Transcript فرایند آموزش به بیمار

‫« مشکل ما اين نيست که بسياری از چيزها را نمی دانيم‪،‬‬
‫مشکل ما اين است که معموال" به چيزهايی که می دانيم‬
‫عمل نمی کنيم‪.‬‬
‫اگر به چيزهايی که می دانيم عمل کنيم‪ ،‬چيزهايی را که نمی دانيم‬
‫خواهيم آموخت‪».‬‬
‫سيد جمال الدين اسد آبادی‬
‫چکیده‬
‫برنامه ریزی و روش های آموزش به بیمار‬
‫مهناز طباخان اصفهانی‬
‫کارشناس پرستاری‬
‫مسئول واحد آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬تاریخچه آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬اهمیت و تعریف آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬موانع آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬فرایند برنامه ریزی آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬روش های آموزش به بیمار‬
‫‪ ‬آموزش به بیمار‪ ،‬از نظر تئوری وعملی‪ ،‬به طور عمده‬
‫درسه دهه اخیر توسعه یافته است‪.‬تغییرات متعددی به‬
‫صورت همزمان وپیشرونده رخ دادکه برسیستم مراقبت‬
‫بهداشتی دراروپاوسایرکشورهاتاثیرگذاربودند‬
‫‪‬‬
‫تغییرعمده در بروز بیماریها‬
‫‪‬‬
‫توجه بیشتر به ابعاد معنوی وانسانی در مراقبتهاای بهداشتی‬
‫‪‬‬
‫ابراز نارضایتی بیماران از سیستم مراقبت بهداشتی‬
‫‪‬‬
‫افزایش بار اقتصادی ومالی تحمیلی به بخش سالمت‬
‫‪‬‬
‫تغییر نقش عمده بیمارستان در نحوه ارائه خدمات‬
‫گرچه مرگ و میر ناش ی از برخی بیماری ها کاهش یافته است اما میزان ناتوانی از‬
‫اغلب بیماری های مزمن روبه افزایش است‪ .‬به این دالیل پیشگیری در همه‬
‫سطوح اولیه (پیشگیری از بیماری ) ثانویه (تشخیص سریع ) و ثالثیه(پیشگیری‬
‫یا آهسته کردن پیشرفت بیماری ) نیازمند مشارکت فعال بیمار با راهنمایی‬
‫وحمایت از جانب تیم پزشکی می باشد‪.‬‬
‫آموزش به بیمار؛فرآيندي است بيمارمحور مبتني برنيازهاي تعيین‬
‫شده توسط تیم پزشكی وبيمارکه براي كمك به بيمار درتصميم‬
‫گیري مشاركتي وآگاهانه براي كنترل وكنارآمدن هرچه بهتربيمار‬
‫بابيماري اش اجرا ميگردد‪.‬‬
‫بسیاری ازافرادتصورمی کنندآموزش به بیماریعنی‬
‫انتقال اطالعات ازطریق صحبت‪ ،‬نوشته ها‪ ،‬نوار ویدیویی‪،‬‬
‫اینترنت و‪.....‬‬
‫ً‬
‫اماافزایش دانش بیمار اگرچه کامال ضروری است‪،‬تنها‬
‫بخش ی ازفرایندپیچیده آموزش محسوب می شود که در‬
‫پایان باید منجر به تغییر رفتار شود‪.‬‬
‫هدف اصلی ازآموزش به بیمار‬
‫توانمندسازی بیماران جهت برنامه های خودمراقبتی‬
‫به منظور ارتقاءسالمت‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آشنائی مددجوبابیماری خود‬
‫توانائی مددجودر برنامه های خود مراقبتی‬
‫افزایش توانائی درتصمیم گیری جهت ادامه درمان‬
‫افزایش دانش‪،‬نگرش ومهارت مددجو در زمینه مرابت از خود‬
‫ارتقء رضایت مددجو تز خدمات درمان‬
‫بهبود شیوه وکیفیت زندگی‬
‫کاهش هزینه های بیمارستانی‬
‫‪ ‬آموزش بدو ورود به بخش‬
‫‪ ‬آموزش حین بستری‬
‫‪ ‬آموزش زمان ترخیص‬
‫‪ ‬دانش‬
‫‪ ‬نگرش‬
‫‪ ‬عملکرد‬
‫‪ ‬بیمار برای جلب مشارکت بیمار وخانواده اش در تصمیم گیری‬
‫وفرآیند مراقبت‪،‬برنامه های اموزشی تدارک ببیند‪.‬‬
‫‪ ‬نیازهای آموزشی بیماران وتوانائی وتمایل بیماران وخانواده هایشان‬
‫برای یادگیری ارزیابی گردد‪.‬‬
‫‪ ‬آموزش بیماران به پاسخ دهی به نیازهای سالمتی آنها کمک می کند‬
‫‪ ‬روشهای آموزشی بادرنظر گرفتن ارزشها‪،‬اولویت های‬
‫بیماران وخانواده هایشان وتعامل مناسب بین‬
‫بیمار‪،‬خانواده وکارکنان صورت می گیرد‪.‬‬
‫‪ ‬هماهنگی الزم درخصوص مطالب آموزشی بین گروههای‬
‫مختلف تیم پزشکی انجام میشود‪.‬‬
‫‪ ‬آموزش بیماران وخانواده آنان برای مراقبت مناسب شامل‬
‫عناوین زیر اجرا میشود‪:‬‬
‫‪ ‬استفاده ایمن از داروها وتجهیزات‬
‫‪ ‬امکان تداخل میان داروها وغذاها‬
‫‪ ‬وضعیت استراحت‬
‫‪ ‬مسائل بهداشتی‬
‫‪ ‬راهنماهای تغذیه ای‬
‫‪ ‬مدیریت درد‬
‫‪ ‬روشهای خودمراقبتی‬
‫‪‬‬
‫آموزش چهره به چهره‬
‫‪‬‬
‫سخنرانی‬
‫‪‬‬
‫آموزش وبحث گروهی‬
‫‪‬‬
‫پرسش وپاسخ‬
‫‪‬‬
‫روش ایفای نقش‬
‫‪‬‬
‫بارش افکار‬
‫پمفلت آموزشی‬
‫جزوه آموزشی‬
‫فیلم ویدئوئی‬
‫ویدئو پروژکتور‬
‫تخته ووایت برد‬
‫‪ - 1 ‬نیازسنجی و ثبت آن‬
‫‪‬‬
‫‪ - 2‬تدوین اهداف‬
‫‪ -3 ‬انتخاب روش آموزش‬
‫‪‬‬
‫‪ -4‬ارزشیابی و ثبت آموزش به بیمار‬
‫نكات كليدي در اجراي آموزش به منظور مشاركت سريع بیماران ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫اطالعات مهم را از همان ابتداي كار در اختيار آنها قرار دهيد‬
‫‪‬‬
‫اقداماتي كه بايد انجام دهند را به آنها بگوييد‬
‫‪‬‬
‫دليل مهم بودن چنين مسائلي را براي آنها توضيح دهيد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سن‬
‫سطح سواد‪،‬فرهنگ‪،‬زبان‬
‫تجریات قبلی‬
‫شرایط فيزیک بیمار‬
‫سالمت روانی بیمار‬
‫تصویر ذهنی فرد ازخود‬
‫وضعیت اجتماعی و اقتصادی بیمار‬
‫نگرش وانگيزه جهت یادگيری‬
‫‪ -1‬نيازهاي يادگیري بيمار‬
‫‪ -2‬پرسنل موجود‬
‫‪ -3‬مدت زمان تماس پرسنل با بيمار‬
‫‪ -4‬برقراري ارتباط بین متخصصین حرفه هاي مختلف‬
‫‪ ‬اطالعات مهم را از همان ابتداي كار در اختيار آنها قرار دهيد‬
‫‪ ‬اقداماتي كه بايد انجام دهند را به آنها بگوييد‬
‫‪ ‬دليل مهم بودن چنين مسائلي را براي آنها توضيح دهيد‬
‫عوامل مؤثر‬
‫در‬
‫موفقیت‬
‫یک دوره آموزش ی‬
‫‪ ‬رعایت احترام‬
‫‪ ‬ایجادانگیزه برای یادگیری‬
‫‪ ‬برقراری رابطه عاطفی‬
‫‪ ‬انتخاب محل مناسب‬
‫‪‬استفاده ازروشهای فعال یاددهی‬
‫‪‬رعایت سازمان یافته بودن مطلب‬
‫‪‬رعایت وضوح مطلب‬
‫‪‬استفاده ازتجارب قبلی یادگیرندگان‬
‫‪‬آموزش مطالب کاربردی‬
‫‪‬توجه به تفاوتهای فردی و فرهنگ‬
‫‪‬ارزیابی‬
‫‪‬ارائه بازخورد‬
‫‪ ‬کمبود وقت کارکنان بهداشتی‬
‫‪ ‬کمبود حمایت های مدیریتی‬
‫‪‬تضاد نقش بین متخصصین رشته های مختلف بهداشتی‬
‫اکتفاکردن به گفتن پیام ها‬
‫کافی دانستن کسب آگاهی در بیمار‬
‫کوتاه بودن مدت بستري بیماران در بخش‬
‫آموزش بدون اولویت بندی درمطالب و نیاز آموزش ی در بیمار‬
‫عدم وجود محیط و وسایل آموزش ی مناسب در بیمارستان‬
‫عدم وجود انگیزه و بی توجهی بیمار به مسئله آموزش‬
‫عدم آگاهی پرستار یا پزشک نسبت به مطا لب آموزش ی مورد نیاز‬
‫عدم آگاهی پرستار یا پزشک از روش ها و فنون آموزش‬
‫عدم توجه و حمایت مسئولین ومدیران در قبال موضوع آموزش بیمار‬
‫کمبود وقت پرستاران به خاطر تراکم سایر وظایف پرستاري‬
‫عدم برنامه ریزي آموزش ی به بیمار در کارروزانه پرستاران‬
‫عدم کسب امتیاز براي پرستار به خاطر آموزش دادن به بیماران‬
‫سالمت باشید‬