Transcript ศักยภาพและปัญหา มันสำปะหลัง

Agricultural and Production Economics
ศักยภาพและปั ญหา
มันสาปะหลัง
Master of Business Administration Program
in Agribusiness Management
Prince of Songkhla University
ศักยภาพและปั ญหามันสาปะหลัง
• ที่มาและความสาคัญ
• ศักยภาพการผลิต
• สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
• ปั ญหา
• ข้ อเสนอแนะ
• ข้ อสังเกต
ที่มาและความสาคัญ
มันสาปะหลัง คือ?
ทนทานต่ อสภาพดินฟ้าอากาศ เติบโตได้
ดีในที่ไม่ ค่อยมีความอุดมสมบูรณ์
Cassava
Yuca
Mandioa
Manioc
Tapioca
Sampou
www.damrdp.net
มันสาโรง
มันไม้
มันต้ นเตีย้
มันเทศ
แหล่ งปลูกส่ วนใหญ่
ทวีปแอฟริกาใต้ เอเชีย
อเมริกาใต้ อเมริกาเหนือ
กินสด = ยาพิษ
Hydrogen cyanide
คนเขตร้ อนนิยมบริโภค
ทั่วโลกนิยมใช้
เป็ นอาหารเลีย้ งสัตว์
ที่มาและความสาคัญ
ประเภทมันสาปะหลัง
S
W
E
E
T
B
I
T
T
E
R
ศักยภาพการผลิต
การเพาะปลูกมันสาปะหลังในประเทศไทย
ภาคเหนือ
ได้ ปรับเปลี่ยนพื ้นที่มำปลูกมัน
สำปะหลัง เนื่องจำกรำคำจูงใจ
กว่ำพืชไร่ชนิดอื่น
ตะวันออกเฉียงเหนือ
ปั จจุบนั นี ้ได้ กลำยเป็ นแหล่งปลูก
ที่ใหญ่ที่สดุ ของไทย
ตะวันออก
ภาคตะวันตกและภาคกลาง
ปลูกมันสำปะหลังแทนข้ ำวโพดเลี ้ยงสัตว์
แต่ภำวะแล้ งและฝนทิ ้งช่วงนำน
และขำดแคลนท่อนพันธุ์
จึงต้ องเปลี่ยนกลับไปเหมือนเดิม
ปลูกมำกที่ชลบุรี
ระยองและใกล้ เคียง
เนื่องจำกมีสภำพ
แวดล้ อมที่เหมำะสม
ภาคใต้
เพื่อทำแป้งและสำคู
ศักยภาพการผลิต
เนือ้ ที่เพาะปลูก
ศักยภาพการผลิต
พืน้ ที่เก็บเกี่ยว
•
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
การนาเข้ า
ปริมาณการนาเข้ าผลิตภัณฑ์ จากมันสาปะหลังปี 2013 - 2014
2013
2014
มันเส้ น
มันสาปะหลังอัดเม็ด
สาคู
แป้งมันสาปะหลัง
0
200,000,000
400,000,000
600,000,000
800,000,000
ปริมาณ (ตัน)
National Food Institute, 2014
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
การนาเข้ า
มูลค่ าการนาเข้ าผลิตภัณฑ์ จากมันสาปะหลังปี 2013 - 2014
201
3
มันเส้ น
มันสาปะหลังอัดเม็ด
สาคู
แป้งมันสาปะหลัง
0
1,000,000,000
2,000,000,000
มูลค่ า(บาท)
3,000,000,000
National Food Institute, 2014
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
การส่ งออก
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
การส่ งออก
เปรียบเทียบสัดส่ วนการส่ งออกผลิตภัณฑ์ มันสาปะหลังของประเทศไทย
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
ราคาผลิตภัณฑ์ จากมันสาปะหลัง
ราคาผลิตภัณฑ์ มันสาปะหลัง ปี 2552-2556
แป้งมันสาปะหลัง
2556
ราคาส่ งออกมันมันเส้ น
2555
ราคาส่ งออกมันอัดเม็ด
2554
2553
ราคาหัวมันสดที่เกษตรกรขายได้
2552
0
2
4
6
8
10
ราคา(บาท/กก.)
12
14
16
18
OAE, 2014
สถานการณ์ มันสาปะหลังในไทย
คู่ค้าและคู่แข่ ง
ประเทศคู่ค้าที่สาคัญ
มันเส้ น
จีน
มันสาปะหลังอัดเม็ด สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น เกาหลีใต้
แป้งมันสาปะหลัง
จีน อินโดนีเซีย ญี่ปุ่น
ประเทศคู่แข่ งที่สาคัญ เวียดนาม
ที่มา โอกาสสิน้ ค้ าไทยสู่ประชาคมอาเซียน
ปั ญหา
ด้ านปริมาณผลผลิต
ไม่ มีเสถียรภาพ
ขึน้ อยู่กับราคาที่เกษตรกรขายได้ ในฤดูท่ ผี ่ านมา
ปั ญหา
ด้ านการจัดการ
เกษตรกรขาดความรู้
ปรับปรุงบำรุงดินไม่เหมำะสม
ขำดกำรบริหำรจัดกำร เช่น ดิน และน ้ำ กำรปลูกในพื ้นที่ตอ่ เนื่อง
โดยไม่มีกำรฟื น้ ฟูบำรุงดินทำให้ เกิดกำรเสื่อมโทรมของดิน ผลผลิตลดลง
ขำดกำรจัดทำฐำนข้ อมูลอย่ำงเป็ นระบบ
ปั ญหา
ด้ านปั จจัยการผลิต
ด้ านแรงงาน
ขำดแคลนแรงงำน
และอัตรำค่ำจ้ ำงแรงงำน
ภำคเกษตรที่สงู ขึ ้น
แรงงำนขำดทักษะและควำมรู้
ปั ญหา
ด้ านปั จจัยการผลิต
กำรแปรรูปเป็ นผลผลิตภัณฑ์ตำ่ งๆ
ค่อนข้ ำงจำกัด ผู้ประกอบกำรระดับแปร
รูปขันต้
้ น อำจมีข้อจำกัดด้ ำนเงินลงทุน
และเทคโนโลยีขนสู
ั้ ง
ปั ญหา
ด้ านคู่แข่ ง
ประเทศเพื่อนบ้ ำน เช่น
เวียดนำม ส่งเสริมอุตสำหกรรมมันสำปะหลังมำกขึ ้น
ทวีปแอฟริกำ และอเมริกำใต้ มีกำรพัฒนำพันธุ์อย่ำงจริงจัง
โดยร่วมกับประเทศที่พฒ
ั นำแล้ ว เช่น ยุโรป อเมริกำ
โดยกำรสนับสนุนจำกมูลนิธิบลิ และมิรินด้ ำ เกตต์
ปั ญหา
ด้ านการกีดกัน
ทางการค้ า
• ตลำดแป้งแปรรูปมีกำรนำเข้ ำจำกประเทศที่เคยสัง่ ซื ้อแล้ วเท่ำนัน้
• มีกำรกีดกันทำงกำรค้ ำด้ วยมำตรกำรที่ไม่ใช่ภำษี เช่น ระบบ
วิเครำะห์อนั ตรำยฯ ที่สหภำพยุโรปได้ กำหนดมำตรฐำนเพื่อกีดกัน
กำรนำเข้ ำ
• กำรแข่งขันโดยกำรตัดรำคำของผู้สง่ ออกผลิตภัณฑ์มนั สำปะหลัง
เป็ นเหตุให้ รำคำหัวมันสำปะหลังสดที่เกษตรกรขำยได้ ค่อนข้ ำงต่ำ
ปั ญหา
ด้ านการตลาด
• ตลำดส่งออกค่อนข้ ำงจำกัด เช่น มันเส้ น และมันอัดเม็ดในตลำดสหภำพ
ยุโรป และจีน ตลำดแป้งมันมีกำรกระจุกตัวเฉพำะในเอเชียเท่ำนัน้
• ขำดกำรประชำสัมพันธ์ในต่ำงประเทศเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์มนั สำปะหลัง
ปั ญหา
ด้ านโรคพืช
และแมลง
<A, C, and D>. Symptoms of cassava mosaic disease(CMD)
<B> healthy plant
ประเภทปากดูด
โรคใบไหม้ ไรแดง
เพลี ้ยแป้ง
แมลงหวี่ขำว
เพลี ้ยหอยขำว
ประเภทปากกัด
ปลวก
แมลงนูนหลวง
ด้ วงหนวด
ข้ อเสนอแนะ
ภาครัฐและหน่ วยงานที่เกี่ยวข้ องในทุกภาคส่ วนควรสนับสนุน
ดังนี ้ . . .
ส่งเสริ มกำรถ่ำยทอดเทคโนโลยีและองค์ควำมรู้
ส่งเสริ มปั จจัยพื ้นฐำนด้ ำนกำรผลิต
เพิ่มประสิทธิภำพในกำรผลิต
เพิ่มผลผลิตให้ เพียงพอต่อควำมต้ องกำร
มำตรกำรเสริ มด้ ำนกำรบริ หำรจัดกำร
สร้ ำงสมดุลระหว่ำงกำรผลิตและควำมต้ องกำรของตลำด
ส่งเสริ มกำรพัฒนำเครื่ องจักรกลเกษตร
เพิ่มประสิทธิภำพกำรผลิต ลดต้ นทุน ทดแทนกำรใช้ แรงงำน
เชื่อมโยงผู้เชี่ยวชำญเครื่ องจักรกับเกษตรกร
ตอบสนองควำมต้ องกำรเกษตรกรและตอบโจทย์กำรผลิต
ข้ อสังเกต
คณะสารวจมันสาปะหลังได้ รับรายงานการเกิดโรครากเน่ าเพิ่มขึน้
ในบางพืน้ ที่ของ นครราชสีมา บุรีรัมย์ กาแพงเพชร เชียงราย ปราจีนบุรี
และฉะเชิงเทรา เป็ นต้ น
พืน้ ที่ปลูกมันสาปะหลังบางส่ วนในช่ วงครึ่งปี แรก 2557
ได้ รับผลกระทบจากภาวะแล้ งและฝนทิง้ ช่ วง ทาให้ มันสาปะหลังเสียหาย
ช่ วงครึ่งปี หลังมีแนวโน้ มที่ผลผลิตจะออกสู่ตลาดช้ ากว่ าปกติ
RERERENCE
อรุณี วงศ์รำเชน. 2549. วงจรและระบบบัญชีธรุ กิจมันสำปะหลัง. กำฬสินธุ์ : สำนักงำนตรวจบัญชีสหกรณ์ที่ 4
กรมตรวจบัญชีสหกรณ์
สรุปผลกำรสำรวจภำวะกำรผลิตมันสำปะหลัง ฤดูกำรผลิตปี 2557/58. URL : www.tapiocaonline.com
/th/news/2011-10-04.../1773-crop- survey.html . [ สืบค้ นวันที่ 21 กันยำยน 2557]
หนังสือพิมพ์ทนั หุ้น ,2557. ส่งออกมันสำปะหลังไทย ปี 57 รุ่งสวนทำงโภคภัณฑ์สง่ ออกอื่น. ( กรกฏำคม 2557 )
ศูนย์สำรสนเทศและเสริมสร้ ำงควำมรู้สำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับกำรซื ้อขำยสินค้ ำเกษตรล่วงหน้ ำ , 2557 .
URL : http://www.aftc.or.th/itc/products_grp.php?fgrp_id=6 .
[ สืบค้ นวันที่ 21 กันยำยน 2557]
THANK YOU
นุชสรี ย์ แซ่ ล่าย 5711221017
สุรัสวดี ปล้ องอ่ อน 5711221035
ที่มาและความสาคัญ
ภำคเกษตรยังคงมีบทบำทสำคัญต่อระบบเศรษฐกิจของประเทศ เพรำะนอกจำกจะก่อให้ เกิดรำยได้ แล้ ว
คนส่วนใหญ่ของประเทศยังมีอำชีพทำกำรเกษตร และผลกำรพัฒนำกำรเกษตรที่ผ่ำนมำพบว่ำรำยได้ และ
ควำมเป็ นอยู่ของเกษตรกรโดยรวมดีขึ ้น
แม้ แต่ในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจที่ผ่ำนมำภำคกำรเกษตรได้ รับผลกระทบน้ อยกว่ำภำคอื่น ๆ ของประเทศ
เป็ นผลมำจำกกำรดำเนินนโยบำยหลำยด้ ำน รวมทังกำรส่
้
งเสริ มและสนับสนุนให้ เกษตรกรทำกำรเกษตรใน
แนวทฤษฎีใหม่
ซึง่ เป็ นแนวทำงหนึง่ ของปรัชญำเศรษฐกิจพอเพียง
อย่ำงไรก็ตำม ยังมีควำมแตกต่ำงของรำยได้ จำกคนในภำคกำรเกษตรและภำคผลิตอื่นมำก
ควำมเสื่อมโทรมของทรัพยำกรธรรมชำติที่ใช้ ในกำรผลิตสินค้ ำเกษตร ขณะเดียวกันกำรเปลี่ยนแปลงอย่ำง
รวดเร็วในยุคโลกำภิวฒ
ั น์
กำรรวมตัวทำงเศรษฐกิจระหว่ำงประเทศแบบบทวิภำคีและพยุหภำคี
ได้ สง่ ผลกระทบที่สำคัญต่อภำคกำรเกษตรและเกษตรกรของไทย
ทำให้ ประเทศไทยต้ องมีกำรปรับตัวรับสถำนกำรณ์โดยเฉพำะเกษตรกร
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
เดือน
2556
Month
2557
2013
2014
ปริ มำณ
มูลค่ำ
ปริ มำณ
มูลค่ำ
Quatity
Value
Quatity
Value
January
99,237,475
397,002,360
74,955,760
298,897,600
February
114,660,511
458,725,006
99,780,255
399,176,611
March
74,456,447
297,882,377
64,764,500
259,023,342
April
28,647,223
114,594,423
29,095,000
116,104,540
May
15,770,594
63,084,717
19,875,250
78,446,590
June
2,500,000
10,000,000
12,067,000
45,232,042
July
750,000
3,000,000
74,955,760
298,897,600
August
2,500,000
10,000,000
0
0
September
2,514,030
9,248,828
0
0
October
1,750,000
7,000,000
0
0
November
5,042,815
20,171,260
0
0
December
7,396,010
29,584,114
0
0
355,225,105
1,420,293,085.00
375,493,525
1,495,778,325.00
รวม/Total
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
500,000,000.00
450,000,000.00
400,000,000.00
350,000,000.00
ปริมำณและมูลค่ำกำรนำเข้ ำรายเดือนของ มันสาปะหลังอัดเม็ด
2013 ปริมาณ
2013 มูลค่ า
2014 ปริมาณ
2014 มูลค่ า
ปริ มำณและมูลค่ำ
กำรนำเข้ ำรวมของ
มันสาปะหลังอัดเม็ด
1,600,000,000
1,400,000,000
300,000,000.00
1,200,000,000
250,000,000.00
1,000,000,000
200,000,000.00
800,000,000
150,000,000.00
600,000,000
100,000,000.00
400,000,000
50,000,000.00
200,000,000
0.00
0
บาท/ตัน
ปริมาณ
มูลค่ า
ปริมาณ
มูลค่ า
บาท/ตัน
National Food Institute, 2014
2013 2014
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
สถิติกำรนำเข้ ำ (Import) -- มันเส้ น : ปริ มำณและมูลค่ำกำรนำเข้ ำรำยเดือน
เดือน
Month
2556
2013
ปริมำณ
Quatity
มกราคม
January
กุมภาพันธ์
February
มีนาคม
March
เมษายน
April
พฤษภาคม
May
มิถุนายน
June
กรกฎาคม
July
สิงหาคม
August
กันยายน
September
ตุลาคม
October
พฤศจิกายน
November
ธันวาคม
December
รวม/Total
2557
2014
มูลค่ำ
Value
ปริมำณ
Quatity
มูลค่ำ
Value
66,930,000
292,322,879
57,530,000
249,997,737
15,425,000
76,820,327
61,006,000
281,431,290
8,690,000
43,301,826
27,068,047
138,282,748
3,526,587
17,977,844
9,322,000
48,104,133
2,647,854
13,177,363
3,905,000
18,700,434
191,200
1,086,339
1,266,800
6,212,187
0
0
57,530,000
249,997,737
29,000
203,000
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
810,975
3,656,378
0
0
9,100,000
39,635,424
0
0
107,350,616
488,181,380.00
217,627,847
992,726,266.00
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
1,000,000,000
200000000
800,000,000
150000000
600,000,000
100000000
400,000,000
50000000
200,000,000
0
0
2013
มูลค่ า
250000000
1,200,000,000
ปริมาณ
300000000
2013 ปริมำณ
2013 มูลค่ำ
2014 ปริมำณ
2014 มูลค่ำ
ปริ มำณและมูลค่ำ
กำรนำเข้ ำรวมของ มันเส้ น
มูลค่ า
350000000
ปริ มำณและมูลค่ำกำรนำเข้ ำรายเดือนของ มันเส้ น
ปริมาณ
บาท/ตัน
National Food Institute, 2014
2014
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
สถิติกำรนำเข้ ำ (Import) -- แป้งมันสาปะหลัง : ปริ มำณและมูลค่ำกำรนำเข้ ำรำยเดือน
เดือน
Month
2556
2013
ปริ มำณ
Quatity
มกราคม
January
กุมภาพันธ์
February
มีนาคม
March
เมษายน
April
พฤษภาคม
May
มิถุนายน
June
กรกฎาคม
July
สิงหาคม
August
กันยายน
September
ตุลาคม
October
พฤศจิกายน
November
ธันวาคม
December
รวม/Total
2557
2014
มูลค่ำ
Value
ปริ มำณ
Quatity
มูลค่ำ
Value
265,079
4,194,698
76,688
1,441,779
126,823
1,873,811
39,908
836,589
122,929
1,567,975
72,482
1,245,743
111,709
1,711,737
2,669,130
32,397,210
146,402
2,396,167
74,809
1,273,718
35,221
613,831
94,230
1,526,275
333,225
6,176,318
76,688
1,441,779
96,567
2,936,716
0
0
105,223
1,595,421
0
0
165,813
2,891,161
0
0
234,815
2,957,999
0
0
151,676
1,895,482
1,835,339
30,751,173.00
0
3,103,935
0
40,163,093.00
สถานการณ์ การผลิต
การนาเข้ า
สถิติกำรนำเข้ ำ (Import) -- สาคู : ปริ มำณและมูลค่ำกำรนำเข้ ำรำยเดือน
http://www.oae.go.th/oae_report/export_import/import_result.php
เดือน
Month
2556
2013
ปริ มำณ
Quatity
มกราคม
January
กุมภาพันธ์
February
มีนาคม
March
เมษายน
April
พฤษภาคม
May
มิถุนายน
June
กรกฎาคม
July
สิงหาคม
August
กันยายน
September
ตุลาคม
October
พฤศจิกายน
November
ธันวาคม
December
รวม/Total
2557
2014
มูลค่ำ
Value
ปริ มำณ
Quatity
มูลค่ำ
Value
9,575
898,160
250,004
2,002,274
1,200
37,234
2
2,233
2,558
73,002
4,905
430,149
20
10,002
5,040
477,429
3,406
177,276
6,255
482,120
4,272
383,918
21,506
527,195
6,379
639,678
250,004
2,002,274
20,001
440,418
0
0
7,558
776,653
0
0
58
55,129
0
0
2,298
175,948
0
0
88
57,413
37,090
3,704,508.00
0
537,716
0
5,923,674.00
สถานการณ์ การผลิต
ราคาผลิตภัณฑ์ จากมันสาปะหลัง
รายการ
2552
2553
2554
2555
2556
อัตราเพิ่มขึน้ ร้ อย
ละ
ราคาหัวมันสดที่เกษตรกรขายได้
1.32
2.25
2.53
2.07
2.11
8.92
ราคาส่ งออกมันอัดเม็ด
4.89
5.86
7.81
7.09
7.25
10.28
ราคาส่ งออกมันมันเส้ น
4.51
6.29
7.92
7.2
6.9
10.36
แป้งมันสาปะหลัง
9.2
14.44
15.27
13.85
14.25
8.69
ราคาผลิตภัณฑ์ มันสาปะหลัง ปี 2552-2556
แป้งมันสำปะหลัง
อัตรำเพิ่มขึ ้นร้ อยละ
รำคำส่งออกมันมันเส้ น
2556
2555
รำคำส่งออกมันอัดเม็ด
2554
รำคำหัวมันสดที่เกษตรกรขำยได้
2553
2552
0
2
4
6
8
10
ราคา(บาท)
12
14
16
18
OAE, 2014