Yenilenebilir Enerji Dün, Bugün ve Yarın

Dr. Yüksel MALKOÇ

Türkiye’de Elektik

• • • • Elektrik üretimine yenilenebilir ile başlanmıştır. – Tarsus, Berdan Çayı, Bentbaşı Mevkii, 2 kW, 1902, Dörfler, Avusturya, İmam_Savci_Sokak Aydınlatma – Silahtarağa Termik Santralı, 1914-1983, Kömür, İstanbul, 1923, Kurulu Güç 33 MW 1930, Santraller ve işletme hakları genelde yabancılarda 1939, devletleştirme

Türkiye’de Elektik

• • • • • • 1933-35, İller Bankası, Etibank, MTA, EİE 1950, Kurulu Güç 407.8 MW, ENH ile İstanbul’a Çatalağzı Termik Santralı’ndan (Zonguldak) enerji takviyesi, 1954, DSİ 1970, TEK Büyük ölçekli su ve termik santrallar devreye alınmaya başladı 1980, Kurulu Güç 5120 MW

Türkiye’de Elektik

• • • • 1984, 3096 sayılı Yasa ile TEK’in tekel statüsü kaldırıldı, yerli ve yabancı şirketleri üretim ve dağıtım hakkı verildi, 1993’te TEK; TEAŞ ve TEDAŞ olarak ikiye bölündü 3096 ile YİD, Otoprodüktör 4283 sayılı Yasa ile Yİ 2001’de 4628 sayılı Yasa, EPDK, TEAŞ üçe bölündü (EÜAŞ, TETAŞ, TEİAŞ)

Türkiye’de Elektik

• EİE YEK Çalışmaları, 1980 ve 90’lar – Rüzgar ve Güneş Enerjisi Şubeleri – Küçük Güneş ve Rüzgar Uygulamaları, 5 kW RES, PV Aydınlatma, Kollektör, Test, Bilinçlendirme, Atlaslar, TÜREB, GÜNDER v.b.

– Hidrolojik, Jeolojik ve Hidroelektrik Proje çalışmaları, – Enerji verimliliği çalışmaları

Türkiye’de Elektik

Enerji Bugün (31.05.2013)

NATURAL GAS + LNG 17,402.7 MW - 29.8% Total Installed Power: 58,322.9 MW THERMAL - OTHERS 5,491.4 MW - 9.4% HYDRAULIC WITH RESERVOIR 15,029.3 MW - 25.8% GEOTHERMAL 162 MW - 0.3% COAL 12,427,8 MW - 21.3% WIND 2,457.9 MW - 4.2% HYDRAULIC-RIVER 5,351.6 MW – 9.2%

Enerji Bugün (31.05.2013)

Renewable + Waste Geothermal

2% 2%

Hydrolic River Wind

30% 66%

Gelinen Nokta

• • • • • • • • 60000 MW’lık Kurulu Güç Elektrik Piyasası Elektrik en ücra köşelere kadar ulaşmış Komşular ve Avrupa ile bağlantı Önemli oranda dışa bağımlılık Sürekli artan enerji talebi Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızı arzu edilen seviyede kullanmada yaşanan sorunlar Ulaşılması gereken hedefler

YEK Sorunlar

• • • • • • • • İdari (izin, onay, kısıtlanan alanlar, farklı uygulamalar v.b.) Teknik (kapasite kısıtları, piyasa, v.b.) Mevzuat (Kanun, Yönetmelik, Tebliğ, Genelge, Karar) Koordinasyonsuzluk Mevzuaattaki sık değişiklikler (Simülasyon) Şeffaflık Tarifeler (Yarışma ?, Fizibilite Yarış) ………

Çözüm- YEK 6 Şartı

1. Kaynak 2. Arazi 3. İzinler 4. Bağlantı 5. Yasal satın alma garantileri 6. Finans

Çözüm -1 YEK Entegre Kaynak Planlaması

ETKB Diğer İlgili Kurumlar TEDAŞ

YEK_ERP

EÜAŞ EPDK TEİAŞ Ulaştırma Bak.

TÜBİTAK GK_MT Kültür ve Turizm Bak.

Orman ve Su İşleri Bak.

Çevre v Şehircilik Bak.

Çözüm-2 YEKA

Genel Müdürlük-YEGM Teknik Çalışma Komisyonu YEKA Tebliği YEKA Belirleme/ Teknik Analiz Çevre, Arazi Kullanımı ve İzinler Enerji Üretim, İletim ve Planlama Valilikler, Sanayi ve/veya Ticaret Odaları ve Kalkınma Ajansları Bakanlıklar Arası Değerlendirme Komisyonu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Resmi Gazete