Transcript LAKRİMAL SİSTEM HASTALIKLARI

Hem. Şengül SAĞIN
Hem. Meliha YILDIRIM
Göz Kliniği
Sağlık Slaytları İndir
http://hastaneciyiz.blogspot.com
ANATOMİ
• Ana Lakrimal bez (Gözyaşı bezi) orbitanın
üst dış kadranında lakrimal fossa içinde
yer alan dış salgı bezidir.(Egzokrin)
• Volfring ve Krouse egzokrin bezlerdir.
• Günde ortalama 10ml göz yaşı üretilir.
• Normal koşullarda salgılanan göz yaşı
miktarı boşaltılana eşit olması gerekir
• Böylece ne kuru göz ne de yaşaran göz
semptomları ortaya çıkar.
• Yaşaran bir göz artmış sekresyona yada
azalmış boşaltıma bağlı olabilir.
• Lakrimal kanal yaklaşık 12 mm
uzunluğunda olup dışa ve arkaya doğru bir
seyir izler.
• En uç kısım yeni doğanda J şeklinde içe
döner.Erişkinde ise bu kısım gergindir.
GELİŞİMSEL ANOMALİLER
• Lakrimal kanal açıklığı doğumdan sonra
spontan olarak bir kaç ayda sağlanır.
• Başlangıçta yaşarma belli olmayabilir.
• Çünkü göz yaşı salgılanması(lakrimasyon)
6 haftaya kadar başlamaz.
• Punktum ve kanalikül anomalileri ;
punktumun bir zarla tıkanması tam
yokluğu , darlığı ve 2 tane olmasıdır
SULANAN GÖZÜN
DEĞERLENDİRİLMESİ
Yaşarma Sebepleri
Hiper Sekresyon
Epifora
(Salgının artması)
(Boşaltımın Azalması)
*Koneal yabacı cisim *Darlık
*Korneal İrritasyon
*Tıkanıklık
*Okuler yüzey
*Yabancı Cisim
İnfilamasyonu
*Kırma Kusurları
* Tümörler
*Tiroid disfonksiyonu * Kas zayıflığı
*Nazal irritasyon ve
İnflamasyon
Doğumsal Yaşarma Ve Tedavisi
• Doğumsal nazolakrimal kanal tıkanıklığı
• Sıklıkla nazolakrimal kanal Hasner
Valvinin membranöz bloğuyla tıkalı
olmasıyla çıkan nazolakrimal kanal
tıkanıklıkları yeni doğanlarda %50 ‘ ye
varan oranlarda görülebilir.Bunların %2-6
sında 3-4 haftalıkken klinik belirtiler ortaya
çıkar ve 1/3 yeni doğanda bilateral tutulum
görülür.
• Kanalın buruna açılma yerine yakın
membranöz tıkanıklık , kanalizasyonun
tamamlanamaması sonucu olup en sık
tıkanma sebebidir.
• Mukus yada diğer debrisler de tıkanıklığa
sebep olabilirler. Nadiren nazolokrimal
kanal yanlış yönlenebilir, kemik kanal tam
gelişmediyse kemik tıkanıklığı olabilir.
Konjenital Nazolokrimal Kanal Tıkanıklığı İle
Birlikte Olabilen Durumlar
• Belirtiler : doğumdan birkaç hafta sonra
göz yaşı yapımı başlar .
• Bununla birlikte sulanma alt kapak
üzerinde göz yaşı göllenmesi , kese
bölgesi basıldığında iltihaplı sıvı reflüsü
tipik semptomlar olarak ortaya çıkar.
• Sulu bir göz görünümü mevcuttur.
• KNLKT olan olguların büyük bir kısmında
ilk bir yaş içinde boşaltım sistemi
kendiliğinden acılır
Tedavi :
• Hastalık ilk 8-12 ay içerisinde %90 oranda
düzelmektedir.
• Topikal bir antibiyotik verilen hastalarda
%85-90 oranında iyileşme görülür
• KNLKT için basınçlı lavaj ve sondalamayı
ilk yılın sonuna kadar geciktirmek
semptomları lokal tedbirlerle tedavi
etmektir.
• Bu medikal önlemler kapaklardaki
akıntının temizlenmesi
• Enfeksiyon kontrolü.
• Periodik masaj yapmayı içerir.
• ** Crigler’in 1923’te tanımladığı yönteme
göre kesede basıncı arttırıp NLK distal
ucundaki membranı rüptüre etmek
amacıyla işaret parmağı orta kanalikül
üzerine konup böylece burundan geriye
kaçıs önlenir ve parmak aşağıya doğru
sıvazlanır.
• Bu tedavide önemli olan aileye masajın
nasıl yapılacağını doğru bir şekilde
öğretmektir.
• Masaj tamamen iç kantal bölgeye
uygulanmalıdır.
• ** Tıkanıklık seviyesinin üzerinde göz yaşı
birikimi ve darlık nedeni ile enfeksiyon riski
mevcuttur.
• Topikal antibiyotikler sadece konjonktivit
ve pürülan sekresyonun ortaya çıkması
durumunda kullanılmalıdır.
• Masajda başarı sağlanamayan çocuklarda
1 yaşından sonra hala şikayetler devam
ediyorsa genel anestezi altında sondalama
uygulanır.
• Başarılı olunmazsa 2. kez tekrarlanır.
• Yine başarısızsa bu durumda 2 yaşından
sonra göz yaşı kanallarına silikon bir tüp
konulabilir.
• Yine başarılamazsa 3 yaşından sonra
DSR yapılabilir.
• DSR tedavisinin zamanlaması ;
Semptomların şiddeti hasta ve ailenin
stresi , enfeksiyon ve göz tembelliği gibi
ilişkili komplikasyonların varlığına göre
planlanır.
• Tekrarlayan kronik dakriosistit ve bununla
birlikte orbita selüliti , göz tembelliğine
neden olabilecek büyük bir dakriosel ve
kronik kirpik dibi iltihabı , konjonktivit
varsa ameliyat endikasyonu erken konur.
• ** Predispozan (Zemin Hazırlayıcı)
Faktörler
• 1- Yaş: Yaş ilerledikçe tıkanıklık gelişme
ihtimali artar.
• Yaşlanmayla birlikte göz yaşı sekrasyonu
azalır.
• Bu nedenle NLK ve kese tıkalı olsa bile
yaşarma olmayabilir.
• 2- Irk: Beyaz ırkta siyah ırka göre daha
fazla görülür.
• 3- Cins: Kadınlarda erkeklere göre daha
sık görülür.
• Çünkü nazolokrimal kemik yapısı uzunluk
ve şekil olarak tıkanmaya daha müsaittir.
• 4- Sosyoekonomik Düzey: Sosyoekonomik
seviyesi düşük olanlarda ve hijyene dikkat
etmeyenlerde daha sık görülür.
• 5- Sık tekrarlayan rinitlerde sinüs
enfeksiyonlarında septum
deviasyonlarında daha sık görülür.
• Lakrimasyon: Göz yaşı sekresyonunun
arttığı durumlarda kesede göz yaşı birikimi
olur ve sekonder enfeksiyon gelişmesi ve
tıkanıklık gelişebilir.
DAKRİOSİSTİT
• Göz yaşı ve dokularındaki immün sisteminin
koruyucu etkisi ile dakriosistit ender olarak
gelişir. Ancak lakrimal pasajın
submukozasının damarsal ve lenfatik
açıdan zengin olması ve yerleşim olarak dar
bir kemik kanalının içinde bulunması hafif
konjesyon (kan toplanması) durumlarında
bile tıkanıklığa yol açabilir.
• Göz yaşı mukus, bakteri ve epitel
birikintileri bakterilerin çoğalması için
uygun bir ortamdır. Ortak kanalikülde
tıkanıklık olmadığı sürece eksuda (biriken
sıvı) kanalikülden geri boşalabilir. Bu
durumda hafif şiddette bir enfeksiyon
aylarca çok az semptom vererek devam
eder. Bu durum kronik dakriosistit olarak
değerlendirilir.
• Ortak kanalikülün tıkandığı durumlarda
kapalı bir boşluk oluşur ve akut dakriosistit
gelişir. NLK tıkanıklığında NLK ve kese
arasında akımı engelleyen darlık , taş ,
ödem ile birlikte enfeksiyon veya yabancı
cisim gibi bir patalojik durum vardır.
AKUT DAKRİOSİSİT
• Kendiliğinden veya kronik dakriosistiti
takiben ortaya çıkabilir. İç kantal bölgede
kızarıklık , şişlik şiddetli ağrı mevcuttur.
• Kese dokunmakla hassastır.
• Tedavi edilmezse kornea ülseri , orbital
selülit gelişebilir.
TEDAVİ:
• Akut dakrisisitli hastalarda enfeksiyon
yatışana kadar sondalanma ve
irrigasyondan kaçınılmalı.
• Etkilenmiş alana sıcak kompres
uygulanmalı. Ağrıyı azaltır.
• Birikme mevcudiyetinde topikal
antibiyotiklerin etkisi sınırlıdır.
• Ateşsiz sistemik olarak iyi hafif olgularda
oral antibiyotik
• Ateşli hastalarda hastalar hastaneye
yatırılır. İV sefazolin verilir.
KRONİK DAKRİOSİSTİT
• NLK nın çeşitli nedenlerle tıkanması
sonucu gelişen kesenin ağrısız
enfeksiyonudur.
EDİNSEL NAZOLAKRİMAL KANAL
TIKANIKLIĞI
• NLK nın kemik içi bölümü nazoorbital
travmalar kronik sinüs hastalığı dakriosistit
gibi nedenlerle tıkanabilir. Kısmi ise
antibiyotik ve steroidli damlalar çoğu kez
tedavi edicidir.
• NLK total olarak tıkalı ise altı aydan fazla
zamandan beri sulanma mevcutsa
tekrarlayan akut dakriosistit atakları var ise
DSR endikedir.
EDİNSEL YAŞARMADA CERRAHİ
TEDAVİ
• Lakrimal sistemin bilinen en eski tedavi
sistemi kese ile burun mukozası arasında
yol açma işlemi olan dakriosistorinostomi
(DSR) dir. Bu cerrahi , kanalikül gibi üst
sistem tıkanıklıklarında tek başına etkili
olamaz. Bu durumda çeşitli By-Pass
işlemine veya drenajı sağlayan protezlere
ihtiyaç vardır.
• Konservatif tedaviye rağmen epiforanın
devam ettiği alt lakrimal boşaltım
sisteminin tıkanıklıkların tedavisinde
uygulanan en yaygın ve etkili cerrahi
metotdur.
HEMŞİRELİK BAKIMI
• DSR ameliyatı olan hastaya sıkı bandaj
uygulanır.
• Ağrısı olmaması için ağrı kesici verilir.
• Burundaki meçin çıkmamasına dikkat
edilir.
• Dikiş üzerine terramycin antibiyotikli pomat
sürülür.
• ANT takibi yapılır.
• Doktor istemine göre buz tatbiki yapılır
Hasta Sunumu
•
•
•
•
•
•
•
•
Hasta adı : Gülbahar GÜNEŞ
Prot. NO: 10651
Bim NO: 2005067849-1
Baba adı: Yusuf
Doğum Yer ve Tarihi : Niğde / 1946
Yatış Tarihi: 11-03-2005
Yattığı bölüm: 1.Göz
Tanı : Sol Kronik Dakriosistit
• Şikayeti : Sol gözde sulanma , İltihap
Gelmesi
• Hikayesi: 3-4 senedir sol gözünde
sulanma iltihap gelmesi şikayetleri
varmış.İlaç kullanmış ama geçmemiş.
Bunun üzerine kliniğimize baş vurmuş.
• HT ( - ) AKC ( - ) İlaç ( - )
• DM ( - ) Kalp ?
• Genel Durumu: Koopere Her iki göz
hareketi her yöne serbest
• Muayene Bulguları :
• Sağ : Periorbital dokular , kaş , kirpik , doğal.
Nazal konjonktivadan korneaya uzanan
pterjium (+) kornea berrak göz derinliği
normal pupil düzenli.
•
IR + / +
• Sol: Periorbital dakular , kaş kirpik doğal
.Nazal konjonktivadan korneaya uzanan
pterjum (+) kornea berrak , göz derinliği
doğal pupil düzenli.
•
IR + / +
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dahiliye konsültasyon sonucu
Beloc zok 50mg 1x1
Fludex tablet 1x1 başlandı.
TA: 140 / 90 Nabız: 80 Ateş: 36.6
Diyet : TKKD
HBS Ag: Negatif
Anti HCV3: Negatif
Anti HIV: Negatif
Rutin Biyokimya
Normal
Hemogram + Hemostaz
• Ameliyat Notu 22-03-2005
• Bir ampul dolantinle premedikasyona
takiben LAA sol gözde medial kontusun
8mm medialinde vestikül kesi ile cilt-ciltaltı
açıldı .Kese Ekarte edildi 10x10mm’lik
kemik pencere çıkarıldı. MATCH
yerleştirildi. Burun mukozası ve kesede
flepler hazırlandı. Alt fleplere 2 , üst
fleplere 3 adet 6 / 0 Vicryl ile sütür atıldı.
Cilt altı 2 cilt 6 adet sütür ile kapatıldı. Sıkı
bandaj yapıldı.
• 23-03-2005: Sıkı bandajı açıldı. Pansuman
yapıldı. Yara yeri temiz. Sütürler yerinde.
Kapaklar ödemli. Match çekilmedi. Genta
damla göz içine terramisin pomat yara
yerine başlandı.
Hasta taburcu edildi
•
•
•
•
Kaynaklar :
1) Klinik Oftalmoloji , Jack J. Kanski
2) Türk oftalmoloji Dernegi Egitim Yayınları
3) Dr. Seminer Notları.
Sağlık Slaytları İndir
http://hastaneciyiz.blogspot.com