Transcript บทที่ 1
1. บอกความหมายมารยาทและการสมาคมได้ 2. นาความรู้ที่ได้ไปศึกษาและปฏิบตั ิใช้ในชีวิตประจาวันได้ 3. ปรับตัวเข้ากับสังคมในปัจจุบนั ได้ Exit ความหมายของ”มารยาท” มารยาทไทย คือ ขอบเขต หรื อระเบียบข้อบังคับที่ให้ประพฤติปฏิบตั ิ ในสังคมไทย ซึ่งบรรพบุรุษ ได้กาหนดขึ้น และได้นามาปรับปรุ งใช้ในปัจจุบนั การสมาคม คือ การประชุมกันเป็ นหมู่คณะ การพบปะ ตลอดจนการอบรม สัมมนาต่าง ๆ ตามจุดประสงค์ที่กาหนด สรุ ปได้ ว่า มารยาทและการสมาคม หมายถึง กิ ริยาถ้อยคาที่เหมาะสมจะ ประพฤติปฏิบตั ิ สาหรั บบุคคลที่ เจริ ญแล้วได้นาไปใช้ในการพบปะหรื อ ประชุมในหมู่คณะ เพื่อประโยชน์ในการเข้าสมาคม ดังนั้น มารยาทในการสมาคม ถือว่าเป็ นวัฒนธรรมอย่างหนึ่ง ซึ่ งบุคคลที่ เจริ ญแล้ว ต้องศึกษาสิ่ งที่นามาใช้ให้ถูกต้อง เหมาะสมกับเวลาโอกาสและ สถานที่ เนื่ อ งจากมารยาทในการสมาคมเป็ นสิ่ ง ที่ แ สดงให้ เ ห็ น ถึ ง บุคลิกภาพของบุคคลนั้นว่าได้รับการศึกษามาเพียงใด หรื อมารยาทในการ สมาคมเป็ นตัววัดวัฒนธรรมของบุคคลเหล่านั้น มารยาทไทย เป็ นการเจาะจงชี้แจงให้ ทราบถึงขอบเขตหรื อระเบียบแบบแผน แห่งการประพฤติปฏิบตั ิแบบไทย ที่ บรรพบุรุษของเราได้พิจารณากาหนด ขึ้นและดัดแปลงแก้ไขใช้สืบทอดกันมา กลับไปรายการเลือก มารยาทกับวัฒนธรรม วัฒนธรรม หมายถึง การดาเนิ นชีวิตของ สังคมตามข้อประพฤติปฏิบตั ิที่บ่งชัด ซึ่งเป็ น ความรู ้สึกนึ กคิดในสภาวะต่าง ๆ ที่สมาชิ ก ใ น ก ลุ่ ม ไ ด้ เ ห็ น พ้ อ ง ต้ อ ง กั น ดั ง นั้ น วัฒนธรรมไทยจึงหมายถึง วิถีชีวิตที่ คนไทย สร้างสรรค์ และประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับ สภาพแวดล้ อ ม และยัง ใช้ เ ป็ นแนวทาง ป้ องกันและแก้ไขปัญหาสังคม วัฒนธรรมย่อมเกิ ดการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาทั้งนี้ ข้ ึนอยู่กบั การคิดค้นสิ่ ง ใหม่ ๆ แนวทางใหม่ที่ใช้ในการแก้ปัญหาและตอบสนองความต้องการของ สังคมให้ดี ยิ่งขึ้ น ทาให้เ กิ ด ค่านิ ย มใหม่ ๆ จึ งจ าเป็ นต้องเลิ กใช้ว ฒ ั นธรรม ดั้งเดิมในที่สุด การอนุรักษ์วฒั นธรรมดั้งเดิมไว้จึงต้องพัฒนาวัฒนธรรมนั้น ๆ ให้ทนั กับความเจริ ญตามยุคปัจจุบนั ที่เปลี่ยนแปลงไป กลับไปรายการเลือก ขอบข่ายของวัฒนธรรม พระราชบัญญัติวฒั นธรรมแห่งชาติพทุ ธศักราช 2485-2486 ได้กาหนด ขอบข่ายของวัฒนธรรมแห่งชาติออกมา 2 ประเภท ดังต่อไปนี้ 1. วัฒนธรรมทางจิตใจ คือ สิ่ งจรรโลงปัญญา และจิตใจ ซึ่งได้แก่ ระเบียบ ประเพณี ภาษา กฎหมาย ศาสนา และวรรณคดี 2. วัฒนธรรมทางวัตถุ คือ ปัจจัยต่าง ๆ ที่ก่อให้เกิดความสะดวกสบาย ทางร่ างกาย ขอบข่ายทางวัฒนธรรมยังแบ่งได้ตามลักษณะความสัมพันธ์ต่อการดารงชีวิต โดยทัว่ ไปแบ่งออกได้ 4 ชนิด คือ 1. สหธรรม (Social Culture) คือวัฒนธรรมทางสังคมที่ใช้ติดต่อสื่ อสาร กับกลุ่มในสังคม เช่น มารยาทในการพูด และการปฏิบตั ิตนให้เข้ากับสังคม 2.วัตถุธรรม (Material Culture) คือวัฒนธรรมทางวัตถุ เช่น เครื่ องนุ่งห่ม ที่อยูอ่ าศัย ยารักษาโรค และศิลปกรรมต่าง ๆ ที่มนุษย์สร้างขึ้น 3. เนติธรรม (Legal Culture) คือ วัฒนธรรมทางจิตใจ และศีลธรรม ถือเป็ นวิธีการดาเนินชีวิตให้อยูร่ ่ วมกันอย่างสงบสุ ข 4. คติธรรม (Moral Culture) คือวัฒนธรรมทางจิตใจ และศีลธรรม ถือเป็ นวิธีการดาเนินชีวิตให้อยูร่ ่ วมกันอย่างสงบสุ ข กลับไปรายการเลือก มารยาททางใจ ผูม้ ี ม ารยาททางใจ คื อ ผูท้ ี่ พ ฒ ั นาจิ ต ใจของตนให้ อ ยู่ใ น ศี ล ธรรม รวมไปถึ ง คุ ณ งามความดี ดัง นั้น การวางตัว จึ ง ควรใช้ ความคิ ด เสมอ ซึ่ งมี ห ลัก ธรรมเป็ นแบบอย่า งในการปฏิ บ ัติ คื อ พรหมวิหาร 4 1. เมตตา คือ ความหวังดี มีมิตรไมตรี ตลอดจนการช่วยเหลือเกื้อกูล ซึ่ งกันและกัน พรหมวิหาร 4 ประกอบด้วย 2. กรุ ณา คือ ความสงสาร ปรารถนาให้บุคคลอื่นพ้นจากความทุกข์ 3. มุทิตา คือ ความยินดี เมื่อเห็นคนอื่นมีความสุ ข ด้วยใจที่แจ่มใส เบิกบาน 4. อุเบกขา คือ การทาใจเป็ นกลาง ราบเรี ยบ ไม่ลาเอียง มารยาทในการสมาคมที่สาคัญแบ่งได้ 2 ประการ มีลกั ษณะดังนี้ บุคลิกลักษณะ (Personally) จรรยามารยาท (Etlquette) บุคลิกลักษณะ (Personally) บุคลิกลักษณะ คือ ลักษณะนิสยั ของแต่ละบุคคล ซึ่งมีกิริยาท่าทางที่ แตกต่างกันไปนับเป็ นคุณสมบัติและความเป็ นมาของบุคคลนั้น ๆ บุคลิกลักษณะทีด่ ี มีดงั ต่ อไปนี้ หมัน่ ศึกษา ขนบธรรมเนียมประเพณี ที่ยงั ไม่รู้ดว้ ยการสังเกต จะทาให้เพิ่ม คุณลักษณะในตัวเอง ซึ่ งจะทาให้บุคลิกภาพของเราดีข้ ึน ปฏิบตั ิให้เป็ นคนมีระดับในการสมาคมด้วยการปฏิบตั ิตวั เป็ นแบบอย่างให้กบั สังคม ปฏิบตั ิตวั ด้วยความตั้งใจจริ ง เพื่อพัฒนาบุคลิกให้ดีข้ ึน ดาเนินงานด้วยการมีใจคอกว้างขวาง ไม่คบั แคบ จรรยามารยาท (Etlquette) จรรยามารยาท ที่ แสดงถึ งความสุ ภาพเรี ยบร้ อยถื อเป็ น ลักษณะสาคัญ คืออากัปกิริยาที่เรี ยบร้อย นอกจากแสดง ถึงนิ สัยใจคอแล้วยังแสดงถึง การมีวฒั นธรรมของบุคคล นั้นด้วย ซึ่งถือเป็ นลักษณะพิเศษของจรรยามารยาท ของคนในการสมาคม ความสุ ภาพในกิริยา คือ การวางตัวที่เหมาะสม ดาเนินงานเหมาะกับเวลา สถานที่ และบุคคลที่เรา สามาคมด้วยอากัปกิริยาที่สุภาพเรี ยบร้อย เช่น ให้ความเคารพผูใ้ หญ่ ความสุ ภาพในวาจา คือ การพูดด้วยวาจาที่สุภาพอ่อนโยน ด้วยคาพูดที่เหมาะสมกับกาลเทศะต่าง ๆ กลับไปรายการเลือก จุดมุ่งหมายของการมีมารยาท มารยาทเป็ นคุณธรรมที่ทุกคนควรยึดเป็ นแนวทางในการดาเนินชีวิต ปฏิบตั ิตนเพื่อให้เข้ากับสังคม มารยาทนับเป็ นส่ วนหนึ่งของการดาเนินชีวิต เป็ นมรดกทางวัฒนธรรมและเป็ นรู ปแบบแห่งพฤติกรรม รู ปแบบความคิด ความรู ้ มีการจัดรู ปแบบทางสังคม เพื่อควบคุมความประพฤติของสมาชิกให้ อยูร่ ่ วมกันอย่างสงบสุ ข โดยมีกฎเกณฑ์และระเบียบต่าง ๆ เป็ นบรรทัดฐาน Exit กลับไปรายการเลือก