Transcript Egzamin gimnazjalny i wykorzystywanie jego wyników do

EGZAMIN GIMNAZJALNY
I WYKORZYSTYWANIE JEGO WYNIKÓW
DO PODNIESIENIA JAKOŚCI PRACY
SZKOŁY
na przykładzie Gimnazjum nr 3
im. Noblistów Polskich
w Gliwicach
Gliwice, 2011r.
Gimnazjum nr 3 im Noblistów Polskich
w Gliwicach
•
•
•
•
•
Miejskie gimnazjum publiczne utworzone w 1999r.
Liczba uczniów: 486
Liczba oddziałów: 15
Liczba nauczycieli na pełnych etatach: 32
Liczba nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze
godzin: 13
• Liczba pracowników obsługi i administracji: 12
2
Zestawienie wyników egzaminu gimnazjalnego uzyskanych
przez szkołę
część humanistyczna
Rok
Średnia punktów
w kraju
Średnia punktów
w województwie
Średnia punktów
w szkole
2003
31,83
32,8
35,8
2004
27,01
28,1
34,7
2005
32,9
33,5
37,4
2006
30,75
31,7
38,9
2007
31,48
31,75
38,75
2008
30,75
31,14
38,7
2009
31,7
31,98
38,5
2010
30,26
30,88
33,7
3
Zestawienie wyników egzaminu gimnazjalnego uzyskanych
przez szkołę
część matematyczno-przyrodnicza
Rok
Średnia punktów
w kraju
Średnia punktów
w województwie
Średnia punktów
w szkole
2003
25,55
25,3
31,03
2004
24,5
24
28,3
2005
24,3
24
28,9
2006
23,9
23,85
34,1
2007
25,31
25,02
32,1
2008
27,07
29,96
35,30
2009
26,03
25,84
33,75
2010
23,90
23,65
29,59
4
Harmonogram
•Posiedzenie rady
•Zespołu
•Spotkanie
z rodzicami
Zadanie
Cel
Odpowiedzialni
Termin
/miesiąc
Konferencja rady
pedagogicznej
Przekazanie informacji
o wynikach egzaminu
Informacja o efektach
pracy szkoły
Dyrektor
VI
Spotkanie zespołów
przedmiotowych
Opracowanie analizy
wyników
Przygotowanie
prezentacji dla rady
pedagogicznej
Przewodniczący
zespołów
VI/VII
Spotkania zespołów
przedmiotowych
Wnikliwa analiza wyników
egzaminu
Wskazanie zadań do
pracy zespołów
i nauczycieli
poszczególnych
przedmiotów
Przewodniczący
zespołów
VIII
Konferencja rady
pedagogicznej
Przedstawienie analizy
wyników egzaminu
Wskazanie mocnych
i słabych stron szkoły,
wyciągnięcie
wniosków do
planu pracy szkoły,
Dyrektor,
przewodniczący
zespołów
VIII
Przedstawienie sposobu
przeznaczenia godzin
z art. 42 KN zgodnych
z wnioskami
Praca z uczniem ze
specyficznymi
potrzebami
Dyrektor
VIII
5
Harmonogram
•Posiedzenie rady
•Zespołu
•Spotkanie
z rodzicami
Zadanie
Cel
Odpowiedzialni
Termin
/miesiąc
Powołanie zespołu do
opracowania planu pracy
szkoły
Podjęcie działań
służących
podniesieniu jakości
pracy szkoły
Dyrektor
VIII
Powołanie zespołów
opracowujących testy
diagnostyczne
Przeprowadzenie
testów w celu
pozyskania inf.
o wiedzy
i umiejętnościach
Dyrektor,
przewodniczący
zespołów
VIII
Konferencja rady
pedagogicznej,
zebranie rady
rodziców
Przedstawienie planu
nadzoru pedagogicznego
uwzględniającego wnioski
z egzaminów oraz planu
pracy szkoły
Podniesienie jakości
pracy szkoły
Dyrektor
IX
Zespół
wychowawczy
Założenie kart
monitorowania postępów
uczniów i wpisanie
wyników sprawdzianu po
szkole podstawowej
Zebranie informacji
o potencjale
pierwszoklasistów
Wychowawcy
IX
6
Harmonogram
•Posiedzenie rady
•Zespołu
•Spotkanie
z rodzicami
Zespół nauczycieli
uczący w klasach
pierwszych
Konsultacje
indywidualne,
wywiadówka
Zespoły
przedmiotowe
Zadanie
Cel
Odpowiedzialni
Termin
/miesiąc
Analiza wyników testów
diag., przedstawienie
kontekstu indywidualnego
i środowiskowego uczniów,
modyfikacja planu pracy
Objęcie szczególną
opieką uczniów
o specyficznych
potrzebach
edukacyjnych
Dyrektor, pedagog,
psycholog,
wychowawcy,
nauczyciele uczący
IX
Przekazanie informacji
o wynikach testów
Omówienie wyników
testów, pozyskanie
rodziców do
współpracy
Wychowawcy
X/XI
Monitorowanie postępów
uczniów- bieżąca analiza
wyników nauczania
i frekwencji, obserwacje
lekcji i zajęć
pozalekcyjnych, analiza
dokumentacji
Uzyskanie informacji
o efektach wdrażania
wniosków
Dyrektor
Zgodnie
z planem
nadzoru
Opracowanie,
przeprowadzenie, analiza
próbnych egzaminów
uwzględniających wnioski
z egzaminów zewnętrznych
Ewaluacja działań
służących poprawie
wyników egzaminów
Przewodniczący
zespołów,
nauczyciele
XII- klasy
III,
V - klasy
I i II
7
ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU
GIMNAZJALNEGO UZYSKANYCH PRZEZ
UCZNIÓW
 Analiza wyników uzyskanych w trzyletnim cyklu nauczania
 Narzędzie do monitorowania postępów uczniów - od klasy pierwszej (przykład poniżej)
do klasy trzeciej włącznie
Monitoring postępów uczniów - klasa I
Imię
i nazwisko
/
Kod
Wynik ze
spr.
po SP
Test diag.
j.pol.+ hist.
Test diag.
język obcy
Test diag.
matematyka
Egzamin
humanistyczny
Egzamin
mat.- przyr.
Egzamin
język obcy
A01
8
ANALIZA ZAKRESU TREŚCI EGZAMINU
Podstawa programowa
Umiejętności
Standardy
Zajęcia edukacyjne
Przykład z egzaminu wewnętrznego
Fenoloftaleina jest substancją słabo rozpuszczalną w wodzie, dlatego do celów
laboratoryjnych najczęściej stosuje się jej roztwór alkoholowy o stężeniu 1%. Oblicz, jaką
masę fenaloftaleiny i jaką masę alkoholu należy zmieszać, aby otrzymać 200 g
1-procentowego roztworu. Zapisz obliczenia.
Nr zadania
Badana umiejętność
Standard
Zajęcia edukacyjne
7.
Wykonuje obliczenia
w różnych sytuacjach
praktycznych.
Oblicza stężenia procentowe.
1.2
chemia, matematyka
9
Zestawienie wyników egzaminu gimnazjalnego
uzyskanych przez szkołę w 2010roku
Egzamin -zakres
Część
humanistyczna
Część
matematyczno –
– przyrodnicza
Język nowożytny
j. angielski
Język nowożytny
j. niemiecki
Średnia
punktów
w kraju
Średnia punktów
w województwie
Średnia
punktów
w Gliwicach
Średnia
punktów
w powiecie
Średnia
punktów
w szkole
30,34
30,88
30,94
29,95
33,85
23,90
23,65
24,74
23,82
29,59
29,88
30,20
31,72
30,75
36,45
29,36
30,12
34,01
28,69
45,38
10
Zestawienie wyników egzaminu gimnazjalnego uzyskanych
przez szkołę - część humanistyczna
11
Zestawienie wyników egzaminu gimnazjalnego uzyskanych
przez szkołę - część matematyczno - przyrodnicza
12
Zewnętrzne i wewnętrzne czynniki
kontekstowe
Czynniki wewnętrzne
1. Zmiany kadrowe - w 2009r. 30%
nauczycieli na urlopach
macierzyńskich, wychowawczych
(łącznie 12 osób) , zdrowotnych
(1 osoba),
2. 2009 - trzykrotna zmiana pedagoga
szkolnego i dwukrotna psychologa,
3. 2006-2010 - zmiany 7 polonistów
i 6 chemików,
4. Zmiany wychowawców,
5. Kładzenie nacisku przez rodziców na
kształcenie ich dzieci w kierunku
przedmiotów ścisłych (obserwacje na
podstawie rekrutacji do klas
z innowacjami),
6. Przekonanie uczniów o wysokim
stopniu trudności egzaminu
matematyczno- przyrodniczego
i skoncentrowanie wysiłku na
przygotowaniu się właśnie do niego.
13
Zewnętrzne i wewnętrzne czynniki
kontekstowe
Czynniki zewnętrzne
1. Podkreślanie znaczącej roli
poziom czytelnictwa w 2009r. w
matematyki w karierze zawodowej –
Polsce był najniższy od początku jego
Strategia Lizbońska – Edukacja 2010
badań przez BN,
(cel 1.4. zwiększenie rekrutacji
w dziedzinach nauk ścisłych
3. Ogólnie dostępne streszczenia i tzw.
i technicznych), rola mediów, oferta
„Ściągi” z lektur,
Politechniki Śląskiej, obowiązkowa
4. Coraz mniejsza sprawność językowa
matura z matematyki, oferty pracy dla
społeczeństwa, ubóstwo języka
„ ścisłowców”, rozbudzanie
(e-maile, sms-y),
zainteresowań - np. Noc Naukowców, 5. Arkusz egzaminacyjny – zmienione
2. Spadek zainteresowania
kryteria punktowania (np. styl - 1/0
czytelnictwem: „Telewizyjne
pkt).
Wiadomości Literackie” po 14 latach
zdjęte z emisji;
14
Charakterystyka klas III - rok szkolny
2009/2010
 167 uczniów; 86 dziewcząt i 81 chłopców,
 6 % uczniów z dysleksją,
 37% rodzin niepełnych,
 20% rodzin o trudnej sytuacji finansowej,
 17% rodzin patologicznych społecznie,
 24,5% uczniów o niskim potencjale edukacyjnym,
 23% uczniów o wysokim potencjale edukacyjnym,
 16% uczniów mających znaczne problemy zdrowotne,
 28% uczniów zagrożonych niedostosowaniem
społecznym.
15
ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU
GIMNAZJALNEGO
W różnych zespołach analizujemy wyniki egzaminu dla:
 rocznika,
 poszczególnych klas,
 poszczególnych uczniów,
pod kątem czynników:
 pedagogicznych,
 środowiskowych,
 indywidualnych.
16
EWD – program kalkulator EWD PLUS
część
humanistyczna
część
matematyczno –
– przyrodnicza
17
Informacje o klasie X
Kontekst pedagogiczny:
 w trzyletnim cyklu nauczania: dwóch matematyków, dwie
polonistki, dwóch nauczycieli fizyki; dodatkowo zmiany nauczycieli
języków obcych.
Kontekst indywidualno-środowiskowy:
a) 40% niepełnych rodzin,
b) 20% rodzin w trudnej sytuacji materialnej,
c) 16% rodzin patologicznych społecznie,
d) 35% uczniów zagrożonych niedostosowaniem społecznym,
e) 16% uczniów o niskim potencjale edukacyjnym,
f) 24% uczniów o wysokim potencjale edukacyjnym,
g) 12% uczniów z dużymi problemami zdrowotnymi.
18
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Plan pracy szkoły /wybrane przykłady/:
 Dzień Teatru, Dzień Noblowski, Dzień Języków Obcych,
 Szkolny Tydzień Projektów,
 Wdrożenie i realizacja różnych innowacji pedagogicznych w 5 klasach i na 2 międzyszkolnych kołach:

Oblicza sztuki 2010 – 2013,

Człowiek-poznaję, doświadczam i promuję zdrowy tryb życia 2010 – 2013,

Nauczanie przedmiotów ścisłych w oparciu o technologię informacyjną
2008 – 2011,

Klasa kultury i języków 2008 – 2011,

Klasa rozwijająca umiejętności sportowo-turystyczne 2008 – 2011,

Międzyszkolne koło fizyczne 2005 – 2008,

Z lornetką i mikroskopem 2008 – 2009.
 Wprowadzenie trzeciego języka obcego – języka francuskiego i utworzenie klasy
frankofońskiej,
 Realizacja programów i projektów zewnetrznych; m. in.: program pilotażowy GIODO "Twoje
dane – twoja sprawa", CEO: "Aktywni z natury", "Zachowaj trzeźwy umysł", "Szkoła bez
przemocy".
19
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
 Spotkania z naukowcami z UŚ i Uniwersytetu Opolskiego,
 Współpraca z PŚ – Wydział Architektury i Chemii,
 Organizacja międzygimnazjalnego konkursu słownikowo-frazeologicznego
w ramach Polonistycznej Ligi Gimnazjalnej prowadzonej przez SNaP,
 Współpraca międzynarodowa, wyjazdy edukacyjne, wizyty native
speakera,
 Współpraca z kombatantami – żywe lekcje historii,
 Zaprojektowanie, utworzenie, rozbudowywanie i pielęgnacja arboretum,
 Systematyczne wyjazdy do teatru, organizowanie warsztatów
teatralnych,
 Spotkania z twórcami kultury: aktorami, scenarzystami, pisarzami,
 Prowadzenie różnorodnych kół zainteresowań i konsultacji,
 „Sobota z egzaminem” – powtórka z zakresu przedmiotów mat. – przyr.,
 Opracowanie i realizacja programu prozdrowotnego – certyfikat Śląskiej
Sieci Szkół Promujących Zdrowie.
20
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Nowe działania ujęte w Planie pracy szkoły w 2010 r. na podstawie
wniosków wynikających z analizy egzaminu:
 Tworzenie szlaków turystyczno – edukacyjnych we współpracy
z Wydziałem Kultury i Promocji Miasta UM,
 Udział w projekcie MEMO – Muzeum w Gliwicach i GOM,
 Szkolny konkurs ortograficzny z języka pol., ang., niem., franc.,
 Szkolny konkurs literacki,
 Obchody Roku Czesława Miłosza i Marii Skłodowskiej – Curie (łącznie 9
imprez, w tym: konkursy, wystawy, sesje i występy),
 Organizowanie maratonów filmowych i kręcenie filmów uczniowskich
(koło filmowe),
 Warsztaty literackie prowadzone przez młodych prozaików,
 Projekt „Okno”- spotkania z podróżnikami, wystawy promujące
podróże, szkolne biegi na orientację, zajęcia laboratoryjne z chemii
(Strona Młodego Eksperymentatora na stronie internetowej szkoły),
wystawy fotograficzne…,
 „Sobota z egzaminem humanistycznym”.
21
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Praca dydaktyczna uwzględniająca wnioski poegzaminacyjne:
 Weryfikacja zespołowych oraz indywidualnych planów pracy,
 Weryfikacja przedmiotowych systemów oceniania,
 Opracowanie i stosowanie zasad zadawania zadań domowych,
 Zmiany w zakresie form i metod pracy – częstsze wykorzystywanie
nowych technologii, nacisk na indywidualizację pracy, różnorodność
sposobów aktywizowania uczniów (np. CLIL, LdL, uczenie parami,
nauczanie skorelowane, tutoring rówieśniczy, nauczanie projektami),
większa dbałość wszystkich nauczycieli o poprawność językową uczniów,
systematyczna kontrola zeszytów,
 Prowadzenie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych służących rozwijaniu
kreatywności,
 Podnoszenie kwalifikacji przez nauczycieli (np. ukończenie studiów
podyplomowych z doradztwa zawodowego przez 1 osobę, podjęcie
studiów przez pedagoga szkolnego z zakresu socjoterapii z elementami
profilaktyki szkolnej); zdobywanie kolejnych stopni awansu zawodowego.22
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Rozbudowa bazy szkoły - kierunek: uczyć efektywnie to uczyć interesująco:





Wyposażenie 5 klas w rzutniki multimedialne i komputery,
Zakup 2 telewizorów i odtwarzaczy DVD,
Pozyskanie tablicy interaktywnej,
Rozbudowa pracowni informatycznej,
Doposażenie biblioteki (lektury, słowniki, albumy, najnowsze pozycje
metodyczne),
 Zakup pomocy dydaktycznych do języka polskiego, chemii, matematyki,
fizyki, muzyki, wychowania fizycznego, zajęć z wychowania do życia
w rodzinie,
 Utworzenie arboretum,
 Utworzenie sali do tańca na zajęcia pozalekcyjne.
23
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Uwzględnienie wniosków z analizy egzaminów gimnazjalnych w planie
nadzoru pedagogicznego w:
 Obserwacji zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, szkolnych uroczystości
(odpowiednio skonstruowane arkusze obserwacji),
 Organizacji wspomagania nauczycieli – zakup pomocy dydaktycznych,
zakup nowości metodycznych, umożliwienie uczestnictwa w szkoleniach,
organizacja WDN-u: lekcje otwarte, cykl szkoleń pt. „Jak się uczy mózg” ,
szkolenie dla polonistów przez egzaminatora, szkolenie dotyczące
nauczania uczniów ze specjalnymi i specyficznymi potrzebami, szkolenie
dla nauczycieli zespołu mat.- przyr. z zakresu dysleksji i dyskalkulii,
Płynna
organizacja
zastępstw
za
nauczycieli
i długoterminowych L4, bez zmiany planu lekcji.
na
urlopach
24
Działania szkoły w zakresie czynników
pedagogicznych
Uwzględnienie wniosków z analizy egzaminów gimnazjalnych w działaniach
organizacyjnych w 2010 r.:
 Zmiana terminu egzaminu próbnego dla klas III- przesunięcie z lutego na
grudzień,
 Ustalenie dodatkowego terminu zebrania z rodzicami w celu omówienia
wyników tegoż egzaminu,
 Nowy system monitorowania frekwencji ustalony z rodzicami uczniów,
 Elastyczna reorganizacja zajęć z art. 42 KN w miarę potrzeb uczniów,
 Wprowadzenie drugiego wychowawcy wspomagającego w zespołach
o niskich postępach i z problemami rodzinno-rówieśniczymi,
 Pomoc klasom jej potrzebujących przez dodanie godziny dyrektorskiej.
25
Działania szkoły w zakresie czynników
środowiskowych
Uwzględnienie wniosków z analizy egzaminów gimnazjalnych w działaniach
środowiskowych w 2010 r.:
 Współdziałanie rodziców ze szkołą - działania służące pozyskaniu większej liczby
rodziców zainteresowanych postępami dzieci w nauce i pracą szkoły: np. koncert dla
rodziców w wykonaniu uczniów i absolwentów szkoły, festyn z okazji Dnia Dziecka,
przedstawienia klasowe dla rodziców, zorganizowanie spotkania z doradcami
zawodowymi z SzOK-u w Gliwicach, szkolenie na temat dopalaczy,
 Zacieśnienie współpracy z kombatantami, opieka nad pomnikiem –Czołgiem, opieka
nad Dębem Katyńskim – zainteresowanie uczniów historią,
 Współrealizowanie z Wydziałem Architektury PŚ projektu związanego
z historią
i architekturą Gliwic - rozwijanie zainteresowań,
 Zintensyfikowanie szkolnej pracy na rzecz innych – wolontariat – poczucie
odpowiedzialności i obowiązkowości:
• Założenie przez nauczycielkę języka angielskiego uczniowskiego oddziału
miedzynarodowego stowarzyszenia charytatywnego People To People; w jego ramach
uczniowie naszej szkoły pomagaja w nauce dzieciom z jednej ze szkół podstawowych,
• Praca na rzecz gliwickiego Hospicjum i schroniska dla zwierząt.
26
Działania szkoły w zakresie czynników
indywidualnych ucznia
Uwzględnienie wniosków z analizy egzaminów gimnazjalnych w działaniach dotyczących
uczniów indywidualnie w 2010 r.:

Udział szkoły w pilotażu projektu MEN „Jak organizować edukację uczniów ze
specjalnymi potrzebami ?”,

Wspieranie ucznia w drodze ku dorosłości poprzez realizację zmodyfikowanego
programu profilaktycznego,

Pomoc uczniom powracającym z zagranicy,

Realizacja indywidualnego programu nauczania dla uczniów szczególnie
uzdolnionych,

Pomoc uczniom przewlekle chorym- szkolenie dot. cukrzycy,

Przeprowadzanie warsztatów Jak się uczyć i Jak rozładowywać stres przez
pedagoga szkolnego,

Przeprowadzanie warsztatów pomagających w planowaniu własnej kariery przez
szkolnego doradcę zawodowego,

Rozwijanie zainteresowań uczniów
poprzez organizację kół zainteresowań
i innowacje (informacje pozyskujemy na podstawie podań do szkoły, weryfikujemy
w trakcie roku na podstawie ankiet),

Motywowanie i rozbudzanie aspiracji poprzez realizację programu wychowawczego
i planu pracy szkoły,

Zajęcia logopedyczne.
27
PODSUMOWANIE
Wnikliwa analiza wyników egzaminów związana z oceną
jakości pracy szkoły i samooceną nauczycieli wymaga
atmosfery otwartości i współpracy w radzie pedagogicznej.
Wnioski „poegzaminacyjne” powinny być znane uczniom
i rodzicom – dzięki temu szkoła ma szansę zyskać ich do
autentycznej współpracy.
Wdrażanie wniosków z analizy egzaminów gimnazjalnych
z pewnością wpływa na podniesienie jakości pracy szkoły.
28
Dla rad pedagogicznych:
„Musimy żeglować czasem z wiatrem, czasem pod
wiatr, ale żeglować – nie dryfować ani stawać na
kotwicy.”
Oliver Wendell Holmes
Dla uczniów:
„Ludzie, którzy nie potrafią się zmotywować,
muszą zadowolić się miernością, niezależnie od
tego, jak bardzo są utalentowani.”
Andrew Carnegie
Opracowanie :
merytoryczne: Agata Cira, Bogna Dobrakowska
 graficzne: Justyna Nierada
www.gim3-gliwice.oswiata.org.pl