Transcript นักกวีในสมัยรัชกาลที่ ๔

พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้ าเจ้ าอยู่หวั
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั เป็ นพระราชโอรสของพระบาทสมเด็จพระ
พุ ทธเลิศหล้านภาลัย กับสมเด็จพระศรีสุรเิ ยนทรา บรมราชิน ี
 ประสูตเิ มือ่ วันพฤหัสบดีท ี่ ๑๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๓๔๗ ตรงกับปี ชวด
 มีพระนามเดิมว่า เจ้าฟ้ามหามาลา

บทละครเรื่ องรามเกียรติ์ ตอนพระรามเดินดง

ลักษณะคาประพันธ์
 ประเภทบทละครและกลอน

เนือ้ เรือ่ ง
 หลังจากทีท่ ้าวทศรถได้ไปร่ วมพิธอี ภิเษกสมรสระหว่าง
พระรามกับนางสีดาทีเ่ มืองมิถลิ าและกลับมาถึงเมือง
อยุธยาแล้ว อยู่มาวันหนึง่ ท้าวทศรถเห็นว่าตนเองมีอายุ
มากแล้วจึงตัดสินใจจะให้พระรามขึน้ ครองเมืองอยุธยาแทน
จึงได้แจ้งไปยังฝ่ ายต่างๆเพือ่ เตรียมพิธกี าร
บทละครเรื่ องรามเกียรติ์ ตอนพระรามเดินดง

คุณค่า
 ด้านวรรณศิลป์
○ การสรรคา การใช้คาทีห่ ลากหลายในการสือ่ ความหมายถึงตัวละครแต่ละตัว
○ การเล่นคาซ้ า ทาให้เกิดความไพเราะและเสริมความงดงามของบทประพันธ์
 ด้านสังคม
○ วัฒนธรรมและประเพณี ได้แก่ การทากิจกรรมต่างๆ
○ การแสดงสภาพชีวติ ความเป็ นอยู่และค่านิยมของบรรพบุรุษ
○ การเข้าในธรรมชาติของมนุษย์ ตัวละครแต่ละตัวเป็ นตัวแทนของมนุษย์โดยทัว่ ไปทีม่ ี รัก โลภ
โกรธ หลง ดีใจ เสียใจ
หม่อมราโชทัย ( ม.ร.ว. กระต่าย อิศรางกูร )
หม่อมราโชทัย มีพระนามเดิมว่า หม่อมราชวงค์กระต่าย อิศรางกูร
 เป็ นบุตรของกรมหมืน่ เทวานุรกั ษ์พระราชินใี นรัชกาลที่ ๒
 เกิดเมือ่ วันที่ ๑๒ มิถุนายน พุ ทธศักราช ๒๓๖๓
 เมือ่ เจริญวัยบิดาได้นาไปถวายตัวอยู่กบั พระบาทสมเด็จ
พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั

นิราศลอนดอน
 ลักษณะการประพันธ์
 แต่งโดยใช้กลอนนิราศ ในรูปแบบจดหมายเหตุการณ์เดินทางแล้วตามด้วยบท
ร้อยกรอง
 เนือ้ เรือ่ งย่อ
 คณะราชทูตไทยอัญเชิญพระราชสาร พร้อมทัง้
เครือ่ งราชบรรณาการไปถวายสมเด็จพระบรม
ราชินนี าถวิคตอเรียณ ซึง่ ทาให้ได้รบั ผลดีคอื มีการ
เปลีย่ นแปลงสัญญาใหม่ โดยทีไ่ ทยได้ประโยชน์
เพิม่ ขึน้
นิราศลอนดอน
 คุณค่า
 คุณค่าทางวรรณศิลป์
○ มีกลวิธดี าเนินเรือ่ งเป็ นไปตามลาดับเวลาและสถานที่
○ มีการเลือกใช้คาซึง่ มีทงั้ คาราชาศัพท์ คาภาษาต่างประเทศ จนถึงคาทีใ่ ช้ในร้อยกรองทัว่ ไป
○ มีการใช้ภาษาทีก่ ระชับ เข้าใจง่าย ทาให้การพรรณนาบรรยายในเนือ้ เรือ่ งออกมาอย่างชัดเจน
 คุณค่าทางสังคม
○ เหตุการณ์ในนิราศลอนดอนถือเป็ นเหตุการณ์สาคัญทีเ่ ป็ นช่วงหัวเลีย้ วหัวต่อของไทยก่อนที่
ไทยจะเปิ ดประตูบา้ นรับอารยธรรมจากต่างประเทศเข้ามาซึง่ เป็ นสิง่ ทีว่ างรากฐานตามความ
เจริญของบ้านเมืองต่อมา
○ สะท้อนให้เห็นสภาพชีวติ และสังคมของประเทศมหาอานาจอย่างอังกฤษกับไทย
พระยาอิศรานุภาพ
มีนามว่า เอีย่ ม เกิดในสมัยรัชกาลที่ ๒ เมือ่ พ.ศ. ๒๓๖๖
 เป็ นบุตรสมเด็จ เจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต) กับหม่อมหงิม เป็ นน้อง
ร่ วมมารดากับเจ้าพระยาศรีพพิ ฒั น์ฯ (แพ บุนนาค)
 เข้ารับราชการในรัชกาลที่ ๓ เป็ นจมืน่ อินทรเสนา
ปลัดกรมตารวจ ฝ่ ายพระราชวังบวรฯ

อุเทนคาฉันท์
 ลักษณะการประพันธ์
 ใช้ฉนั ท์และกาพย์
 เนือ้ เรือ่ งย่อ
 เริม่ ต้นเป็ นบทนมัสการ
แล้วดาเนินความตามพระธรรมท้าวปรันตปะ
แห่งโกสัมพีมมี เหสีทรงสิรโิ ฉมยิง่ เมือ่ นางทรง
ครรภ์ครบสิบเดือนนกหัสดินโฉบเอาไปไว้กลางป่า
รุ่งขึน้ นางประสูตโิ อรสคืออุ เทนกุมาร
ฤษีอลั กัปนาไปเลีย้ งไว้
อุเทนคาฉันท์
 คุณค่า
 มีความประณีตบรรจงกว่าสุธนคาฉันท์และสุธนูคาฉันท์
 ใช้ฉนั ท์มากประเภทกว่าหนังสือ
 ทานองแต่งเลียนฉันท์โบราณได้แนบเนียน
 ฉันท์เรือ่ งนีด้ าเนินเรือ่ งไม่จบตามพระธรรมบท
 ผู แ้ ต่งคงเห็นว่าเรือ่ งตอนท้ายไม่สนุกจึงเว้นเสีย
หม่อมเจ้ าอิศรญาณ
หม่อมเจ้าอิ ศรญาณ มหากุล เกิดในปี พ.ศ. ๒๓๖๗
 เป็ นโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโต กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศร์
 พระองค์ผนวชทีว่ ดั บวรนิเวศวิหาร
 เล่ากันว่าครัง้ หนึง่ พระองค์มพ
ี ฤติกรรมแปลกประหลาด
ทาให้ถูกใครๆ มองว่าสติไม่ด ี ด้วยความน้อยพระทัย
ของหม่อมเจ้าอิศรญาณจึงทรงนิพนธ์ เพลงยาว
อิศรญาณขึน้ ในเชิงประชด เสียดสีสงั คม

สุภาษิตอิศรญาณ
 ลักษณะการประพันธ์
 ประพันธ์ ประเภทเพลงยาว
 เนือ้ เรือ่ งย่อ
 เนือ้ หาของสุภาษิต มีขอ้ ความทีเ่ ป็ นทีน่ ยิ มแพร่หลาย
อยู่มากแห่งด้วยกัน และมีลกั ษณะของวิถชี วี ติ ไทย
อยู่อย่างเต็มเปี่ ยม จึงทันสมัยอยู่แม้ในยุคปัจจุบนั
สุภาษิตอิศรญาณ

คุณค่า
 คุณค่าทางวรรณศิลป์
○ สัมผัสพยั ญชนะ ในสุภาษิตอิ ศรญาณของหม่อมเจ้าอิ ศรญาณนี้พบสัมผัสพยั ญชนะเป็ น
จานวนมาก
○ สัมผัสสระ ในสุภาษิตอิ ศรญาณของหม่อมเจ้าอิ ศรญาณนี้พบสัมผัสพยัญชนะเป็ นจานวนมาก
○ การซ้ าคา
อ้ างอิง

http://hilight.kapook.com/view/24209

http://writer.dekd.com/thailith/story/viewlongc.php?id=90
5904&chapter=13

http://www.trueplookpanya.com/new/cm
s_detail/knowledge/19550-029812/