Transcript Mutlak Değerlendirme

Değerlendirme Kavramı
ve Değerlendirme Türleri
Değerlendirme Nedir?
 Değerlendirme, bir ölçüt kullanarak yargıya varma ve
karar verme sürecidir.
 Ölçme sonuçlarını bir ölçütle kıyaslayarak ölçülen
nitelik hakkında bir karara varma sürecidir.
 Değerlendirme sonucunda; ölçülen özelliğin ya da
niteliğin yeterli ya da yetersiz, az ya da çok, kabul
edilebilir ya da edilemez düzeyde olduğu gibi bir
yargıya varılması söz konusudur.
Ölçme ve Değerlendirme
2
Değerlendirme Nedir?
Ölçme sonucu
Karşılaştırma
Ölçüt
Karar
(değer yargısı)
Ölçme ve Değerlendirme
3
Değerlendirme yapılabilmesi için;
1.
2.
3.
Ölçme işleminin yapılmış olması,
Elde edilen ölçümün bir ölçüt ile karşılaştırılarak
bir yargıya varılması,
Değer biçme işleminin yapılması ya da bir karar
alınması gerekir.
Ölçme
Sonucu
ÖLÇÜT
Değer
Yargısı
•Mutlak Ölçüt
•Bağıl Ölçüt
KARAR
Mutlak Değerlendirme
Bağıl Değerlendirme
DEĞERLENDİRME SÜRECİ
Ölçme ve Değerlendirme
4
Örnek: Ahmet’in üç sınav ortalaması 45 puanı
geçtiği için başarılı oldu.
Örnek: Ayşe sınıfın aritmetik ortalamasının
altında puan aldığı için başarısız oldu.
Ölçme
70
Ölçüt
45
Karar
Geçti
Değerlendirme Süreci
Ölçme ve Değerlendirme
5
Değerlendirme
Planlanışına
göre
Kullanılan
ölçüte göre
Mutlak
Amaçlara
göre
Tanıma
yerleştirmeye
dönük
Gelişigüzel
Biçimlendirme
yetiştirmeye
dönük
Bağıl (İzafi)
Düzenli
Sonuç görmeye
dönük
6
Kullanılan Ölçüte göre Değerlendirme
Mutlak Değerlendirme
Bağıl (İzafi) Değerlendirme
Ölçme ve Değerlendirme
7
Mutlak Değerlendirme
Değerlendirilecek grubun ölçme sonuçları dikkate
alınmadan
ölçütün
belirlenmesidir.
önceden
kesin
Örneğin sınıfı geçme notunun
kabul edilmesi (Mutlak Ölçüt)
50
olarak
olarak
Mutlak
değerlendirmede ölçüt, dersin hedef
davranışlarıdır. Hedef davranışlarından belirli oranına
sahip olan öğrencilerin başarılı sayılacağı kabul edilir.
Ölçme ve Değerlendirme Dersi
8
Mutlak Değerlendirme
Duruma, yere ve zamana göre değişmeyen ölçütlerdir.
Birey sadece kendi performansıyla değerlendirilir.
Bireyin değerlendirilmesinde grubun performansı ya da
sınıf başarısı diğer öğrencilerin başarısında etkili
değildir.
Örneğin; “Sınıfı geçme notu 50'dir” demek
mutlak bir ölçüttür, Ahmet 75 aldı ve sınıfı geçti
demek mutlak değerlendirmedir”
Ölçme ve Değerlendirme Dersi
9
Mutlak Değerlendirme (örnek)
 Not vermede,
 Öncelikle sınavdan alınan puanlar mutlak başarı
yüzdesine çevrilir.
 Puanlar mutlak başarı yüzdesine aşağıdaki formülle
çevrilir.
MBY=(Xi/K)*100
MBY: Mutlak Başarı Yüzdesi
Xi: i kişisinin sınav puanı
K: Sınavdan alınabilecek en yüksek puan
 Mutlak başarı yüzdesine çevrilen puanlar, okulun sınav
yönetmeliğindeki ölçüt ile karşılaştırılarak nota çevrilir.
 Önceden verilen örneğimizdeki puanları nota
çevirmede ölçütümüz aşağıdaki gibi olsun.
MBY
90-100
80-89
70-79
60-69
0-59
Not
5
4
3
2
1
Sonuç
Geçer
Kalır
Öğrenci
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Puan Not
48
72
72
58
46
74
63
42
26
18
81
56
52
62
58
56
52
40
36
30
1
3
3
1
1
3
2
1
1
1
4
1
1
2
1
1
1
1
1
1
Öğrenci
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Puan
Not
48
68
72
56
80
90
19
28
38
42
46
42
62
56
52
34
48
52
56
39
1
2
3
1
4
5
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
Bağıl Değerlendirme
 Sınav sonucunda elde edilen ölçümlerin ortalamasından
elde edilen değerlendirme çeşididir.
 Bağıl değerlendirmede ölçüt, sınıfın ortalama başarı
düzeyidir ve ortalamaya göre değişebilir.
Ölçme ve Değerlendirme Dersi
13
Bağıl Değerlendirme
Sınıfın
ortalama başarısı üzerinde puan alan
öğrenciler başarılı; altında puan alan öğrenciler ise
başarısız sayılır.
Bu
nedenle öğrencileri birbirleri ile yarışma
ortamına iterek başarı düzeyinin artırılmasına
neden olabilir.
Ölçme ve Değerlendirme Dersi
14
Bağıl Değerlendirme (örnek)
 Bağıl değerlendirme ile not vermede ölçüt aşağıdaki
gibi geliştirilir.
 Beşlik not sisteminde notların alt ve üst sınıf değerleri
aşağıdaki tabloda olduğu gibi hesaplanabilir.
(Puanların Aritmetik ortalaması=51,75 ve Standart
Sapma=16,77’dir)
Notlar
Notun alt sınırı
Notun üst sınırı
1
0,00
X ort-0,5 S=51,75-0,5*16,77=43,37
2
X ort-0,5 S=51,75-0,5*16,77=43,37
X ort.+0,5S= 51,75+0,5*16,77=60,14
3
X ort.+0,5S=51,75+0,5*16,77= 60,14
X ort.+ S=51,75+16,77=68,52
4
X ort.+ S=51,75+16,77= 68,52
X ort + 1,5 S=51,75+1,5*16,77=76,91
5
X ort + 1,5 S=51,75+1,5*16,77=76,91
100,00
Öğrn. Puanı Mutlak Not
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
48
72
72
58
46
74
63
42
26
18
81
56
52
62
58
56
52
40
36
30
1
3
3
1
1
3
2
1
1
1
4
1
1
2
1
1
1
1
1
1
Bağıl Not
2
4
4
2
2
4
3
1
1
1
5
2
2
3
2
2
2
1
1
1
Öğren. Puanı Mutlak Notu
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
48
68
72
56
80
90
19
28
38
42
46
42
62
56
52
34
48
52
56
39
1
2
3
1
4
5
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
Bağıl Not
2
3
4
2
5
5
1
1
1
1
2
1
3
2
2
1
2
2
2
1
Yapılış Amaçlarına Göre Değerlendirme Türleri
 Tanıma ve Yerleştirmeye Yönelik Değerlendirme
(Öğretim Öncesinde)
 Yetiştirme ve Biçimlendirmeye Yönelik Değerlendirme
(Öğretim Sürecinde)
 Sonuç Görmeye Yönelik Değerlendirme (Öğretimin
Sonunda)
Ölçme ve Değerlendirme
18
Tanıma ve Yerleştirmeye Yönelik Değerlendirme
(Tanılayıcı Değerlendirme)
(Öğretim Öncesinde)
Daha çok öğrencilerin yeteneklerinin, ilgilerinin, hazırbulunuşluk düzeylerinin ve bir önceki öğrenme (sınıf,
kur ya da okul) düzeyinde edinmeleri gereken bilgi,
beceri ve tutumları ne ölçüde edindiklerini belirlemek
ve uygun okul, program ya da gruba yerleştirme
yapmak amacıyla yapılır.
Ölçme ve Değerlendirme
19
 Tanılayıcı değerlendirme de amaç öğrenciyi mevcut
bilişsel, duyuşsal ve devinişsel davranışları
yönünden tanımak ve bu özelliklerine uygun
düşecek programa yerleştirmektir.
 Tanılayıcı değerlendirmede kullanılan ölçme
araçları standartlaştırılmış başarı ve yetenek
testleri, seçme ve yerleştirme amaçlı testler ve
muafiyet testleridir.
Örnekler;



Bir Kuruma (Lise, Üniversite)
Özel Yetenek (Spor, Sanat)
Dersi öğrencilerin (hazırbulunuşluk) durumuna
göre düzenleme
TANIMA VE YERLEŞTİRME İÇİN
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
(Giriş Düzeyinde Performansı Belirlemek İçin)
HAZIR BULUNUŞLUK
Öğrenciler önkoşul niteliğinde
Olan yeterliliklere sahip mi?
Hayır
Hazır bulunuşluk için
gerekli çalışma yapılır.
Evet
YERLEŞTİRME
Öğrenciler bir önceki düzeydeki
kazanımları edinmişler mi?
Hayır
Öğretime planlandığı
biçimde devam edilir.
Evet
Öğrenciler bir üst düzeye
ya da uygun programa
yerleştirilir.
Öğretim Öncesinde-Başlangıcında Ölçme ve Değerlendirme
22
Yetiştirme ve Biçimlendirmeye Yönelik Değerlendirme
(Biçimlendirici Değerlendirme ya da Süreç Değerlendirmesi)
(Öğretim Sürecinde)
Hem öğrencilerin gelişiminin sürekli izlenmesi, hem de
öğrenme eksikliklerinin, problemlerinin belirlenmesi
amacıyla yapılır.
Ölçme ve Değerlendirme
23
 Öğrencilerin bir programa girdikten sonra süreç
içinde sürekli değerlendirilmeleri önemli
görülmektedir.
 Bu değerlendirme programa sürekli dönüt
sağlamakta ve iyileştirici önlemlerin alınması için
de bir kontrol sistemi oluşturmaktadır.
 Bu değerlendirme türünde izleme testleri, kısa
sınavlar (quiz) ve ara sınavlardan
yararlanılmaktadır.
BİÇİMLENDİRİCİ DEĞERLENDİRME
(Öğrenci gelişimini ve öğrenme
düzeyini izlemek için yapılır.)
Öğrenciler amaçlanan bilgi, beceri, tutum ve
davranışları kazanıyor mu?
Hayır
Grup ya da birey için
eksiklikleri gidermeye yönelik
çalışmalar yapılır.
Süreklilik gösteren öğrenme
güçlüklerini belirlemeye
yönelik çalışmalar yapılır.
Evet
Öğrenmeyi pekiştirmek için
dönüt sağlanır.
Planlandığı biçimde
öğretime devam edilir.
Öğretim Sürecinde Ölçme ve Değerlendirme
25
Sonuç Görmeye Yönelik Değerlendirme (Ürün
Değerlendirmesi-Erişi Değerlendirmesi)
(Öğretimin Sonunda)
Bazı kararlar öğretim sürecinin sonunda verilir.
Öğrencilere not vermek, başarılı ya da başarısız
olduklarına karar vermek gibi durumlarda
öğrencilerle ve öğretim ile ilgili bir sonuç
değerlendirmesi yapılır.
Ölçme ve Değerlendirme
26
 Bu değerlendirme türünde, öğrencinin yetişme düzeyi
ile programın yetiştirme gücü hakkında bir değer
biçmeye esas teşkil edecek verilerin elde edilmesi ve
kullanılması söz konusudur.
 Program sonunda öğrencilerin kazanılmış bilişsel
davranış, duyuşsal özellik ve devinişsel becerilerini
ölçmeye yarayan değerlendirme türüdür.
 Bu değerlendirme ile eğitim programının öğrencilere
istenilen davranışları kazandırma açısından programın
yeterli olup olmadığı hakkında bir yargıya varılması
olası görülmektedir.
 Bu değerlendirme daha çok başarı testleri ya da
yeterlilik testleri ile yapılmaktadır. Böylece öğrenciye
kazandırılmak istenen tüm özellikler test edilmeye
çalışılmaktadır
Örnekler;
 Sınıf geçme-ders tekrarı
 Sertifika, diploma, mezuniyet
 Programın değerlendirilmesi
SONUÇ GÖRMEYE YÖNELİK
DEĞERLENDİRME
(Öğrenim sürecinin sonunda,
son başarı-performans düzeyini
belirlemek için yapılır)
Öğrenciler öğretim sonunda amaçlanan
bilgi, beceri, tutum ve davranışları kazanıyor mu?
Hayır
Evet
Sınıf-ders tekrarı ya da ek
öğretim yapılması
Sınıf-ders geçme, sertifika,
mezuniyet gibi son bir karar
Öğretimin etkililiğinin ya da öğretim
programlarının değerlendirilmesi
Öğretimin Sonunda Ölçme ve Değerlendirme
29