Transcript Hakemlik Nedir? - ÇOMÜ - Uluslararası Projeler Destek Birimi

SUNUMUN AKIŞI
•
•
•
•
•
•
•
•
Hakemlik Nedir?
Hakemlerin Görevleri Nelerdir?
Hakemlerde Aranan Nitelikler Nelerdir?
Hakemlik Kaydı Nasıl Olur?
Hakemlik Süreci
Hakemlere Sağlanan Olanaklar Nelerdir?
Hakemlik Görevinin Sunduğu Fırsatlar Nelerdir?
Deneyimlilerin Kaleminden
Hakemlik Nedir?
• Avrupa Komisyonu, araştırma ve
inovasyona destek olmak amacıyla
proje önerilerini ve proje işleyişini
değerlendiren, program ve politika
süreçlerini
izleyen
bağımsız
uzmanlara verilen isimdir.
Hakemlerin Görevleri Nelerdir?
Değerlendiriciler (Evaluators): Horizon 2020
Programına sunulmuş projeleri yazılı kriterlere
göre değerlendirmektedirler. Bu yolla başarılı ve
maddi olarak desteklenmeye değer olan proje
önerileri belirlenir.
Gözlemciler
(Observers):
Projenin
değerlendirme aşamasında, değerlendirmenin
ne şekilde yapıldığı, adil olup olmadığı gibi
konularda gözlem yapmakta ve Avrupa
Komisyonu’na sürecin iyileştirilmesi hakkında
öneride bulunmaktadırlar.
Proje İzleyicileri (Monitors): Desteklenmeye
hak kazanan projelerin uygulama aşamasında,
Avrupa Komisyonu’na projelerin teftişine
yardımcı olmaktadırlar.
Program İzleyicileri (Experts): Programların
izlenmesi ve takibi yönünden Komisyona
destek olmaktadırlar. Bu görevler, proje
önerileri veya projelerin teknik unsurlarından
ziyade, kapsamlı bir programın uygulanması
ve sonuçlarının takibiyle ilgili olup daha
stratejik düzeydedir.
Hakemlerde Aranan Nitelikler
Nelerdir?
• İlgili proje başlığı konusunda mesleki
deneyime,
• En az lisans derecesine sahip herhangi bir
bilimsel ve teknolojik alanda yüksek derecede
araştırma ve inovasyon yetkinliği bulunan
kişiler ,
• Danışmanlık firmalarından ya da küçük ölçekli
ama araştırma odaklı şirketlerden de
değerlendirici seçmektedir.
dv…
•
Özellikle kadın ve daha önce ulusal proje
değerlendirme panellerinde yer alan
araştırmacılara/sanayi temsilcilerine pozitif
ayrımcılık yapılmaktadır.
• Değerlendirmede göz önüne alınan diğer
konular cinsiyet dengesi, coğrafi çeşitliliğin
sağlanması ve mümkün olduğunca yeni
uzmanların değerlendirmede yer alması.
dv…
• Mükemmel seviyede yazılı ve
sözel İngilizce bilgisine sahip
olması gerekmektedir. İngilizce
dışındaki diğer Avrupa dilleri,
pozitif değer olarak
nitelendirilmektedir.
Hakemlik Kaydı
Nasıl Olur?
Hakemlik Süreci
• Avrupa Komisyonu sizi potansiyel
bir hakem olarak seçtikten sonra,
sizinle temasa geçip, hakemlik için
ekinde her türlü kayıt ve şartı
belirten bir görev yazısı (çıkar
çatışması,
gizlilik,
uygunluk
durumu vb..) iletir.
• Kabul etmeniz durumunda, bazı
konular hakkında onayınızı
istemektedir.
• Bu aşamada uzmanın
değerlendirme sürecine katılıp
katılamayacağını Komisyona
bildirmesi gerekmektedir.
• Komisyona katılım teyidi
iletildikten sonra Komisyonla
uzman arasında sözleşme
imzalanır.
• Proje değerlendirmeleri, uzaktan
değerlendirme ve ardından
Brüksel’de paneller ile
değerlendirme şeklinde
gerçekleştirmektedir.
Hakem, görevi süresince ülkesini ya
da kuruluşunu temsilen değil;
tamamen kendi bilimsel
yetkinlikleri ve kapasitesi ile
değerlendirme sürecini yürütmekle
yükümlüdür.
Hakemlere Sağlanan Olanaklar
Nelerdir?
• Hakemlere değerlendirme yaptıkları
her bir tam gün için 450 € harcırah
ödenmektedir.
• Brüksel’deki
değerlendirmelere
katılım için yol masrafları ve
konaklama
giderleri
de
ilgili
mevzuata göre ödenmektedir.
Hakemlik Görevinin Sunduğu Fırsatlar
Nelerdir?
• AB ÇP kapsamındaki olanaklardan en iyi
şekilde nasıl yararlanılacağına dair farkındalık
kazanma
• Bilimsel uzmanlık alanındaki bilimsel ve
teknolojik en uç nokta bilgisinden haberdar
olma
• AB ÇP’na sunulan projelerin değerlendirilirken
geçtiği aşamalara aşinalık kazanma
• Proje yönetiminde karşılaşılabilecek
problemlerle nasıl başa çıkılacağı konularında
deneyim edinme
• Değerlendirme sürecinde aynı alanda çalışan
araştırmacılarla tanışma ve fikir alışverişinde
bulunma imkânına sahip olma
• Aynı alanda çalışmalarını sürdüren
araştırmacılarla irtibat içerisinde olma ve ileriye
dönük iş birliklerin kurulması imkanı.
Horizon 2020’ de uzman olmak için başvuru yapmış
olan bir araştırmacı aynı zamanda proje teklifi de
verebilir mi?
Proje değerlendirme sürecinde görev alan bir
uzman kendi proje teklifi ile ya da onunla yarışma
durumunda olan bir proje teklifi ile ilgili bir
uzmanlık görevi üstlenemez ancak diğer proje
teklifleri ile ilgili görevleri üstlenebilir. Bir uzman
bir göreve atanmadan önce kendisinden, menfaat
(çıkar) çatışmasına engel olmak için, hangi proje
teklifleriyle ilgisi olduğunu belirten bir beyanname
istenir. Uzman kendisinden incelemesi istenen
proje teklifi ile ilgili bir menfaat çatışması
yaratabilecek potansiyel bir durum hakkında
Komisyonu bilgilendirmekle yükümlüdür.
DENEYİMLİLERİN
KALEMİNDEN
Hakemlik deneyiminin bundan sonraki
aşamalarda AB 7.ÇP projesi hazırlama
konusundaki muhtemel etkileri nelerdir?
• Sağlık ve Marie-Curie alanında hakemlik yapan
Sn. Gülderen Yanıkkaya Demirel:
Ne kadar çok proje okursanız, proje yazma
konusunda o kadar çok bilgi ediniyorsunuz.
Değerlendirmeler sırasında olası ortaklarla
tanışma şansı oluyor, sosyal ortamda paylaşımda
bulunma en azından Türkiye ve Türklerle ilgili ön
yargıların giderilmesi açısından önemli.
ICT alanında hakemlik yapan Sn. Şebnem
Baydere:
Hakemlik deneyiminin değerlendirme
sürecini tanıma ve Komisyon yetkilileri ile
tanışma açısından faydalı olduğunu
düşünüyorum. Bundan sonraki aşamalarda
proje teklifi hazırlarken hakemlerin
değerlendirme kriterlerini göz önüne
almamı sağlayacak.
KOBİ alanında hakemlik yapan Sn. Baha Kuban:
Yalnızca kazanan projeler değil kaybedenleri de
birlikte değerlendirince o belirli alandaki genel
arayışları, ülkelerin ve kurumların kapasitelerini,
gelecekteki yönelimleri konusunda oldukça iyi
bir fikre sahip olunuyor. Bu arada önemli
oyuncular ve kurumlar, daha önce yaptıkları işler
ve kapasiteleri konusunda bir düşünce ve bilgi
oluşuyor. Bu durum kuşkusuz bu konuda
yapılacak araştırmalarda işbirliği yapılabilecek
kritik kurumlar bilgisini de içeriyor.
ICT alanında hakemlik yapan Sn. Ferda Nur Alpaslan:
Hakemlik deneyiminin, bundan sonraki aşamalarda
7.Ç.P. projesi hazırlarken oldukça yararlı olduğunu
düşünüyorum. Yazdığınız her bir cümlenin nasıl
değerlendirileceği konusunda inanılmaz bir bilgi ve
deneyim sahibi oluyorsunuz. Ayrıca proje teklifine
mutlaka konulması gereken bilgilerin neler olduğunu
öğreniyorsunuz. Teklif hazırlarken size önemsiz bir
detay gibi görünen bu nedenle de kısaca değindiğiniz
bazı konuların değerlendirme sürecinde ne kadar
önemle irdelendiğine tanık oluyorsunuz.
Her bir projenin değerlendirilmesi
için yeterli süreye sahip olabiliyor
musunuz?
Ulaştırma Alanında hakemlik yapan Sn. Gülay Malkoç:
2008 ‘de sistemi değiştirdiler ve ilgili konularda projeleri seçip, internet
ortamında hakemlere gönderdiler. Projeleri belli bir sürede evde
değerlendirip, tekrar internet ortamında hakemler arası görüşe sunmamızı
istediler. Bu zamanı efektif kullanabilme açısından çok daha iyi idi. Projeyi
okuyup, ilk notları verdiğimizde, aynı projeyi okuyan hakemler arasında
uzlaşmanın sağlanabilmesi için de her bir hakem projeye yönelik olarak
notlarını ve uyarılarını birbirine gönderdi. Bu kapsamda Komisyon bilgisi
dahilinde birkaç tur atıldı internet ortamında. Bu da çok iyi idi, çünkü hemen
hemen herkes birbirinin yaklaşımını az çok bilerek, tatmin olduğu konularda
asgari bir müşterek sağlayarak ve/veya birbirlerinin yaklaşımlarından
haberdar olarak geldi Brüksel’e. Böylece “Concencus Meeting”ler de sıfırdan
başlamamış oldu.
Çevre alanında hakemlik yapan Sn.
Erol Çakmak:
İlk değerlendirme ve konsensüs
raporunun karalaması internet
üzerinden yapılmaktadır. Zaman sizin
ayırabildiğiniz zamanla sınırlı.
Hakemlik deneyimi sonrası Komisyon’un
başka çalışma grupları için sizinle teması
oldu mu?
Sağlık alanında hakemlik yapan Sn. Salih
Şanlıoğlu:
4 kez hakemlik için çağrıldım ve birinde uzaktan
değerlendirme yaptım.
ICT alanında hakemlik yapan Sn. Özgür B. Akan:
Evet, daha sonra 2 ayrı çağrı için daha farklı çalışma
gruplarından temasa geçildi.
Projelerin incelenmesi sırasında rastladığınız en
sık yapılan hatalar nelerdir?
• Sağlık ve Marie-Curie alanında hakemlik
yapan Sn. Gülderen Yanıkkaya Demirel:
**Bütçe, adam/ay hesaplamalarında
yanlışlıklar,
**Uzun ve gereksiz detay içeren açıklamalar,
**Belirtilen formata uygun olmayan proje
sunumları,
**Çağrı ile uyumsuz proje sunumları.
KOBİ ve Enerji alanında hakemlik yapan Sn. Sibel
Özdoğan:
Çağrı çok iyi okunmalı. Çağrının amacı, kapsamı ve
teknik, yapısal, bütçe, konsorsiyum vd. gerek şartları
%100 yerine gelecek şekilde proje yazılmalı. Yürütücü
deneyimli ve birikimli olmalı. Her katılımcının yeri,
yapacağı iş, alacağı para tanımlı ve proje amacı, süreci
ve hedefleriyle uyumlu olmalı. Bence gruplar açılacak
çağrıları dikkatle irdelemeli, hangi çağrıyı hedeflerlerse
şansları olabileceğini tartmalı, bu çerçevede tamamen
objektif kriterlerle gerekli konsorsiyumu oluşturmalı,
teklifin yazılımına gerekli özeni ve zamanı tanımalıdır.
LİNKS:
http://www.h2020.org.tr/tr/icerik/h2020dehakemlik
http://ec.europe.eu/research/participants/portal/d
esktop/en/experts/index.html
http://ec.europe.eu/research/participants/docs/h20
20-funding-guide/experts/experts_en.htm
TEŞEKKÜRLER
Uluslararası Proje Destek Birimi Yetkilisi
Gülşen Yüksek Pekören
Email: [email protected]
Tel: 2180018 / 2252