Transcript dosyayı indir - hizmetisanakent.com

MESLEK HASTALIKLARI
Dr. Vahide BİLİR
Meslek hastalığı sigortalının çalıştığı
işin niteliğine göre tekrarlanan bir
sebeple veya işin yürütüm şartları
yüzünden uğradığı geçici veya sürekli
hastalık, sakatlık ve ruhi arıza halleri
olarak tanımlanır
Dünya sağlık örgütü işle ilgili
hastalıkları yanlızca bilinen ve kabul
edilen meslek hastalıkları değil, fakat
oluşmasında ve gelişmesinde çalışma
ortamı ve çalışma şeklinin diğer
sebepler arasında önemli bir faktör
olduğu hastalıklar olarak
tanımlar.(Bronşial astma, kas iskelet
bozuklukları vb...)
Meslek hastalıkları
A- Kimyasal maddelerle olan meslek
hastalıkları
B- Mesleki deri hastalıkları (dermatozlar)
C- Mesleki solunum sistemi hastalıkları
D- Mesleki bulaşıcı hastalıklar
E- Fiziki etkenlerle olan meslek hastalıkları
Liste hastalıklar hakkında 3 nitelikten
bahseder
A –Hastalığın başlıca semptomları (belirtileri)
B –Hatalık yapabilecek başlıca işler
C –Yükümlülük süresi
Yükümlülük Süresi
Meslek hastalığına sebep olduğu düşünülen
işten fiilen ayrılan bir işçinin ayrıldığı tarih
ile meslek hastalığının meydana çıkabileceği
en uzun süreye “Yükümlülük Süresi” denilir
(Kurşun zehirlenmelerinde 3 yıl)
Etkilenme (Maruziyet) Süresi:
Zararlı etkinin başlamasıyla meslek hastalığı
belirtilerinin ortaya çıkması için geçmesi
kabul edilen en kısa süredir (Toz ve gürültü
etkisi ile oluşacak meslek hastalıkları için
soz konusudur)
KİMYASAL MADDELER VE
SAĞLIĞIMIZ
Kimyasal Maddelerin Sağlık Üzerine Etkileri
AMAÇ
Kimyasal maddelerle çalışanların, çalıştıkları
maddelerin sağlık üzerine yapabileceği olumsuz
etkilerini bilerek, en az maruziyetle çalışma tutumu
kazanmaları
Öğrenim Hedefleri
Bu eğitimin sonunda katılımcılar ;
1-Kimyasal maddelerin sağlığımıza ne gibi olumsuz
etkileri olabileceğine ilişkin birkaç örnek
verebilecekler,
2-İşletmemizde kullanılan birkaç kimyasal madde
türüne örnek verebilecekler
Öğrenim Hedefleri
3-İşletmemizde kullanılan kimyasal maddelerin
yapabilecekleri olumsuz sağlık etkilerinden örnekler
verebilecekler
4- Kimyasal maddelerin sağlık üzerine olan olumsuz
etkilerinden kişisel korunma yollarını
sıralayabilecekler
A-Tehlikeli Maddelerin Zararlı Etkilerini
Belirleyen Etmenler
Bir kimyasalın ne tür zararlı etki yaptığı çeşitli faktörlerle
belirlenir.Bu faktörler;
1- Tehlikeli maddenin kimyasal bileşimi
Tehlikeli maddelerin içerdikleri kimyasal maddeleri bilmemiz
gereklidir. Çünkü kullandığımız maddelerin zararlı etkileri
içerdikleri kimyasal maddeye göre farklı olur.
Tehlikeli maddenin kimyasal bileşimi
Bazı kimyasallar yalnız cilt, göz ve solunum sistemini tahriş
edebilirken, bazıları kansere neden olabilirler.
Örnek;
Benzen: Lösemi (kan kanseri) ye neden olabilir
Tiner (Toluen): Beyin, karaciğer ve böbreğin çalışmasını
bozar.
Sika-Primer (İzosiyanatlar): Meslek astımı yapabilir.
2- Tehlikeli maddenin fiziksel biçimi (toz, buhar,
sıvı)
Tozlar; boyutları büyük olanlar burun ya da boğazımızdan
kıllar vs ile tutulup atılır.
Küçük olan tozlar akciğerlerimize kadar gider ve
hastalık yapar.
Tehlikeli maddenin fiziksel biçimi
Sıvılar; (örn; tiner) temasla ciltten, sıçramayla gözden
emilerek ya da zehirli buharlar çıkarıp solunarak başka
organlara gidebilir. Aynı anda gözü, cildi tahriş edebilir.
Tehlikeli maddenin fiziksel biçimi
Gazlar; (örn; kaynak gazları) akciğerleri tahriş ederler,
CO2 gibi bazıları da O2 yerini alıp, boğularak ölüme neden
olabilirler.
3- Tehlikeli maddeye maruz kalma
sıklığı,yoğunluğu ve süresi
Zehirli kimyasal maddeler vücuda girdiğinde;
hemen görülen (akut) etkiler yapabilecekleri gibi
yıllarca görülmeyen (kronik) etkiler de yapabilirler.
Tehlikeli maddeye ne kadar sık ve uzun süre
maruz kalınırsa sonuçlar da o kadar kötü
olacaktır.
Örn:
Tinerin hemen görülebilen etkileri: gözlerde, ciltte, burun ve
boğazda tahriş iken,
yıllar boyu maruziyette beyin, karaciğer ve böbrekte hasara
neden olur.
Tehlikeli maddeye ne kadar yüksek yoğunlukta maruz
kalınırsa sonuçları o kadar ciddi olur
Örn; Bally
Ortamda yüksek yoğunlukta ise, kısa süreli maruz
kalınsa bile, ölüme neden olabilir.
4-İlgili kişinin o kimyasal maddeye tepkisi
Kimyasal maddeye tepki kişiden kişiye önemli ölçüde farklılık
gösterebilir.
Örn; Hassas kişilerde, Sika veya primerdeki isosiyanat
maddesi astım yapabilirken, bazı kişilerde yıllar geçse de
astım görülmeyebilir.
5-Kimyasal maddenin vücuda giriş yolu
Kimyasal maddeler vücuda çeşitli yollardan girer. Bazı
kimyasallar vücuda birden fazla yoldan girebilir. Vücuda giriş
yoluna bağlı olarak kimyasal maddenin sağlık üzerindeki etkisi
farklı olabilir.
Kimyasal maddeler vücudumuza aşağıdaki yollardan girer;
 Akciğerler yoluyla;solunum
 Deri veya gözler yoluyla emilim (absorbsiyon)
 Ağız yoluyla sindirim
Beyin
Gözler
Burun
Ağız
Akciğerler
Deri
Karaciğer
Böbrekler
1) Akciğerler yoluyla;solunum:
Kimyasal maddeler işyeri havasında toz, sis, duman, gaz ve
buhar şeklinde dağılmış olabilir ve solunabilir.
Örnek: Solvent buharı, toz, kaynak gazı
2)Deri veya gözler yoluyla; emilim (absorbsiyon)
Kimyasal maddeler deride veya gözlerde(sıçrama veya buhar
şeklinde) direkt tahrişe neden olabilecekleri gibi (örnek: sülfürik
asit), hiçbir etki uyandırmadan emilerek kana geçip, çeşitli
organlarda hasara yol açabilir.
Deri veya gözler yoluyla; emilim (absorbsiyon)
Örneğin solventler, yağ çözen özellikleri nedeniyle derinin
koruyucu etkisini azaltırlar, deriden rahatlıkla emilerek kana
karışırlar.
3) Ağız yoluyla; sindirim
Ortam havasında bulunan tozların yutulması, kimyasal
madde bulaşmış ellerin temizlenmeden yemek yenilmesi,
sigara içilmesi yoluyla kimyasal maddelerin ağızdan alınarak
vücuda girmesidir.
Örnek:Kaynak ya da taşlama yaparken ortama yayılan metal
tozlarının yutulması
Her üç yoldan da vücuda giren kimyasallar dolaşım
sistemine(kana) girerek tüm vücuda yayılır.
 Bu nedenle yalnız cilt, ağız, göz gibi vücuda giriş yerinde
bu etkiye maruz kalan organı değil, akciğerler, karaciğer,
beyin, böbrekler gibi diğer organları da etkileyebilirler.
Kimyasallar, farklı organlarda farklı etkiler yapabilirler ve
genellikle de birkaç organı birden etkilerler.
Kimyasalların toksik etkilerini gösterdikleri bu organlar,
hedef organlar olarak tanımlanır.
Kimyasal Maddelerin Hedef Organları ve
Zararlı Etkileri
HEDEF ORGANLAR
DERİ
AKCİĞER
MERKEZİ
SİNİR
SİSTEMİ
KAN
DOLAŞIM
SİSTEMİ
KARACİĞER
BÖBREK
Zehirli maddeler; Solunum, sindirim ya da cilt yoluyla vücuda
girdiğinde, insan sağlığına, maruz kalındığı anda (akut) veya
sürekli maruz kalınmasıyla yıllar sonra (kronik) zararlı etkileri olan
veya ölüme neden olan maddelerdir.
Çok toksik
Toksik
Zararlı
Sağlığa zarar
derecesi artar
Tahriş Edici, Allerjen, Aşındırıcı maddeler
Aşındırıcı madde: Temas ettiği vücut bölgesinde cilt altına inen,
derin hasara, yanıklara neden olurlar
Tahriş edici madde: Cilt üzerinde kızarıklık, şişme, acıya neden
olurlar
 Allerjen madde: Ciltle temas ettiğinde veya solunduğunda ilk
seferinde ya da tekrarlayan temasların herhangi birinde allerji
oluşmasına neden olan madde
Kanserojen, Mutajen ve Üreme için toksik maddeler
 Kanserojen madde: Vücuda girdiğinde kanser oluşumuna
neden olan veya kanser oluşumunu hızlandıran maddeler
Mutajen madde: Vücuda girdiğinde genetik hasarlara neden
olabilen maddeler
Üreme için toksik madde: Vücuda girdiğinde kadın ve
erkeklerde üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan veya
doğacak çocukta olumsuz etkiler yapacak maddeler
Teratojen madde: Gebeler tarafından alındığında doğacak
çocukta organ hasarlarına,sakatlıklara neden olan maddeler
Kimyasal Maddelerin Zararlı Etkilerinden Nasıl
Korunmalıyız?
1-Çalıştığımız tehlikeli maddelerin sağlığımıza zararlı
etkilerini bilerek;
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği eğitimlerine katılım
Üretim yöneticimiz (ustabaşı, grup başı) tarafından işe
başlarken yapılan bilgilendirme
Çalıştığımız tehlikeli maddelerin sağlığımıza zararlı
etkilerini bilerek;
Tehlikeli maddenin kutu- bidonunun üzerinde yer alan
etikette yer alan bilgilerden yararlanım
İşletme talimatlarından yararlanım
Malzeme Güvenlik Bilgi Formları
2- Ortamın tehlikeli maddelerle çalışırken de güvenli
olabilmesi için işveren tarafından yaptırılmış havalandırma
sistemlerini, bizlere yetkili kişiler tarafından öğretildiği gibi
kullanarak
3- Yapılmış olan havalandırma,aspirasyon sistemlerinde arıza
olduğunda derhal üretim yöneticimize bildirerek.
4- Çalıştığımız ortama uygun kişisel koruyucularımızın hangileri
olduğunu bilerek.
5- Kişisel koruyucularımızı bizlere öğretildiği şekilde ve tehlikeli
maddelerle çalıştığımız sürece aksatmadan kullanarak.
E- Maruziyetin Değerlendirilmesi
(Biyolojik İzlem)
Biyolojik izlem;
Maruziyet ve sağlık risklerinin değerlendirilmesi için
kan, salgı, dışkı vb. de
maruz kalınan kimyasal maddelerin kendilerinin ya da
atılım ürünlerinin ölçülmesidir.
Biyolojik izlem, işyerlerinde işyeri hekimleri tarafından
planlanır.
İşyeri hekimleri, maruz kalınan kimyasal maddelere göre
hangi tetkiklerin, hangi zamanlarda, kimlere yapılacağını ve
numunelerin alınma zamanını belirler, sonuçları değerlendirirler.
İşletmemizde kimyasal maddelere maruz kalan çalışanların
yılda en az bir kez, gerekli kan, idrar ve solunum testleri
yapılmakta,
En az 2 yılda bir de akciğer filmleri çekilmektedir.
Kimyasal maddelere bağlı meslek hastalığından şüphelenilen
çalışanlarımız ileri tetkiklerinin yapılması için Meslek Hastalıkları
Hastanesi’ne yönlendirilmektedirler.
Biyolojik izlemin önleyici bir eylem olduğu, hastalık teşhis
işlemlerinden farklı olduğu unutulmamalıdır.
Biyolojik izlemenin yanısıra maruziyetin tam olarak
değerlendirilmesinin sağlanması için ortam ölçümleri ile çevresel
izleme de yapılmalıdır.
İşçi Sağlığı’nda Emeği Geçen Herkese
Teşekkürler
Dr. Ceylan Özkan
MESLEKİ DERMATOZLAR
Dr. İLKİN ZİNDANCI
Göztepe SSK Hastanesi
Dermatoloji Kliniği
Meslek Hastalıkları : Yapılan iş veya
çalışılan ortama bağlı olarak gelişen
hastalıklardır. Mesleki Dermatozlar :
Mesleki temasın temel ya da ek faktör
olarak rol oynadığı
dermatozlardır.
(1939 Amerika Tıp
Birliği Mesleksel Dermatoloji Komitesi)
Meslek hastalıklarının en büyük
kısmını dermatozlar oluşturur.








Ekzemalar/Dermatitler
Akneiform lezyonlarla seyreden dermatozlar
Pigmentasyon bozuklukları
İnfeksiyon ve enfestasyonlar
Premalign ve malign lezyonlar
Granülomlar
Diğer(Ter retansiyonu vb)
Mesleki faktörlerle agrave olan dermatozlar

Mesleki deri hastalıklarının büyük
kısmını irritan veya allerjik, yada her
ikisinin bir arada olduğu kontakt
dermatitler oluşturur.


Derinin çeşitli eksojen ya da endojen
faktörlere inflamatuvar cevabı olarak
ortaya çıkan tablolardır.
Karakteristik klinik özellikleri: Akut
dönemde eritem, ödem, vezikülasyon,
sızıntı, krutlanma Kronik dönemde
likenifikasyon, deskuamasyon

Normal şartlar altında derinin biyolojik
savunma mekanizması kontakt
ve toksik ajanlara karşı dayanıklıdır.




Deri savunması;
Derinin tampon kapasitesi:
Derinin 5.7 zayıf asid ph sı ile
zayıf asid ve alkalileri
tamponlama kapasitesine
sahiptir.
Derinin su tutma kapasitesi:
Str corneumda su tutucu
bileşikler (aaler, şeker ve lipid
tutucu maddeler) yoğundur ve
deri nemlenmesini sağlar.
Lipid manto: Sebase salgı ve
epidermal lipidlerden
oluşur.Sınırlı antibakteryel özellik
gösterir. Deterjan ve organik
çözücülerle ortadan kalkar.






Mesleki ekzemalar/dermatitler
İrritan kontakt dermatitler
Akut,subakut,kronik Asteotatik ekzema
Hiperkeratotik ekzema
Allerjik kontakt dermatitler
Mekanik dermatitler
Fototoksik dermatitler
Kontakt ürtiker
İrritan Kontakt Dermatit
Akut İrritan Kontakt Dermatit:
 Deride hasar oluşturan irritan madde ile
temas sonucu , akut inflamatuvar reaksiyon
gelişir. İrritan madde ile yeterli
konsantrasyonda ve sürede tek bir temas
yeterlidir. Temas ile inflamatuvar cevap
arasındaki süre genellikle 24 saatten azdır.
 Deri belirtileri ve yakınmalar temas sahası ile
sınırlıdır.
 Eller tek başına veya diğer bölgelerle birlikte
vakaların %80-90 nında etkilenir
İrritan Kontakt Dermatit
Sebep olan ajanlar
 Kimyasal maddeler: Güçlü alkaliler, asidler,
organik ve lipid çözücüler, deterjanlar, bazı
bitkisel ürünler ,fototoksik maddeler vb
 Fiziksel faktörler: Aşırı sıcak, UV, iyonize
radyasyon, laser ışınları, x ışınları
İrritan Kontakt Dermatit
 İrritan madde uzaklaştırılırsa nüks
olmaksızın iyileşme görülür.
 Sıklıkla el, yüz, kollar ve bacaklar
etkilenir.
 Klinik olarak hafif eritem ve ödem,
şiddetli vakalarda vezükülasyon, bül
gelişimi ve doku nekrozu görülebilir.
İrritan Kontakt Dermatit
İrritan Kontakt Dermatit
Subakut kontakt dermatit:
 Klinik olarak eritem, ödem, vezikül-bül
oluşumu görülür. Nekroz nadirdir. Diacil
monomerler,fenol bileşikleri daha çok
neden olur. Klinik olarak allerjik
kontakt dermatitle karışabilir
İrritan Kontakt Dermatit
Kronik İrritan dermatit Primer olarak
deride hasar oluşturmayn irritanlarla
düşük konsantrasyonlarda tekrar tekrar
karşılaşan kişilerde kümülatif etki olarak
ortaya çıkar. Eller, parmak uçları daha
çok etkilenir.
İrritan Kontakt Dermatit
 Özellikle su sabun, deterjan, organik
çözücüler, asid ve alkaliler, UV,
sekresyonlar sebep olur. Genellikle
temizlik işlerinde kullanılan
maddelere bağlı olarak ev
kadınlarında, kuaförlerde, inşaat
işçilerinde, sık el yıkamaya bağlı
olarak sağlık mensuplarında ve ağır
sanayi işçilerinde sıklıkla görülür
İrritan Kontakt Dermatit
 Daha çok önkollar ve el sırtında ,
parmak uçlarında yerleşir. Klinik olarak
eritem, deskuamasyon
ve likenifikasyon görülür. Atopik
diyatez, psöriasis, ihtiyoz İKD gelişme
riskini artırır.
İrritan Kontakt Dermatit
İrritan Kontakt Dermatit
İrritan Kontakt Dermatit
Asteatotik ekzema
 Kronik İKD in özel bir formudur. En
fazla alt ekstremitelerin anterior
yüzünde ve ellerde 2-4 cm çaplı
yuvarlak, eritemli kepeklenmeler
tarzındadır. Bazen fissürler eklenir.
Abartılı formlara da rastlanır.
İrritan Kontakt Dermatit
Hiperkeratotik dermatit
 Genellikle avuç içi, parmak uçları ve 5.
parmakda görülen iyi sınırlı, simetrik,
fissürleşebilen lokalize lezyonlardır.
Tırnak deformitesi görülmez.
Psöriasisle karışır. Tedaviye dirençlidir.




Tedavi
İrritasyon yapıcı ajanlardan kaçınılması
Topikal kortikosteroidler
Nötral sabunlar, özel banyo yağları,
krem ve emülsiyonlar Pudra, losyon ve
alkali solüsyonlar kontrendike
Allerjik Kontakt Dermatit
 Meslek dermatitlerinin oldukça büyük
bir bölümünü oluşturur.
 Endüstri sektörü çalışanlarında daha
fazla görülür.
Allerjik Kontakt Dermatit
 Allerjik cevapta kişisel farklılıklar söz
konusudur. Aynı şartlar altında ve aynı
allerjenle karşılaşan herkesde AKD
gelişmez. (Atopik bünyeli kişilerde İKD
riski yüksekken, AKD riski düşüktür.
Psöriasiste yatkınlık azalır)
Allerjik Kontakt Dermatit
 AKD gecikmiş tip hipersensitivite (Tip 4)
sonucu oluşur. Hasta daha önce allerjenle
temas edip hassas hale gelmiştir. Aynı
allerjenle tekrar temas akut, subakut ya da
kronik AKD e neden olur. Kişi allerjene bir
kez duyarlanmışsa, allerjenin çok küçük
konsantrasyonları bile reaksiyona sebep
olabilir.
Allerjik Kontakt Dermatit
AKD gelişimini kolaylaştıran faktörler;
 Deri yüzeyinin tamponlama
kapasitesindeki bozukluklar Tinea,
dizidroz gibi stratum korneumun
yapısını bozan hastalıklar Maserasyon
 Öncesinde kronik İKD gelişimi
Allerjik Kontakt Dermatit
İnflamatuvar reaksiyonun gelişiminde 2 faz söz
konusudur. Afferent faz; Allerjenin deri yoluyla
alınması ve lenf ganglionlarındA AG i
tanıyan T lenfosit üretimi Efferent faz: Aynı
Ag le karşılaşma durumunda Agi tanıyan T
lenfositin hematojen yoluyla reaksiyon yerine
giderek başlattığı ve AEKD ile sonuçlanan
süreç.
Allerjik Kontakt Dermatit
 Reaksiyon genellikle 24-48 saatte ortaya
çıkar.
 Klinik olarak akut dönemde eritem, ödem
(periorbital görülebilir) , bazen vezikülasyon,
görülür. Generalize reaksiyona eğilim vardır.
Subakut dönemde veziküller daha az
belirgindir.. Krutlanma ve kepeklenme
görülür. Kronik dönemde papüloveziküller ,
kepeklenme bazen likenifikasyon
görülür.Şiddetli kaşıntı görülür.

Allerjik Kontakt Dermatit
Allerjik Kontakt Dermatit
Allerjik Kontakt Dermatit
Allerjik Kontakt Dermatit
Allerjik Kontakt Dermatit
 Akut formu en fazla AİD le karışır. AİD de
lezyonlar daha keskin sınırlı ve lokalize
lezyonlar görülür ve reaksiyonun gelişme
süresi daha kısadır. AKD de ise lezyonlar
generalize olmaya eğilimlidir ve genellikle
24 saat sonra gelişir.
 AKD yüzde olduğunda erizipel ve
anjionörotik ödemle karışabilir.
 Tanı ve tedavi aşamasında anamnez çok
önemlidir. Kontakt allerjenin
belirlenebilmesi allerjenden kaçınmada
esasdır
Allerjik Kontakt Dermatit
PATCH TEST(YAMA TESTİ)
 Deride AKD oluşturmak amacıyla spesifik
maddelerin deriye uygulanması esasına
dayanır. Tanı koydurucu özelliğinin yanında
hastanın kaçınması gereken allerjeni
belirlediğinden tedavi sürecinin temelini
oluşturur.
Allerjik Kontakt Dermatit
 Genellikle standart seriler kullanılır. Rutin
uygulama perkütan emilimin iyi sağlandığı
kapalı uygulama şeklindedir. 48 saat sonra
değerlendirilir. (+) yama testi sonraki 24
satte içinde de artış gösterir, bu yüzden 72
saat sonunda tekrar değerlendirme yapılır.
Tedavi
 Etken ajandan mutlak kaçınma
 Akut dönemde sulantılı lezyonlarda
sulu pansumanlar (Eau Borique vb. )
Topikal kortikosteroid
 Sistemik kortikosteroid
 Sekonder enfeksiyona yönelik
antibiyoterapi
Air-born İKD ve AKD:
 İrritan ve allerjik kontakt dermatite
neden olan allerjenlerin deri ile
temasının hava yoluyla sağlandığı
dermatitlerdir. (Gaz, buhar, sprey vb.).
Güneş rol oynamaz.
Air-born AİDve AKD:
 Açık alanlarda (yüz, boyun, kulaklar,
göğüs V si, ekstremitelerin açık
kısımları) eritemli, kepeklenme
gösteren kaşıntılı lezyonlar görülür.
Mekanik Kontakt Dermatit
 Özellikle avuç içi ve parmak uçlarında
kuru yapışık deskuamasyon ve ödem
görülür.. Sürtünme, bası, friksiyon,
kuru ve pürüzlü materyallerle temas
gibi mekanik sebeplerle
gelişir.(Kırtasiye malzemeleri vb.
abraziv maddeler)
Kontakt Ürtiker
 1-İmmünolojik KÜ: Allerjenin mast
hücresi üzerindeki IgE reseptörüne
bağlanması histamin salınımına ve
ürtiker gelişimine neden olur.(Tip 1
hipersensitivite) Latex, penisilin, yün,
hayvan salyaları ,vb nin teması neden
olabilir.
 2- Nonimmünolojik KÜ. Histamin
salınımı direkt temas sonucu
gelişmektedir.Peru balsamı, tırtıl,
denizanası,,ısırgan otu vb.
Kontakt Ürtiker
 Genellikle parmakların yan yüzleri, ön
kol ve yüzde kaşıntılı ürtikaryen
lezyonlar görülür. Veziküller eşlik
edebilir. Rinit, konjuktivit, astma ve
anaflaksi eşlik edebilir.
Fototoksik Dermatit
 Normalde reaksiyon oluşturmayan bir dalga
boyu enerjisinin ışığa duyarlandırıcı bir
maddenin varlığında , ışıkla ilk teması
takiben oluşturduğu reaksiyondur. Işığa
duyarlandırıcı maddeler arasında katran
bileşikleri: (maden kömürü katranı, akridin,
antrasen vb.), bitkiler ve esansiyel yağ
bileşikleri (furokumarin içeren bitkiler),
boyalar (eozin, metilen mavisi vb),
kadminyum sülfit(düğmelerde kullanılır) ve
ilaçlar (sülfanomid, tetrasiklin, griseıfulvin,
tiyazidler) sayılabilir.
Fototoksik Dermatit
 Güneş gören alanlarda güneş yanığına
benzer eritemli, ödemli bazen vezikül
ve büllerin eşlik ettiği lezyonlar görülür.
Onikoliz ve hiperpigmentasyon
görülebilir. Etken ajanla temas
kesildikten sonra lezyonlar geriler.
Fotoallerjik Dermatit
 Işığa duyarlandırıcı madde varlığında
güneşle temasdan sonra gelişen Tip 4
hipersensitivite reaksiyonudur. Klinik olarak
fototoksik reaksiyona benzer. Boyunda çene
altının korunması tipikdir. Bitkiler,
kozmetikler, prometazin sebep olabilir.
Allerjenle temasın kesilmesinden sonra
da reaksiyon bir süre daha devam edebilir.
Eksternal Orijinli Akne(Akne Venenata)
 Çeşitli kimyasal maddelerle temas, değişen
derecelerde akne oluşturma kapasitesine
sahiptir. Olmaması gereken yerde akne ,
olağan yaş dışında gelişen akne,
komedonların hakim olduğu
akne durumlarında eksternal
kimyasal faktörlerin neden olduğu akneler
akla gelmelidir
Oil Acne
Özellikle ağır sanayide metalik yağlarla
çalışanlarda, sıklıkla göğüs ve kollarda
foliküler yerleşimli papülo püstüler
lezyonlar olarak görülür. Fastfood acne
Oilacne nin bir varyantıdır.Gıda
sektöründe çalışalarda kızartma
işleminin buharlı ortamında gelişir
Acne Mekanica
 Bası ve friksiyona bağlı olarak özellikle
sırt ve gluteal bölgede akneiform
lezyonlar halinde görülür. Sıklıkla
şöförler etkilenir.

Klorakne Polihalojen karbonlarla
temasdan birkaç hafta sonra yanak,
kulak arkası, boyun, kalça, bazen
scrotumda görülen açık komedonlar
ve eritemli nodülokistik yapılar şeklinde
görülür.(Kablo,DDT üreticileri)
Hipopigmentasyon
 Daha çok el sırtı ve ön kolda
depigmente plaklar görülür. Hidrokinon
ve bütilfenol gibi madderirn melanosit
üzerindeki sitotoksik etkisi ile oluşur.
Vitiligo ile karışır.
Hiperpigmentasyon
 Daha çok fototoksik ve fotoallerjik
reaksiyonlardan sonra görülür. Sıklıkla
eller, kollar ve yüzde genellikle figüre
düzensiz pigmentasyonlar görülür.
İnfeksiyonlar
 Stafilokok ve streptokok infeksiyonları
genellikle sekonder infeksiyonlar
şeklindedir
İnfeksiyonlar
 Erizipeloid. Daha çok et sektöründe
çalışan işçilerde görülen inf
hayvanlardan bulaşır. Zedelenmeden
2-7 gün sonra en sık ellerde ve
kollarda morumsu eritem ödem
ve ateş görülür.
İnfeksiyonlar
 Lyme Borreliyozis (Eritema kronikum
migrans): Kene ısırmasına maruz kalabilen
orman işçileri ve bahçıvanlarda görülebilir.
Progressiv seyirli bir inf. olan Lyme
hastalığının ilk döneminde gövdede veya
proksimal ekstremitede eritemli ödemli
karakteristik eritema kronikum migrans
lezyonu görülür
İnfeksiyonlar İnfeksiyonlar
 Orf: Koyun ve keçilerden direk temasla
geçen bu inf. hayvancılık/gıda
sektöründe çalışanlarda
görülebilir.Ellerde kırmızı papül olarak
başlar, hedef şeklinde nodüle
döner.Spontan iyileşir.
İnfeksiyonlar
 Sporotrikoz

Antrax
Premalign ve malign lezyonlar
 Aktinik keratoz
 Bazal hücreli kanser
 Squamöz hücreli kanser Açık havada
çalışanlar(yol , tarım işçiler vb) Arsenik
keratozu (Tarım ilaçları)
Granülomlar
 Fokal granülomatöz inflamatuar
nodüller allerjik zeminde berilyuma
bağlı olabilir. Bitkiler, silika ve odun
vb maddelere bağlı nonallergik
granülomlar görülebilir.


Miliarya
İmmersiyon
ayağı

Tırnak Deformiteleri
Mesleki Faktörlerle agreve olabilen
dermatozlar
 Psöriasis Vulgaris (Köbner )
 Liken Planus (Köbner)
 Akne Rosasea (Sıcak/nem)
 Atopik dermatit
 Venöz yetmezlik/staz dermatiti ve
ülserleri (pozisyon)
Dermatozun mesleksel kökenli olduğunu
düşündüren bulgular
 Benzer deri değişikliklerine neden olduğu
bilinen bir ajanla gerektiren bir işde
çalışıyor olmak Benzer dermatozun iş
arkadaşları veya aynı meslek dalında
çalışanlarda bulunması Temas ve dermatitin
ortaya çıkışının arasındaki zamanın
uygunluğu Teması takiben dermatitin ortaya
çıkışı ve temas kesilmesinden sonra
dermatitin gerilemesi Anamnez ve muayene
verilerinin patch test sonuçları ile
desteklenmesi
Mesleki Solunum Sistemi Hastalıkları
-
Organik tozlarla oluşan akciğer hastalıkları
Mesleksel astma
Pnömokonyozlar
Silikoz
Bissinoz
Aspestoz
Sideroz
Alüminoz
Obstrüktüf solunum yolları hastalıkları

-
-
Mesleki Bulaşıcı Hastalıklar
Tetanoz
Bruselloz
Şarbon
Erizipeloid
Tüberküloz
Siliko Tüberküloz
Sifiliz
Kancalı Kurtlar
Viral Hepatit A-B

-
-
Fiziksel Etkenler
Gürültü
Titreşim
Aydınlatma
Isı ve Nem
Işınlar
Basınç değişimleri
TEŞEKKÜRLER