Amaçlar

 Bu üniteyi çalıştıktan sonra,  ■ Kemiklerin yapısını ve sınıflandırılmasını,  ■ Eklemlerin yapısını ve sınıflandırılmasını öğrenmiş olacaksınız.

Systema locomotorium

 Systema skeletale  Systema articulare  Systema musculare Pasif kısım Aktif kısım

Systema skeletale

 Toplam 206 kemik  Os: tekil, Ossa: çoğul  Pars ossea  Pars cartilaginea İskelet sistemi 80  Skeleton axiale Baş-boyun-gövdeye ait  Skeleton appendiculare kemikleri Üst ve alt taraf, kol bacak 126

Kemik Çeşitleri

Yassı Uzun Sesamoid Havalı Kemikler: Os Pneumaticum Düzensiz:İrregüler Kısa

Uzun, yassı, kısa ve şekilsiz kemikleri özetleyip örnekler verin.

Kemik oluşumlarının adlandırılması-1  Eklemleşen uçlar  Caput  Condylus :lokma, yumruk şeklinde  Epicondyle  Yuvarlak çıkıntılar  Tuberculum: yuvarlak çıkıntı  Tuberositas: Yüksekliği fazla olmayan, pürüzlü kabarıklık  Protuberantia:Küçük yükseklik tarzındaki çıkıntı, tümsek  Malleolus:Küçük çekiç ucu şeklindeki çıkıntı  Trochanter:Yumru, yuvarlak çıkıntı

Kemik oluşumlarının adlandırılması-2

Spinous process

 Çıkıntılar

Transverse process

 Linea ve crista: çizgisel çıkıntılar  Processus ve spina: dikensi çıkıntılar  Çöküntüler  İncisura:çentik şeklinde  Sulcus: oyuk  Fossa, fovea, foveola, fossula: çukur ve-cuklar  İmpressio: başka bir kemiğin oluşturduğu iz

Kemik oluşumlarının adlandırılması-3  Açıklıklar  Foramen: delik şeklindeki açıklık  Canalis: kanal şeklinde  Meatus: geçit yol  Fissura: yarık  Apertura: ağız

Kemik yapısı

diaphysis

(compact bone)

epiphysis

metaphysis

– location of •

epiphyseal plate

– in children •

epiphyseal line

– in adults diaphysis

metaphysis

epiphysis articular cartilage

medullary cavity

• filled with yellow marrow in adults • lined with

endosteum

KEMİKLERİN FONKSİYONU

 Destek  Koruma  Hareket  Mineral deposu  Kan hücrelerinin üretimi

 Aksiyal iskelet: Koruma ve destek  Baş  Boyun  Gövde  Apendiküler iskelet: hareket  Kol  Bacaklar

Ossa Cranium

 Neurocranium  Os temporale  Os parietale Çift  Splanchnocranium Os occipitale Os sphenoidale Os frontale Os ethmoidale Tek    Os mandibula Os vomer Tek Os maxilla Concha nasalis inferior Os palatinum Os zygomaticum Os nasale Os lacrimale Çift  İç kulak kemikleri: Malleus, incus, stapes: 2x3=6 Os hyoideus: 1 8 14

22 + (2X3) +1 Os hyoideum

Vertebrae cervicales :C 7 Vertebrae thoracicae: T 12 Vertebrae lumbales: L5 Os sacrum: S1 Os coccygis: 1

Skeleton Appendiculare

Ossa membri superioris: Üst taraf kemikleri  Üst taraf kavşak kemikleri: 2  Scapula  Clavicula  Serbest üst taraf kemikleri: 30  Brachium: kol  Antebrachium: ön kol  Manus: el

Kavşak Kemikleri

Kol:Brachium Os Humerus

Ön kol:Antebrachium

El:Manus

Ossa carpi: 8 Ossa metacarpi:5 Ossa digitorum manus:14

Alt taraf kemikleri Ossa membri inferioris   Alt taraf kavşak kemikleri: Leğen Kemiği:Pelvis  Os ilium  Os ischii Os coxae  Os pubis Serbest alt taraf kemikleri: 30  Os femoris: Uyluk    Os patella: Diz Ossa Cruris: Bacak kemikleri   Os Tibia: kaval Os Fibula: kamış Ossa Pedis: Ayak kemikleri

Pelvis

Os Coxae

Femur ve patella

Ossa Cruris

Ossa Pedis

Ossa tarsi: 7 Ossa metatarsi:5 Ossa digitorum pedis:14

EKLEMLER VE ÇEŞİTLERİ

 Hareketli olsun veya olmasın kemiklerin herhangi bir şekilde birbiriyle birleştikleri yerlere EKLEM (articulatio) denir.

 Fonksiyonlarına göre eklemler  Oynar: kalça, kol, omuz  Oynamaz: sutura  Yarı oynar: vertebral facet eklemler

Morfolojik sınıflama

 Eklemleşen kemik uçları arasında kalan maddeye göre 

Fibröz: art. fibrosae

oynamaz, eklem boşluğu yok  Kartilaginöz: art. Cartilagineae. eklem boşluğu yok





Synchondrosis

primer kartilaginöz: metafiz, costosternal

Symphisis

intervertebralis sekonder kartilaginöz. Symphisis

 Sinovial eklemler

: art. Synoviales: diarthrosis eklem boşluğu var

Art. fibrosa

synchondrosis

Eksenlerine Göre Eklemler

 Eklemler, konveks eklem yüzlerinin şekillerine göre gruplara ayrılabildiği gibi, eklem ile ilgili ana eksenlerin sayısına göre de sınıflandırılabilirler.  Eksenlerine göre bir sınıflandırma yapıldığında, üç ana eklem grubu elde edilir.

 ■ Tek eksenli eklemler  ■ İki eksenli eklemler  ■ Çok eksenli eklemler

Tek Eksenli Eklemler

 Menteşe şeklinde eklemler olarak da adlandırılırlar.  Bu eklemde, hareketlerin elde edilmesi, sadece bir düzlemde ve tek bir eksene göredir.  Dirsek eklemi ve parmak falanksları arasındaki eklemler bu tür eklemlerdir.  Bu eklemlerle fleksion ve ekstension hareketleri elde edilir.

İki Eksenli Eklemler

 Bu tür eklemlerde iki düzlemde hareket elde edilir.  Eksenler hem birbirlerine hemde kemik eksenine dik durumdadır.  Eğer şeklinde veya elipsoid şekilde bulunurlar.  El bileği ve el başparmağının eklemleri buna örnek olarak verilebilir.  Fleksion/ekstension ve abduksion/ adduksion hareketleri elde edilir.

Çok Eksenli Eklemler

      Bu tür eklemlerde en az üç eksen bulunur. Yüzlerden birisi konkav, diğeri ise konvekstir.

Omuz ve kalça eklemleri bunun için bir örnek olarak verilebilir. Bu tür eklemlerde üç ana eksen de eklemin ortasındaki bir noktadan geçerler. Horizontal, sagittal ve vertikal olarak uzanırlar. Bu eklemlerde; fleksion/ekstension, abduksion/adduksion ve iç rotasyon/dış rotasyon hareketleri elde edilir. Bir de, bu hareketlerin hepsinin katılımı ile ortaya çıkan sirkumdiksion hareketi de yapılır.

Extremite eklemleri

 Üst extremite eklemleri  Üst taraf kavşağı eklemleri   Art. Acromioclavicularis Art. sternoclavicularis

Serbest üst taraf eklemleri

 Omuz eklemi: Art. humeri  Dirsek eklemi: Art. cubiti

Radioulnar eklemler: üst-orta ve alt

 El bileği eklemi: Radiocarpal eklem  Karpal eklemler  Mediokarpal  İnterkarpal

 El tarak ve parmak eklem  Karpometacarpal  Metakarpofalengeal  İnterfalengeal

Alt ekstremite eklemleri

 Sakroiliak eklem: Art. Sacroiliaca  Symphisis pubica

 Art. Coxae : kalça eklemi

 Ar. Genus: diz eklemi  Tibia ile fibula arasındaki eklemler 3 adettir

 Art. Talocruralis: ayak bileği eklemi

 Art. İntertarsae: tarsal eklemler  Tarsometatarsal  Metatarsofalengeal eklemler

BAŞ-BOYUN VE GÖVDE EKLEMLERİ  Art. temporomandibularis

Art. atlantooccipitalis

Art. atlantoaxialis

Omurga eklemleri

 1-Omur cisimleri arasında eklemler: C2-S1 arası: discus intervertebralis  2-Omur kemerlerindeki eklem çıkıntıları arasındaki eklemler: faset eklemler

Göğüs eklemleri

 Costovertebral eklemler  Sternokostal eklemler