Transcript 06.11.2015 Dr. Mustafa Ergün opd07 ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME 1.22 Sıra, Dizi ve Yönetimler Bilgisi Her bilim dalı, üzerinde çalıştığı nesnelerin doğası gereği belli sıra ve.

2
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
1
1.22
Sıra, Dizi ve Yönetimler Bilgisi
Her bilim dalı, üzerinde çalıştığı nesnelerin
doğası gereği belli sıra ve dizilerden
yararlanmak durumunda kalabilir. İş ve
teknik eğitimde yapılacak her işin iş ve
işlem basamakları vardır. Padişahların tahta
geçişleri, çağların İlk, Orta Çağ, Yeni çağ,
Yakın Çağ gibi sıraya konması bu
basamağın kapsamı içindedir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
2
Bu basamaktaki hedef tümcesinin sonuna “sıra
bilgisi” gibi ifadeler gelmeli; hedef yazmadaki
ilkelere uyulmalıdır.
Yıllık Düzeyde Hedef: İlköğretim 7. Sınıf:
Sosyal Bilgiler dersinde Osmanlı imparatorluğu
ile ilgili belli başlı tarihi olguların kronolojik
sırasını hatırlayabilme.
Davranışlar: 1. Verilen tarihi olguların doğru
sıralanışını bir dizi seçenek arasından seçip
işaretleme. 2. Karışık halde verilen bir dizi tarihi
olguyu kranolojik sıraya koyup yazma/söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
3
Ünite Düzeyinde Hedef: İlköğretim 7. Sınıf:
Sosyal Bilgiler dersi. Osmanlı İmparatorluğu
Yükselme Devriyle ilgili belli başlı tarihi olguların
kronolojik sırasını hatırlayabilme.
Davranışlar: 1. Fatih, II. Bayezıt, Yavuz, Kanuni ve
Sokullu dönemlerindeki tarihi olguları kronolojik
sıraya koyup yazma/söyleme. 2. Yukarıdaki
padişahlarla ilgili verilen tarihi olguların doğru
sıralanışını, bır dizi seçenek arasından seçip
işaretleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
4
Yıllık Düzeyde Hedefler
İlköğretim 5. sınıf: Fen bilgisi dersinde belli
başlı deneylerin yapımında izlenecek sıra
bilgisi.
Sağlık koleji 1: İlkyardım hizmetlerindeki işlem
basamaklarını hatırlayabilme.
Kız meslek lisesi: Bir giysi dikmede izlenecek
işlem basamaklarını hatırlayabilme.
Davranışlar: 1. Verilen bir işin yapımında izlenecek sırayı
yazma/söyleme. 2. Bir işle ilgili karışık halde verilen sırayı,
işlem sırasına koyup yazma/söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
5
1.23
Sınıflama Bilgisi
Felsefede düşünce akımları, biyolojide
canlılar, sosyal bilgiler dersinde dağların sıra
ve tek dağ, yerleşim yerlerinin köy, bucak,
ilçe, il; yönetimin merkezi ve yerel; turizmin iç
ve dış; ulaşımın deniz, kara hava vb. gibi
sınıflanması eğitimde sık sık kullanılmaktadır.
Bu basamakta hedef yazarken yukarıda belirtilen
ilkelere uyulmalı ve hedef cümlesinin sonuna “temel
sınıflamalar bilgisi” ifadesi getirilmelidir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
6
Yıllık Düzeyde Hedefler:
İlköğretim 4. Sınıf: İlimiz, bölgemiz ve yurdumuzla ilgili temel
sınıflamalar bilgisi.
Davranışlar:
1. Verilen bir sınıfa girenleri, bir dizi seçenek arasından seçip
işaretleme.
2. Verilen bir dizi olgunun hangi sınıfa girdiğini bir dizi
seçenek arasından seçip işaretleme.
3. Verilen bir dizi olguyla, bir dizi sınıfı eşleştirip işaretleme.
4. Verilen bir sınıfa girenleri yazma/söyleme.
5. Verilen bir olgunun hangi sınıfa girdiğini yazma/söyleme.
6. Verilen olguları listeleyip yazma/söyleme.
7. Verilen bir Sınıflamanın belirgin özeliklerini yazma/
söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
7
Ünite Düzeyinde Hedef
İlköğretim 4. Sınıf: ilimiz ve bölgemizi tanıyalım
ünitesinde geçen temel sınıflamalar bilgisi.
Davranışlar
1. Yerleşim yerlerini il, ilçe, bucak, köy olarak
sınıflayıp yazma/söyleme.
2. Ulaşımı kara, demir, hava ve deniz yolları olarak
sınıflayıp yazma/söyleme.
3. Yukarıdaki sınıflamaların belirgin özeliklerini
yazma/söyleme (seçip işaretleme)
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
8
1.24 Ölçüt Bilgisi
Her konu alanında kullanılan yöntemin, araçların, iş
ve işlem yollarının, ayrıca elde edilen bilginin,
becerinin, ürünün, kanun, sayıltı, denence, ilke,
genelleme ve kuralların doğruluğunun
değerlendirilmesi zorunludur.
Bu ölçütler, her bilim dalında, konu, ya da derste ortak
olabileceği gibi tamamen farklı da olabilir.
Yetiştirilecek kişinin problem çözücü olabilmesi, elde
edilen bilgilere eleştirici gözle bakabilmesi için, her
konu alanındaki ölçütlerin bilinmesi gereklidir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
9
Yıllık Düzeyde Hedef
Endüstri Meslek Lisesi : Ağaç işleri dersinde yapılan bir
mobilyanın değerlendirilmesinde kullanılan belli başlı ölçütleri
hatırlayabilme.
Davranışlar:
1. Verilen bir ölçütün ne işe yaradığını bir dizi seçenek arasından
seçip işaretleme.
2. İşgörüşü belirtilen ölçütün adını, bir dizi ölçüt arasından seçip
işaretleme.
3. Verilen bir dizi ölçüt arasından, mobilyanın
değerlendirilmesinde kullanılan (kullanılmayan) ölçütü seçip
işaretleme
4. Bir mobilyanın değerlendirilmesinde kullanılan ölçütlerin
adlarını listeleyip yazma/ söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
10
Ünite Düzeyinde Hedef
Endüstri meslek lisesi III: Yemek masasının
değerlendirilmesinde kullanılan ölçütler bilgisi.
Davranışlar
1. Yemek masasının değerlendirilmesinde kullanılan ekonomik
ölçütleri yazma/ söyleme.
2. Yemek masasının değerlendirilmesinde kullanılan estetik
ölçütleri yazma/söyleme.
3. Yemek masasının değerlendirilmesinde kullanılan
malzemenin ölçütlerini yazma söyleme.
4. Yemek masasının kullanışlığı ile ilgili ölçütleri
yazma/söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
11
1.25 Yöntem Bilgisi
Her bilim dalı ayrıca çalıştığı alanın özelliklerine göre
bazı teknikler geliştirmişlerdir. Bilimin konusu dışında
kalan felsefe, güzel sanatlar ise, kendine özgü
yöntem ve teknikler geliştirmiştir. Bu yöntem ve
tekniklerin sırası ve nasıl kullanılacağı öğrencilerin
her birine mutlaka kazandırılmalıdır.
Bu basamakta hedef yazarken, hedef yazmada
uyulması gereken genel ilkeler kullanılmalı, hedef
cümlesinin sonuna “yöntem bilgisi” ifadesi
getirilmelidir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
12
Yıllık Düzeyde Hedef
İlköğretim Okulu 7. Sınıf: Yurdumuzun komşuları ve Türk
dünyasıyla ilgili temel toplumsal olguları incelemede kullanılan
yöntem bilgisi.
Davranışlar:
1. Bilimsel yöntemin basamaklarını sırasıyla yazma/söyleme.
2. Bilimsel yöntemin karışık halde verilen basamaklarını doğru
sıraya koyup yazma/ söyleme.
3. Verilen bir dizi özellikten, bilimsel yöntemle ilgili olanı seçip
işaretleme.
4. Belirtilen bir sorunun çözümünde bilimsel yöntemin nasıl
kullanılacağını yazma/ söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
13
Ünite Düzeyinde Hedef
İlköğretim okulu 5. sınıf: Yurdumuzla ilgili temel toplumsal
olguların incelenmesinde kullanılan yöntem bilgisi.
Davranışlar: (önceki sayfaya ek)
1. Belirtilen işlemlerin bilimsel yöntemin hangi basamağında
kullanılacağını yazma / söyleme.
2. Bilimsel yöntemin basamaklarını, bir dizi basamak
arasından seçip işaretleme.
3. Bilimsel yöntemin her basamağında neler yapılacağını
yazma / söyleme.
4. Bilimsel yöntemin özelliklerini yazma / söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
14
1.30 Bir Alandaki Evrenselleri ve
Soyutlamaları Hatırlayabilme
Her bilim dalı, üzerinde çalıştığı nesneler,
olgular hakkında elde edilen somut bilgilerden,
daha soyut bilgilere doğru ilerler. Örneğin,
dünya ve güneş sistemi hakkında elde edilen
bilgilerden, diğer gezegen ve galaksiler
hakkında genellemeler ve kurumlara gidilir.
Bunların öğrenilmesi kavrama, uygulama.
analiz, sentez ve değerlendirme basamaği için
zorunludur.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
15
1.31 İlke ve Genellemeler Bilgisi
İlkeler neden-sonuç ilişkisini belirten önermelerdir.
Söz gelişi sosyal bilgilerde “bir ülkenin ekonomik
yapısı, onun yaşam tarzını etkileyen temel
değişkenlerden biridir. Yenilikler, buluş ve icatlar,
gelenek ve görenekler bir toplumun yaşam tarzını
etkiler. Kişinin içinde yaşadığı doğal, toplumsal ve
kültürel ortam, onun yaşama bakış açısını belirler”
vb. ilkeler her bir öğrenciye mutlaka
kazandırılmalıdır; çünkü bu ilkeleri bilmeden
toplumsal olguları açıklayamaz.
Eğitimde de birçok ilkeler vardır. Tartışınız...
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
16
Yıllık Düzeyde Hedef
İlköğretim 5. Sınıf: Sosyal Bilgiler dersiyle ilgili belli başlı
ilkeler bilgisi.
Davranışlar:
1. Verilen bir ilkenin doğru ya da yanlış olduğunu
yazma/söyleme.
2. Bir toplumsal olguyla ilgili genel ilkeyi yazma/söyleme
(seçip işaretleme).
3. Bir toplumsal olguyla ilgili özel ilkeleri yazma/söyleme
(seçip işaretleme).
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
17
Ünite Düzeyinde Hedef
İlköğretim 7. Sınıf: Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselişi
ünitesiyle ilgili belli başlı ilkeler bilgisi.
Davranışlar:
1. Çağdaş bilim, sanat ve düşünceyi yaşama geçiren
devletlerin yükseleceğini yazma/ söyleme (seçip işaretleme).2.
Çağdaş, güçlü ordu ve donanmaya sahip bir devletin diğer
devletleri egemenliği altına alabileceğini yazma/söyleme (seçip
işaretleme). 3. İyi yetişmiş, yetenekli kişilerin devlet
yönetiminde uygun görevlerde bulunması, devleti güçlü hale
getirebileceğini yazma/söyleme (seçip işaretleme).4. Dünya
ticaret yollarını denetleyen devletin güçlü olabileceğini
yazma/söyleme (seçip işaretleme). 5. Devletin kurulduğu
coğrafyanın, onun izleyeceği politikayı etkileyeceğini yazma/
söyleme (seçip işaretleme).
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
18
1.32 Kuram Bilgisi
Kuramlar genellikle birçok kanuna ve ilkeye
dayanır. Örneğin fizikte ışıkla ilgili dalga boyu
ve parçacıklar kuramı, Einstein’in görecelik
kuramı, Darwin’in evrimleşme kuramı,
astronomide genişleyen evren kuramı gibi. Bu
kuramların bilgisi de öğrenciye verilmelidir;
çünkü bu kuramlar, olmadan kavrama,
uygulama, analiz, sentez ve değerlendirme
basamaklarındaki hedef ve davranışlar
öğrenciye kazandırılamayabılir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
19
Yıllık Düzeyde Hedef
Lise I: Biyoloji dersinde canlıların oluşumuyla ilgili belli başlı
kuramlar bilgisi.
Davranışlar:
1. Canlıların oluşumuyla ilgili verilen bir ilkenin doğru ya da yanlış
olduğunu yazma/ söyleme.
2. Verilen bir dizi genel özelliğin, hangi kurama ait olduğunu
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
3. Verilen bir kuramda temele alınan kanunları (ilke, genellemeler)
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
4. Verilen bir kuramın genel özelliklerini yazma/söyleme (seçip
işaretleme).
5. Canlıların oluşumunu açıklayan kuramları yazma/söyleme.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
20
Ünite Düzeyinde Hedef
Lise 1: Evrim ünitesiyle ilgili kuram bilgisi.
Davranışlar.
Darwin ve Lamark’ın kuramlarının genel özelliklerini
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
Darwin ve Lamark kuramlarının dayandığı genel
ilkeleri yazma / söyleme (seçip işaretleme).
Darwin ve Lamark kuramlarının dayandığı biyolojik
kanıtları yazma/söyleme (seçip işaretleme)
Darwin ve Lamark kuramlarında temele alınan
kanunları, sayıltıları yazma/söyleme (seçip
işaretleme)
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
21
2.00 KAVRAMA
DÜZEYİNDE HEDEF YAZMA
Kavrama düzeyinde, bilgi düzeyinde kazanılan davranışların
öğrenci tarafından özümsenmesi, kendine mal edilmesi,
anlamının yakalanması söz konusudur. Yalnız başına
ezberleme, anımsama ve tanıma değil, bilginin transfer
edilmesi söz konusudur. Bunlara ek olarak bir anlatım
biçimine çevirme, grafiğini çizme, yeni bir grafiği yazılı ya da
sözlü olarak açıklama, bir olgunun nedenini, niçinini, nasıl ve
niye olduğunu kendi cümleleriyle gerekçe göstererek
açıklama, yeni örnek verme, verilerin geçmişini ve geleceğini
kestirme vardır.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
22
2.10 Çevirme
Verilerin grafiğe, grafiklerin yazıya veya
sözlü anlatıma; yazılı / sözlü ifadelerin
şekle, şeklin yazılı / sözlü anlatımlara;
yabancı dildeki metinlerin Türkçeye,
Türkçeden yabancı dile çevirme bu
alanla ilgilidir. Hedef yazarken, hedef
cümlesinin sonuna “istenilen anlatım
biçimine çevirme” ifadesi yazılmalıdır.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
23
Yıllık düzeyde hedef
İlköğretim 7.sınıf: Sosyal Bilgiler dersiyle ilgili belli başlı
verileri istenilen anlatım biçimine çevirebilme
Davranışlar
Verilen bir tablo ile ilgili grafiği, bir dizi grafik arasından
seçip işaretleme (veya tersi)
Verilen bir tabloyu / grafiği özetleyip yazma/söyleme
Verilen bir tablo veya grafiği kendi cümleleriyle açıklayıp
yazma / söyleme
Verilen bir tabloyu grafik haline getirme veya tersi
Sözel, sayısal, simgesel verileri grafik haline getirme
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
24
Ünite düzeyinde hedef
İlköğretim 7. Sınıf: Yurdumuzun komşularıyla ilgili belli
başlı verileri istenilen anlatım biçimine çevirebilme
Davranışlar
Komşularıyla Türkiye’nin nüfusunu grafikle çizip
gösterme
Komşularıyla Türkiye’nin iç ve dış ticaretini grafikle çizip
gösterme
Komşularıyla Türkiye’nin yüz ölçümleriyle ilgili verileri
grafikle çizip gösterme
Yukarıdaki ülkelerin verileriyle ilgili grafiği veya tabloyu
bir dizi seçenek arasındam seçip işaretleme
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
25
2.20 Yorumlama
Bilgi düzeyinde öğrenilen ilkelerin, olguların
nedenini, niçinini, niyesini, nasıl olduğunu;
olgular arasındaki benzerlik ve farklılıkları
kendi cümleleriyle açıklayıp yazma, söyleme,
uygun ve yeni örnek verip yazma, verilenler
arasından seçip işaretleme gibi davranılar bu
basamakta yer alır. Hedef yazarken, cümlenin
sonuna “açıklayıp yorumlayabilme” ifadesi
getirilmelidir.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
26
Yıllık düzeyde hedef
İlköğretim 6. Sınıf: Sosyal Bilgiler dersiyle ilgili temel
ilkeleri açıklayabilme
Davranışlar.
Verilen bir ilkenin nedenini (niçin, niye) yazma /
söyleme.
Verilen bir ilkenin nedenini (niçin, niye) bir dizi seçenek
arasından seçip işaretleme.
Verilen bir ilkeyi kendi cümleleriyle açıklayıp yazma /
söyleme
Verilen bir ilkenin nedeninin belirtildiği cümlenin doğru
ya da yanlış olduğunu yazma/söyleme.
Verilen ilkeye örnek yazma/söyleme (seçip işaretleme).
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
27
Ünite Düzeyinde Hedef
İlköğretim 7. Sınıf: Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselişi
ünitesiyle ilgili temel ilkeleri açıklayabilme.
Davranışlar:
1. Çağdaş, güçlü ordu ve donanmaya sahip bir devletin
neden diğer devletleri egemenliği altına alabileceğini
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
2. Dünya ticaret yollarını denetleyen devletin neden güçlü
olabileceğini yazma/ söyleme (seçip işaretleme).
3. Devletin kurulduğu coğrafyanın neden onun izleyeceği
politikayı etkileyeceğini yazma/söyleme (seçip işaretleme).
4. Neden devlet yönetiminde adil olmak gerektiğini
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
28
2.30 Öteleme
Verilerin belli koşullar altında geçmiş ve gelecekteki
özelIiklerinin ne olacağını yazma, söyleme, seçip
işaretleme, doğru ya da yanlış olduğunu söyleme
gibi davranışlar bu basamaktaki hedeflerin kapsamı
içindedir. Burada öğrenciye sunulacak veriler onun
için yeni olmalıdır. Derste işlenmiş ve özelikleri
kestirilmiş veriler sayısal değişikİikler yapılarak
öğrenciye sorulamaz. Eğer sorulursa, davranış bilgi
düzeyine iner. Hedef cümlesinin sonunda “temel
özelliklerini kestirebilme” ifadesi kullanılmalıdır.
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
29
Yıllık Düzeyde Hedef
İlköğretim 7. Sınıf: Sosyal Bilgiler dersiyle ilgili verilerin belli
başlı özeliklerini kestirebilme.
Davranışlar:
Tablo halinde sunulan toplumsal verilere dayanarak, boş
bırakılan sütun ve satırda istenileni belirleyip gerekçesiyle
yazma/söyleme (seçip işaretleme).
Sunulan toplumsal olgunun gelecekteki olası görünümünü
belirleyip gerekçesiyle yazma/söyleme (seçip işaretleme).
Toplumsal olgularla ilgili verilen bir dizi önermeye dayanarak
olgunun başlangıçtaki durumunu (ya da gelecekte
doğuracağı sonuçları) yazma/söyleme (seçip işaretleme).
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
30
Ünite Düzeyinde Hedef
İlköğretim 7. Sınıf: Komşularımızla ilgili verilerin belli başlı
özeliklerini kestirebilme.
Davranışlar:
Yunanistan, Bulgaristan, Suriye, Irak, İran, Azerbaycan,
Ermenistan, Gürcistan ile Türkiye arasındaki tarihi sorunların
gelecekteki olası sonuçlarının ne olabileceğini gerekçesiyle
yazma/söyleme (seçip işaretleme)
Yukarıda belirtilen ülkelerle Türkiye arasındaki gelecekte
doğabilecek olası sorunların neler olabileceğini gerekçesiyle
yazma/söyleme (seçip işaretleme)
06.11.2015
Dr. Mustafa Ergün
opd07
ÖĞRETİMDE PLANLAMA VE DEĞERLENDİRME
31