Transcript Power Point โภชนาการไขมัน

ไขมัน
ไม่ ใช่ ผ้ ูร้ายอย่ างทีค่ ดิ
ฝ่ ายโภชนาการ รพ.ภูมพิ ลฯ
ความหมายของไขมัน
ไขมัน เป็ นสารอาหารที่สาคัญ และจาเป็ นสาหรับร่ างกาย
หน้ าทีแ่ ละประโยชน์
1. ไขมันทาให้ อาหารมีลก
ั ษณะน่ ารับประทาน
2. เป็ นฉนวนป้องกันไม่ ให้ ร่างกายสู ญเสี ยความร้ อน
3. จาเป็ นสาหรับผิวหนังทาให้ ผวิ หนังชุ่ มชื่ น
4. แหล่ งเกิดวิตามิน A D E K ที่ละลายในไขมัน
ไขมันทีด่ ที สี่ ุ ด
กรดไขมันในอาหารแบ่ งออกเป็ น 2 ชนิด
 กรดไขมันอิม่ ตัว พบในไขมันสั ตว์ นม ครีม เนยแท้
 กรดไขมันไม่ อมิ่ ตัว
กรดไขมันไม่ อมิ่ ตัวเชิงเดีย่ ว เป็ นไขมันที่ดที ี่สุด พบในน้ามันพืชบางชนิด
เช่ น น้ามันมะกอก น้ามันถั่วลิสง ช่ วยบรรเทาโรคหัวใจ
 กรดไขมันไม่ อม
ิ่ ตัวเชิงซ้ อนจากพืช เป็ นไขมันที่ดีรองลงมา พบในน้ามัน
ข้ าวโพด น้ามันดอกทานตะวัน
 กรดไขมันไม่ อม
ิ่ ตัวจากสั ตว์ เช่ น น้ามันปลาทะเล มีโครงสร้ างต่ างจาก
สั ตว์ บก ช่ วยลดคอเลสเตอรอลได้

ปริมาณกรดไขมันในนา้ มัน
ประเภทนา้ มัน
กรดไขมันอิม่ ตัว
มะกอก
ถั่วลิสง
ถั่วเหลือง
ข้ าวโพด
ดอกทานตะวัน
14 %
17 %
15 %
13 %
11 %
กรดไขมันไม่ อมิ่ ตัว
เชิงเดีย่ ว
เชิงซ้ อน
76 %
9%
47 %
32 %
24 %
25 %
59 %
59 %
20 %
67 %
6%
45 %
2%
11%
ตารางเปรียบเทียบ
มะพร้ าว
หมู
89 %
39 %
นา้ มันพืชที่ดี
นา้ มันพืชทีด่ ี ควรมีส่วนประกอบของกรดไขมันไม่ อิ่มตัว
เชิงเดีย่ วในปริมาณมากๆ แต่ กไ็ ม่ จาเป็ นต้ องมากทีส่ ุ ด
จากตารางจะเห็นว่ า นา้ มันมะกอก นา้ มันถัว่ ลิสง นา้ มัน
ถั่วเหลืองมีกรดไขมันไม่ อมิ่ ตัวเชิงเดีย่ วมาก แต่ กม็ ีกรดไขมันชนิดอืน่
ปนอยู่ในปริมาณไม่ เท่ ากัน
เห็นได้ ว่าไม่ มีนา้ มันชนิดใดทีด่ สี มบูรณ์ แบบ ดังนั้น แนวคิดใหม่
ในการเลือกใช้ นา้ มันพืชคือ ใช้ สลับสั บเปลีย่ นกันได้ เพียงยึดหลัก
กินนา้ มันพืชทุกชนิดรวมกันไม่ เกิน 4 ช้ อนโต๊ ะต่ อวัน
คอเลสเตอรอล “ ผู้ร้ายหมายเลขหนึ่งจริงหรือ ”
คอเลสเตอรอล




เป็ นไขมันทีต่ ับผลิตขึน้ เพือ่ นาไปสร้ างส่ วนประกอบของ
อวัยวะทีส่ าคัญ เช่ น
เป็ นส่ วนประกอบของเซลล์ ประสาท และสมอง
สร้ างฮอร์ โมนเพศชายและหญิง
สร้ างนา้ ดีในระบบทางเดินอาหาร เพือ่ ช่ วยย่ อยไขมัน
เปลีย่ นพลังงานจากแสงแดดให้ เป็ นวิตามินดี
คอเลสเตอรอล “ ผู้ร้ายหมายเลขหนึ่งจริงหรือ ”
แหล่ งที่มาของคอเลสเตอรอล มี 2 ทาง คือ
เนือ้ สั ตว์ ที่รับประทานเข้ าไป
ร่ างกายสร้ างขึน้ เองที่ตบั
กินไขมันอย่ างไรไม่ ให้ หลอดเลือดอุดตัน




แนวทางปฏิบัติ
ใช้ นา้ มันพืชในอาหารปรุงอาหาร
ลดอาหารเนือ้ สั ตว์ ประเภทเนือ้ หมู เนือ้ วัว แฮม เบคอน ไส้ กรอก
หลีกเลีย่ งอาหารทะเล ตับ และเครื่องในสั ตว์ ให้ น้อยลง
กินปลาทะเลให้ มากขึน้
กินถัว่ เมล็ดแห้ ง ธัญญพืชชนิดต่ างๆ กินเต้ าหู้แทนเนือ้ สั ตว์ บ่อยๆ จา
การวิจยั พบว่ า โปรตีนจากถัว่ เหลือง 30 กรัม สามารถลด
คอเลสเตอรอลได้ 10 % และสร้ าง HDL ได้ ด้วย
กินไขมันอย่ างไรไม่ ให้ หลอดเลือดอุดตัน







แนวทางปฏิบัติ
ปรุ งอาหารใช้ นา้ มันให้ น้อย โดยวิธีอบ ปิ้ ง ตุ๋น นึ่ง
ดืม่ นมขาดมันเนย พร่ องมันเนย
กินข้ าวและแป้ งทีย่ งั ไม่ ได้ ขดั สี ราข้ าวออก
เลีย่ งการกินถัว่ ทอด ถั่วลิสง
ลดการกินขนมหวาน นา้ ตาล
งดอาหารทีม่ ีรสเค็ม
กินสมุนไพรและเครื่องเทศ เช่ น กระเทียมสด
เรื่องน่ ารู้ เกีย่ วกับคอเลสเตอรอล
 นา้ มันมะพร้ าวและนา้ มันปาล์ ม ไม่ มคี อเลสเตอรอล แต่ ทาให้ ร่างกาย
สร้ างคอเลสเตอรอลเพิม่ ขึน้
 นา้ มันถั่วเหลือง ถั่วลิสง ราข้ าว นา้ มันงา นา้ มันปลา ทาให้ ร่างกาย
สร้ างคอเลสเตอรอลลดลง แต่ ร่างกายก็ขับคอเลสเตอรอลออกไปมาก
ขึน้
 ปริมาณคอเลสเตอรอลในอาหารไม่ ได้ เป็ นตัวบ่ งชี้ถึงระดับ
คอเลสเตอรอลโดยตรง แต่ ตัวบ่ งชี้ที่สาคัญ คือ ปริมาณกรดไขมัน
อิม่ ตัวในอาหารชนิดต่ าง ๆ จะทาให้ คอเลสเตอรอลในเลือดสู ง
เรื่องน่ ารู้ เกีย่ วกับคอเลสเตอรอล
 อาหารที่มคี อเลสเตอรอลสู ง ไม่ ได้ เพิม่ ความเสี่ ยงต่ อการเป็ นโรคหัวใจ
แต่ ขนึ้ อยู่กบั พฤติกรรมการกิน
 เด็กโตกินไข่ ได้ วน
ั ละ 1 ฟอง
 ผู้ใหญ่ และผู้สูงอายุที่มสี ุ ขภาพปกติ ไม่ ได้ เป็ นโรค สามารถกินไข่ ได้
สั ปดาห์ ละ 4 ฟอง
ฝ่ ายโภชนาการ โรงพยาบาลภูมิพลฯ