszą TSI
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
Zapisy w SIWZ
Przykładowo:
Program Funkcjonalno-Użytkowy z dnia 25 stycznia 2013 r.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/57/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. w
sprawie interoperacyjności systemu kolei we Wspólnocie zdefiniowała podsystem „ruch
kolejowy” jako podsystem funkcjonalny
pkt 10 preambuły do Decyzji
Komisji z dnia 14 listopada
2012 r. w sprawie technicznej
specyfikacji interoperacyjności
w zakresie podsystemu „Ruch
kolejowy” systemu kolei w
Unii Europejskiej i
zmieniająca decyzję
2007/756/WE
Niemożliwe jest uzyskanie certyfikatu weryfikacji WE dla tego podsystemu
Urząd Transportu Kolejowego, Al. Jerozolimskie 134, 02-305 Warszawa
URZĄD TRANSPORTU KOLEJOWEGO
Al. Jerozolimskie 134
02-305 Warszawa
e-mail: [email protected]
www.utk.gov.pl