Eşlik Eden Gıda Allerjisi - Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Download
Report
Transcript Eşlik Eden Gıda Allerjisi - Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Anabilim Dalı
Alerji - İmmünoloji Bilim Dalı
Olgu Sunumu
14 Temmuz 2015 Salı
Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Müjde Tuba Çöğürlü
Alerji-Klinik İmmünoloji vaka
sunumu
Dr. Müjde Tuba ÇÖĞÜRLÜ
3 ay, Erkek hasta
Şikayeti :Vücutta döküntü
3 haftalık iken başlayan tüm vücutta yaygın
kaşıntılı,kırmızı döküntüleri olmuş,zamanla
yer yer lezyonların üstünde sarı sızıntı
oluşmuş.
O dönemde anne sütü ve mama ile
besleniyormuş.
Takip eden çocuk hekimi tarafından steroidli
kremler verilmiş ve kullandığı mama
değiştirilmiş.
Döküntülerinde düzelme olmaması
nedeniyle başka bir hekime gitmiş
Steroidli krem ve nemlendirici tedavisi
verilmiş ama kullanım detaylı
anlatılmamış
Şikayetleri azalarak devam eden
hastadan 3. doktor spesik IgE istemiş,
yumurta ve süt alerjisi olduğu
söylenerek bebeğe tam hidrolize mama
anneye süt ve yumurta içermeyen diyet
önermiş
Lezyonları geçmeyen hasta çocuk
allerji bölümüne yönlendirilmiş.
Özgeçmiş :
Prenatal :özellik yok
Natal
:Miadında 3600 gr ağırlığında sezaryan ile doğan ve
asfiksisi olmayan bebek.
Postnatal:hiç hışıltı atağı olmamış,
allerjik rinit yok.
Soygeçmiş: Anne 30 yaş astım tanılı
Baba 36 yaş SS,akrabalık yok
1.çocuk 11 yaşında kız, SS
2.çocuk hastamız
F.M:
Vital bulgular:KTA:11O/dk
ateş:36c
DSS:20/dk
ağırlık:
Deri :Tüm vücutta yaygın eritem ve ekskoriasyonun eşlik ettiği
lezyonlar.
BB
:Orofarinks doğal,Lenfadenopati yok
SS
:Solunum sesleri bilateral eşit ve doğal
KVS :S1 normal, S2 normal,ek ses yok, üfürüm yok
GİS :Batın rahat, defans, hassasiyet yok,hepatosplenomegali yok
SS :normal
•
Hemogram:
Hb:11.2mg/dl
Htc:%33
WBC:12000/mm3
PLT:307.000/mm3
MCV:81fL
Eo:%18.2
Total IgE : 562kU/L
Süt sIgE:16.74
y.Beyazı sIgE:12.78
Özet olarak:
3 haftalık iken başlayan tüm vücutta
yaygın kaşıntılı ,eritemli ,yer yer eksudatif
lezyonlar,
Total IgE ve eozinofil yüksekliği,
İnek sütü ve yumurta spesifik IgE
pozitifliği mevcut
Tanı?
Pratikte görülen sorunlar
• Atopik dermatit sadece cilt sorunu olmadığı
için steroid vermek yeterli değil
• Gıda ve inhalen allerjenler ve atopik dermatit
arasıdaki ilişki mutlaka düşünülmeli
• Atopik dermatit fizyopatolojisinde rol
oynayan cilt bütünlüğü ve enfeksiyondan
koruma, bütüncül bir yaklaşım ile
değerlendirilmeli
Sunum Planı
Atopik dermatitin oluşum mekanizmaları ve önemi
Tanı
Atopik dermatite eşlik eden allerjik hastalıklar
Tedavi
Büyük Çocuk AD
HANİFİN-RAJKA TANI KRİTERLERİ
MAJOR KRİTERLER
Kaşıntı
Ailede atopi öyküsü
Tipik morfoloji ve dağılım
İnfantlarda yüz, extensor bölge tutulumu
Erişkinde flexor bölgede likenifikasyon
Kronik yineleyen dermatit
MİNOR KRİTERLER
Kserozis
Kutanöz enfeksiyonlara duyarlılık
El ve ayakların nonspesifik dermatiti
Iktiyozis
Palmar hiperlinearite
Keratozis pilaris
Serum IgE düzeyinde yükselme
Pitriasis alba
Meme başıekzeması
Erken başlangıçyaşı
Keilitis
Deri testlerine erken tip allerji yanıtı
Dennie Morgan çizgisi
Periorbital koyulaşma
Keratokonus
Anteriorsubkapsülerkatarakt
Yineleyenkonjonktivit
Fasiyaleritemve solgunluk
Perifollikülertutulum
Besin hipersensitivitesi
Beyaz dermografizm
Lipid çözücü ve yün intoleransı
Çevresel,emasyonel faktörlerin
hastalığı etkilemesi
Patofizyoloji
Endojen fkatörler
Genetik defekler
Flaggin gen defekti
LEKTI defekti
SPINK5 defekti
CLDN1
İmmünolojik faktörler
Gıda allerjisi varlığı
İnhalen allerjen varlığı
Egzojen Faktörler
Bariyer bütünlüğünün bozulması
Kaşıma
Enfeksiyonun eşlik etmesi
Patofizyoloji
Deri bütünlüğünün bozulması
Epidermisde laserasyonlar oluşması
Artmış endojen ve egzojen proteolitik enzimler
Artmış sıvı kaybı
Koruyucu lipit kaybı (özellikle ceramid)
Ph artması
Bakteri kolonizasyonu
Allerjen girişinin artması
Enflamasyon oluşumu
AD-Enfeksiyon
Tanı
İyi bir hikaye
Ne zaman başladı
Çocuğun ve anne sütü alıyorsa annenin
İnek sütü ve/veya yumurta diğer gıdalarla
ilişkisi
Rinit, astım yakınmaları var mı
Ailede AD veya başka allerjik hastalık var mı
Tanı
Laboratuvar
Hemogram
Total IgE
SpIgE (inek sütü, yumurta, buğday, fıstık, soya)
DPT
Gıda ile deri prik to prik testi
Yama testi
Eşlik Eden Gıda Allerjisi
Özellikle süt ve yumurta alımı sonrası
Üç tip reaksiyon görüyoruz
Alımdan hemen sonra
erken tip ürtiker, kızarıklıkta artış
Geç tip günler sonra egzemada
Şidetlenme
Miks tip
EAACI and GA2LEN. Allergy 2007; 62:723–8
İnek sütü, yumurta allerjisinde spIgE
normal olursa tanı dışlanır mı?
IgE Aracılı
Ürtiker-Anjioödem
Anafilaksi
Oral allerji sendromu (süt allerjisinde
genelde görülmez, balık veya taze
meyve-sebzelerle daha çok görülür)
Hem IgE hem de Non-IgE Aracılı
Atopik Dermatit
Eozinofilik Özefajit (GÖR’e de neden
olabilir)
Eozinofilik Gastroenterit
Non-IgE Hücre Aracılı
Gıda protein aracılı enterokolit (GIS)
Gıda protein aracılı enteropati (ince
bağırsak)
Gıda protein aracılı proktit ve proktokolit
(rektum ve kolon)
İnfantil kolik
Kabızlık
GÖR
Gıda protein aracılı pulmoner
hemosiderozis (Heiner’s semdromu
Hastanın istenen inek sütü spesifik IgE
sonucu negatif gelseydi tanı
dışlanamazdı; inek sütü yumurta
eliminasyonu 1 ay yapıp sonra sıra ile
inek sütü ve yumurta hastaya verilerek
yükleme yapılması gerekir..
Eşlik Eden Diğer Allerjik Hastalıklar
%55’inde gıda ve/veya inhalen
allerjen pozitifliği mevcuttur
Gıda allerjisi
Astım (%50)
Allerjik rinit
Eşlik Eden Gıda Allerjisi
Çalışmalarda %50 duyarlanma
Bu hasta olduğunu göstermez
Yükleme testleri ile %15-30 oranında
gerçek gıda allerjisi gösterilmiş
Curr Opin Allergy Clin Immunol 2005;5:249-53.
Eşlik Eden Gıda Allerjisi
Sıklık sırasına göre beş gıda
Yumurta, süt, fıstık, Buğday, soya
%90’nı oluşturur
Curr Opin Allergy Clin Immunol 2005;5:249-53.
Eşlik Eden Solunum Yolu Hastalıklar
Özellikle HDM, kedi, polen
Bu hastaların bir çoğunda da astım ve rinit eşlik etmektedir
%10-39’unda HDM maruziyeti ile AD alevlenmektedir
%16’sında bahar-yaz başında AD ot poleni ile alevlenmektedir
J Allergy Clin Immunol 2007; 120:565–9
Immunol Allergy Clin North Am 2010; 30:269–80
Clin Exp Allergy 2007; 37:1624–31
HDM duyarlılığı olan AD allerjenden kaçınmak AD şiddetini
de azaltmaktadır
Br J Dermatol 2000; 143:379–84.
Atopik dermatit tedavi yaklaşımı
İyi bir hikaye alınmalı
-Çocuğun ve sadece anne sütü alıyorsa annenin gıda
alımları ile dermatitin başlama zamanı ve gıda alımı ile
dermatitin alevlenip alevlenmediği iyi sorgulanmalı
IgE’si pozitif veya negatif olsa da,
-Sadece anne sütü alanlarda annenin diyetinden süt, süt
ürünleri, yumurta ve yumurta ürünleri bir ay çıkarılmalı
-Çocuğun mama ihtiyacı varsa veya anne sütü almıyorsa
çocuğa bu sürede hidrolize mamalar verilmeli, süt ürünü ve
yumurta ve yumurta ürünleri diyetten çıkarılmalı
Atopik dermatit tedavi yaklaşımı
Cildi için çok iyi bir nemlendirici tedavi ve bunun önemi
anlatılmalı (gerekirse günde 5-6 kez ve ek nemlendiriciler
kullanılabilir)
-Nemlendirici tedaviden sonrada devamlı kullanılmalı
Sadece iyi bir nemlendirme ile %80 başarı sağlanıyor
Topikal anti-enflamatuar (topikal steroid, topikal
pimektolimus, takrolimus) verilmeli
Eşlik eden enfeksiyonlar, S. Aureus, mantar enfeksiyonları
var mı bakılmalı ve varsa oral antibiyotik, topikal
antibiyotik, topikal anti-mikotik verilmeli
Eşlik eden enfeksiyonlar ne sorun yaratıyor
A. Dermatitde S. Aureus kolonizasyonu sık, S. Aureus
enfeksiyonu eklenmesi ile ekzotoksinine karşı IgE oluşuyor
ve süper antijen olarak bunlar mast hücrelerinden mediatör
salınımına ve T lenfositlerinin proliferasyonunu artırarak
enflamasyonunu artırıyor
Tedaviyi nasıl planlamalı?
AD Tedavisi
Eğitim
• Hastalık hakkında bilgi
• Nemlendiricilerin önemi
• İrritanlardan varsa gıda yada inhalen allerjisi
sakınmanın önem
• Kullanacağı sabun, giysileri
• Nemlendiriciler
• Kapatıcılar
Cilt bakımı • Yumuşatıcılar
• Islak elbise
• Bariyer tamir için kremler
• Cilteki enfeksiyonun
tedavisi
• Hafif-orta derece AD
Topikal KS veya
calcineurin
inhibitörü
Sistemik
tedavi
Ağır AD
Sistemik steroid
Siklosporin
Diğer
tedaviler
Ağır AD
Fototerapi
İmmünoterabi
D vit
IVIG
Tanı: Atopik dermatit ama;
• Önce hastaya steroidli krem verilmiş
• Steroidli krem ve nemlendirici verilmiş
kullanım detaylı anlatılmamış
• Gıda alerjisi saptanmış diyet önerilmiş
lezyonlar tedavisi edilmemiş
Biz neler yaptık
Cilde nemlendiriciyi günde 4-5 e çıkardık
Vaselin nemlendirici ekledik
Topikal anti-enflamatuar tedavi (topikal steroid)
Dermatit çok yaygın olduğu için 3 günlük İM steroid verdik
Eşlik eden enfeksiyonları için oral antibiyotik, topikal
antibiyotik, topikal antimikotik
Annenin diyetinden süt süt ürünleri, yumurta ve yumurta
ürünlerini çıkardık
Hidrolize mama verdik