Transcript AyuthyaTimeline

ประวัติศาสตร์ อยุธยา
1893
การสถาปนาอาณาจักร
พิธีบรมราชาภิเษก - พระเจ้ าอูทอ่ อ
การรวมแคว้ นสุพรรณภูมิ - ลพบุรี
(แต่ าน)
การย้ ายเมือ (เวีย เหล็ก - อโยธยา)
ลักษณะทอา ภูมิศาสตร์
น.เจ้ าพระยา
น.ลพบุรี
น.ป่ าสัก
วั - เวีย เหล็ก
บริ เวณวัดพุทอไธสวรรค์
ทอี่แห่ นี ้ ถือเป็ นชุมชนดั ้ เดิมทอี่มีหลักฐานขอ การตั ้ ถิ่นฐานขอ ชุมชนและเป็ นสถานทอี่ทอี่
พระเจ้ าอู่ทออ ใช้ สร้ า พระราชวั เป็ นทอี่ประทอับถึ 3 ปี ก่อนทอี่จะมีการสถาปนากรุ ศรี
อยุธยาและย้ ายไปประทอับทอี่หนอ โสน โดยชื่อเดิมขอ ชุมชมแห่ นี ้ คือ เวีย เหล็ก
พระเจ้ าอูทอ่ อ
พระราเมศวร
1893-1912 (19 ปี )
1912-1913 (ครั ้ ทอี่ 1)
บิดา-โอรส
“พระราเมศวร” ยกทอัพไปตีกมั พูชา !!!
พระบรมราชาทอี่ 1 (ขุนหลว พะ วั่ )
1913-1931 (18 ปี )
1931-1938 (ครั ้ ทอี่ 2)
พระเจ้ าทออ ลัน
อา-หลาน
พระราเมศวร
พระราเมศวร
เมื่อไม่มีการชิ อานาจระหว่า อูทอ่ อ -สุพรรณภูมิ ?
ความเป็ นอาณาจักรมากกว่าแว่นแคว้ น
พระรามราชาธิราช
1938-1952 (15 ปี )
สมเด็จพระอินทอราชา
(เจ้ านครอินทอร์ )
1952-1967 (16 ปี )
เจ้ าอ้ าย – สุพรรณบุรี
เจ้ ายี่ – สรรค์บรุ ี
เจ้ าสาม – ชัยนาทอ
สมเด็จพระบรมราชาธิราชทอี่ 2
(เจ้ าสามพระยา)
1967-1991 (24 ปี )
โอรสขอ พระเจ้ าสามพระยากับเจ้ าหญิ เมือ สุโขทอัย
ในวัย 7 พรรษา ครอ ตาแหน่ พระราเมศวรเจ้ าเมือ ชัยนาทอ
ยกกอ ทอัพไปตีเมือ พระนครหลว (นครธม)
เป็ นครั ้ ทอี่ 3 * ทอาให้ อาณาจักรขอมต้ อ ย้ าย
เมือ ไปพนมเปญ
ภาพนีม้ าจากกรุวดั ราชบูรณะ ปั จจุบนั อยู่ทีพ่ ิพิธภัณท์เจ้าสามพระยา
การชนะสงครามของอยุธยาต่ออาณาจักรขอมในครั้งนัน้ ทาให้อยุธยาได้
ทัง้ “พระยาแก้ว พระยาไทย และครัวกับทัง้ รู ปพระโค รู ปพระสิ งสัตว์ทงั้ ปวง
มาด้วย” – ขุนนางเขมร ประชาชน ทรัพย์สมบัติ อิ ทธิ พลด้านความเชือ่
การปกครอง ประเพณี ศิ ลปะ เทวราชา ราชาศัพท์ ฯลฯ
พระราเมศวร เจ้ าเมือ ชัยนาทอ
(คือ ส่วนหนึ่ ขอ เมือ พิษณุโลกปั จจุบนั )
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
1991-2031 (40 ปี )
2006-2031 ย้ ายเมือ หลว มาอยูทอ่ ี่พิษณุโลก ?
2008 ผนวชเป็ นเวลา 8 เดือน (วัดจุฬามณี)
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
- ครองราชสมบัต ิ
ยาวนานทีส
่ ุด
- รวมอาณาจักร
สุโขทัยกับอยุธยา
- ทรงปฏิรป
ู การ
ปกครองอมีสองเมืองหล
ยายเมื
องหลวงหรื
้
แผนดิ
อใต้ กดินา
ตัง้ ระบบศั
่ น-เหนื
พระบรมราชาธิราชที่ 3
(กษัตริยอยุ
์ ธยาสมัยพระบรมไตรโลกนาถที่
พิษณุ โลก)
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
ลิลติ ยวนพ่าย:
ประวัติศาสตร์ อยุธยาใน
วรรณคดี
สมุหนายก
จตุสดมภ์
เวีย
- ครองราชสมบัต ิ
ยาวนานทีส
่ ุด
- รวมอาณาจักร
สุโขทัยกับอยุธยา
- ทรงปฏิรป
ู การ
แบ่ ตามหน้ าทอี่ / พื ้นทอี่ ?
ปกครอง
สมุหกลาโหม
- ตัง้ ระบบศัอักคดิรมหาเสนาบดี
นาไพร-ทาส
่
วั คลั นา
เสนาบดี
ลิลติ ยวนพ่าย: ประวัตศิ าสตร์ อยุธยาในวรรณคดี
- ตนฉบั
บตัวเขียนจาหน
้
่
้ าวา่ “โคลงยอพระเกียรติพระ
เจ้าช้างเผือก”
- เพือ
่ สรรเสริญสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทีท
่ รงทา
สงครามชนะพระเจ้าติโลกราชของเชียงใหม่
าง
งเมื
่ ใดและใครเป็ นผูแต
าแต
- ไมปรากฏว
่
่
้ งอย
่ อ
่
่
ชัดเจน
- (1) สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดารงราชานุ ภาพเชือ
่
วาน
ชกาลสมเด็จพระรามาธิบดีท ี่ ๒ ซึง่ เป็ นพระราช
่ ่ าจะแตงในรั
่
โอรสสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
- (2) พ.ณ. ประมวญมารคเห็นวาน
ยสมเด็จพระบรม
่ ่ าจะแตงในสมั
่
ไตรโลกนาถ ระหวาง
พ.ศ.๒๐๑๗ - ๒๐๒๕ เพราะกลาวถึ
งศึ ก
่
่
เมืองเชียงชืน
่ ใน พ.ศ.๒๐๑๗ และควรแตงก
ง่
่ อนการแปลแต
่
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
ลิลติ ยวนพ่าย:
ประวัติศาสตร์ อยุธยาใน
วรรณคดี
สมุหนายก
จตุสดมภ์
เวีย
- ครองราชสมบัต ิ
ยาวนานทีส
่ ุด
- รวมอาณาจักร
สุโขทัยกับอยุธยา
- ทรงปฏิรป
ู การ
แบ่ ตามหน้ าทอี่ / พื ้นทอี่ ?
ปกครอง
สมุหกลาโหม
- ตัง้ ระบบศัอักคดิรมหาเสนาบดี
นาไพร-ทาส
่
วั คลั นา
เสนาบดี
สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ
No.8
สองเมืองหลวง; แผนดิ
่ นเหนือใต
แผนดิ
่ นใต้ - อยุธยา
แผนดิ
่ นเหนือ -
พระบรมราชาธิราชที่ 3 No.9
(กษัตริยอยุ
์ ธยาสมัยพระบรมไตรโลกนาถที่
พิษณุ โลก)
สมเด็จหน่อพุทธางกูร No.11
พระรั
ษบ
ฎาธิ
รามาธิ
ดีทส
ี่ อง
พระชัย
ราช
No.12
No.10
ราชาธิราช
No.13
รามาธิบดีทอี่สอ
No.10 (38) 20342072
พระบรมราชาธิราชทอี่ 3
No.9 (3 ปี )
พระชัยราชาธิราช
No.13
แผนดิ
่ นเหนือ แผนดิ
่ นใต้ - อย
สมเด็จหน่อพุทอธา กูร พระรัษฎาธิราช
No.11 (4ปี )
No.12
(5เดือน)
2054 อะฟอ ซู ดือ อัลบูแกร์ ก ผู้วา่ การโปรตุเกสประจา
เอเชีย เข้ ามาในเอเชียเพื่อขยายอานาจโปรตุเกสและ
สามารถยึดเมือ สาคัญชายฝั ทอะเล
พระชัยราชาธิราช
No.13 20772089
ศึกเชีย กราน
ส ครามแรกกับพม่า
เรื่ อ หัวเมือ มอญ
- ใช้ ทอหารอาสา
โปรตุเกส
- หมูบ่ ้ านโปรตุเกส
+ แม่อยูห่ วั ศรี สดุ าจันทอร์ + ขุนวรว ศาธิราช (ขุนชินราช)
สนมเอก (อู่ทออ ?)
No.15 ? (45 วัน)
พระยอดฟ้า (แก้ วฟ้า)
No.14 20892091
ขุนพิเรนทอรเทอพ (พระมหาธรรมราชา)
พระยาพิชยั
พระยาสวรรคโลก
(โปรดสั เกตชื่อทอั ้ หมดเป็ นขุนนา หัวเมือ เหนือทอั ้ สิ ้น)
พระเทอียรราชา - สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ
+ พระศรี สรุ ิโยทอัย
No.15 2091-2111 (พระเจ้ าช้ า เผือก)
2092 ส ครามคราวเสียพระสุริโยทอัย
2106 แพ้ “ส ครามช้ า เผือก” เสีย
อุปราช!
(ทอาให้ ต้อ ส่ พระนเรศวรเป็ นอ ค์ประกัน)
2110 แพ้ ส ครามทอาให้ สมเด็จพระมหา
จักรพรรดิสละราชสมบัติ
ชนช้ า กับพระเจ้ าแปร / สิ ้นชีวิตบนคอช้ า
วัดสวนหลว สบสวรรค์
พระมหินทอราธิราช (โอรสอ ค์ทอี่สอ )
No.16 2111-2112 (1 ปี )
กรุ ศรี อยุธยาเสียกรุ ครั ้ ทอี่ 1
ส ครามในปี 2112 สิ ้นสุดล ผล คือ อยุธยาพ่ายแพ้ ตอ่ กอ ทอัพพม่า และต้ อ ตกเป็ น
เมือ ขึ ้นขอ พม่าเป็ นเวลา 15 ปี โดยพม่าได้ ปนู บาเหน็จแก่พระมหาธรรมราชา โดยการ
ตั ้ แต่ให้ ดาร ตาแหน่ กษัตริย์อยุธยา ในพระนาม พระมหาธรรมราชาธิ ราช และประชาชน
ส่วนใหญ่พร้ อมด้ วยพระบรมว ศานุว ศ์หลายพระอ ค์ ถูกกวาดต้ อนไปยั เมือ พม่า โดย
เหลือให้ รักษาเมือ เพีย 1,000 คนเทอ่านัน้ (อ่านเพิ่มเติมได้ใน k0k0yadi.com)
พระมหาธรรมราชา (ราชว ศ์สโุ ขทอัย)
No.17 2112-2133 (21
พระสุปีพ)รรณกัลยา | พระนเรศวร | พระเอกาทอศรถ
2112 เสียกรุ / ขึ ้นครอ ราชย์ / เริ่ มราชว ศ์ใหม่
2114 พระนเรศวรออกจากพม่า (หนี?)
2119 นักแผนทอี่ชาวโปรตุเกส ฟื ร์เนา วาช ดูราโด (Fernão Vaz Dourado)
โปรดสั เกตรูปภาพในสไลด์ต่อไป ว่าในความเข้ าใจขอ ชาวยุโรปทอี่วาดแผนทอี่ ไม่มีอยุธยา
2124 นันทอบุเร สวรรคต | ขบถไพร่ญาณพิเชียร
2127 ประกาศเอกราชจากพม่า
* ข้ อสั เกตสาคัญ - บทอบาทอขอ พระนเรศวรส่วนใหญ่เกิดขึ ้นในสมัยพระมหาธรรมราชา
พระนเรศวร
No.18 2133-2148 (15 ปี )
2133 ขึ ้นครอ ราชย์
2135 ส ครามยุทอธหัตถี * ข้ อสั เกตไม่มีส ครามระหว่า สยาม-พม่า
จนถึ ช่ว เสียกรุ ครั ้ ทอี่ 2
2136 พระนเรศวรใช้ ทอหารอาสา “ญี่ปน”
ุ่ 500 นาย
2148 สวรรคตทอี่รัฐฉา
พระเอกาทอศรถ
No.19 2148-2153 (5 ปี )
2148 ขึ ้นครอ ราชย์ (45) จากตาแหน่ วั หน้ า-วั หน้ า ตั ้ แต่สมัยพระมหาธรรมราชา
พระราชอานาจเป็ นผลจากส ครามในสมัยพระนเรศวร
กษัตริย์พระอ ค์แรกทอี่ส่ ทอูตไปทอี่กรุ เฮก ฮอลันดา
ผลคือ มีสถานีการค้ าขอ ฮอลันดา ในอยุธยา
ให้ ใบอนุญาตญี่ปนุ่ “ใบเบิกร่อ ตราแด ”
เจ้าฟ้ าสุทศั น์
พระเอกาทอศรถ
+
+
มเหสี
(สวรรคตไปก่อนจากการถูกอาญาข้อหากบฏ)
สนม
พระศรี เสาวภาคย์
พระเจ้ าทอร ธรรม
No.20 21532154 (1 ปี )
No.21 21542171 (18 ปี )
ปั ญหาเรื่ อ การสืบราชสมบัติ
ไม่มีส คราม – การค้ าการต่า ประเทอศ
เพิ่มความสาคัญมากขึ ้น
ด้ านศาสนา และ วรรณกรรม
Ex: พระพุทอธบาทอ
มหาชาติคาหลว
ออกญาเสนาภิมขุ ยามาดะ นา ามาซะ
หัวหน้ าชุมชนญี่ปนุ่ 1000-1500 คน
(กอ อาสาญี่ปนุ่ 800 นาย) * ปั ญหาการชิ ราชบัลลั ก์
พระเจ้ าทอร ธรรม
(สวรรคต 2171)
พระอนุชา
พระศรี ศิลป์ |
พระยามหาเสนา + ยามาดะ
เป็ นลูกพี่ลกู น้ อ กับพระเจ้ าทอร ธรรม
และเริ่ มรับราชการในสมัยพระเอกาทอศรถ
พระโอรส
พระเชษฐาธิราช (14) No.22 |
เจ้ าพระยาศรี สรุ ิ ยว ศ์ *
พระอาทอิตยว ศ์ (10) No.23 |
เจ้ าพระยาศรี สรุ ิ ยว ศ์
พระเจ้ าปราสาทอทออ (ราชวงศ์ปราสาททอง)
No.24 2172-2199 (25 ปี )
ลดอิทอธิพลขุนนา
วัดไชยวัฒนาราม
ศิลปะแบบขอม
ฟาน ฟลิต (วัน วลิต)
มีความสัมพันธ์ทอี่ดีกบั ฮอลันดา
พระเจ้าปราสาททอง
พระโอรส
พระอนุชา
No.24
พระโอรส
เจ้ าฟ้าชัย พระศรี สธุ รรมราชา พระนารายณ์
No.25 (5 No.26
วัน)
(2 เดือน)
No.27 2199-2231
(32 ปี )
ลดอิทอธิพลขุนนา
ฟอลคอน | ออกญาวิไชยเยนทอร์
พระราชวั ทอี่ลพบุรี
ลา ลูแบร์ | ตา ชารด์ | โกษาปาน
มีความสัมพันธ์ทอี่ดีกบั ฝรั่ เศส
วิทอยาการ การดูดาว
พระเพทอราชา(ราชวงศ์บา้ นพลูหลวง)
No.28 2231-2246 (14 ปี )
เจ้ ากรมช้ า
กษัตริย์ชาตินิยม ?
ขับไล่อิทอธิผลฝรั่ เศส
เป็ นมิตรกับฮอลันดา
กบฏธรรมเถียร | โดยเจ้ าฟ้าอภัยทอศ (อนุชาพระนารายณ์)
กบฏบุญกว้ า ทอี่นครราชสีมา
พระเจ้ าเสือ
No.29 2246-2251 (6 ปี )
ดุร้าย
พันทอ้ ายนรสิ ห์
การขุดคลอ มหาชัย
เชื่อม น.เจ้ าพระยา-ทอ่าจีน
ปั ญหาการสืบราชสมบัติ
หลว สรศักดิ์ - บุญขอ พระนารายณ์ | พระเพทอราชา ? ***
เจ้ าพระขวัญ – โอรสขอ พระเพทอราชา กับ น้ อ สาวพระนารายณ์ (ถูกลอบสั หาร)
พระตรัสน้ อย – โอรสขอ พระเพทอราชา กับ ลูกสาวพระนารายณ์ (หนีไปบวช)
เจ้ าพระพิไชยสุรินทอร์ – หลานพระเพทอราชา เป็ นผู้สืบราชสมบัติ (...)
พระเจ้ าเสือ
พระเจ้ าทอ้ ายสระ
พระเจ้ าอยู่หวั บรมโกศ
No.30 2251-2275
(23 ปี )
No.31 2275-2301
(26 ปี )
- ชอบเลี ้ย ปลา | โปรดปลาตะเพียน
ออกกม.ห้ ามกินปลาตะเพียน
- ค้ าข้ าวรุ่ เรื อ มากเพราะอาณา
นิคมเน้ นปลูก ชา กาแฟ ฝ้าย
- รุ่ เรื อ ด้ านศาสนา
- เจ้ าฟ้ากุ้
ไม่มีปัญหาการสืบราชสมบัติ
พระเจ้ าอยู่หวั บรมโกศ
พระเจ้ าอุทอมุ พร น้ อ
No.32 2301 (2
เดือน)
พี่ พระเจ้ าเอกทอัศน์
No.33 2301-2310
(9 ปี )
ปั ญหาการสืบราชสมบัติ
- ขุนหลว หาวัด
อยุธยาแพ้ ส ครามกับพม่า ครั ้ ทอี่ 2