Transcript Grup 4 - Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD

AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALLARININ
AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASI VE EĞİTİMLERİNİN
BUGÜNÜ VE GELECEĞİ İLE İLGİLİ
DEĞERLENDİRMELERİ, GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ
4. GRUP ÇALIŞMA RAPORU
Prof. Dr. Rengin ERDAL, Prof. Dr. Erol SEZER,
Prof. Dr. Nafiz BOZDEMİR, Doç. Dr. Ayşe PALANDUZ,
Y. Doç. Dr. Ayşe ÇAYLAN
I. MEVCUT AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASININ
OLUMLU YÖNLERİ
1. Aile Hekimliği uygulaması ile sağlık hizmetlerinde
birinci basamağa verilen önem artmaktadır.
2. Aile Hekimliği uygulaması ile kapsamlı, sürekli,
kesintisiz, bütüncül hizmet sağlanmaktadır.
3. Birinci basamakta çalışan hekimlerin ellerine
geçen ücret artmıştır.
4. Birinci basamakta çalışan hekimlerin hekimlik
hizmeti üretme süresi ve klinik açıdan
verimlilikleri artmıştır.
I. MEVCUT AİLE HEKİMLİĞİ UYGULAMASININ
OLUMLU YÖNLERİ
5. Vatandaşın hekime ulaşma olanağı ve sağlık
hizmetleri ile ilgili memnuniyetleri artmıştır.
6. Vatandaşın laboratuar hizmetlerinden
yararlanma olanağı artmıştır.
7. Kayıtların elektronik ortamda yapılması
önemli bir avantajdır.
8. “İkinci Aşama Uyum Eğitimi” adıyla
hekimlerin eğitilmeleri olumludur.
II. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz
yönleri ve uygulamadaki sorunlar, aksaklıklar
1. Aile Hekimliği Anabilim Dalları Aile Hekimliği
Uygulaması’na entegre değil.
2. Aile Hekimlerinin hekimlik hizmetinin
kalitesine önem verilmiyor, kalite ölçülmüyor,
denetlenmiyor.
3. Aile Hekimlerine bağlanan nüfus sayısı yüksek
olduğu için günlük hasta sayısı yüksek. Sevk
zinciri getirildiğinde bu sayı daha da artacak.
II. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz
yönleri ve uygulamadaki sorunlar, aksaklıklar
4. 1. basamakta çalışan hekimler tıp fakültelerinde
aldıkları eğitimden kaynaklanan sorunlar
nedeniyle yetersizlik yaşıyorlar.
5. İkinci aşama uyum eğitiminin varlığı olumlu olsa
da bunu sürekli mesleki eğitim izlemezse eksik
kalacaktır. Mevcut uygulamada sürekli mesleki
eğitim özendirilmemiş.
6. İlaç kullanımında kısıtlamalar var.
II. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz
yönleri ve uygulamadaki sorunlar, aksaklıklar
7. Mevcut kayıt sistemi yetersiz. Hastanın klinik
verileri ayrıntılı olarak yer almalı ve program
geri bildirime olanak sağlamalı.
8. Olumlu performans eksik.
9. Aile Sağlığı Merkezleri için özel elemanlar
eksik: Diyetisyen, fizyoterapist, sosyal hizmet
uzmanı, psikolog, diş hekimi, özel amaçlı
eğitim almış hemşire (diyabet, hipertansiyon,
kronik hastalık, sigara bırakma,…) gibi
III. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz yönleri,
uygulamadaki sorunlar, aksaklıklarla ilgili çözüm önerileri
1. Aile Hekimliği Anabilim Dalları Aile Hekimliği
Uygulaması’na entegre olmalı ve onlara bağlı ASM’ler
oluşturulmalı.
2. Aile Hekimliği Anabilim Dallarındaki öğretim üyelerine
Aile Hekimlerinin hekimlik hizmetlerinin kalitesinin
ölçme ve değerlendirmesinde yer verilmelidir.
3. Aile Hekimliği Anabilim Dallarına Aile Hekimliği
uygulamasının geliştirilmesi, hizmet kalitesinin
yükseltilmesi konusunda proje üretme ve uygulama
olanağı sağlanmalıdır.
III. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz yönleri,
uygulamadaki sorunlar, aksaklıklarla ilgili çözüm önerileri
4. Birinci basamakta hekim başına düşen nüfus
azaltılmalıdır.
5. Birinci basamakta çalışan Aile Hekimliği Uzmanı oranı
hızla arttırılmalıdır.
6. Uzmanlık eğitimi teşvik edilmelidir. Bu amaçla Aile
Hekimliği uzmanlarına yapılacak ödemelerin uzman
olmayanlara yapılacak ödemeden farkı arttırılmalı, aile
hekimliği uzmanlarına mecburi hizmet kaldırılmalıdır.
III. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz yönleri,
uygulamadaki sorunlar, aksaklıklarla ilgili çözüm önerileri
7. Sürekli mesleki eğitim etkinlikleri kurgulanmalı, Aile
Hekimliği Anabilim Dalları burada etkin görev
almalıdır.
8. Kayıt sistemi hekime klinik destek sağlayacak şekilde
geliştirilmeli. Kayıt sisteminin geliştirilmesinde bu
hizmeti veren Aile Hekimliği Anabilim Dalları danışman
olarak yer almalı.
9. İlaç kullanımında kısıtlamalar kaldırılmalı ancak kötüye
kullanımı engelleyecek önlemler alınmalı.
III. Mevcut Aile Hekimliği uygulamasının olumsuz yönleri,
uygulamadaki sorunlar, aksaklıklarla ilgili çözüm önerileri
10. Olumlu performans hayata geçirilmeli. Buna özellikle
kronik hastalık takibinde yer verilmeli. Örnek: izlenen
diyabetli hastaların HbA1c düzeyleri
11. A ve B grubu ASM’lerde ekibe diğer ASM’lere de
hizmet verecek yeni elemanlar kazandırılmalı:
Diyetisyen, fizyoterapist, sosyal hizmet uzmanı,
psikolog, diş hekimi, özel amaçlı eğitim almış hemşire
gibi…
IV. Sorunların çözümünü kolaylaştıran
durumlar, fırsatlar ve olanaklar
1. Ülkemizdeki tıp fakültelerinin çoğunda Aile
Hekimliği Anabilim Dallarının bulunması ve
öğretim üyelerinin sayısının giderek artması,
2. Sağlık Bakanlığı’na bağlı Eğitim ve Araştırma
Hastaneleri’nde Aile Hekimliği Klinik
Şefliklerinin açılması,
3. Sağlık Bakanlığı, Aile Hekimliği Anabilim
Dalları ve çalışan hekimlerin motivasyonu,
IV. Sorunların çözümünü kolaylaştıran
durumlar, fırsatlar ve olanaklar
4. Bu alanda görev yapan sivil toplum kuruluşlarının
(TAHUD, Aile Hekimliği Akademisi,…) faaliyetleri,
kongrelerin düzenlenmesi,
5. Bazı Aile Hekimliği Anabilim Dallarının tıp
fakültesi hastanesi dışında 1. basamak
polikliniklerinin olması, aktif olarak 1. basamak
hizmetinin verilmesi.
IV. Sorunların çözümünü zorlaştıran durumlar
1. Aile Hekimliği Anabilim Dalları Aile Hekimliği
Uygulamasına entegre olamadı.
2. Aile Hekimliği asistan kadroları az.
3. Aile Hekimliği asistanlığı cazip değil. Uzmanlık
eğitimin külfetine katlanmadan Aile Hekimliği
Uygulamasında yer almak ekonomik olarak
avantajlı.
4. Sürekli Tıp Eğitimi planlanmamış, özendirici
önlemler yok.
V. Uzmanlık eğitimi için gerekli finansman ve
personel ihtiyacı gibi sorunlara çözüm önerilerimiz
1. Aile Hekimliği asistan kadroları arttırılmalı.
2. Aile Hekimliği asistan kadroları rektörlük veya YÖK
tarafından başka anabilim dallarına tahsis
edilememeli.
3. Aile Hekimliği Anabilim Dallarına özgü öğretim
üyesi kadroları açılmalı.
4. Aile Hekimliği Anabilim Dallarında Aile Hekimliği
uzmanları için mecburi hizmet kadroları
oluşturulmalı. Bu kadrolara atananlar ücret
yönünden mağdur edilmemeli.
V. Uzmanlık eğitimi için gerekli finansman ve
personel ihtiyacı gibi sorunlara çözüm önerilerimiz
5. Aile Hekimliği uzmanlığı özendirilmeli. Asistanların
1. basamak uygulamaları sırasında alacakları ücret
diğer uzmanlık dallarının asistanlarınınkinden fazla
olmalı. Bunu mümkün kılabilmek için uzmanlık
öğrencileri hastane rotasyonlarını tamamladıktan
sonra Anabilim Dallarına bağlı ASM’lerde sözleşme
ile çalışmalı ve kendilerine Aile Hekimliği Ödeme
ve Sözleşme Yönetmeliğindeki ücretler ödenmeli.
6. Tıp Fakültelerindeki aile hekimliği asistanları ile
Eğitim ve Araştırma Hastanelerindeki asistanların
gelirleri (maaş + döner sermaye) eşitlenmeli.
V. Uzmanlık eğitimi için gerekli finansman ve
personel ihtiyacı gibi sorunlara çözüm önerilerimiz
7. Geçiş döneminin biteceği tarih kesin olarak
resmen ilan edilmeli, TUK’a bildirilmeli ve
ÖSYM kılavuzu gibi resmi evraklara
kaydedilmeli
8. Gelecekte ihtiyaç duyulacak sağlık insan gücü
planlanmalı, bu plana uygun olarak istihdam
sağlanmalı.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
A. Geçiş dönemi eğitimi:
1. 2011 yılından itibaren Aile Hekimliği
uygulamasına katılacak hekimlere 1. aşama
uyum eğitimi Aile Hekimliği Anabilim Dalları
tarafından verilmeli.
2. Aile Hekimliği Anabilim Dalları 2. aşama
uyum eğitimlerinde de rol almalı.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
B. Mezuniyet öncesi eğitim:
1. 1. aşama uyum eğitimi 2011 yılından başlayarak
6. sınıfa kaydırılmalı ve bu eğitim görevi Aile
Hekimliği Anabilim Dallarına verilmeli.
2. Mezuniyet öncesi eğitimin bileşenleri Aile
Hekimliği Disiplini ile ilgili temel ilkeler, birinci
basamakta hastaya yaklaşım ve 6. sınıflar için
ASM’lerde yapılacak staj olmalıdır.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
B. Mezuniyet öncesi eğitim:
3. Tıp Fakültelerinin 6. sınıfı Aile Hekimliği dönemi olarak
adlandırıldığı için 6. sınıf eğitim koordinatörleri Aile
Hekimliği Anabilim Dalı öğretim üyelerinden seçilmelidir.
4. Tıp Fakültesi öğrencilerinin 6. sınıfta yapacakları Aile
Hekimliği stajları için Halk Sağlığı Anabilim Dalları ile
yapılan protokole benzer protokoller yapılmalıdır.
Öğrencilerin gönderileceği ASM’lerin sayısı gönderilecek
öğrenci sayısı ile uyumlu olmalı ve Aile Hekimliği
uzmanlarının çalıştığı ASM’ler tercih edilmelidir.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
C. Uzmanlık eğitimi:
1. Uzmanlık eğitiminin niceliği arttırılırken nitelikten ödün
verilmemeli.
2. Hastane rotasyonlarını tamamlayan asistanlar burada
sözleşme ile nüfus bağlanarak çalıştırılmalı ve
kendisine Aile Hekimliği Ödeme ve Sözleşme
Yönetmeliğinde tanımlanacak ücretler ödenmeli.
Böylece diğer dallardaki uzmanlık öğrencilerinden biraz
fazla gelirleri olacak ve aile hekimliği uzmanlık eğitimi
özendirilecektir.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
C. Uzmanlık eğitimi:
3. Aile Hekimliği uygulamasındaki tıpta uzmanlık
öğrencilerinin hekimlik hatalarındaki sorumluluğu
tanımlanmalı, uzmanlık öğrencileri buna karşı
sigortalanmalı ve sigorta giderlerinin karşılanacağı bir
kaynak temin edilmeli.
VI. Aile Hekimliği Eğitimlerinde Aile Hekimliği
Anabilim Dallarının Yeri
D. Sürekli Tıp Eğitimi:
1. Aile Hekimliği uygulamasında “Sürekli Tıp
Eğitimi” tanımlanmalı, planlanmalı ve
özendirilmelidir.
2. Aile Hekimliği Anabilim Dalları, TAHUD ve Aile
Hekimliği Akademisi bütün aşamalarda etkin rol
oynamalıdır.