Transcript İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve Tanımlar

İnsan Kaynaklarının Mesleki Eğitim
Yoluyla Geliştirilmesi Projesi (İKMEP)
 İnsan Kaynaklarının Mesleki Eğitim Yoluyla
Geliştirilmesi Projesi (İKMEP), beşinci seviye
meslek standartlarına dayalı, iş gücü piyasası,
meslek yüksekokulları ve mesleki teknik
ortaöğretim kurumları arasında istihdama
yönelik öğretim programlarının geliştirilmesini
amaçlamaktadır.
İKMEP Projesinin Amacı
 İşgücü piyasası ile meslek yüksekokulları ve
mesleki teknik ortaöğretim kurumları arasında
istihdam amaçlı birlikteliğin sağlanması,
 Hayat boyu öğrenme perspektifinde, mesleki
eğitimin modernizasyonu ve kalitesinin
artırılması.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Yeterlik:
a) Meslek elemanının işinin bir parçasını
oluşturan, standartlara uygun ürün/hizmet
ortaya koyabilmesi için gerekli olan bilgi, beceri
ve tavırları kapsayan davranışların bütünüdür.
Yeterlikler, mükemmel performansın elde
edilmesinde ayırt edici olan bilgi, beceri ve
tutumları kapsayan gözlemlenebilir
davranışlardır.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Yeterlik:
b) İşlerin, görevlerin ve/veya yeterliklerin
ulusal/uluslararası kabul gören kalite
standartları doğrultusunda akredite edilmiş
kurumlar tarafından belgelendirilme
durumudur.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Görevler: Bir kimsenin mesleği ile ilgili yaptığı
iş, iş görme yetisi, fonksiyon, vazife, yükümlülük
ve sorumluluklarının bütünüdür.
 İş: Belli bir eğitimle edinilen, kişinin hayatını
kazanmak için yerine getirmesi/yapması
gereken kurallı ve düzenli davranışlar
bütünüdür.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 İşlem: Oldukça kısa bir zamanda yapılabilecek
kesin bir başlangıç ve bitiş kısmı belli olan somut
bir öğrenim birimidir.
 İşlem Analizi: İşlemlerin uygulama ortamları,
standartlar, işlem basamakları, bilgiler, beceriler,
tavır ve tutumlar olarak ayrıntılı ve sistematik bir
şekilde analiz edilmesidir.
 İşlem Basamağı: Her bir işlem basamağının
anlamlı olarak yapılabilmesi için gerekli olan
adımlardır.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Bilgi: Her yeterliğin az ya da çok kavramsal
boyutta bir bilgi düzeyi vardır.
 Beceri: Yeterliğin doğal ya da tecrübe ile
kazanılmış yetenek boyutudur.
 Tutum: Kişilik özellikleri, karakter, inanç ve
değerler gibi subjektif özelliklerin, bilgi ve
beceriyi harekete geçirme konusundaki
yaklaşımıdır. Bir şey yapılırken gösterilen tavır ve
alışkanlıklardır.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Modül: Bir meslek alanının öğretim
programında; kendi içinde bir bütün olan, tek
başına öğretilebilir içeriğe sahip, kendi
alanındaki diğer programlarla bütünleşerek daha
geniş mesleki işlevler grubu oluşturma özelliği
gösteren program birimidir. Her modül bireye bir
yeterlik kazandırmaktadır.
İKMEP ile İlgili Temel Kavramlar ve
Tanımlar
 Modüler Öğretim: Eğitim programının
modüllerden oluşmasıdır. Modüllerin bölümleri
hiyerarşiktir veya belirli bir sıra takip eder. Her
modül ile bir yeterliğe yönelik bilgi ve beceriler
kazandırılır. Modüllerin bir bütünlük ve sıra
içinde gruplanması ile modüler programları
oluşturur.
İKMEP Kapsamında Tıbbi Görüntüleme Teknikleri
Programı’na Yönelik Yapılan Çalışmalar
 Program geliştirme sürecinde; meslek
elamanlarının yeterlikleri tespit edilmiş,
yeterlikler analiz edilerek program içerikleri
oluşturulmuş, İSCED’97 eğitim alanlarının
sınıflamasından yararlanılarak programın genel
çerçevesi belirlenmiş ve program dokümanları
hazırlanmıştır. (IKMEP dokümanları,
http://ikmep.yok.gov.tr/ 3 Şubat 2011)
TGT Programı Müfredat Geliştirme Süreci
Çalıştayları
 İKMEP Çalıştayı, 17 Ağustos - 21 Ağustos 2009, Erzurum
 İKMEP Çalıştayı, 28 Eylül - 02 Ekim 2009, Erzurum
 İKMEP Çalıştayı, 09 Kasım – 13 Kasım 2009,Erzurum
 İKMEP Çalıştayı, 07 Aralık - 11 Aralık 2009, Elazığ
 İKMEP Çalıştayı, 18 Ocak – 22 Ocak 2010, Malatya
 İKMEP Çalıştayı, 05 Nisan - 09 Nisan 2010, Gaziantep
TGT Programı Müfredat Geliştirme Süreci
 İKMEP bünyesinde sektörde görev yapan ve
üniversitelerin bu programlarında görevli öğretim
elemanları ile bir komisyon oluşturuldu.
 Komisyon; İş tanımları, yeterlik tablosu oluşturulması,
işlem analizleri, modül bilgi sayfaları ve ders bilgi
formlarının oluşturulması sırasında dikkat edilmesi
gereken kurallar hakkında İKMEP proje ekibi
tarafından bilgilendirildi.
 Komisyon 5. seviye TGT programı müfredat geliştirme
çalışmalarına başladı.
TGT Programı Müfredat Geliştirme Süreci
İş Piyasası İhtiyaç
Analizi
Eğitim Standardı
Meslek
Standardı
Modüllerin
Yazılması
İş ve İşlemleri
Belirleme
Öğretim
Programı
Yeterlik Tablosu
Derslerin
Oluşturulması
Modüllerin
Oluşturulması
İşlemlerin
Analizi
İKMEP Kapsamında Tıbbi Görüntüleme Teknikleri
Programı’na Yönelik Yapılan Çalışmalar
Tıbbi Görüntüleme
Teknikeri
Konvansiyonel ve Dijital Radyoloji
Floroskopi
Dijital Substraksiyon Anjiografi
Bilgisayarlı Tomografi
Manyetik Rezonans Görüntüleme
Nükleer Tıp (SPECT, PET, PET-CT)
Radyoterapi (Simülatör, Lineer Akselatör)
Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi
Yönünde Çalışmaların Başlatılması
Sektör düzeyinde meslek analizlerinin
yapılması
Meslek standartlarının oluşturulması
Ulusal ve bölgesel eğitim ihtiyaçlarının
tespit edilmesi
Programda kullanılacak iş ve işlemlerin
belirlenmesi
Yeterlik Tablosunun Oluşturulması
İş ve işlemlerin kontrol edilmesi
İşlemleri ön koşulluluk ilkesine göre
sıralanması
İşlemleri; ortaya çıkan ürün, kullanılan araçgereç, ortam, vb. özelliklerine göre
gruplandırılması
İşlemlerin yeterliklere göre gruplandırılması
Yeterlik tablosunu oluşturulması
Yeterlik Tablosunun Oluşturulması
RADYASYON GÜVENLİĞİ VE RADYASYONDAN KORUNMA
5. SEVİYE YETERLİK TABLOSU
İşlem Analizlerinin Yapılması
İşlem analiz formunda işlemin ait olduğu meslek, iş
ve yeterliklerin belirlenmesi
İşlem analiz formunda işlem için gerekli ortam, araçgereç ile işlem standartlarının belirlenmesi
İşlem basamaklarının oluşturulması
İşlemi gerçekleştirmek için gerekli bilgi, beceri ve
tavır-tutumların belirlenmesi
İşlemin yapılış ve öğrenme sürelerinin belirlenmesi
İşlem Analizlerinin Yapılması
RADYASYON GÜVENLİĞİ VE RADYASYONDAN KORUNMA
İŞLEM ANALİZ FORMU
Modül Bilgi Sayfalarının Hazırlanması
Modül ile ilgili açıklamaları ve ön koşulların (varsa)
belirlenmesi
Yeterliği ifade eden genel amacın belirlenmesi
Modülü oluşturan işlemlerden yararlanarak
amaçların belirlenmesi
Modül ile belirtilen amaçlara ulaşmak için gerekli
içeriğin oluşturulması
Ölçme ve değerlendirmeye ilişkin açıklamaların
yapılması
Modül Bilgi Sayfalarının Hazırlanması
RADYASYON GÜVENLİĞİ VE RADYASYONDAN KORUNMA
MODÜL BİLGİ FORMU
Derslerin Oluşturulması
Modüllerin ön koşulluluk, zorluk ve karmaşıklık
ilkesine göre sıralanması
Modüllerin amaçları, içerikleri, kullanılan araçgereç, ortam, vb. özelliklerine göre
gruplandırılması
Modüllerin zaman, mekân, öğrenme durumları,
vb. şartları dikkate alarak gruplandırılması
Ders Bilgi Formlarının Hazırlanması
Modül bilgi sayfalarından yararlanarak dersin
amaçlarının yazılması
Modül bilgi sayfalarından yararlanarak dersin
içeriğinin hazırlanması
Dersin uygulanmasına ilişkin ortam, donanım,
yöntem ve tekniklerle ilgili açıklamaların yapılması
Ölçme ve değerlendirmeye ilişkin açıklamaların
yapılması
Ders Bilgi Formlarının Hazırlanması
RADYASYON GÜVENLİĞİ VE RADYASYONDAN KORUNMA
DERS BİLGİ FORMU
Derslerin Haftalık Ders Çizelgesine
Yerleştirilmesi
Ortak temel yeterlikleri kazandıran
derslerin yerleştirilmesi
Alana özgü mesleki yeterlikleri
kazandıran derslerin yerleştirilmesi
Ders saati sürelerinin belirlenmesi
Öğretim Programının Oluşturulması
Öğretim programı ile ilgili genel açıklamaların
yapılması
Haftalık ders çizelgesinin oluşturulması
Öğretim programının uygulanmasına ilişkin özel
açıklamaların yapılması
Programda uygulanacak ders ve bu derslere ait
modüllere ilişkin açıklamaların yapılması
Alan ortak ve seçmeli dersler listesi hazırlanması
Öğretim Programının Oluşturulması
TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ_DERS PLANI VE DERS
DAĞILIMI ÇİZELGESİ
Program Dokümanlarını ve Eklerinin
Hazırlanması /Düzenlenmesi
Yeterlik Tablosu
İşlem Analiz Formu
Modül Bilgi Sayfası
Ders Bilgi Formu
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programının
Dersleri ve Ders Planlarının Oluşturulması
• Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek
Yüksekokulu Tıbbi Görüntüleme Teknikleri
Programı olarak oluşturulan İKMEP
kapsamında hazırlanan yeterlik tabloları esas
alınarak 2010-2011 eğitim öğretim yılı güz
dönemi ders dağılım çizelgeleri
oluşturulmuştur. Ders Planı ve Ders Dağılım
Çizelgesi oluşturulurken dikkat edilen hususlar
şöyledir.
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programının
Dersleri ve Ders Planlarının Oluşturulması
a. “DERS PLANI” tablosunda dersler “ZORUNLU”
ve “MESLEK DERSLERİ” olarak iki gruba
ayrılmıştır. Yine her bir program için
oluşturulan “ORTAK DERSLER” ayrı olarak
verilmiştir.
b. Ders planı hazırlanırken öğretim elemanını
durumu ve fiziksel koşullar dikkate alınarak
planlanmıştır.
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programının
Dersleri ve Ders Planlarının Oluşturulması
c. Ders Dağılım Çizelgesi, ders bilgi formunun
dönemi, ders kategorisi, haftalık ders saati ve
AKTS kredisi bölümlerinde yer alan
açıklamalara göre düzenlenmiştir.
d. Ders Dağılım Çizelgesine, Ortak Dersler adı
altında verilen diğer dersler de seçmeli
dersler olarak eklenebilmiştir.
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programının
Dersleri ve Ders Planlarının Oluşturulması
e. Bologna Sürecine uygun olarak, her bir
yarıyılda yer alacak derslerin haftalık ders
saati toplamı 25, AKTS kredi toplamının ise 30
olmasına özen gösterilmiştir.
f. Haftalık ders saati toplamının 25 saati
geçmemesi yönünde çalışılmıştır.
Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programının
Dersleri ve Ders Planlarının Oluşturulması
g. “Dört yarıyıl boyunca alacağı derslerin AKTS
kredilerinin toplamının 120 olması
sağlanmıştır.
h. Üniversitenin Bilgi Yönetim Sistemine yeni
müfredatın tanımlanması için çalışmalar
yapılmıştır.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
I. Programda uygulanacak meslek dersleri,
modüller ve seçmeli dersler belirlenirken;
sektör talepleri, bölgesel ihtiyaçlar, eğitim
kurumunun koşulları ve öğrenci yönelimleri
dikkate alınmıştır.
II. Derslerin içerik ve sürelerinin
planlanmasında, yeterlik tablosu, ders bilgi
formları, modül bilgi formları ve işlem
analizlerindeki açıklamalar dikkate alınmıştır.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
III. Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programda yer
alan ders bilgi formları ve modül bilgi formları
eğitim-öğretim planlamasında rehber
niteliğinde olup, sektörün ihtiyaçlarına göre
hazırlanmıştır.
IV. Sektörel ihtiyaçlar ve teknolojide yaşanan
gelişmelerin programlara sürekli yansıtılması için
gerektiğinde yeterlik kazandırmaya yönelik olan
ders bilgi formları ve modül bilgi formlarında
dönemsel güncellemeler yapılacaktır.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
Marmara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek
Yüksekokul bünyesinde yer alan tüm
programlarda YÖK yazılı talimatı ile İKMEP
müfredatının tüm programlarda uygulanması
kararlaştırılmıştır. Tıbbi Görüntüleme Teknikleri
Programının ders müfredatın da dersler “Zorunlu
dersler, Meslek dersleri ve Seçmeli dersler,”
olmak üzere gruplandırılmıştır.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
Zorunlu Dersler; YÖK veya Yüksek Öğretim Kurumları
tarafından belirlenen ve tüm programlar için zorunlu
olan dersler ile bölüm ve/veya program için temel ve
ortak yeterlikleri kazandırmayı hedefleyen derslerdir.
II. Meslek Dersleri; Mesleğe ilişkin yeterlikleri
kazandırmaya yönelik derslerdir. Seçilen meslek
derslerinin, süresi, içeriği, ölçme-değerlendirme ve
öğretim yöntemleri belirlenirken yeterlik tablosu,
ders bilgi formları, modül bilgi formları ve işlem
analizlerindeki açıklamalar esas alınmıştır.
I.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
III. Seçmeli Dersler; Öğrencinin bireysel gelişimi
ve yaşam kalitesinin artırılması, sektörel ve
bölgesel ihtiyaçlar, eğitim kurumunun
koşulları ve öğrencinin istihdamına katkıda
bulunacak ilave yeterliklerin kazanılması,
disiplinler arası çalışmalar vb. ülkesel ve
evrensel durumlar dikkate alınarak, ilgili
program ya da diğer programlardaki
derslerden seçilebilmektedir.
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
IV. Staj Uygulaması; Öğrencinin ilgili sektörde
yapacağı pratik ve uygulamalı eğitimdir.
Öğrencilerin; iş yerlerindeki eğitim, uygulama
ve stajları, Yükseköğretim Kurulunun
belirlediği esas ve usuller çerçevesinde yapılır
şeklinde özetlenmektedir.
(http://ikmep.yok.gov.tr/Çevirimiçi10 Ocak
2011 tarihinde ulaşılmıştır)
2010-2011 Eğitim Öğretim Yılı Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Programının Uygulama Aşamaları
MARMARA ÜNİVERSİTESİ
SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU
TIBBİ GÖRÜNTÜLEME TEKNİKLERİ MÜFREDATI
TGT Programı Müfredat Geliştirme
Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar I
 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokullarının
İKMEP Projesine son sekiz ayında dahil
edilmesi,
 Süre kısıtından dolayı müfredat geliştirme
sürecinin yeterince komisyonda
tartışılamaması,
 Ara raporlarda belirtilmesine rağmen daha
geniş katılımın sağlanamaması,
TGT Programı Müfredat Geliştirme
Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar II
 Müfredat geliştirme sürecinde yapılan
çalıştaylara bazı komisyon üyelerinin çeşitli
nedenlerle katılamaması,
 Haftalık ders çizelgesi oluşturma çalışmaları
sırasında uygulamalı dersler için dönem içi
uygulama stajı konulmaması yönünde sınırlama
getirilmesi,
 Daha önce MEB tarafından hazırlanan 4. seviye
yeterliklerin 5. seviye düzeyinde hazırlanmış
olması.
TGT Programının Uygulanması Sürecinde
Karşılaşılan Sorunlar
 Bologna Sürecine uygun olarak, her bir yarıyılda yer
alacak derslerin haftalık ders saati toplamı 25 saat
olarak sınırlama getirilmesi nedeniyle bazı derslerin
haftalık ders saatlerinin azaltılması yoluna gidilmesi
 AKTS kredi toplamının 30 olarak sınırlama getirilmesi
nedeniyle bazı derslerin AKTS kredilerinin azaltılması
yoluna gidilmesi
 Uygulamalı dersler için dönem içi uygulama stajı
sürelerinin azaltılması yoluna gidilmesi,
 Yaz okulu uygulaması nedeniyle yaz stajı konulamaması,
İKMEP Projesinin Tıbbi Görüntüleme
Teknikleri Açısından Avantajları
• Tıbbi Görüntüleme Teknikleri Programı üniversiteler
arasındaki müfredat farklılıkları büyük bir oranda giderilmiştir.
• AKTS kredileri, teorik ve uygulama saatleri, okutulduğu
dönemler, zorunlu ve seçmeli derslerin sayı ve oranları
üniversiteler arasında farklılık gösterebilmektedir.
• Üniversitelerarası yatay geçişler öğrencilerin yatay geçişler
eskiye oranla kolaylaşmıştır.
• Uygulanan İKMEP müfredatı üniversiteler arasında farklılık
gösterebildiğinden yatay geçişlerde öğrencilerin yatay geçiş
başvurularının olumsuzlukla sonuçlanmasına yada yarıyıl/yıl
kaybından dolayı daha geç mezun olmalarına neden
olabilmektedir.
Öneriler
IV. MEB, YÖK, Sağlık Bakanlığı, Üniversitelerin
ilgili programları, sektör temsilcileri, meslek
dernekleri ve Tıbbi Görüntüleme teknisyen
ve teknikerlerini de kapsayan geniş katılımlı
komisyon kurulması,
V. Müfredat geliştirme çalışmalarının söz
konusu sıkıntılar ve Bologna süreci de dikkate
alınarak tekrar gözden geçirilmesi
gerekmektedir.
Teşekkürler.
[email protected]
Kaynakça
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
http://ikmep.yok.gov.tr/?page=KatDown&view=list&fileid=103
Ulusal Mesleki Yeterlilik Konseyi. (1996). Çekirdek beceriler. Londra: Ulusal Mesleki Yeterlilik
Konseyi
Wolf, A. ve Silver, R. (1995). ‘Geniş kapsamlı’ becerileri ölçmek: beceriyi akılda tutma ve zaman
içinde aktarma tahmini. Sheffield: Eğitim ve İstihdam Bakanlığı.
Smith C. (2009). “Çıktılara Dayalı Modüler Programlarda Değerlendirme” İKMEP Ankara Çalıştayı
Smith C. (2009). “Modüler Ders Geliştirme Uygulama Ve Prosedürler” İKMEP Ankara Çalıştayı
Smith C. (2009). “Beceri, Yeterlik Ve Değerlendirme Yeterliklere Dayalı TMEÖ
Değerlendirmelerinde Beceri Analizi Ve Uygulamalı Beceri Gösterimlerinin Rolü” İKMEP Ankara
Çalıştayı
Eğitim Sistemlerinin Gelecekteki Somut Hedefleri Komisyon Raporu. (2001).
Shaw S. (1998). “Ortak Ülkelerde Temel Beceri Eğitiminin Geliştirilmesi” Nihai Rapor
Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı Dokümanlar (MEB), (2010). İkmep Kapsamında
Yürütülen Modüler Öğretim Programı Geliştirme Çalışmaları
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Konusunda Bilgi Dokümanı. (2010).
http://europa.eu.int/comm/education/policies/2010/doc/basic2004.pdf)
http://ikmep.yok.gov.tr/index.php?page=KatDown&view=list&fileid=89&c=0&i=78)
I. IKMEP Çalıştayı. (2009). Polat Renaissance Otel, Erzurum
II. IKMEP Çalıştayı. (2009). Polat Renaissance Otel, Erzurum
III. IKMEP Çalıştayı. (2009). Palan Otel, Erzurum
IV. IKMEP Çalıştayı. (2009). Akgün Otel, Elazığ
V. IKMEP Çalıştayı. (2010). Anemon Otel, Malatya
VI. IKMEP Çalıştayı. (2010). Tuğcan Otel, Gaziantep