Transcript Dr. Sedat AKDENİZ

Prof. Dr. Sedat Akdeniz
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dermatoloji Anabilim Dalı
Olgu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
18 aylık
6 aydır devam eden
Yüzünde kızarıklık
Kaşıntı şikayeti var
Gece artıyor
Bazı ilaçlar kullanmış
İyileşme ve kötüleşme
Çocuğu öpmek yasak
Aile gergin ve tepkisel
Tanı
•Atopik dermatit
Amaç
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Atopik hastalıklar hangileridir?
Atopik hastalıklar arasındaki ilişki nasıldır?
Atopik dermatitin toplumdaki sıklığı,
Kimleri etkiler,
Klinik bulguları
Nedenleri
Ayırıcı tanı
Tedavi
Özet
Tanım
• Ekzema= ekzein=kaynayıp taşmak
• Atopik: Yer anlamına gelen topos
kelimesinden türemiştir ve “yersiz”
anlamını vermektedir
• Atopen: alerjen
• Dermati = ekzema = egzema
Atopik hastalıklar
hangileridir?
E:Ekzema, S:Saman nezlesi,
A:Astım
Atopik hastalıklar arasındaki
ilişki nasıldır?
Atopik dermatit
• Ortalama insidans %10-15
• Orta Asya ve doğu Avrupa ülkelerinde
%5’in altındadır
• Kırsal / tarımsal bir toplumdan sanayi
toplumuna göç edilmesi hastalık
insidansının artması eşlik ediyor
görünmektedir
• Kentsel alanlarda insidans yüksek
Epidemiyoloji
• Son 10 yıl içinde daha çok yapılmış
• Hastalığın varlıklı, küçük ailelerde daha sık
görüldüğü anlaşılmış (enfeksiyon teorisi,
ileri yaşta doğum yapma,
endoparazitler…)
• Atopik dermatitin sık görüldüğü bölgelere
göç edenlerde de sıklık artıyor
• Genetik yatkınlık ve çevresel faktörler
Büyüyen global bir problem
Geçen yüzyılın ikinci yarısında 7 yaşındaki çocuklarda
yaşamboyu atopik dermatit prevalansı
Atopik dermatitin nedeni nedir?
Allerjenler
Epidermis
Langerhans
hücreleri
Dermis
Mast hücreleri İnflamatuar
Sitokinler
Th1
Ig E
İnterferon
Th2
Nöropeptidler
Seramidler
IgA
IgG
Atopik dermatitte tanı
sırasında yaş
(Leung DYM. Clin Exp Immunol. 1997; 107 (suppl 1): 25)
< 1 yaş
1-5 yaş
>5 yaş
Atopik dermatit tanı?
Tanı
•Klinik bulgularıyla
konur
Tanı için spesifik
laboratuar bulgu var mı?
IgE
• IgE yüksekliği ?
• Çünkü %75 olgu’da yüksek
• %25 olguda normal
Tanı: Modifiye edilmiş Hanifin
ve Rajka kriterleri
Major Kriterler
– Kaşıntı
– Deri lezyonlarının morfolojisi ve dağılımı
• Adult: fleksural bölgelerde likenifikasyon
• İnfant: Yüz ve ekstansör bölge tutulumu
– Kronik seyir, alevlenme atakları
Atopik dermatit: kişilik
•
•
•
•
•
Gergin
Sinirli
Nörotik
Stres
Çocukluk dönemi aile problemleri
Kaşıntı
• En önemli semptom
• Hastalık
morbiditesinin en
önemli sebebi
• Sadece hasta değil,
aile bireylerini de
rahatsız eder,
uykusuz bırakır
•
Alevlenmeler
•
Remisyonlar
•
Deri değişiklikleri
(Çoğunlukla kaşımaya bağlı
Alevlenme
Remisyon
Aralar günler, haftalar ya da aylar olabilir
Atopik Dermatit: Minor kriterler
(1)
• Xerozis
• İktiyozis/palmar hiperlinearite/keratozis
pilaris
• Yüksek IgE
• Hastalığın erken yaşta başlaması
• Deri enfeksiyonlarında artma eğilimi ( S.
Aureus, H. Simplex enfeksiyonalrı)/
hücresel immün defekt
Atopik Dermatit: Minor kriterler
(2)
•
•
•
•
•
•
El ve ayaklarda spesifik olmayan dermatit
Meme başı ekzeması
Keilitis
Tekrarlayan konjunktivit
Dennie-Morgan infraorbital kıvrım
Beyaz dermografizm/ pitiriazis alba
Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar
• Stafilokok
• Streptokok
• HSV enfeksiyonları
Atopik dermatit mikrobiyal flora
• Staph.aureus
– Lezyonlu der : %93
– Sağlam deri : %76
– Nazal pasaj : %79
Ayrıcı Tanı
Konjenital hastalıklar
– Netherton Sendromu
– Familyal keratozis pilaris
Kronik dermatozlar
– Seboreik dermatit
– Kontakt dermatit
– Numuler dermatit
– Liken simplex kronikus
Ayrıcı tanı (2)
Enfeksiyon ve enfestasyonlar
– Scabies
– HIV
– Dermatofitozis
Malignensiler
– CTCL
– Letterer-Siwe hastalığı
Ayrıcı tanı (3)
İmmünyetmezlik
• Wiskott-Aldrich Sendromu
• Hiper Ig E sendromu
Metabolik hastalıklar
• Zn eksikliği
• Pridoksin eksiklği
• Fenilketonüri
Tedavi yaklaşımı
•
•
•
•
•
•
•
•
Eğitim, tetikleyici faktörlerden uzaklaşma
Derinin nemlendirilmesi
Antihistaminik
Topikal tedaviler
Kortikosteroid kullanımı
Takrolimus, Pimekrolimus
Sistemik tedavi
Fototerapi
Tetikleyici faktörler
•
•
•
•
•
•
•
Kuru hava
Yünlü giysiler
Aşırı banyo yapma
Stres
Terleme
Ev tozu akarları
Alerjen yiyecekler
Özet (1)
• Atopik dermatit prevalansı artıyormu?
• Atopik dermatit tanısı özel laboratuar bulguları
ile konur
• Atopik dermatit sıklığı sosyal gelişmişlik düzeyi
ile ilişkisizdir
• Atopik dermatit tedavi edilebilir bir hastalıktır
• Atopik dermatit çocukluk yaş grubu hastalığı
olmasına rağmen erişkin dönemde görülebilir
Özet (2)
• Atopik dermatiti tetikleyen faktörlerden
korunmak gerekir
• Atopik dermatitli olgularda deri kuru
olduğundan nemlendirmek gerekir
• Antihistaminik kullanılmamalıdır
• Kaşıntı önemli bir semptomdur
• Hastalık kronik seyirli olup akut
alevlenmeler gösterir