tahlil-amar - معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت استان
Download
Report
Transcript tahlil-amar - معاونت بهداشتی و مرکز بهداشت استان
به نام خدا
تحلیل کاربردی شاخص
های مرتبط با مدیریت
سالمت جامعه
اهداف آموزشی این دوره
انتظار می رود ،شرکت کنندگان در پایان دوره ،بتوانند:
• در مورد هدف از تولید داده ها ،قضاوت منطقی کنند.
• سطوح مختلف تصمیم گیری در نظام سالمت را،طبقه بندی
نمایند.
•مراحل تولید اطالعات را بر اساس سطوح تصمیم گیری در
نظام سالمت،سطح بندی نمایند.
•شاخص های شایع در مدیریت نظام سالمت را تولید کنند.
•شیوه های شایع در مقایسه شاخص های اصلی مدیریت نظام
سالمت را بدرستی بکار بگیرند.
مدل زنجیره ای
حاصل نهائی
اثر(پی آمد)
برونداد
فرآیند خدمت
مواد
نیروی
انسانی
گیرنده
خدمت
عناصر تشکیل دهنده مدل زنجیره ای
• درون
داد:عامل محیطی یا گیرنده خدمت که تحت تاثیر فرآیند خدمت تغییر می یابد.
• فرآیند خدمت:مجموعه فعالیت هائی که به منظور ایجاد یک تغییر تعریف شده بر
روی گیرنده خدمت یا عامل محیطی طراحی شده است.
• فرآیندهای پشتیبان:مجموعه فعالیت هائی که به منظور تامین منابع استاندارد برای
فرآیند خدمت ،طراحی شده است .
• برونداد :نتیجه مستقیم فرآیند خدمت که واجد تغییرات مقدماتی در جهت تبدیل به یک
تغییر نسبتا پایدار است .
• پی آمد (اثر):یک تغییر نسبتا پایداردر گیرنده خدمت که وقوع آن به معنای حل یک
مشکل سالمتی در یکی از سطوح پیشگیری در گیرنده خدمت است .
• حاصل نهائی
وتوانائی در جامعه
:کاهش بار یک مشکل سالمتی در جامعه،افزایش امید به زندگی
مدل زنجیره ای
حاصل نهائی
اثر(پی آمد)
ارزشیابی
برونداد
فرآیند خدمت
گیرنده
خدمت
اهداف غائی نظام سالمت
)(PERFORMANCE GOALS
– 1وضعیت سالمت مردم تحت پوشش
– 2رضایتمندی شهروندان
– 3حفاظت شهروندان در برابر خطرات
مالی
دسترسی به خدمات سالمت
دسترسی به خدمات سالمت،عبارت است از توانائی حصول خدمات
سالمتی در زمانی است که به آنها نیاز وجود دارد.کمبود دسترسی مناسب
برای میلیونها انسان،یک بحران در کشور ایاالت متحده امریکا است.
دسترسی به خدمات سالمت،دارای اجزای اصلی زیر می باشد:
الف )توانائی در پرداخت هزینه های خدمات سالمتی
ب)دسترسی به پرسنل ارائه کننده خدمات سالمتی وتسهیالتی که به محل
زندگی مردم نزدیک باشد.
ج) برای رفت و آمد در دسترس باشد.
د) از نظر فرهنگی ،قابل قبول باشد.
ر)دارای آنچنان ظرفیتی باشد که خدمات مناسب و کافی را در زمان
مناسب،فراهم سازد.
س) به زبان آن فردی که نیاز به کمک دارد ،گفتگو گردد.
الف ) عدالت در دسترسی جغرافیائی
آیا شواهدی دال بر اینکه مداخالت انجام شده،منجر به کاهش فاصله بین -
مناطق جغرافیائی مختلف دربعضی شاخص های زیر،بر حسب جنسیت،
سن،نژاد،وضعیت اجتماعی -اقتصادی و وضعیت پوشش خدمات ،شده است؟
درصدی از مرگ هائی که بدون هرگونه مراقبت پزشکی ،به وقوع پیوستهاست.
درصدی از مردم مناطق روستائی که برای دریافت خدمات سالمت الزم بهطی کردن مسافتی بیش از یک ساعت هستند و یا در مناطق شهری،فاصله
مردم با مراکز ارائه دهنده خدمات سالمت بیش از نیم ساعت می باشد.
امکان دریافت خدمات سالمت در همان روزی که به خدمت مزبور نیاز دارددر مراکز ارائه دهنده خدمات سالمت اولیه.
درصدی از مراکز سالمت که موانع عملی در امر دسترسی را تخفیف دادهاند(:برای مثال:برنامه جدول زمان کاری،زبان و یا سایر موارد)
-بر اساس مدت زمان در لیست انتظاراعمال جراحی برای سه عمل انتخابی
ب ) عدالت در دسترسی فیزیکی (توزیع منابع )
بر اساس تمام یا بعضی از شاخص های زیر،قضاوت ،انجام خواهد
گرفت:
میزان هزینه های سرانه سالمت شهروندان میزان سرانه هزینه های سالمت که بر دوش مردم می باشد. تعداد پزشکان به ازای ده هزار نفر جمعیت پرستار حرفه ای به ازای ده هزار نفر جمعیت تعداد تخت های مصوب بیمارستانی به ازای هزار نفر جمعیت(در صورت امکان ،برای سه شاخص آخر،شاخص ها در بخش های
دولتی با بخش های خصوصی ،تفکیک شوند).
اهداف بینابینی نظام سالمت
) در راستای تحقق عدالت در سالمتACCESS( = – دسترسی1
A)PHYSICAL AVAILABILITY
B) EFFECTIVE AVAILABILITY =UTILIZATION
میزان پوشش ()Coverage
درصد ی از جمعیت که بطور منظم تحت پوشش یک بسته خدمتی
قرار گرفته اند .مانند:
پوشش ایمن سازی در شیرخواران زیر یک سال پوشش معاینات دوران بارداری که توسط پرسنل آموزش دیدهانجام شده است.
پوشش زنانی که وسایل ضد بارداری را مصرف می کنند (درصورت امکان ،حداقل بر حسب روشهای جراحی و غیر
جراحی،طبقه بندی شوند).
بهره مندی از منابع
()Resource Utilization
– بر اساس شاخص های زیر:
ویزیت های سرپائی بیماران به ازای هزار نفر جمعیت
هزینه ها به ازای هزار نفر جمعیت
درصد زایمانهائی که توسط فرد دوره دیده ،انجام شده است.
عدالت در دسترسی و یا برخورداری از خدمات
آیا شواهدی مبنی بر تغییر در شاخص های زیر در مناطق جغرافیائی مختلف
،دیده می شود.
میزان مرگ شیرخواران
میزان مرگ مادران در اثر عوارض بارداری
درصد نوزادان متولد شده با وزن زیر 2500گرم
میزان مرگ در اثر یک سرطان شایع
میزان بروز ( :بطور مثال،ایدز ،بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن)...
میزان مرگ در اثر عوارض حاد دیابت قندی نوع (2در باالی 25سال)
میزان مرگ در اثر عوارض حاد پرفشاری خون ( در باالی 25سال) بر
حسب مناطق جغرافیائی یا گروه های جمعیتی.
اهداف بینابینی نظام سالمت
EFFICIENCY = – اثربخشی2
A)TECHNICAL EFFICIENCY = الف – اثربخشی تخصیصی
B) ALLOCATIVE EFFICIENCY
= ب – اثربخشی فنی
QUALITY – کیفیت-3
: مانند،:) CLINICAL QUALITY( الف ) کیفیت بالینی
دقت و درستی در روشها و وسایل بکار گرفته شده،مهارت پزشکان
= ب) کیفیت ظاهری
B) SERVICE QUALITY(HOTEL SERVICES, FOOD ,
CLEANLINESS وTRAVEL,WAITING TIMES, RESPECT)
اثربخشی = Efficiency
الف ) اثربخشی در تخصیص منابع = In Resource Allocation
آیا مکانیسم های تخصیص منابع بر اساس بیشترین اثربخشی ،صورت گرفته است؟ اگر چنین
باشد ،آنها چی هستند و چه نتایجی داشته اند؟
نحوه توزیع آب آشامیدنی در مناطق روستائی و شهری
نحوه جمع آوری و دفع بهداشتی فاضالبها و زباله ها
درصدی از بودجه سالمت که به خدمات سالمت عمومی تخصیص پیدا کرده است.
درصدی از بودجه سالمت که به خدمات سالمت اولیه تخصیص پیدا کرده است .
درصدی از بودجه سالمت که به مراقبت های فردی و یا پیشگیری از حوادث و ...تخصیص
پیدا کرده است .
درصدی از بودجه سالمت که به برنامه های پیشگیری از بیماریهای شایع و در اولویت
(مانند پرفشاری خون ،دیابت یا سرطان سرویکس رحم ) ،تخصیص پیدا کرده است .
ب ) اثربخشی فنی = )Technical Efficiency = )Effectiveness
اثربخشی درمدیریت منابع = Efficiency In Resources Management
درصد مراکز سالمت و یا بیمارستانها که مطابق با استانداردها ومقیاسهای عملکردی ،فعالیت می کنند.
درصد بیمارستانها که حداقل بعضی ازشاخص های عملکردی زیر را ارتقاء
میزان متوسط روز بستریداده اند،مانند :میزان اشتغال تخت
مقدار هزینه به ازای تخت بیمارستانی
مقدار هزینه به ازای یک روز بستری در بیمارستانی
درصد زایمانهای که بصورت سزارین انجام می شوند
مقدار هزینه به ازای یک ویزیت سرپائی
درصد مراکز سالمت و یا بیمارستانهائی که نظام بودجه ای آنها بر اساس
عملکرد استوار شده است.
کیفیت خدمات = Quality
الف ) کیفیت بالینی =Clinical Quality
درصد مرکز ارائه خدمات سالمت اولیه که دارای کمیته مصوب و
فعال کنترل کیفیت هستند
درصد بیمارستانهائی که دارای کمیته مصوب و فعال کنترل کیفیت
هستند
میزان دسترسی به داروهای اساسی در سطوح مختلف ارائه خدمات
میزان بروز عفونت های بیمارستانی
درصد بیمارانی که موقع ترخیص،کارت یا خالصه پرونده،دریافت
می کنند
ب )کیفیت ظاهری =(Perceived Quality( Service Quality
امکان آنکه مشتریان حق داشته باشند تا ارائه دهنده خدمات سالمت اولیه رابدون در نظر گرفتن قدرت پرداخت خودش،انتخاب کنند
درصد تسهیالت بهداشتی درمانی که برنامه های مصوب و فعالی در جهتارتقاء ارتباط با مشتریان دارند و در جهت بهبود عمل می کنند (مانند
بیمارستانهای دوستار مشتری)
درصد تسهیالت بهداشتی درمانی که شیوه های مخصوص هدایت مشتریان رابکار گرفته اند
درصد بیمارستانها و یا مراکز سالمت که تحقیقات مبتنی بردرک مشتریان ویا نظرات آنان ،را هدایت می کنند
میزان رضایت مندی مشتریان از خدمات مراکز سالمت درصد مرکز ارائه خدمات سالمت که دارای کمیته مصوب و فعال بازرسیو ارزیابی عملکرد هستند
عوامل موثر بر بهره مندی از خدمات سالمتی
دددرب
دسترسیفرهنگی
احساس نیاز
درک از
کیفیت
بهره
مندی
تداوم خدمت
تقاضا
اثربخشی
HEALTH PROGRAM ASSESSMENT
شناسائی
برقراری ارتباط و ارزیابی
نیاز
خروج
از
برنامه
آموزش
تقاضا
ارائه خدمت
نیاز به مراجعه
مجدد
مراجعه به موقع
یافتن علت و برطرف کردن آن
نیاز به اطالعات در سطوح مختلف
• سیاستگذاران به خالصه اطالعات مبتنی بر میزان
دستیابی به اهداف کالن یا بینابینی و هزینه های صرف
شده جهت اندازه گیری اثربخشی نیاز دارند.
• مدیران اجرائی به شاخص های عملکردی،سطح فعالیت
های انجام شده و منابع بکارگرفته شده نیاز دارند.
• کارکنان به اطالعات مربوط به حجم و چگونگی ارائه
خدمات سالمت نیاز ،دارند.
ماتریس جامعیت
گیرنده خدمت
مرکز سالمتی
شبکه
شهرستان
مرکزبهداشت
استان
وزارت
بهداشت
پشتیبانی
فرآیند
خدمت
برونداد
اثر= پی آمد
ماتریس جامعیت
مرکز
بهداشتی
درمانی و
خانه های
بهداشت
تابعه
گیرنده
خدمت
حجمگروه هدف
پوشش وبهره مندی
از خدمات
پشتیبانی
میزانرعایت
استاندارد
ها در
فرآیند های
پشتیبانی
نوع خدمت برونداد
میزانرعایت
استاندارد
فعالیتها
پی آمد
پوششحجمخدمات
خدمات
انجام شده -میزان
تغییر
آگاهیرفتار در
گیرنده
گروه هدف
خدمت
رضایت برنامهمشتری
ماتریس جامعیت
شبکه
بهداشت و
درمان
شهرستان
گیرنده
خدمت
دسترسی به
واحد های
ارائه دهنده
خدمات
سالمتی
پی آمد
پشتیبانی
نوع خدمت برونداد
میزان
رعایت
استاندارد
ها در
فرآیند های
پشتیبانی
مراکز
بهداشتی و
درمانی
تابعه
-1پوشش
-1حجم
میزان
خدمات
خدمات
رعایت
انجام شده -2میزان تغییر
استاندارد
-2آگاهی رفتار در گروه
فعالیتها و
هدف برنامه
گیرنده
منابع در
-3میزان
خدمت
واحدهای
-3رضایت فراوانی
ارائه دهنده مشتری
بیماریها
ومشکالت
خدمات
تندرستی
ماتریس جامعیت
مرکز
بهداشت
استان
نوع خدمت برونداد
گیرنده
خدمت
پشتیبانی
دسترسی
به واحد
های ارائه
دهنده
خدمات
سالمتی
میزان رعایت میزان
استاندارد ها در رعایت
فرآیند های
پشتیبانی مراکز استاندارد
فعالیتها و
بهداشتی و
درمانی و شبکه منابع در
های بهداشت
واحدهای
شهرستانهای
ارائه دهنده
تابعه
خدمات
پی آمد
-1پوشش
-1حجم
خدمات انجام خدمات
-2میزان
شده
تغییر رفتار
-2آگاهی
گیرنده خدمت در گروه
هدف برنامه
-3رضایت
مشتری
-3میزان بار
بیماریها