Transcript bina bilgisi 4 ulaşım yapıları

ULAŞIM YAPILARI
İnsanların veya üretilen mal ve hizmetlerin bir yerden başka bir yere taşınmasına ulaşım
veya ulaştırma denir. Bir ülkede ulaşım yollarının sıklığı, uzunluğu, niteliği, taşıtların çokluğu o
ülkenin ekonomik gelişmişliğini ortaya koyar. Ülkemizde 1950′den sonra ulaşım yollarının
sıklaşması ve ulaşım araçlarının yaygınlaşmasıyla sanayi ve ticarette büyük gelişmeler meydana
gelmiştir.
Ulaşımı Etkileyen Faktörler
1. Yer şekilleri
2. İklim
3. Beşeri ve Ekonomik Faktörler
Başlıca Ulaşım Yolları
A) Karayolları
En yaygın ulaşım türüdür. Yük taşımacılığının % 70′i, yolcu taşımacılığının % 90′ı karayolu ile
yapılmaktadır. 1950′den sonra karayolu yapımı artmış, ulaşım araçları çoğalmıştır.
B) Demiryolları
Türkiye’de ilk demiryolu hattı 1866 yılında İzmir – Aydın arasında yapılmıştır. Demiryolu
taşımacılığı karayolu taşımacılığına göre daha ekonomiktir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında demir
yollarına önem verilmiştir. 1950′den sonra demiryolu yapımı azalmıştır. Ülkemizde yerşekillerinin
engebeli ve ortalama yükseltinin fazla olması demiryolu yapımını zorlaştırmıştır.
C) Denizyolları
En ekonomik ulaşım türüdür. Çünkü deniz taşıtlarının yük ve yolcu kapasitesi fazladır. Yol
yapımı ve yenileme giderleri yoktur. Liman yapımı giderleri fazladır, fakat bir kere yapılır, uzun
yıllar kullanılır. Kıtalar arasında ithalat ve İhracat deniz yolu ile daha kolay ve ucuzdur.
D) Havayolları
En hızlı ulaşım şeklidir. Son yıllarda hava ulaşımında önemli artışlar meydana gelmektedir.
Ülkemizde havayolu, yolcu taşıma, ithalat ve haberleşme alanlarında kullanılmaktadır.
ULAŞIM YAPILARI
a) OTOGARLAR(Otobüs Terminali): Yolcu taşımalarında araçların indirme, bindirme, aktarma
yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, haberleşme ve şehir ulaşımı hizmetlerinin sağlandığı,
diğer sosyal hizmetlerin de verilebilmesi için gerekli yapı ve teçhizatı da olabilen tesislerdir.
b) TREN İSTASYONLARI (Gar Binaları): Karayolu ile demiryolu arasındaki alanlarda yapılacak
ve açılacak tesisler için ayrıca T.C.D.D. Genel Müdürlüğünün yazılı muvafakatı aranır.
c) LİMANLAR: Liman deniz yoluyla gidecek veya gelecek ürünlerin yada araç ve insanların
deniz taşıma araçlarına bindirilip ve indirildiği koruma duvarları ve teknik ekipmanları olan
mekandır.
Bir limanın iç bölgelerle olan ulaşım bağlantısı özelliğine Hinterland (artülke-artbölge) denir.
Hinterlandın büyüklüğü ve genişliği; ulaşım kolaylığı ve çokluğu, liman çevresindeki ekonomik
etkinliklerin kapasitesi ve niteliğine bağlıdır. Hinterlandı geniş limanlar gelişmeye elverişli
limanlardır.
d) HAVAALANLARI
a) OTOGARLAR(Otobüs Terminali)
Nevşehir Şehirlerarası Otobüs Terminali
Nevşehir Şehirler Arası Otobüs Terminali, Kapadokya Bölgesi'nin Nevşehir-Aksaray yolu
üzerinde konumlandırılmıştır.
Kapadokya’nın gizemli topoğrafyasında tasarlanan yapının konsept çıkış noktasını, yine bu
topoğrafyanın en belirgin özelliklerinden olan doğal taş doku, girinti, doğal doluluk-boşluklar,
amorf formlar ve sığınma dürtüsü oluşturmaktadır. yapı, 65.000 m2 arazi üzerine 2 kattan oluşan
toplam 6.000 m2 kapalı alan sahiptir.
Terminal içinde 20 adet giden peronu, 9 adet gelen peronu, 38 araçlık otobüs park alanı, 126
araçlık otomobil park alanı, 14 adet bilet satış gişesi, 4 adet satış birimi, 19 adet acenta ofisi, 3
adet idare ofisi, 3 adet hizmet ofisi, seminer salonu, bekleme holleri, kafeterya, restoran,
bay/bayan kuaför, internet odası, revir, doktor odası, çocuk oyun alanı, temizlik firması, kuru
temizleme, kargo, emanet, sigara içme odası, okuma ve internet salonu, sergi salonu, VIP
ağırlama salonu, bay/bayan/engelli wc, bay/bayan mescit, bebek emzirme odası ve bebek bakım
odası bulunmaktadır.
3. Mansiyon - Uşak Şehirlerarası Otobüs Terminal Kompleksi
Yarışma alanı, Uşak kentinin doğu yönündeki gelişim aksı üzerinde yer almaktadır. Bu
gelişim aksı üzerinde yarışma arazisi ile ilişkili çeşitli kentsel odaklar bulunur.
Öncelikle terminalin otobüs giriş-çıkış güzergahları oluşturulmuş, aynı zamanda da öneri
çevre yolu ile de entegre çalışması sağlamıştır. İkinci olarak, otogarın sanayi alanı ve çevre
yerleşkelerle olan bağlantısı kurulmuştur. Bu bağlantı aynı zamanda bu yerleşkelerin havaalanı ve
öneri çevre yolu bağlantısının kurulmasını sağlamıştır.
Dolayısıyla, öneri ulaşım sistemi hem kent merkezine hizmet vermekte hem de otogarın
çevre bağlantısını sağlamaktadır.
KONSEPT
Uşak Otobüs Terminali, temelde farklı ulaşım yüzlerini üzerinde barındıran, program
parçalarını mekansal sürekliliklerle birlikte ele alan ve büyük bir çatı altında tüm mekanları
organize etmeyi amaçlayan hem toplayıcı hem de dağıtıcı (servis veren) özellikte bir yapıdır.
TOPOĞRAFYA İLE İLİŞKİ
Doğu-batı aksında Afyon-Uşak şehirlerarası yolu araziye yaklaşımda öncelikli yönü
belirlerken doğu yönünde de arazi yükselerek devam eder. Arazi içinde yaklaşık 13m’lik bir kot
farkının bulunması programın da bu kotlar arasında çözümlenmesini gerektirmiştir. Kot farkı aynı
zamanda birbiri ile çakışması tercih edilmeyen taşıt ve otobüs sirkülasyonunun da birbirinden
ayrı çalışmasını sağlamıştır.
MİMARİ KARAKTER
Tüm program bütüncül çatı örtüsü altında kurgulanmıştır. Çatı, üzerindeki yırtıklar ve çatıyı
taşıyan düşey elemanlarla güçlü biçimsel ilişkiler kurar.
Yapının ana giriş cephesi özellikle hız ve hareket kavramları ile olan biçimsel dili yansıtır.
Yatay yırtıklar ve eğik yüzeyler hızın mimari dildeki vurgusunu arttırır. Cepheler ve kütle bir bütün
olarak bu ifadenin temsilidir.
PROGRAM
Terminal Yapısı üç farklı kotta araziye yerleşir.
+0,00m kotu ana giriş kotu olmakla birlikte giden yolcu ve transit yolcunun otobüs
peronlarına ulaştığı bir kottur. aynı zamanda bilet-satış ve ticari-turistik birimlerle bazı servis
mekanlarını içerir.
+3,50 kotu zemin kotunun bir parçası olarak çalışır ve ortada yer alan merdivenler ile zemin
kottaki ticari mekanlar bu kotta yer alan sosyal donatı birimleri ile bağlanır. Bu kot aynı zamanda
zemin kotta yer alan firma bilet-satış ve ofislerin depolama mekanlarını içerir.
+7.00 kotu hem orta mekana hakim, ana merdivenle bağlantılı hem de dışarıdan bağımsız
olarak çalışabilen Çevre Yerleşmeler Terminal Binasının hizmet birimlerini içerir. Bu birimler biletsatış, ticaret ve servis mekanlarından oluşmaktadır. Bu kot aynı zamanda gelen yolcu
peronlarının bulunduğu ve gelen yolcunun iniş yaptığı alandır.
Aydın Terminal Binası Projesi
b) TREN İSTASYONLARI (Gar Binaları)
Diyarbakır Gar Binası
1935 yılında demiryolu ağı, Diyarbakır’a ulaşmıştır. Diyarbakır İstasyon Binası 1930-1935
yılları arasında inşa edilmiştir. Suriçi’nin batıya açıldığı Akkoyunlu Caddesi ile yeni kent
alanlarından İstasyon Caddesi’nin kesiştiği alanda yer alır.
Enine, simetrik bir planda gelişen yapı,
iki katlıdır. Orta akstaki giriş, iki kat
yüksekliğinde geniş tutulmuş fuayeden ve bu
alana bakan bilet gişesinden oluşur.
Alt katta idari birimler, üst katta ise iki
adet lojman bulunur.
Kuzey ve güneyde yer alan simetrik
merdivenler idari birimler içinde yer almaktadır.
Yapının su basmanı iki sıra halinde taş
örgülüdür. Alt kattaki büyük dörtgen pencereler,
üst katta daha küçük ve kare biçimli pencereler
dönemin sade cephe düzenini yansıtır. Üst
kattaki
pencerelerin
cepheye zenginlik katar.
yatay
çıkıntılı
dişleri
Berlin Merkez Tren İstasyonu (1. ödülü)
Batı Humboldthafen’da tarihi Tiergarten Bölgesi'nde inşa edilen Berlin Merkez Tren
İstasyonu'nun tasarımında, prensip kararı olarak kentteki mevcut demiryolu hattının
vurgulanması benimsenmiştir. Bu prensip, mimari anlamda ise ters L şeklindeki iki bina ve filigran
cam çatı ile yorumlanmıştır. İstasyonun orta bölümünde yer alan ve binaların desteklediği üst
örtü, yerin altındaki platformlar da dahil olmak üzere her birime gün ışığının ulaşmasını
sağlamaktadır.
İstasyonu, Avrupa’nın uzun mesafe, bölgesel ve yerel demiryollarına hizmet eden en büyük
tren istasyonudur.
İstasyondaki 8 peron uzun mesafe, 4 peron uzun mesafe ve bölge hatları için ayrılmıştır.
Cadde seviyesinin 10 metre altında yer alan doğu-batı hattı, diğer hat ile kesişmektedir.
Toplamda 4 uzun mesafe hattı ve iki kent içi hattı, yeni inşa edilen 4 demiryolu köprüsü
üzerinden işlemektedir.
Yeni merkez istasyonun toplam inşaat alanı 175.000 m2'dir. Bu alanın, 15.000 m2’si alışveriş
ve gastronomi; 50.000 m2’si ofisler; 5.500 m2’si demiryolu işletmesinin servis alanı; 21.000 m2’si
dolaşım alanı; 32.000 m2’si peronlar, 25.000 m2’si ise garaj alanı için ayrılmıştır.
İstasyonundaki trafik 3 ayrı kademede düzenlenmiştir:
Kademe - 2
- Kuzey–güney uzun mesafe ve bölge hatları
- U5 Metro Hattı
Kademe – 1
Kademe 0
- Lokal toplu taşıma
- Bireysel ulaşım
(giriş yolu, kısa süreli araç parkı)
- Bisiklet ve yaya ulaşımı
- Turist ulaşımı
Kademe +1
- Banliyö hatları üzerinden işleyen uzun mesafe ve bölge hatları
- S3, S5, S6, S7 ve S9 Banliyö Hatları
Kademe +5
Yeni merkez istasyonun toplam inşaat
alanı 175.000 m2'dir. Bu alanın, 15.000 m2’si
alışveriş ve gastronomi; 50.000 m2’si ofisler;
5.500 m2’si demiryolu işletmesinin servis alanı;
21.000 m2’si dolaşım alanı; 32.000 m2’si
peronlar, 25.000 m2’si ise garaj alanı için
ayrılmıştır.
Mekanın
iklim
havalandırmadan
konsepti,
faydalanılması
doğal
üzerine
kurgulanmıştır. Dairesel formlarla oluşturulan
cam cephe ısına havanın yukarı çıkmasını ve
yerine taze havanın dolmasını sağlayacak
şekilde düşünülmüştür. Taze hava çeşitli hava
girişleri
aracılığıyla
mekanların
tümüne
dağılmaktadır. İç mekandaki iklim kalitesinin
arttırılması için güneş ışınlarının etkisini azaltan
cam kaplama tercih edilmiş ve üst örtünün
%8,4’ü ekstra gölgelenme sağlayan fotovoltaik
modüllerle kaplanmıştır.
c) LİMANLAR
Bodrum Yolcu İskelesi Kara Tesisleri
Liman kompleksinin lineer gelişimi içerisinde genel kütle, ana ve yan fonksiyonlar olarak iki
bölümden oluşmaktadır.
Yolcu salonu, duty free' ler, cafe, resmi ve idari ofislerin bulunduğu ana fonksiyonu
oluşturan bölüm gümrüklü sahanın içerisinde, kompakt ve klimatize olarak çözülmüştür.
Mağazalar, acentalar ve lokantanın da bulunduğu bölüm ise daha parçalıdır ve klimatize
edilmiş terminal kütlesine üstünde bulunan geniş bir plak örtü vasıtasıyla bağlanır.
Yüksek tavanlı yolcu salonunun kuzeybatı ve güneybatı yönlerine açılan sürekli cam yüzeyler
ise, liman etrafında bulunan gemilerin konumlanışı ile birlikte Bodrum silüetini de seyretmeye
olanak tanır.
Çeşme Marina
Çeşme Marina gerek deniz kesimiyle gerekse de kara yapılarıyla Çeşme’nin koynuna bir
gerdanlık gibi işlenmiştir. Mimari dilinin kurgusu sadece geleneksel mimariyi tekrarlayan bir
dizilişin ötesinde tarihsel derinliği ve zenginliği vurgulayan klasik dönem, Osmanlı, Levanten ve
erken sanayi liman binaları mimari referanslarıyla oluşturulmuştur.
Bir yandan deniz yaklaşımında tutarlı ve zengin bir profil çizerken, diğer yandan kara
tarafında çarşı, kale ve kervansaray arasındaki ilişkileri tekrar kuran bir tasarım anlayışıyla
şekillenmiştir.
Projede; otoyol çıkışından Marina’ya yaklaşım aksı, Çeşme Kale önünden Marina’ya doğru şehir
ve marinanın entegrasyonu ve deniz tarafından teknelerin yaklaşım aksları dikkate alınarak
binalar ve tekne yerleşimleri düzenlenmiştir. Marinanın en itibarlı binası olan “Capitainerie” yani
bir başka deyişle idari bina, şehir tarafındaki tarihi Kervansaray ile aynı aksta olup karşı karşıya
yerleştirilmiştir. Kervansarayın önündeki alan denize kadar boş bırakılarak yeni bir şehir meydanı
önerilmiş ve bu önemli tarihi binanın önüne yeni bina yapılmamıştır.
Kaş Marina
Arsa, Kaş'ın batısında, ana kara ile Çukurbağ Yarımadası arasında kalan Bucak Denizi'ne
paralel uzanmaktadır. Yaklaşık 1200 m uzunlukta, 90 ile 25 m. arasında değişen genişlikte ve
doğası gereği çizgisel bir yerleşime sahiptir.
Ana girişten batıya doğru saniter, market, yat satış üniteleri, cafe-sğa, restaurant, yönetim,
2. saniter ve en sonda da yat kulübü, girişten doğuya doğru kamu ofisi, personel yemekhanesi,
soyunma-duş ve WC'lerin bulunduğu teknik bina ve atölyeler bulunmaktadır.
Doğu tarafının en sonunda ise çekek yeri, jeneratör, trafo, akaryakıt tankları, su deposu,
teknik hacimler ve hangar yer almaktadır.
Binaların çoğu Doğu-Batı ekseninde yerleştirilmiş ve çatıları güneş kollektörü işlevi
görmektedir.
Mersin Marina
Yat limanı sahil hattı boyunca uzanan karayolu ile konut yerleşim bölgesinden ayrılmaktadır.
Proje bölgesel ölçekte yat turizmini teşvik eden, kentsel ve çevresel ölçekte ise kentliye açık ve
rekreasyon alanları sunmaktadır.
Deniz tarafından gelen yatçılara lojistik destek vermenin yanısıra, alışveriş, yeme içme ve
yeşil alan hizmetleriyle kentliye hitap edecek bir yat limanı olması hedeflenmektedir.
Proje tasarımı ihtiyaç programına göre şekillenmiş olup yapı kitleleri dışında kalan özellikle
deniz tarafındaki alanlarda peyzaj öğeleri ile açık geniş alanlar tasarlanmıştır.
Yat limanının mimarisi Akdeniz mimari özellikleri ile kapalı, yarı kapalı ve açık alanların
dengeli tasarımı ve yelkenlilerden ilham alan eğimli çatılar ve yarı geçirgen saçaklarla
şekillenmiştir. Girişte yayaları karşılayan yapı kitlesi ve alışveriş arkadı kullanıcıları ana meydana
doğru yönlendirmektedir.
Mersin'in iklimsel özellikleri dikkate alınarak dinamik bir atmosfer yaratmak amacıyla
projede yoğunluklu olarak doğal malzemeler kullanılmıştır. Çatı ve saçaklar altındaki mekanları
kabuk gibi sarmakta, projenin mimari karakterini oluşturmaktadır.