دانلود فایل جلسهی دوم MIS
Download
Report
Transcript دانلود فایل جلسهی دوم MIS
کتاب:مدیریت استراتژیک سیستم های اطالعاتی
فرج هللا رهنورد
نشر نی
فصل سوم :برنامه ریزی سیستم های اطالعاتی
تعریف:
برنامه ریزی سیستم های اطالعاتی،بر برنامه ریزی برای ایجاد سیستم
های کاربردی مبتنی بر رایانه داللت دارد.
متدولوژی برنامه ریزی سیستم اطالعاتی ابزار مفیدی است که یک
سازمان می تواند به کار گیرد.
متدولوژی:یک چارچوب است که ترتیب گام به گام راهکارهایی را
که به توسعه محصول نهایی کمک ميكنند ،مشخص مینماید.
معروفترین متدولوژی برنامه ریزی سیستم های اطالعاتی :
)1برنامه ریزی سیستم های پشتیبانی کاری ()BSP
)2عوامل کلیدی توفیق
دیدمان آنتونی:
آنتونی تحت عنوان سیستم های برنامه ریزی و کنترل وظایف مدیریت را
در سه سطح تقسیم می کند که به دیدمان آنتونی معروف است:
)1برنامه ریزی استراتژیک :فرآیند تعیین اهداف و استراتژی های
سازمانی
)2کنترل مدیریت:با عملیات جاری سازمان در ارتباط است
)3کنترل عملیات:تاکید از مسائل عمومی بر روی مسائل جزئی انتقال می
یابد.
مدل ارل ()Earl
پنج نگرش عمده را در برنامه ریزی سیستم هاس اطالعاتی مطرح می سازد که
بر بلوغ سازمانی فزاینده داللت دارد.
.1نگرش تکنولوژی مدار:عمدتا برای متخصصان فن آوری اطالعات برای
ساختن بنیاد ها و معماری تکنولوژی اطالعات اعمال می شود.
.2نگرش روش مدار:روش های کاری مورد بررسی قرار می گیرد تا نیاز به
سیستم های اطالعاتی به طور منطقی تعریف شود.
.3نگرش اداری:برنامه تفصیلی تحقق می یابد و بودجه برای نیل به کارکردهای
سیستم های اطالعاتی تامین می شود.
.4نگرش کارمدار:کسب مزیت رقابتی دنبال می شود.مدیریت ارشد و کاربران
جهت گیری در مورد سیستم های اطالعاتی را تعیین می کنند.
.5نگرش سازمان مداری:یکپارچه سازی استراتژی کاری و سیستم های
اطالعاتی دنبال می شود.
برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطالعاتی ()SISP
به عنوان یکی از فعالیت های مهم مدیران ارشد در نظر گرفته شده است.
این فعالیت برای کاهش عدم اطمینان،هماهنگی،ایجاد ارتباط بین زیر گروه های
سازمانی و جست و جوی فعاالنه فرصت کاری به کار گرفته می شود.
موانع به کارگیری :SISP
الف:مشکالت سازمانی :این روش استراتژی سازمان را نادیده می گیرد/کاربران به
حد کافی درگیر نمی کند/تصور اشتباهی از اندازه سازمان دارد.
ب:مشکالت اجرایی:به سختی می توان مدیرعالی را مجاب به انجام آن کرد/خروجی
نهایی خیلی قابل استفاده نیست/خروجی در راستای خواسته های مدیریت نیست
ج:مشکالت پایگاه داده ای:خروجی SISPموضوع مدیریت داده را در سازمان به
اندازه کافی بررسی نمی کند/خروجی SISPمعماری داده های سازمانی را تعریف نمی
کند.
د:مشکالت سخت افزاری:خروجی SISPبرنامه جامع سخت افزار سازمانی را تعریف
نمی کند
ه.مشکالت هزینه ای:طراحی بسیار طوالنی مدت است/طراحی می تواند بسیار پر
هزینه باشد
ابعاد شش گانه فرآیند SISP
.1جامعیت(:)Comprehensivenessاین مفهوم در سیستم های اطالعاتی برای
توصیف حدود یا قلمرو راه کارها در فرآیند برنامه ریزی استراتژیک به کار
گرفته می شود.
.2رسمیت(:)Formalizationبه وجود فنون ،خط مشی ها و رویه های مکتوب
اشاره دارد.
.3تمرکز(:)Focusبه توازن میان خالقیت ها و جهت گیری اشاره دارد.
.4جریان (:)Flowنقش مدیران سازمانی و بخشی در شروع فرآیند برنامه ریزی
به منزله ی یکی از ویژگی های مهم برنامه ریزی استراتژیک محسوب می
شود.با توجه به مرکز ثقل اختیارات یا تفویض اختیارات برای برنامه ربزی ،نوع
جریان متفاوت است.
.5مشارکت(:)Participationبر حدود درگیری افراد در برنامه ریزی
استراتژیک تاکید دارد.
.6ثبات رویه(:)Consistencyیکی از مهم ترین ابعاد برنامه ریزی در مدیریت
استراتژیک که به آزمون سرعت تصمیم گیری و انطباق پذیری استراتژیک می
پردازد ثبات رویه است.
فرآیند برنامه ریزی استراتژیک سیستم های اطالعاتی
.1شروع و آمادگی:در این مرحله،مدیریت یک سیستم برنامه ریزی را سازماندهی می کند و
وظایف و نقش ها را تعریف می کند.
.2تحلیل استراتژی سازمانی :گروه برنامه ریزی با مدیران مصاحبه می کند تا سازمان
کار،استراتژی های سازمانی را مستند سازی کنند.
.3ارزیابی سیستم اطالعاتی فعلی:گروه برنامه ریزی محیط سیستم های اطالعاتی در وضع
موجود را ارزیابی می کند تا اصالحات کوتاه مدت پیشنهاد کند.
.4تحلیل عملیات سازمان :مستند سازی اقدامات کاری در سطوح عملیاتی صورت می گیرد.گروه
برنامه ریزی با مدیرات عملیاتی صحبت می کند تا نیازی های اطالعاتی و استراتژی های سازمان
را تشخیص دهد.
.5تکمیل مدل سازی:مدل سازمانی نهایی می شود و از طریق مدیریت ارشد اصالحات و موارد
تکمیلی مورد بررسی قرار می گیرد.
.6بهبود معماری اطالعات سازمانی :گروه کاری معماری اطالعات سازمان را تعریف می کند که
شامل سیستم های کاربردی،تکنولوژی ها و مدیریت سیستم های اطالعاتی در سازمان است.
.7طراحی برنامه استراتژیک سیستم های اطالعاتی :گروه برنامه ریزی پروژه های کوتاه و بلند
مدت تعریف می کند.این مرحله شامل تعیین اولویت پروژه ها و تخمین هزینه های هر یک از
پروژه هاست.
.8بازبینی و ارزیابی:در این مرحله گروه برنامه ریزی کار خود را طی مرحله برنامه ریزی مورد
بازبینی قرار می دهد.
تحلیل محیط
در این مرحله محیط داخلی و خارجی سازمان برای شناخت نقاط قوت و ضعف داخلی و
فرصت و تهدید های خارجی دنبال می شود.
تحلیل محیط داخلی :عبارت است از:
)1اهداف و استراتژی هایی که برای نیل به این اهداف دنبال می شوند.
)2فعالیت های سازمان و نحوه روابط و بهم وابستگی آن ها به یکدیگر
)3شناخت فرآیند های تصمیم گیری
تحلیل محیط خارجی:سازمان نیاز دارد توسعه تکنولوژی اطالعاتی ،روند استفاده اقتصادی
از آن و عملی بودن به کارگیری تکنولوژی های جدید را مورد بررسی قرار دهد.
بدره سیستم های اطالعاتی
بدره سبدی از سیستم های اطالعاتی است که سهم هر یک ازآن ها در سازمان
شناسایی می کند تا امکان تصمیم گیری و سرمایه گذاری مناسب فراهم آید.
.1سیستم های اطالعاتی حمایتی):(Supportاین سیستم ها هر چند باارزش
هستند اما برای اهداف سازمانی نقش حیاتی ندارند.مثل سیستم اطالعاتی
پرسنلی.
.2سیستم اطالعاتی کلیدی (:)Key Operationalاین سیستم ها در فعالیت
اصلی سازمان جای گرفته اند و اگر از کار بیفتند سازمان با مشکالت جدی
مواجه می گردد.مانند سیستم مدیریت سفارش.
.3سیستم های اطالعاتی استراتژیک (:)Stratrgicاین سیستم ها به سازمان این
توانایی را می دهند تا به اهداف آینده اش برسد.
.4سیستم های اطالعاتی بالقوه(:)High Potentialاین های سیستم های
اطالعاتی واقعی نیستند.در واقع آن ها زمینه های R&Dهستند که ممکن است
به ایجاد سیستم های استراتژیک جدید منجر شود.
رویکردهای برنامه ریزی سیستم های اطالعاتی
هدف کلی برنامه ریزی سیستم های اطالعاتی عبارت است از تعیین بدره
مطلوب بقسمی که سیستم های اطالعاتی مناسبی را برای تحقق نیازی های
سازمان در مقطع زمانی خاصی فراهم سازد.
چشم انداز :IS/IT
چشم انداز:بیانیه ای است از آن چه که یک فرد باور دارد آینده خواهد بود یا
اینکه می خواهد آینده چگونه باشد.
مثال چشم انداز بوئینگ «کسب سهم درست در محل درست در زمان
درست» می باشد.
چشم انداز دارای شش بخش است:
)1روشن است )2چالش برانگیز است )3تصویر ذهنی است )4آینده سازمان
است )5آن چه می تواند باشد )6آن چه باید باشد است.
تدوین استراتژی های IS/IT
در این مرحله استراتژی های مدیریت سیستم های اطالعاتی،سیستم
های اطالعاتی و تکنولوژی اطالعاتی تدوین می شوند.
)1استراتژی کاری:تدوین استراتژی کاری در خیلی از موارد پیش
شرط تعیین نیازهای سیستم اطالعاتی است.
)2استراتژی سیستم های اطالعاتی :این استراتژی باید بر اساس تحلیل
محیط و استراتژی کاری صورن گیرد.هدف:ایحاد تقاضا برای به
کارگیری سیستم های اطالعاتی در برنامه ها و حل مسائل کاری است
)3استراتژی تکنولوژی اطالعات:این استراتژی چگونگی تامین نیاز
های تکنولوژیک را در سیستم های اطالعاتی تعریف می کند
استراتژی اجرایی بدره سیستم های اطالعاتی
.1استراتژی برنامه ریزی متمرکز:برای سیستم هایی مناسب است که در آن نیل به اهداف
کاری معینی به سرمایه گذاری سیستم های اطالعاتی بستگی دارد.
.2استراتژی پیشگامی :این استراتژی بر این منطق استوار است که به کار گیری
تکنولوژی می تواند به کسب مزیت رقابتی منجر شود و سازمان را در موضع پیشگامی
قرار دهد.
.3استراتژی بازار آزاد:فلسفه ی بازار آزاد آن است که مدیران صفی در رابطه با عملکرد
فعالیت های کاری در حوزه مسئولیت خود پاسخگو هستند و آنان باید در اتخاذ تصمیات
اثر یخش در مورد IS/ITآزاد باشند.
.4استراتژی انحصاری:این استراتژی بر عکس بازار آزاد است و برای مدیریت ارشد
نقش تعیین کننده ای در فرآیند تصمیم گیری برای سیستم های اطالعاتی از نوع عملیات
کلیدی قائل است.
.5استراتژی منابع کمیاب:این استراتژی اساسا جنبه مالی دارد و سعی می کند هزینه های
مرتبط با فناوری اطالعات را از طریق بودجه کنترل کند.این به مفهوم آن است که هر
سرمایه گذاری عام سیستم های اطالعاتی از نظر مالی توجیه پذیر باشد.
استراتژی
IS
منطق مدیریت
الزامات سازمانی
نقش متخصص
IT
نقش مدیران وظیفه ای و
کاربردی
برنامه
ریزی
متمرکز
هماهنگی های متمرکز
سیستم های اطالعاتی
مورد نباز به تصمیم
میگیری بهتر منجر می
شود
.1مدیریت ارشد فعال
.2برنامه ریزی
یکپارچه
IS/ITدر فرآیند برنامه
ریزی کاری
تامین خدمات مورد نیاز
فعالیت های کاری از
طریق همکاری نزدیک با
مدیران
تشخیص قابلیت های
IS/ITبرای به
کارگیری در فعالیت
های کاری در تمام
سطوح
پیشگامی
فناوری اطالعات مزایای
کاری ایجاد می کند و به
ریسک آن می ارزد
.1تامین منابع .2
مدیریت مبتکرانه IS/IT
.3مهارتهای فنی قوی.
حرکت مبتنی بر فناوری
اطالعات در تمامی
جوانب
استفاده ITو تشخیص
مزایای آن
بازار آزاد
.1بازار بهترین تصمیم
میگیرد.2.یکپارچه سازی
عامل بحرانی محسوب
نمی شود
.1کاربران داشنگر
.2تمایل به تالش
مضاعف .3مسئولیت
پذیری برای is/itدر
سطوح کاری وظیفه ای
تالش برای بازگشت
سرمایه در خصوصIT
تشخیص منابع و
کنترل توسعه IS/IT
انحصاری
اطالعات یک کاالس
سازمانی برای کاربران
محسوب می شود
.1پذیرش فلسفه انحصار تامین نیاز کاربران و
توسط کاربران .2اعمال اجتناب از هدایت آنان در
خط مشی از طریق منبع خصوص کاربرد it
واحد
کمیاب
اطالعات منبع محدود است .1کنترل بودجه ای شدید استفاده از منابع محدود از
طریق کنترل شدید هزینه
و بهبود آن باید از لحاظ در مورد تمام هزینه
مالی قابل توجیه باشد های .2is/itوضع
ها و توجیه پروژه های
سرمایه گذاری
خطی مش هایی برای
شناخت نیاز ها و ارائه
آن به مدیریت ارشد
برای کسب منابع is/it
.1تشخیص و توجیه
هزینه ی پروژه ها
.2نقش انفعالی
مگرآنکه مزایا
فصل چهارم
نیاز سنجی سیستم های اطالعاتی
بهبود سیستم های اطالعاتی :فرآیند بهبود سیستم های موجود ویا
طراحی سیستم های نوین در سازمان .
نکته:نیاز اطالعاتی شرط اصلی در طراحی یا بهبود سیستم اطالعاتی
به شمار می رود.
نیاز اطالعاتی معرف شکاف بین تصمیم خوب و تصمیم واقعی است.
تصمیم خوب تصمیمی است که 90درصد بر اطالعات استوارباشد.
پیش فرض های تعریف نیاز اطالعاتی
.1این تعریف فرض میکند که میتوان بر اثر بخشی در تصمیم گیری از
طریق طراحی و استقرار سیستم اطالعاتی غلبه کرد.
.2فرض می کند که زیر ساخت های تکنولوژیکی برای طراحی و استقرار
سیستم اطالعاتی در دسترس هستند.
.3فرض می کند که مدیران تمایل دارند اطالعات الزم را کسب کنند تا بتوانند
تصمیمات اثر بخش اتخاذ کنند.
امکان سنجی سیستم اطالعاتی
مطالعه ی امکان سنجی هدفی کاربر محور دارد و به بررسی سیستم اطالعاتی پیشنهادی
و امکان به کار گیری آن می پردازد.
امکان سنجی تفاوت بین موفقیت و شکست است
هدف امکان سنجی حل مساله نیست،رسیدن به هدف است
نکته :شکست در پیاده کردن ایده های ISدر حالی اتفاق می افتد که صاحبان این ایده ها
به عالقه و به سختی برای پیاده کردن آن ها کار می کنند.
علت :تمایل کار آفرین به یک ایده ی خاص بدون جست و جوی امکان پیاده کردن آن
عشق به یک ایده به معنی موفقیت آن نیست
تبیین موارد الزم در امکان سنجی :
.1ایده
.2مدیریت ایده
.3قلمرو ایده کاری
.4بودجه
پیامد های امکان سنجی:
مدیر با استفاده از نتایج امکان سنجی می تواند
اقدام به اجرا یا تاخیر انداختن و یا توقف پروژه
نماید.
فرآیند امکان سنجی
.1تحلیل رویه های موجود
.2تعیین احتیاجات
.3تحلیل راه کار
.4بررسی قابلیت اجرای پروژه
تکنیک TELOS
.1امکان سنجی فنی
.2امکان سنجی اقتصادی
.3امکان سنجی حقوقی
.4امکان سنجی عملیاتی
.5امکان سنجی زمانی
مدل های نیاز سنجی سیستم های اطالعاتی
.1مدل چرخه ی حیات محصول –صنعت
.2مدل بدره ی محصوالت
.3مدل تحلیل نیروهای رقابتی(چارچوب پورتر)
.4مدل عوامل کلیدی موفقیت
.5مدل زنجیره ی ارزشی
.6مدل موجودیت فعالیت
.1مدل چرخه ی حیات محصول صنعت
مدل )BCG(BOSTON CONSULTING GROUP
ماتریس گروه مشاوران بوستون
تحلیل نیروهای رقابتی
خریداران
تازه ها
رقبا
جایگزین ها
عرضه
کنندگان
مدل عوامل کلیدی توفیق
عوامل کلیدی توفیق عواملی هستند که تحقق هدف در گرو آن ها است.
فرآیند تحلیل اهداف کاری به منظور نیاز سنجی سیستم های اطالعاتی
.1تعیین جهت استراتژیک سازمان
.2تعیین عوامل کلیدی موفقیت برای هر هدف کاری از طریق کارگاهی
مرکب از مدیران ارشد و صفی
.3تجمیع عوامل کلیدی توفیق
.4تعیین اطالعات مورد نیاز برای هر CSF
.5تحلیل قابلیت سیستم های اطالعاتی موجود از نظر تامین اطالعات مورد
نیاز عوامل کلیدی توفیق و تشخیص نیاز به سیستم های اطالعاتی جدید یا
بهبود سیستم های موجود
.6اولویت بندی برای طراحی و استقرار سیستم های اطالعاتی مورد نیاز و
تنظیم برنامه ی IS/IT
مدل زنجیر ه ی ارزشی
نکته:
یک سازمان برای آنکه کاربردهای سیستم های اطالعاتی را بر حسب تهدید ها و
فرصت ها تشخیص دهد الزم است زنجیره ی ارزشی خارجی را قبل از پرداختن
به زنجیر ه ی ارزشی داخلی مورد تحلیل قرار دهد.
نکته:
موفقیت کلی یک سازمان در زنجیره ی ارزشی خارجی در درجه ی اول به
کسب اطالعات عرضه و تقاضا بستگی دارد(اول باید ببینم در بازار چی هستو
)..
تحت تاثیر قرار گیرنده های حیطه استراتژیک از سیستم های اطالعاتی
.1موقعیت هایی را برای افزایش کار آیی در زنجیری ارزشی فراهم می
سازند(.داده موجب تصمیم خوب می شود و به کارآیی کمک)
.2قابلیت یک شرکت در برقراری روابط میان عملیات مختلف تقویت می کنند
و به یکپارچه سازی عملیات کمک می کنند(.مثل یک اتوماسیون اداری)
.3دامنه ی رقابت را توسعه می دهند(اطالعات باال می رود و قدرت خالقیت
و مانور باال می برد)
زنجیر ه ی ارزشی داخلی :
هدف از تحلیل این زنجیره ارزیابی فعالیت های سازمانی است که به فرآیند
ارزش افزوده در صنعت کمک می کند.
نگرش زنجیره ی ارزشی بین دو فعالیت کاری فرق می گذارد
.1فعالیت های اصلی :سازمان را قادر می سازد تا نقش خود را در زنجیره
ی ارزشی صنعت ایفا کند و مشتریان را راضی نگاه دارد
.2فعالیت های حمایتی که برای کنترل و بهبود کار ضروری هستند و به
طور مستقیم در ایجاد ارزش افزوده نقش ندارند.
فعالیت های اصلی در زنجیره ی ارزشی داخلی:
.1تدارکات رو به درون
.2عملیات
.3تدارکات رو به بیرون
.4فروش و بازاریابی
.5خدمات پس از فروش
نقش های فعالیت های حمایتی
.1فعالیت های اصلی را قادر می سازد تا در سطح مطلوبی به اجرا در
آید.یعنی به فعالیت های اصلی سرویس الزم را ارائه میدهد.
.2سازمان را قادر می سازند تا در طول زمان به کنترل،اداره و بهبود فعالیت
ها بپردازند
.3تعهدات قانونی سازمان از قبیل مالی،حقوقی،بهداشت و سالمتی را برآورده
سازند.
مدل موجود فعالیت :
موجودیت:به هر چیزی که در مورد داده هایی جمع آوری می شود یک
موجودیت می گویند.
4روش اصلی ارتباطی فعالیت به موجودیت
.1ایجاد موجودیت()Create
.2اصالح)(Modify
.3استفاده )(Use
.4حذف)(Delete
فرآیند معماری اطالعات
معماری اطالعات :مرتبط کردن موجودیتها و فعالیت هاست
.1تعریف اهداف
.2تعریف فرآیندهای کاری
.3تعریف داده های کاری موردنیاز
.4تعریف معماری اطالعات