Transcript การสร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม

การสร้ างเครื อข่ ายและการมีส่วนร่ วม
(Network Building and Participatory)
คณะครุ ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย
สานักงานพัฒนาระบบราชการ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พืน้ ฐาน
2553
หัวข้ อการนาเสนอ
1
• ประวัตคิ วามเป็ นมาของการบริหารราชการแบบมีส่วนร่ วม
2
• ความสาคัญของการบริหารในรูปแบบการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
3
• แนวคิดการบริหารจัดการการศึกษาในรูปแบบการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
4
• ระดับการมีส่วนร่ วม
5
• แนวทางการดาเนินการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วมในการบริหารการศึกษา
6
• องค์ ประกอบของการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วมในการบริหารการศึกษา
7
• การสร้ างเครือข่ าย
8
• กระบวนการดาเนินการผ่ านระบบเครือข่ าย
9
• การมีส่วนร่ วม
10 • กรณีศึกษา
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
Part 1: ประวัตคิ วามเป็ นมา
ของการบริหารราชการแบบมี
ส่ วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
ประวัตคิ วามเป็ นมาของการบริหาร
ราชการแบบมีส่วนร่ วม
 ยุคที่ 1: ยุคปฏิรูปการปกครอง พ.ศ. 2475
ยุคที่ 2: ยุคประชาอาสา พ.ศ. 2523 - 2542
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
ยุคที่ 2: ยุคประชาอาสา พ.ศ. 2523 - 2542
ผู้บริหาร
1.กาหนดนโยบายและแผนงาน
ผู้ปฏิบัตงิ าน/ผู้แทนภาครั ฐ
1. รับมอบภารกิจ
ประชาชน
1. ให้ ข้อมูลในการดาเนินงาน
2. จัดสรรงบประมาณ
2. ปฏิบตั ิตามนโยบาย
3. กาหนดผู้รับผิดชอบ
3. ปรับปรุงการดาเนินงาน
2.ผู้นาชุมชนประสานงานประชาชนกั บ
ผู้แทนภาครัฐ
3. ร่วมหารื อกับตัวแทนภาครัฐ
4. ค านึ งถึ งผลประโยชน์ ที่จ ะได้ รั บจาก 4. สรุ ป ปั ญ หาและอุป สรรคที่ พ บ เพื่ อ 4.ร่ ว มมื อ กั บ ผู้ น าชุ ม ชนจัด ประชาคม
การดาเนินงาน
นาเสนอผู้บงั คับบัญชา
เพื่อรับฟั งความคิดเห็นของประชาชน
5. ตัด สิน ใจร่ ว มกัน ในการแก้ ไขปั ญ หา
และการพัฒนา
6.ให้ ค วามสะดวกแก่ ผ้ ูป ฏิ บัติ ง านและ
ผู้ติดตามประเมินผล
5. ติดตามการดาเนินงาน
5. รายงานผลตามระยะเวลา
6. สรุปและนาเสนอ
6. ประสานงานกับประชาชนในพื ้นที่
7. เผยแพร่ประชาสัมพันธ์
7. ให้ ความร่วมมือกับทุกฝ่ ายที่เกี่ยวข้ อง 7.ประสานงานกับองค์ การท้ องถิ่น เพื่ อ
การสนับสนุน
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
 ยุคที่ 3:
ยุ คการมี ส่วนร่ วมตามแนวการบริ ห ารธรรมาภิบาล (Good
Governance) พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
 ยุคที่ 3 ยุคการมีส่วนร่ วมตามแนวการบริหารธรรมาภิบาล (Good Governance) พ.ศ. 2543 (ค.ศ.
2000) ถึงยุทธศาสตร์ การพัฒนาระบบราชการไทย (พ.ศ. 2546 – 2550) ตามยุทธศาสตร์ ฉบับที่ 7
ผู้บริหาร
ผู้ปฏิบัตงิ าน/ผู้แทนภาครั ฐ
ประชาชน
1.นาปั ญหาของชุมชนมาพิจารณา เพื่อให้ การ 1. ร่ วมพิ จ ารณาปั ญหาและการจั ด ท า 1.ประชาชน ผู้นาชุมชน และ ปราชญ์ ชาวบ้ าน
สนับ สนุน ทัง้ ทางวิ ชาการ วัสดุ อุป กรณ์ และ ประชาคมกับชุมชน
ร่วมกันพิจารณาปั ญหาของชุมชน
งบประมาณ
2.อ านวยความสะดวกให้ ผ้ ู ป ฏิ บัติ ง านได้ มี 2.ให้ คาแนะนาทางวิชาการและความเป็ นไป 2. น าเสนอปั ญหาของชุ ม ชนต่ อ ที่ ป ระชุ ม
อิสระอย่างเต็มที่ในการดาเนินงานกับชุมชน ได้ ในประเด็นต่าง ๆ
ประชาคม หมู่บ้าน
3. สนับสนุนงบประมาณให้ ผ้ ปู ฏิบตั ิง านอย่าง 3.ให้ ความเห็นต่อปั ญหาของชุมชนที่นาเสนอ 3.ที่ประชุมประชาคมลงมติที่จะแก้ ไขปั ญหา
เพียงพอ
ทังด้
้ านวิชาการ และการบริหาร
และการพัฒนา
4. พิจารณาผลการดาเนินงานในการประชุม 4.สรุปปั ญหาของชุมชน เพื่อนาเสนอผู้บริหาร 4.นาเสนอต่อตัวแทนหรื อผู้ปฏิบตั ิงานภาครัฐ
ร่วมระหว่างผู้ปฏิบตั ิงาน
5.ให้ การสนับสนุนและแก้ ไขปั ญหาตลอดการ 5.ประสานงานระหว่างประชาชนกับผู้บริหาร 5. รวบรวมข้ อมูลของชุมชน
ดาเนินงาน
6.ขยายผลความสาเร็จที่เกิดขึ ้น
6. ติดตามผลการดาเนินงาน
6.ร่วมสร้ างภูมิปัญญาให้ ชมุ ชน
7.สรุ ป เป็ นบทเรี ย นแห่ ง การเรี ย นรู้ ระหว่ า ง 7 . ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ด า เ นิ น ง า น ต่ อ 7 . ร่ วม ท า ใ ห้ ชุ ม ชน พั ฒ นา บน พื น้ ฐา น
ภาครัฐกับประชาชน
ผู้บงั คับบัญชาหรื อผู้บริหาร
เศรษฐกิจแบบพอเพียง
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
 ยุคที่ 4 ยุคการบริหารราชการแบบมีส่วนร่ วมตามรั ฐธรรมนูญ พ.ศ.2550 ถึง การพัฒนา
ระบบราชการไทย (พ.ศ. 2551 - 2555) ตามยุทธศาสตร์ ฉบับที่ 2
ประเด็นยุทธศาสตร์
เป้าประสงค์
2. ปรั บปรุ งรู ปแบบการ
ปฏิบัตงิ านให้ มีลักษณะเชิง
บูรณาการ เกิดการแสวงหา
ความร่ วมมือและสร้ าง
เครื อข่ ายฝ่ ายต่ างๆรวมทัง้
เปิ ดให้ ประชาชนเข้ ามามี
ส่ วนร่ วม
ส่วนราชการและหน่วยงาน
ของรัฐสามารถปรับรูปแบบ
การปฏิบตั ิงานและเปิ ดให้
ประชาชนเข้ ามามีสว่ นร่วม
ตัวชีว้ ัด
ค่ าเป้าหมาย
 ระดับความสาเร็จของ - ไม่น้อยกว่าร้ อยละ 80 โดย
ส่วนราชการและ
เฉลี่ย
หน่วยงานของรัฐในการ - ไม่น้อยกว่าร้ อยละ 80 โดย
ปรับปรุงแบบหรื อวิธีการ เฉลี่ย
ปฏิบตั ิงาน
 ระดับความสาเร็จของ
ส่วนราชการและ
หน่วยงานของรัฐในการ
เปิ ดโอกาสให้ ประชาชน
เข้ ามามีสว่ นร่วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
3 กลยุทธ์การบริหารราชการแบบมีสว่ นร่ วม
1) ให้ ความรู้
2) จัดทาระบบ กลไก สารวจความคิดเห็น
3) จัดตังคณะกรรมการภาคประชาชน
้
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
เพื่อบริการ
ผู้เรียน
“เพื่อตอบสนอง
ความต้ องการของ
ผู้เรี ยน”
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
กิจกรรมที่ 1: ทบทวนประสบการณ์ การมีส่วนร่ วมในระดับต่ างๆในสถานศึกษาของท่ าน
ระดับของการมีส่วนร่ วม
เรื่ อง...
ลักษณะการมีส่วนร่ วม...
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
Part 2: ปูพนื ้ ความร้ ู
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
1
2
3
ความสาคัญของการ
บริหารในรูปแบบการ
สร้ างเครือข่ ายและ
การมีส่วนร่ วม
แนวคิดการบริหาร
จัดการการศึกษา
ในรูปแบบการ
สร้ างเครือข่ าย
และการมีส่วนร่ วม
ระดับการมีส่วนร่ วม
4
5
แนวทางการ
ดาเนินการสร้ าง
เครือข่ ายและการ
มีส่วนร่ วมในการ
บริหารการศึกษา
องค์ ประกอบของ
การสร้ าง
เครือข่ ายและการ
มีส่วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
ความสาคัญของการบริหารในรูปแบบ
การสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
แผนการศึกษา
แห่ งชาติ
พ.ร.บ.การศึกษา
แห่ งชาติ
รัฐธรรมนูญ
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
แนวคิดการบริหารจัดการการศึกษาในรูปแบบ
การสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
ระดับองค์ การ (Organizational Level)
ระดับสถาบัน (Institutional Level)
ระดับบุคลากร (Individual Level)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
ระดับการมีส่วนร่ วม
Empower
Collaborate
Involve
Consult
Inform
ระดับการมีส่วนร่ วม
ระดับที่ 1 การมีส่วนร่ วมในระดับให้ ข้อมูลข่ าวสาร (To Inform)
ระดับที่ 2 การมีส่วนร่ วมในระดับการปรึกษาหารือ (To Consult)
ระดับที่ 3 การมีส่วนร่ วมในระดับให้ เข้ ามามีบทบาท (To Involve)
ระดับที่ 4 การมีส่วนร่ วมในระดับสร้ างความร่ วมมือ (To Collaborate)
ระดับที่ 3 การมีส่วนร่ วมในระดับให้ เสริมอานาจแก่ ประชาชน
(Empower)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
กิจกรรมที่ 2: ผู้มีส่วนเกี่ยวข้ องหรือมีส่วนได้ เสียของสถานศึกษาในระดับต่ างๆ
ผู้มีเกี่ยวข้ องหรือมีส่วนได้ เสีย
ระดับการมีส่วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
รู ปแบบ
แนวทางการดาเนินการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
ในการบริหารการศึกษา
การจัดเครื อข่ าย
สถานศึกษา
สมาชิกใน
เครื อข่ ายมี
สัมพันธภาพที่ดี
ต่ อกัน
ประเด็นสาคัญ
การมีผ้ ู
ประสานงานที่ดี
สมาชิกใน
เครื อข่ ายมีความ
ต้ อองการร่ วมกัน
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
องค์ ประกอบของการสร้ างเครือข่ ายและการมีส่วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
Part 3: ทฤษฎีส่ ูการปฏิบัติ
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
1. การสร้ างเครือข่ าย
2. กระบวนการดาเนินการผ่ านระบบเครือข่ าย
ทฤษฎีส่ ู
การปฏิบัติ
3. การมีส่วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
การสร้ างเครือข่ าย
1. การเชื่อมโยงเครื อข่ ายหรื อการสร้ างเครื อข่ าย
2. การประเมินความพร้ อมของเครื อข่ าย
3. การดาเนินการปฏิบัตงิ านในรู ปแบบเครื อข่ าย
4. การตรวจติดตามและประเมินผลงานของเครื อข่ าย
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
1) การเชื่อมโยงเครือข่ ายหรือการสร้ างเครื อข่ าย
กิจกรรมการวาด
ภาพในอุดมคติ
(Rich Picture) ของ
เครื อข่ าย
กิจกรรมการสร้ าง
แผนผังการ
เชื่อมโยงผู้มีส่วน
เกี่ยวข้ อง
(Stakeholder
Identification)
กิจกรรมจัดทา
ตารางกาหนด
จุดเด่ นและจุดด้ อย
ด้ านความสามารถ
ของผู้มีส่วน
เกี่ยวข้ อง
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
2) การประเมินความพร้ อมของเครือข่ าย
2.1) แบบประเมินความพร้ อมของโครงการ
2.2) แบบประเมินความพร้ อมของบุคลากร
2.3) แบบประเมินความร่ วมมือในเครื อข่ าย
2.4) แบบประเมินความพร้ อมในด้ านข้ อมูลเกี่ยวกับพืน้ ที่ปฏิบตั กิ าร
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
3) การดาเนินการปฏิบัตงิ านในรูปแบบเครือข่ าย
มีตารางเวลาของ
แต่ ละกิจกรรม
มีรายชื่อของ
สมาชิกที่สาคัญ
ในแต่ ละกิจกรรม
ระบุถงึ ความ
สอดคล้ องของ
กิจกรรมกับ
วัตถุประสงค์ ของ
เครื อข่ าย
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
4) การตรวจติดตามและประเมินผลงานของเครือข่ าย
ตรวจว่ ามีการจัดกิจกรรมตามแผน
ที่วางไว้
ดูลักษณะการทางานว่ าร่ วมมือกัน
นาเอาผลการดาเนินการกับ
เป้าหมายที่ตัง้ ไว้ มาวิเคราะห์
ร่ วมกันกับเครือข่ าย
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
กระบวนการดาเนินการผ่ านระบบเครือข่ าย
• กระบวนการ
เริ่ม
ประสานงาน
เครื อข่ าย
1
2
• กระบวนการ
สร้ างการ
ทางานอย่ าง
สม่าเสมอ
• กระบวนการ
• พัฒนา
กระบวนการ
ทางานและ
เครื อข่ าย
3
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
4
• กระบวนการ
ปรั บเปลี่ยน
ทัศนคติของ
ผู้บริหารและผู้
ปฏิบัติ
การมีส่วนร่ วม
แบ่ งได้ เป็ น
2 ระดับ
กระบวนการการ
มีส่วนร่ วมระดับ
กระทรวง
กระบวนการการ
มีส่วนร่ วมระดับ
เขตพืน้ ที่
การศึกษา
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
1) กระบวนการการมีส่วนร่ วมระดับกระทรวง
กิจกรรมที่ 3 ตัวอย่ างที่ดีในการบริหารแบบมีส่วนร่ วมระดับกระทรวง
ขัน้ ตอน
 กาหนดประเด็นสาธารณะ
 กาหนดยุทธศาสตร์ ระดับกระทรวง
 กระบวนการจัดทาร่ างกฏหมาย
ของกระทรวง
 จัดสรรทรัพยากรเพื่อกาหนด
ทิศทางในการดาเนินงานระดับพืน้ ที่
 ออกแบบและจัดบริการสาธารณะ
ของกระทรวง
แนวทางปฏิบัตทิ ่ ดี ีจากกระทรวง...
2) กระบวนการการมีส่วนร่ วมระดับเขตพืน้ ที่การศึกษา
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
กิจกรรมที่ 4 ตัวอย่ างที่ดีในการบริหารแบบมีส่วนร่ วมระดับเขตพืน้ ที่
การศึกษา
ขัน้ ตอน
 มีสว่ นร่วมปรึกษาหารื อและ
วางแผนงาน
 มีสว่ นร่วมในการปฏิบตั ิและ
ดาเนินการ
 มีสว่ นร่วมในการติดตาม
ประเมินผล
มีสว่ นร่วมในการจัดสรร
ผลประโยชน์
แนวทางปฏิบัตทิ ่ ีดีจากเขตพืน้ ที่การศึกษา...
3) เทคนิคของการมีส่วนร่ วม
1
2
3
กระบวนการมีส่วนร่ วม
ระดับกระทรวง
กระบวนการมีส่วนร่ วม
ระดับเขตพืน้ ที่การศึกษา
เทคนิคของการมีส่วนร่ วม
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
Part 4: กรณีศึกษา
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
กิจกรรมที่ 5 ปั จจัยที่นาไปสู่ความสาเร็จ
ระดับ
กาหนดยุทธศาสตร์
จัดทาแผนงาน/
โครงการ
จัดบริการสาธารณะ
เทคนิค
ระดับการมีส่วนร่ วมของ
ผู้มีส่วนเกี่ยวข้ อง
ข้ อสังเกตหรือ
หมายเหตุ
สรุ ป ฝากให้ จาและนาไปใช้
 “ปั ญหามีไว้ ให้ แก้ ...อุปสรรคมีไว้ เพื่อพิสูจน์ ความสามารถของคน”
ปั ญหา อุปสรรค หรื อความสาเร็จของการมีสว่ นร่วมและการสร้ าง
เครื อข่ายจึงเป็ น
ความท้ าทายให้ ผ้ ูบริหารยุคใหม่ ได้ พสิ ูจน์ ความสามารถ
 ...และไม่ เพียงตอบคาถามว่ าท่ านจดจาอะไรได้ บ้าง
 ...แต่ ถามท่ านเองว่ า “ท่ านได้ ทาอะไรให้ วงการศึกษาไทยได้ จดจา”
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)
โมดูลที่ 7 เรื่ อง การสร้ างเครื อข่ายและการมีสว่ นร่ วม (Network Building and Participatory)