2-ارزش های حسابداری
Download
Report
Transcript 2-ارزش های حسابداری
استاد گرامی:جناب آقای دکتر اقدم
ارائه دهندگان :احمد عالئی–رامین شمس نیا
ندا دقیق
سواالت:
-1فرهنگ چیست؟ وابعاد فرهنگی از دیدگاه پروفسورهوفستد بیان کنید.
ُ
ی
ی
ز
-2چهار بعد ار شهای حسابدار از دیدگاهگر را توضيح دهيد؟
ی) بیان کنید و روابط آن را با ارزش های
-2ارزش های حسابداری (مدل گر
فرهنگی(هوفستد) توضیح دهید.
مقدمه
در اغلب اوقات به عنوان یکی از مهمترین و پرقدرت ترین عامل محیطی
فرهنگ
محسوب
میشود
که
بر
سیستم
حسابداری
کشور
موثراست.
غیر
ی یک فعالیت اجتماعی حرفه ای است که شامل منابع انسانی و
حسابدار
غیر انسانی واکنشهای متقابلی وج ود دارد و
انسانی میگردد و بین منابع انسانی و
تاثیرگذار می باشد .و با وجود اینکه جنبه های حرفه
بر منابع انسانی
فرهنگ جامعه
کمتر فرهنگی است اما به دلیل وابستگی آن به جنبه های انسانی و
ای حسابداری
بر حسابداری موثرتراست.
کنش و واکنش متقابل آن ،فرهنگ
تاثیر فرهنگ در تشريح رفتار سيستم هاي اجتماعي تا قبل از سال 1970ميالدي كه براي
ش ننناتت رفت ننار انس نناتحا ت ننورت گرفت ننه تح ننت ت نناثیر ش نند د تع ننبات نن ن اد پرس ننتانه ب ننوده
اسننت(تراننند،س )1980،نفننوف فرهنننگ در سيسننتم هنناي حسننابداري در کشننورهاي م تل ن
بيش از سه دهه است که مورد تحقينق قنرار مني گینرد .ارزشنهاي متفناوت فرهنگني از نحنوه
ي عمننل حسننابداري کسننان در سننطح جهنناني جلننوگیري منني نما نند.مطالعننات زيننادي وجننود
دارن نند ،ک ننه ايه ننار م نني دارن نند فرهن ننگ ننک کش ننور عام ننل بس ننيارمهمي اس ننت ک ننه ب ننر سيس ننتم
حسننابداري آن كشننور اثننر منني گننذارد .تمرکننب بننر نقننش فرهنننگ در حسننابداري بنراي اولننین بننار
در ادبين ننات تين ننارت بن ننین ازلن ننل مطن ننر گرد ن نند و از سن ننال 1980ب ن ننش مهم ن نني از تحقيق ن ننات
اساس ي حسابداري بین ازللي شد.در ا ن مبحث سعی شنده،تعري چنارچويي بنراي تيبينه
و تحليننل فرهنننگ بننر حسننابداري بننه تعرين فرهنننگ ازد نندگاههاي م تلن ،و تنناثیر فرهنننگ
در حسابداري از د دگاه محققان تارجي و داتلي پرداتته شود
تعري فرهنگ از نظر ترایسو بیر()Beyer&Trice,1993
فرهنگ را سیستمی از عقاید مشترک تعری کردهاند .بنابراین،سیستمهای ا رزش ی
در آن جامعه میشود .منظور از
مشترک دریک جامعه باعث شکل گیری فرهنگ
ی اکثریت مردم است
ی تاص از سو
<ارزش> ،رجحان یک حالت یا وضعیت رفتار
(هوفستد ،1991ص.)8
وقتی یکسری از ارزشها از سوی افراد جامعه پذیرفته میشود ،این ارزشها به
از افراد و هنيارهای اجتماعی تبدیل میشود و از آن پس انتظار میرود جامعه (اعم
سازماتحا) هماهنگ با این هنيارها عمل کند
همان طوري كه مشاهده شد،درعلم مردمشناس ی تعاري بسیاری از فرهنگ وجود
دارد( .اسمیرسیچ 1983میالدی )دیدگاهها و تعریفهای م تل در مورد فرهنگ را در
پنج شکل زیرتالته کرده است:
بشر
-1فرهنگ وسیلهای برای براورده ساتتن هر چه بحتر نیازهای حیاتی و روانی
است.
-2فرهنگ به مثابه مکانیسم توافقی کنترلکنندهای است که هر یک از افراد
جامعه را بهساتتارهای اجتماعی پیوند میدهد.
-3فرهنگ ،سیستمی از ادراکات مشترک است.
-4فرهنگ ،سیستمی از نمادها و مفاهیم مشترک است.
- 5فرهنگ ،تيسمی از زیرساتت (ضمیر) ناتودآگاه تفکر انساتحاست.
تعری
هوفستد از فرهنگ :برنامه ریبی جمعی است که اعضای یک گروه را از
گروههای دیگر متمایب می کند.
:ابعاد ارزشهای فرهنگی از دیدگاه هوفستد
- (PD) :power distance فاتله قدرت-1
)UAI( : uncertainty avoidance -–پرهیز از عدم اطمینان2
(IDV) : individualism versus collectivism فردگرائی-3
-(MAS) : femininity versus masculinity مردانگی-4
:long term orientation versus short جهت گیری دراز مدت-5
)LTO(term orientation
فاتلۀ قدرت :
-1فاتننله قنندرت : (PD):فاتننله قنندرت معینناری اسننت کننه تفنناوت هننای موجننود در
توزیننع قنندرت میننان افنراد یننک جامعننه (افنراد مننافوز و زیننر دسننت) را نشننان مننی دهنند.
یننک امتینناز PDبنناال ،نشننانگر ایننن اسننت کننه جامعننه یننک توزیننع قنندرت نننابرابر را
پذیرفت ننه اس ننت و اف نراد ب ننه "جایگ نناه ت ننود" در سیس ننتم واقفن نند و از آن آگ ننا ی دارن ند.
امتیناز PDپنائین ،یعینی قندرت در بنین افنراد و منردم ب نويی تقسنیم شنده اسنت .اینن
موض ننوچ هم ن ننین ب ننه مفه ننوم آن اس ننت ک ننه افن نراد و اعض ننا ای ننن جامع ننه ت ننود را ب ننا
یکدیگر برابر می بینند(می دانند)
کن ن ن ن ننار رد :مطن ن ن ن ننابق بن ن ن ن ننا من ن ن ن نندل ه وفسن ن ن ن ننتد در کشن ن ن ن ننوری بن ن ن ن ننا PDبن ن ن ن نناال نظیرمن ن ن ن ننالبی
(،)104شنایدتهحابتوان بنه مدیرارشندگبارش دادودرجلسناتی کنه پشنت درهنای بسنته
و احضورتهحاتعدادی ازرهبران گبینش شدۀقدرتمندبرگبارمیشود،شرکت کرد.
اجتناب از عدم اطمینان :
تردید /پرهیز ( : )UAIاجتناب از عدم اطمینان (به آینده و بالتکلیفی) معیاری است که میزان
نگرانی و اضطراب افراد جامعه یا سازمان را در رابطه با وضعیت های نامشخص و نامعل وم
آتی نشان می دهد .مردم برای فائق آمدن بر این نگرانی ها به تکنولوژی ،قوانین و اعتقادهای
مذهبی روی می آورند ..جوامع دارای امتیاز UAIباال تالش می کنند تا به هر نحو ممکن از
شرایط ابحام بپرهیزند .آتحا تحت قوانین و ضوابط در جستيوی یک "حقیقت" گبینش ی هستند.
امتیاز پائین UAIنشاندهندۀ آن است که جامعه از رویدادهای جدید استقبال می کند و
برای تفاوت ها ارزش قائل می شود .قواعد و قوانین زیادی وجود ندارد و افراد تشویق می
شوند تاتودشان حقیقت را کش کنند.
کار رد :مدل ابعاد فرهنگی ه وفستد داللت دارد که وقتی می تواهیم در مورد یک پروژه با
افرادی از کشوری مانندبل یک باامتیاز 94 UAIصحبت کنیم،بایستی گبینه های م تل
راموردبررس ی قراردهیم وتعدادمحدودی از این انت ابحا را ارائه دهیم اما اطالعات وسیع و
گسترده ای درمورداحتماالت وم اطرات دراتتیارداشته باشیم( .توجه داشته باشیم که بین
فرانسویحاوهلندیحای ساکن در ل یک! تفاوتحای فرهنگی معییی وجوددارد).
فردگرایی در مقابل جمع گرایی :
فردگرائی ( : )IDVفردگرایی معیاری است که روابط بین اشخاص و گروه را در جامعه نشان می
دهد .فردگرایی در جوامعی وجود دارد که رابطه بین افراد بسیار ضعی و کمرنگ شده است .در
این جوامع افراد تهحا مسول مراقبت از تود و اقوام درجه یکشان هستند.یک IDVباالحاکی
ازارتباطی ضعی بین افرادمیباشد .درکشورهائی با IDVباال ،شاهد فقدان ارتباطات بین اشخاص
و ناچیز بودن تقسیم مسئولیتحا در حوزه های فراتر از تانواده و تویشاوندان و یا شاید د وستان
نبدیک هستیم .جامعه ای با IDVپائین ،دارای ساتتار قدرتمند برای انيام کارها به تورت
گرو ی بوده و در چنین جامعه ای وفاداری و احترام بسیار باالئی برای اعضا گروه قائل هستند.
بیشتری را
تود گروه نیز مهم قلمداد می گردد و افراد برای بحبود وضعیت یکدیگر مسئولیت
برعهده می گیرند.
کار رد :تحلیل ه وفستد نشان داده است که درکشورهای آمریکای مرکبی و پاناما و گواتماال که
دارای IDVپائییی هستند (بترتیب 11و ،) 6یک کمپین بازاریايی با محوریت منفعت برای جامعه و
یا جمعیت و گرو ی تاص یا تمرکب بر یک جنبش سیاس ی مشخص ،بحتر درک شده و مورد
استقبال قرار می گیرد
مردگرایی در مقابل زن گرایی :
:مردگرایی معیاری است که میزان گرایش افراد جامعه به داشتن رفتاری جسورانه در
مقابل برتوردی متواضعانه را نشان می دهد .به عبارت دیگر ،مردگرایی به معنای
گرایش افراد جامعه به برتری طلبی ،قهرمان پروری و دالوری است .در مقابل ،زن گرایی
به معنای گرایش افراد جامعه به برقراری ارتباط ،تواضع و فروتیی ،مراقبت از ضعی
ترها و بحبود کیفیت زندگی می باشد.
کار رد :ژاپن یکی از کشورهائی است که این وی گی را در سطح باالئی دارا می
باشد(امتیاز ،)95در حالیکه در کشور سوئد این امتیاز در پائین ترین سطح مشاهده
شده است (امتیاز .)5مطابق با تحقیقات ه وفستد ،اگر ب واهیم کسب و کاری را در
ژاپن راه اندازی کنیم ،احتمال بیشتر توفیق ما در گرو انت اب یک مدیر مرد تواهد بود
را دارامیباشد .ازطرف دیگر رای کسب که دارای تسلط قدرتمند مردانه مآبانه تری
ی درسوئدبایستی مبتیی برمهارتحای موردنیازونه جنسیت به دنبال گروه
توفیق درچنین کار
موردنظر باشیم.
افق دید بلند مدت در مقابل کوتاه مدت :
جهت گیری دراز مدت ( : )LTOاین شاتص به میزان ارزش گذاری جامعه به سنت ها و
ارزش های کهن ،دراز مدت و ماندگار در برابر رسوم جدید و تازه ،اشاره دارد .این شاتص
پنيمین ُبعدفرهنگی ه وفستداست که دردهۀ 1990به این مدل اضافه شد .ه وفستددریافت
که کشورهای آسیائی دارای پیوندی قدرتمندبافلسفۀکنفسیوس رادارا می باشند که آتحا را
با فرهنگهای غريی متمایب می کند .در کشورهائی که دارای امتیاز االی LTOهستند،انيام
تعهدات اجتماعی وازدست ندادن وجهۀاجتماعی بسیارپراهمیت است.
کار رد :مطابق با یافته های ه وفستد ،مردم ایاالت متحده و انگلستان دارای امتیاز پائین
LTOمی باشند .این بدان مفهوم است که در این فرهنگ می توان ابتکارات تالقانه و
ایده های جدید فراوانی را انتظار داشت .این تحقیقات نشان می دهد که مردم ایاالت
متحده و انگلستان برای سنت ها به اندازۀ دیگر فرهنگ ها ارزش قائل نیستند و بنابراین
برای کمک به اجرای طر های نوآورانه بسیار آماده تر هستند(.این استنتاج ممکن است
برای مردم انگلستان با پیوندهای سنتی زیادی که دارند بسیار تعجب بر انگیز باشد!)
-1عامگرایی در برابر تاصگرایی
-2تيبیه در برابر ترکیب
-3فردگرایی در برابر جمعگرایی
-4درون مداری در برابر برونمداری
-5توالی زمانی در برابر تقارن زمانی
-6توجه به وضعیت اکتسايی در برابر توجه به وضعیت انتسايی افراد
-7برابری در برابر سلسله مراتب طبقاتی
عامگرایی بیانگر تمایل جوامع به تدوین و اجرای قوانین نظامنامهها ،رویهها ،و توجه
به کارهای عادی است که باعث سامان یافتن عملیات سازماتحا در جهت کسب ثر وت
میشود.
در مقابل ،تاصگرایی نشاندهنده تمایل جوامع برای توجه و حمایت از موارد استثنایی
با توجه به استحقاز و شایستگی آتحا (ترفنظر از قانون) است.
تيبیهگرایان عملیات سازمان را به تورت وقایع ،اقالم ،ارقام و
ويای
واحدها تيسم میکنند.
در حالیکه ،تاکید جوامع تيمعگرا بر کل سیستم است و سعی
میشود تا کل سیستم دارای شکل ،طر و سازماند ی مناسب باشد.
مدیران تيمعگرا تواهان شکلد ی و تيمیع عملیات در غالب
الگوها ،روابط و ...میباشند.
تمرکب اتلی جوامع فردگرا بر حفظ حقوز فردی و تاکید جوامع
جمعگرا بر حفظ منافع جامعه است .مدیران فردگرا ،به افبایش
انگیزه ،پاداش ،يرفیتحا ،و وی گیحای فردی کارکنان تود توجه دارند.
در حالیکه ،مدیران جمعگرا بر بحبود شرکت (بهطورکلی) از طریق جلب
مساعدت و همیاری اعضای سازمان تاکید دارند.
این ُبعد به منبع تعیینکننده مسیر حرکت ،ت میمها و هدفهای جوامع
اشاره دارد .یعیی ،آیا این منابع ،قضاوتحا ،ت میمها و تعهدات نشأت
گرفته از داتل تود جامعه (عوامل درون مرزی) است و یا از تقاضاها و
روندهای تارج از آن جامعه (عوامل برون مرزی) منتج میشود.
این ُبعد ،گویای ترتیب زمانی انيام امور در جوامع م تل
است .اتتالف این دو دیدگاه
در این است که آیا یک کار تاص آنقدر مهم است که سریعتر از کارهای دیگر انيام شود یا
اینکه کارها همه یکسانند و میتوان چند کار را همبمان با هم انيام داد.
در جوامعی که معتقد به توالی زمانی هستند ،امور مهم سریعتر انيام میشود .اما در
جوامعی که معتقد به تقارن زمانی هستند ،هیچ کاری بر دیگری اولویت ندارد و همه آتحا
یکسان فرض میشود.
این ُبعد ارزش ی ،گویای وضعیت سیستمهای اعطای پاداش و ترفیع در جامعه است.
در جوامعی که به وضعیت اکتسايی افراد توجه میشود ،ترفیعات ،متناسب با میزان
موفقیت عملکردی آنان است .دلیل اینکار نیز تشویق افراد به تداوم عملکرد تويشان
است.
اما در جوامعی که به وضعیت انتسايی افراد توجه دارند ،مبنای اعطای پاداش مواردی
نظیر سمت ،سابقه کار ،جنسیت ،تح یالت و ...است.
این ُبعد به نحوه توسعه روابط وتوزیع قدرت بین افرادجامعه اشاره دارد.
در جوامعی که برابری به عنوان یک هنيار شناتته شده است ،همه افراد فرتت
یکسانی برای مشارکت در امور مهم دارند .این جوامع همیشه جویا و پذیرای نظارت و
عقاید اعضایشان هستند بدون اینکه توجهی به جایگاه و منزلت آتحا داشته باشند.
اما در جوامع دارای سلسله مراتب طبقاتی ،نظرات افراد با توجه به رتبهای که دارند
مورد توجه قرار میگیرد .در چنین جوامعی ،افراد متعلق به طبقات باالی جامعه ،نحوه و
میزان مشارکت افراد طبقات پایینتر را مشخص میسازند.
ابعاد ارزشهای
فرهنگی از دیدگاه
ترنر و ترامپنرز
فاصله
ابعاد از
ارزشهای قدرت
فرهنگی از
دیدگاه
هوفستد
اجتناب
از عدم
اطمین
ان
مرد
فرد
گرایی در منشی
در
مقابل
مقابل
جمع
گرایی
زن
منشی
افق
دید
افراد
جامعه
+
عام گرایی در مقابل خاص
گرایی
+
تجزیه در مقابل ترکیب
+
فرد گرایی در مقابل جمع گرایی
+
درون مدار در مقابل برون مدار
+
توالی زمانی درمقابل تقارن
زمانی
توجه به وضعیت اکتسابی افراد
در مقابل وضعیت انتسابی افراد
+
برابری در مقابل سلسله مراتب
طبقاتی
+
الًمشهوداستکهپنج بعدارزشیمطرحشدهبهوسیلههوفستدوهفتبعدارزشیبیانشدهازسویترنرو
کام
ترامپنرزتاحدزیادیدارایماهیتیکسانبودهوبرهممنطبقاند.
-1حرفه گرایی در برابر کنترل قانونی
ی
-2یکنواتتی در برابر انعطاف پذیر
-3محافظه کاری در برابر توش بییی
-4رازداری در برابر شفافیت
-این بعد بازتاب نوعی رجحان برای اعمال قضاوت حرفه ای و تدوین
مقررات بوسیله تود حرفه بيای رعایت البامات قانونی و اعمال کنترل
بر حرفه توسط دولت است.
این بعد بازتاب نوعی رجحان برای استفاده از روش های حسابدارییکسان بین شرکت ها در سال های متوالی بيای انعطاف پذیری و بکار
گیری رویه ها و روش های متفاوت ،بر حسب شرایط و مقتضیات
شرکت هاست.
این بعد بازتاب نوعی رجحان برای انت اب محتاطانه در برتورد با يی اطمینانیناش ی از رویداد های آینده بيای رویکردی توشبینانه و متکی بر آزادی عمل وقبول
تطر است.
این اتل ارزش ی بازتاب نوعی رجحان برای رازداری و افشای اطالعات
در اره فعالیتحای تياری تهحا به کسانی که به طور نبدیکتری در تماس با
مدیریت و امور مالی آن هستند به جای برتورد شفاف تر ،تریح تر و
بازتر در پاسخگویی به عموم است.
نمونه از مدلي كه با الهام از از مدلگری هوفستد برای تفسیر تاثیر فرهنگ بر
توسعه و تغییر حسابداری استفاده شده است به شكل زيراست.
مدل گری در حقیقت بسط مدل هوفستد در رابطه با الگوهای فرهنگی میباشد که در
آن ارزشها و عملکردهای حسابداری به عنوان یک زیر ميموعه به ارزشهای اجتماعی
و پیامدهای نمادی اضافه شدهاند.
گری معتقد است چون ارزشهای حسابداری زیر ميموعهای از ارزشهای اجتماعیتر اجتماعی دانست
هستند ،بنابراین میتوان آتحا را بمانند ماکتی از ارزشهای وسیع
که ابعادشان در گبارشات مالی و استانداردهای حسابداری نمایان میش ود.
در ا ران:
بر حسابداري
د دگاه محققان ا راني در ارهتاثیرفرهنگ
در یک تحقیق پیمایش ی مقطعی ،رابطه بین ارزشهای
جواد رضازاده (1381ه.ش)
در
قرار داده،هم نین پورجاللي وميك (1995م.ل)
برفرهنگ مورد بررس ي
اجتماعی مبتیی
تاثیر
ك مقاله تحليلي -نظري به بررس ي تغیرات فرهنگي درا ران قبل و بعد از انقالب و
ي پرداتته اند
بر ارزشهاي حسابدار
ان
-1جمع گراي در ا ران بيشتر شده است.
-2فاتله قدرت اجتماعي در بعد ازانقالب بيشتر شده است.
-3اجتناب از عدم اطمينان (بالتكليفي) افبا،ش پيدا كرده است.
-4مردگراي در جامعه افبا،ش افته است.
-5كنترل قانوني بيشتر شده است.
-6كنواتتي در حسابداري بيشتر شده است.
-7میزان محافظه كاري حسابداري افبا،ش افته است.
-8پهحانكاري بيشتر شده است.
تئوری ابعاد فرهنگی مطر شده بهوسنیله هوفسنتد ( )1990-1980را میتنوان بنه عننوان ببرگتنرین
پارادایم موجود در تشریح روند توسعه فرهنگی جوامع قلمداد کرد .به اعتقناد هوفسنتد ،پننج ُبعند
فرهنگ ننی (ش ننامل فات ننله ق نندرت ،اجتن نناب از يیاطمین ننانی ،فردگرای ننی ،مردمنشن ن ی و اف ننق دی نند اف ننراد
جامعه) قادرند تفاوتحای فرهنگی موجود در ملل م تل را تبیین کنند .از سنوی دیگنر ،فرهننگ هنر
جامع ننه ب ننه ط ننور ناتودآگ نناه ب ننر نح ننوه طرا ننی و اج ننرای سیس ننتمهای اطالع نناتی موج ننود در ش ننرکتحا و
سن ننازماتحای م تلن ن آن جامع ننه تن نناثیر میگ ننذارد .بن ننه عب ننارت دیگن ننر ،اتتالفن ننات فرهنگن ننی موجن ننود در
جوامننع را میتننوان موجنند تفاوتحننای موجننود در فرهنگهننای سننازمانی دانسننت کننه تننود عامننل اتننلی
تاثیرگننذار بننر عملکننرد تينناری آن سننازمان (یننا شننرکت) اسننت .بنندیهی اسننت حسننابداری کننه ب ش ن ی از
عملکرد تياری واحدهای اقت ادی به شمار میرود ،سخت تحت تاثیر فرهنگ ملی و سازمانی قرار
دارد .با کمک چهار ُبعد اساس ی مطر شده از سوی گری (حرفهگرایی ،یکنواتتی ،محافظنهکاری و
پهحانکاری) میتوان نحوه عمل حسابداری جوامع م تل را از یکدیگر متمایب ساتت.
سواالت:
-1فرهنگ چیست؟ وابعاد فرهنگی از دیدگاه پروفسورهوفستد بیان کنید.
ُ
ی
ی
ز
-2چهار بعد ار شهای حسابدار از دیدگاهگر را توضيح دهيد؟
ی) بیان کنید و روابط آن را با ارزش های
-3ارزش های حسابداری (مدل گر
فرهنگی(هوفستد) توضیح دهید.
دکتر ایرج نوروش و زهرا دیانتی دیلمی،1382،بررس ی تاثیر فرهنگ بر ارزش های حسابداری در ایران،ف ل نامه علمی پ وهش یبررس ی های حسابداری و حسابرس ی،انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تحران سال دهم شماره،33ص ص 3-40
دکتر احمد مدرس و زهرا دیانتی دیلمی،رابطه فرهنگ و حسابداری،ميله حسابرس،شماره 26وی ه نامه آفر،1383ص ص -4334
کاوه مهرانی ،تاثیر فرهنگ برحسابداری،ف ل نامه علمی پ وهش ی بررس ی های حسابداری و حسابرس ی،بحار ،85ص ص -87114
شکراله تواجوی و م طفی اعتمادی جوریايی،رابطه فرهنگ و حسابداریجواد مرادی،سیاست و فرهنگ در حسابداری بین ازللی-دکتر رویا دارايی و علیرضا رام روز،تاثیر فرهنگ بر درک حسابداران از مفاهیم حسابداری بکار گرفته شده در استانداردهای
گبارشگری بین ازللی