PowerPoint Sunusu olarak indirin ()

Download Report

Transcript PowerPoint Sunusu olarak indirin ()

Pankreas Kanseri Nedir?
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
www.drozdogan.com
Pankreas vücudumuzun neresindedir?
Pankreas karın boşluğunun içinde kritik bir bölgede yer alır.
Etrafı mide, ince bağırsak, dalak, karaciğer ve ana damarlarca çevrelenmiştir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas nedir?
Pankreas
yaklaşık
15
santimetre
uzunluğunda çift fonksiyonlu bir salgı
bezidir.
Karın
boşluğunun
içinde
yer
alan
pankreasın etrafı mide, ince bağırsak, dalak
ve karaciğer ile sarılmıştır.
Pankreasın en geniş kısmına baş, orta
kısmına gövde ve en ince kısmına ise
kuyruk denir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas ne işe yarar?
Pankreasın vücutta ekzokrin ve endokrin
adı altında iki temel fonksiyonu ve yapısında
bu iki temel fonksiyonu yerine getiren iki ayrı
hücre grupları vardır.
Safra yolu pankreasın baş kısmında
pankreasın kanalı ile birleşerek içeriğini ince
barsağa akıtır.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas ne işe yarar?
Pankreasın ekzokrin fonksiyonu sindirime
yardımcı olan özsuyu salgılayıp ince
bağırsağa iletmektir.
Pankreasın salgıladığı özsu sayesinde
besinlerde bulunan karbonhidrat, protein ve
yağlar ayrıştırılmakta ve enerji olarak
depolanmaktadır.
Pankreas sindirime yardımcı bir organdır.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas ne işe yarar?
Pankreasın endokrin fonksiyonu ise insülin
ve glikojen hormonlarının salgılamasıdır.
Bu hormonlar birlikte çalışarak kandaki
glikozu (şekeri) belli seviyede tutarlar.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanseri nedir?
Pankreas içerisindeki hücreler kontrolsüz bir şekilde çoğalmaya
başlayınca pankreas kanseri oluşur
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanseri nedir?
O Pankreas kanserlerinin büyük bir bölümünün başlangıç noktası, pankreas
kanallarını çevreleyen ekzokrin hücrelerin bulunduğu bölgedir.
O Bu tür kanserlerine pankreasın ekzokrin kanserleri denir.
O
En sık gözleneni ise Adenokanser alt tipidir.
O Pankreas kanserinin çok daha nadir rastlanılan türü endokrin hücrelerden
kaynaklanan pankreatik endokrin tümörleridir. Bu kanser türü ise pankreasın
adacık hücrelerinden gelişir.
O Her iki kanser türünün tedavi stratejileri
özellikle ileri evrelerde son derece
farklıdır.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanserinin belirtileri nelerdir?
O Sarılık
O Sebepsiz kilo kaybı
O Ani ortaya çıkan şeker hastalığı
O Halsizlik, iştahsızlık
O Koyu renkli idrar
O Bulantı, kusma
O Yemek sonrası ya da yatay
pozisyona geçince artan karın
ağrısı
O İshal, kabızlık, gaz sancıları,
şişkinlik
O Genel halsizlik
O Karaciğer ve safra kesesinde
büyüme
O Kaşıntı
O Kil renginde dışkı
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanseri için risk faktörleri nelerdir?
O Sigara: pankreas kanserlerinin yaklaşık %30’undan sorumludur.
O Yaş: ileri yaş pankreas kanseri için bir risk faktörüdür.
O Beslenme alışkanlığı: meyve ve sebzeden yoksun bol kalorili ve protein ağırlıklı
yeme alışkanlığı olan kişilerde pankreas kanseri oranları daha yüksektir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanseri için risk faktörleri nelerdir?
O Mesleki maruziyet: petrol ürünlerine ve diğer kimyasal maddelere maruz kalan
insanlarda pankreas kanseri görülme riski yüksektir.
O Kronik pankreatit: Uzun süreli, tedavi edilemeyen pankreasın kronik iltihabi
durumu pankreas kanserine yakalanma riskini artırır.
O Şeker hastalığı: Şeker hastalığı pankreas kanserine yakalanma oranını sağlıklı
bireylere göre iki kat artırır. Pankreas kanseri hastalarının %60-80’ninde şeker
hastalığı gözlenmektedir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanseri tanısı için ne gibi tetkikler yapılmalı?
O Kan tahlilleri; sarılık, kansızlık, karaciğer testlerinde bozulma, şeker yüksekliği,
pankreasa özel tümör testleri konusunda bilgi verir.
O Karın Ultrasonu; Kolay bir yöntemdir ve pankreasta bir kütle olup olmadığı
hakkında yol gösterir.
O Karın Tomografisi; Ultrason ile şüphe duyulan durumlarda yapılabilir ve
pankrasta yer alan kütlenin özellikleri ve pankrasda yayılımı, karaciğere sirayeti
(metastazı) konularında yol gösterir.
O PET-Tomografi; Klasik tomografiden üstün bir yöntemdir. Özel kontrastlı
yapılması durumunda pankreasta yer alan kitlenin karekteri, pankreas
çevresine yayılımı ve vucudun diğer organlarına yayılımı (metastazı)
konusunda yol götericidir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreasda saptanan bir kitlede tanı için ne yapılmalı?
O Kitleden mutlaka biyopsi (iğne ile parça alınması) yapılmalı. Biyopsi kanserin
yayılmasına neden olmaz. Böyle bir korku ile hasta ve yakını tedirgin olmamalı,
biyopsiden kaçınmamalı.
O Biyopsi; alanında yetkin girişimsel radyolog tarafınca ultrason veya tomografi
eşliğinde yapılır ve patolog alınan dokuyu hazırlanıp mikroskop ile inceleyerek
raporlar.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Biyopsiden sonra pankreas kanseri saptanırsa ne yapılmalı?
Pankreas kanserinin hangi türü olduğunu saptamak ilk adım olmalı.
Pankreas Kanserleri
Pankreasın
Adeno-Kanseri
Pankreasın Endokrin
Kanseri
Pankreasın dışına taşmamış erken evrede her iki grupta da tedavi cerrahidir.
Orta ve ileri evrede tedaviler son derece farklı ve gruplara özgüdür.
Pankreasın endokrin kanseri farklı bir slayt setinde anlatılacaktır.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Biyopsiden sonra pankreas adeno-kanseri saptanırsa ne
yapılmalı?
O PET Tomografi ile hastalığın evresi (yayılma düzeyi) saptanmalı.
O Pankreas kanserinde tedaviyi belirleyici unsur kanserin yayılma derecesidir.
O Erken evre; kanser pankreas dokusunda sınırlıdır ve pankreas dokusunu taşmamıştır.
Tümör küçük boyuttadır ve pankreasın etrafındaki ana damarlara uzanmamıştır ve
pankreasın etrafındaki lenf bezlerine sirayet etmemiştir. Bu evrede hastalar ameliyat
edilebilir ve hastalıktan kurtulabilirler.
O Orta evre; Karaciğere ve uzak organlara sıçramamıştır ancak kanser pankreas
dokusunun dışına doğru uzanmıştır. Ana damar yapıları tutmuş ve/veya lenf bezlerine
sirayet etmiştir. Bu evrede hastalar çoğunlukla ameliyat edilemez ve kemoterapi,
radyoterapi ve bölgesel tedaviler dediğimiz girişimsel radyoloji tarafınca yapılan tümör
küçültücü yaklaşımlara adaydır.
O Bu süreçte hastalıktan kurtulma çoğunlukla mümkün değildir. Yaşamın uzatılması
hedeflenir. Nadiren uygun hastalarda
tümör küçültülerek cerrahiye uygun hale
getirilmeye çalışılarak hastalıktan kurtulma hedeflenebilir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Biyopsiden sonra pankreas kanseri saptanırsa ne yapılmalı?
O İleri evre (metastaz yapmış evre); Bu evrede hastalık pankreas dışına yayılmıştır. Karaciğer
ve karın zarı pankreas kanserinin en sık yayıldığı (metastaz yaptığı) organdır.
O Klasik pankreas adeno-kanserinin bu evresinde hastaların ortalama yaşam süresi bir yılın
altındadır. Günümüz koşullarında bu grup hastalara şifa sağlayacak bir tedavi yoktur.
O Bir grup hastada safra yollarının pankreas içinde tıkanmasına bağlı sarılık, bir grup hastada
şiddetli ağrı, karında sıvı birikmesi (assit), halsilik, iştahsızlık ve kilo kaybı gibi şikayetler
ortaya çıkar. Bazen tüm bu bulgular tek bir hastada gözlenebilir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
İleri evre (metastaz yapmış) pankreas kanserinde ne yapılmalı?
O İleri evre (metastaz yapmış evre); Bu grup hastalarda tedavide ana amaç hastanın
kalan yaşam sürecinin daha iyi geçirilmesi ve hasta da arzulu ise genel durumu ve
kondisyonu yeterli olan hastalarda uygun kemoterapi seçimleri ile yaşam süresinin
uzatılması olmalı.
O Unutulmamalı ki yaşam elektrik düğmesi gibi yanan sönen bir olgu değildir.
Şikayetlerin azaltılması ve hastanın yaşam kalitesinin artırılması ve kalan sürecin
güvenli ve profesyonel ellerce yönetilmesi hasta ve ailesi için çok önemlidir.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
İleri evre (metastaz yapmış) pankreas kanserinde ne yapılmalı?
O Genel durumu ve kondisyonu iyi olan hastalara kemoterapi önerilmelidir. Bu grup
hastalarda çoklu kemoterapi kombinasyonlarının yararlı olduğu ve yaşam süresini
uzattığı kanıtlanmıştır.
O Genel durumu daha az iyi olan ve sınırlı kondisyona sahip hastalarda tekli
kemoterapi ile yaşam süresine ve yaşam kalitesine katkı sağlanabilir.
O Genel durumu iyi olmayan kondisyonu zayıf ve günün çoğunu yatakta geçiren
hastalarda kemoterapiden ziyade destek tedaviler dediğimiz yaşam kalitesini artırıcı
yaklaşımlar sergilenmeli ve kemoterapi tercih edilmemeli.
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
Pankreas kanserine bağlı sarılık ve ağrıda ne yapılabilir?
O Safra yolarında tıkanmaya bağlı sarılık ve kansere bağlı ağrı hastaların çoğunda
gözlenen ve kontrol altına alınabilen hastanın yaşam kalitesini olumsuz yönde
etkileyen iki önemli problemdir.
O Girişimsel radyolojik yöntemler ile üstesinden gelinebileceği unutulmamalı ve
mutlaka bu konuda hekiminizden yardım almalısınız.
O Sarılık için safra yollarına stent konulabilir.
O Ağrı için pankreasa Nano-knife, Radyo-frekans ablasyon (RFA), Çölyak Ganglion
Blokajı uygulanabilir.
O Tüm
bu yöntemler
uygulanmaktadır.
ülkemizde
yetkin
girişimsel
20 Slayt İle Kanser Eğitimi
Dr. Özdoğan
radyoloji
bölümlerince
Sağlıcakla kalın…