Transcript BELED__YEN__N_ORGANLARI_20.11.2014___STANBUL

BELEDİYENİN ORGANLARI
Hazırlayan:
Cevdet SÖKMEN
Türkiye Belediyeler Birliği
Genel Sekreter Yardımcısı
E-mail: [email protected]
Anayasa
 Madde 127- Mahalli idareler; il, belediye veya köy
halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere
kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları,
gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından
seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir.
 Mahalli idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkileri,
yerinden yönetim
düzenlenir.
ilkesine
uygun
olarak
kanunla
 Mahalli idarelerin seçilmiş organlarının, organlık sıfatını
kazanmalarına ilişkin itirazların çözümü ve kaybetmeleri
konusundaki denetim yargı yolu ile olur. Ancak,
görevleri ile ilgili bir suç sebebi ile hakkında soruşturma
veya kovuşturma açılan mahalli idare organları veya bu
organların üyelerini, İçişleri Bakanı, geçici bir tedbir
olarak, kesin hükme kadar uzaklaştırabilir.
Anayasa
Merkezi idare, mahalli idareler üzerinde, mahalli
hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun
şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin
sağlanması, toplum yararının korunması ve
mahalli ihtiyaçların gereği gibi karşılanması
amacıyla, kanunda belirtilen esas ve usuller
dairesinde idari vesayet yetkisine sahiptir.
………………
Belediyenin Organları
Belediye Başkanı
: Yürütme ve temsil organı
Belediye Meclisi
: Karar organı
Belediye Encümeni : Yürütme (icra) organı
Belediyenin Organları Arasındaki İlişki
Belediye başkanı, meclis ve encümen
arasında bir ast ve üst ilişkisinden
bahsedilemez.
Organlar
veremez.
birbirine
emir
ve
talimat
Kanunlarla Belediye idaresine verilen
görev ve yetkilerin hangi organ tarafından
kullanılacağı yine kanunda gösterilmiştir.
Belediye Meclisi ve Belediye Encümeni
Yetkisini Devredemez
Belediye Başkanı için yetki devri düzenlenmiş,
ancak Belediye meclisi ve Belediye Encümeninin
yetki/yetkilerini devredebilmesine imkan veren bir
düzenleme öngörülmemiştir.
Yetki Devri
5393 sayılı Kanun
 Madde 42- Belediye başkanı, görev ve
yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde,
yöneticilik
sıfatı
bulunan
belediye
görevlilerine devredebilir.
Belediye başkanı bütün yetkilerini devredemez.
(yetki devrinde devredenin sorumluluğu
ortadan kalkmaz. Devredilen yetkinin yerinde
ve sağlıklı olarak kullanılıp kullanılmadığının
yetkiyi devreden tarafından takip ve kontrol
edilmesi gerekir.)
 Bazı
görev ve
düzenlenmiştir.
yetkiler
kanunda
özel
olarak
 Belediye başkanının katılamaması durumunda meclise
meclis birinci başkan vekili, onun da katılamaması
durumunda ikinci başkan vekilinin başkanlık edeceğini,
başkanının katılamadığı encümen toplantılarına belediye
başkanının görevlendireceği başkan yardımcısı veya
encümen
üyesinin
başkanlık
edeceğini
kanun
düzenlemiştir.
 5393
sayılı Kanun’un 19 ve 33’üncü maddelerdeki
hükümler nedeniyle belediye başkanının meclis ve
encümene başkanlık etme görev ve yetkisinin, 5393 sayılı
Kanun’un 42’nci maddesi kapsamında birim müdürü ve
daha üst görevlilere devri mümkün görülmemektedir.
Belediye Başkanı
 Madde
37- Belediye başkanı, belediye
idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin
temsilcisidir. Belediye başkanı, ilgili kanunda
gösterilen esas ve usullere göre seçilir.
 Belediye
başkanı,
görevinin
devamı
süresince siyasî partilerin yönetim ve
denetim organlarında görev alamaz;
profesyonel spor kulüplerinin başkanlığını
yapamaz ve yönetiminde bulunamaz.
 Belediye Başkanlarının amatör spor kulüplerinin
başkanı olmasında ve yönetiminde yer almasında
yasal bir engel bulunmamaktadır.
 Belediye başkan vekili ile meclis birinci ve
ikinci başkan vekillerinin spor kulüplerine
başkanlık yapmalarına engel bir durum
bulunmamaktadır.
Başkan ve Meclis Üyelerinin Görüşmelere
Katılamayacağı Durumlar
5393 sayılı Kanun
Madde 27Belediye
başkanı
ve
meclis
üyeleri,
münhasıran kendileri, ikinci derece dâhil kan ve
kayın hısımları ve evlatlıkları ile ilgili işlerin
görüşüldüğü meclis toplantılarına katılamazlar.
Başkan ve Meclis Üyelerinin Yükümlülükleri
5393/28 Madde
 Belediye başkanı görevi süresince ve görevinin
sona ermesinden itibaren iki yıl süreyle,
meclis üyeleri ise görevleri süresince ve
görevlerinin sona ermesinden itibaren bir yıl
süreyle, belediye ve bağlı kuruluşlarına karşı
doğrudan doğruya veya dolaylı olarak
taahhüde
giremez,
temsilcilik yapamaz.
komisyonculuk
ve
2886/6 ve 4734/11 Maddeler
 Belediye başkanları, eşleri ve ikinci dereceye
kadar (ikinci derece dâhil) kan ve sıhrî hısımları
belediye idaresinin doğrudan veya dolaylı olarak
ihalelerine katılamazlar. (2886)
 Belediye başkanları, eşleri ve üçüncü dereceye
kadar kan ve ikinci dereceye kadar kayın
hısımları ile evlatlıkları ve evlat edinenleri,
doğrudan veya dolaylı veya alt yüklenici olarak,
kendileri veya başkaları adına ihalelere
katılamazlar. (4734)
Belediye İdaresini Temsil Yetkisi
5393/38.Madde
Belediye başkanının görev ve yetkileri
Belediyeyi
Devlet
dairelerinde
ve
törenlerde, davacı veya davalı olarak da
yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil
tayin etmek.
Belediye
Başkanı
Belediyeyi
yargı
yerlerinde davacı veya davalı olarak bizzat
temsil etmek zorunda değildir. İsterse,
Avukatlık Kanunu hükümleri çerçevesinde
bir avukata vekâlet vererek temsil
ettirebilir.
5393 say.K.Madde 38
Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri
Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak
belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek,
belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.
Hesap verme sorumluluğu
 5018 say.Kanun:
Madde 8- Her türlü kamu
kaynağının elde edilmesi ve kullanılmasında
görevli ve yetkili olanlar, kaynakların etkili,
ekonomik, verimli ve hukuka uygun olarak elde
edilmesinden,kullanılmasından,muhasebeleştirilm
esinden,
raporlanmasından
ve
kötüye
kullanılmaması
için
gerekli
önlemlerin
alınmasından sorumludur ve yetkili kılınmış
mercilere hesap vermek zorundadır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
Üst yöneticiler
 Madde 11- ..., il özel idarelerinde vali ve belediyelerde
belediye başkanı üst yöneticidir.
 Üst yöneticiler, idarelerinin stratejik planlarının ve
bütçelerinin kalkınma planına, yıllık programlara,
kurumun stratejik plan ve performans hedefleri ile
hizmet gereklerine uygun olarak hazırlanması ve
uygulanmasından,
sorumlulukları
altındaki
kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde elde
edilmesi ve kullanımını sağlamaktan, kayıp ve kötüye
kullanımının önlenmesinden, malî yönetim ve kontrol
sisteminin işleyişinin gözetilmesi, izlenmesi ve bu
Kanunda belirtilen görev ve sorumlulukların yerine
getirilmesinden Bakana; mahallî idarelerde ise
meclislerine karşı sorumludurlar.
 Üst yöneticiler, bu sorumluluğun gereklerini harcama
yetkilileri, malî hizmetler birimi ve iç denetçiler
aracılığıyla yerine getirirler.
5393 say.K.Madde 38
Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri-2
 Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak
yönetmek, belediye idaresinin kurumsal
stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere
uygun
olarak
bütçeyi,
belediye
faaliyetlerinin ve personelinin performans
ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak,
izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili
raporları meclise sunmak.
 Meclise ve encümene başkanlık etmek.
5393/ Madde 19- .....
Meclise belediye başkanı, katılamaması durumunda
meclis birinci başkan vekili, onun da katılamaması
durumunda ikinci başkan vekili başkanlık eder. Ancak
yıllık faaliyet raporunun görüşüldüğü meclis toplantısı
meclis başkan vekilinin başkanlığında yapılır. (faaliyet
raporunun görüşüldüğü oturumda meclise meclis
başkan vekili başkanlık eder.)
5393/Madde 33Belediye başkanının katılamadığı toplantılarda, belediye
başkanının görevlendireceği başkan yardımcısı veya
encümen üyesi, encümene başkanlık eder.
Büyükşehirlerde Belediye başkanının katılamadığı
toplantılarda, encümen toplantılarına genel sekreter
başkanlık eder.
 Faaliyet raporunun görüşülmesi sırasında
meclise belediye başkan vekili başkanlık
edebilir mi ?
 Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını
idare etmek.
Belediye
Başkanının
görevlerinden
biriside, taşınır ve taşınmazların etkili,
ekonomik ve verimli şekilde kullanımını
sağlamak, kayıp ve kötüye kullanımını
önlemek için gerekli tedbirleri almaktır.
 Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil
etmek.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanunu’nun 60/(e) maddesi: idare gelirlerini
tahakkuk ettirmek, gelir ve alacaklarının takip ve
tahsil işlemlerini yürütme görevini mali hizmetler
birimine vermiştir.
Mahalli idarelerde mali hizmetler birimi gelirlerin
ve alacakların tahsilini muhasebe yetkilisi
marifetiyle yapar.
Belediye Başkanı belediyenin üst yöneticisi olarak,
gelir ve alacakları takip ve tahsil etmekle sorumlu
olan birim ve kişiler tarafından gelir ve
alacakların takip ve tahsili için yeterli özenin
gösterilip gösterilmediği konusunda gerekli
tedbirleri almak ve takip etmekle görevlidir.
 Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak.
Örneğin 5393 sayılı Kanunun 18’inci maddesinde; meclisin
görevleri arasında, borçlanmaya karar vermek, taşınmaz mal
alımına, satımına, üç yıldan fazla kiralanmasına, şartlı bağışları
kabul etmek ve vergi, resim ve harç dışında kalan miktarı beşbin
YTL den fazla dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarını sulh ile
tasfiyeye, kabul ve feragate karar vermek, belediye yatırımlarının
yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına, belediyeye
ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek
yer almaktadır.
5393 sayılı Yasa’nın 33’üncü maddesinde ise encümenin görevleri
arasında süresi üç yılı geçmemek üzere taşınmaz malların
kiralanmasına karar vermek, vergi, resim ve harçlar dışında kalan
dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarının anlaşma ile
tasfiyesine karar vermek yer almaktadır.
Meclisin ve encümenin görev ve yetkileri arasında yer alan
yukarıda belirtilen veya benzer hususlarda karar aldıktan sonra bu
konularda yapılacak sözleşmeler konusunda belediye başkanına
verilecek yetkiler bu kapsamdadır.
 Örneğin; belediye taşınmazları üç yıl süreli kiraya
veriliyorsa belediye encümeninin, on yıl süreli
kiraya veriliyorsa, belediye meclisinin bu
sürelerle kiraya verilebileceğine dair kararı
olmadan belediye başkanı bu taşınmazı ihaleye
çıkarıp kiraya veremez ve kira sözleşmesi
imzalayamaz.
 Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.
Madde 23- Belediye başkanı, hukuka aykırı
gördüğü meclis kararlarını, gerekçesini de
belirterek yeniden görüşülmek üzere beş gün
içinde meclise iade edebilir. (5216 sayılı Kanunda
7 gün)
Yeniden görüşülmesi istenilmeyen kararlar ile
yeniden görüşülmesi istenip de belediye meclisi
üye tam sayısının salt çoğunluğuyla ısrar edilen
kararlar kesinleşir.
Belediye başkanı, meclisin ısrarı ile kesinleşen
kararlar aleyhine on gün içinde idarî yargıya
başvurabilir.
 Kanun’un
23’üncü maddesi hükmüne göre;
belediye başkanının hukuka aykırı gördüğü
meclis kararlarını meclise iade etme ve meclisin
ısrarı üzerine kesinleşen kararları idari yargıya
götürme yetkisi var iken, encümen kararları
için böyle bir yetki öngörülmemiştir. Ancak
belediye başkanının encümen kararları aleyhine
dava açmasını engelleyen bir hüküm de yoktur.
 Belediye başkanı, meclis ve encümenin kendi
görev ve yetkisi içerisinde hukuka uygun olarak
almış
olduğu
kararların
uygulamasından
sorumludur.
 Meclis ve encümenin almış olduğu bir karar
görev ve yetkisi dışında veya hukuka uygun
değilse, bu kararların uygulanmasında açıkça bir
suç ve kamu zararı oluşturma ihtimali varsa, bu
şekilde olan kararlar belediye başkanı tarafından
uygulanmayabilir mi ?
 Kararlar kesinleştiği tarihten itibaren en geç yedi
gün içinde mahallin en büyük mülkî idare
amirine gönderilir. Mülkî idare amirine
gönderilmeyen kararlar yürürlüğe girmez.
 Kesinleşen meclis kararlarının özetleri yedi
gün içinde uygun araçlarla halka duyurulur
 Belediye personelini atamak.
Norm kadro ve personel istihdamı
 5393/Madde 49- Norm kadro ilke ve standartları
İçişleri Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı
tarafından müştereken belirlenir. Belediyenin ve
bağlı kuruluşlarının norm kadroları, bu ilke ve
standartlar
çerçevesinde
belediye
meclisi
kararıyla belirlenir.
 Belediye personeli, belediye başkanı tarafından
atanır. Birim müdürlüğü ve üstü yönetici
kadrolarına yapılan atamalar ilk toplantıda
belediye meclisinin bilgisine sunulur.
 (Bir birim amirliği görevinden başka bir birim
amirliği
görevine
atanmada
da
meclisin
bilgilendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.)
Belediye personeli, belediye başkanı tarafından
atanır, hükmünün (istisnası)
 5216 sayılı Kanunun 22’maddesi hükmüne
göre,
Büyükşehir
belediyelerinde
“genel
sekreter”, 2560 sayılı Kanunun 7 ve 11’maddesi
hükmüne göre de, Büyükşehir belediyelerine bağlı
idarelerin (İSKİ, ASKİ gibi) “genel müdürü” ve
“yönetim kurulunun üç üyesi” büyük şehir
belediye başkanının teklifi üzerine İçişleri
Bakanı tarafından atanmaktadır.
 Personelinin atanması konusunda meclisin ve
encümenin bir yetkisi bulunmamaktadır.
 Belediye başkanı tarafından birim müdürlüğü ve üstü
yönetici kadrolarına yapılan atamalar ilk toplantıda
meclisinin bilgisine sunulur. Bilgi sunma belli bir
şekle tabi değildir. Yazılı yapılabileceği gibi, meclis
toplantısına katılıp sözlü de yapılabilir.
 Belediye başkanı tarafından yapılan personel
atamasını meclisin;
 kabul etmeme,
 onaylamama,
 atanan kişinin yerine başka birini önerme,
gibi bir karar alma yetkisi bulunmamaktadır.
personel atamalarıyla ilgili mecliste bir oylama
yapılması veya karar alınması madde hükmüyle
bağdaşmaz.
Meclis Üyelerinden Başkan Yardımcısı
Görevlendirme
 Norm
kadrosunda belediye başkan yardımcısı
bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı
kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü
takdirde, nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde
bir,
nüfusu
50.001–200.000
arasında
olan
belediyelerde iki, nüfusu 200.001–500.000 arasında
olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan
belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye
başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir. Bu şekilde
görevlendirilen meclis üyelerine belediye başkanına
verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye
meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek
verilir ve taleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu
ile ilişkilendirilir.
 Bu şekilde görevlendirme, memuriyete geçiş,
sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dahil
ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmez ve
belediye meclisinin görev süresini aşamaz.
Sosyal güvenlik ve benzeri giderlerden kurum
karşılıkları belediye bütçesinden karşılanır.
Personel giderlerinin aşılması
 Belediye
Kanununun 49’ncu maddesine göre;
“Belediyenin yıllık toplam personel giderleri,
gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin 213 sayılı
Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden
değerleme katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak
miktarın yüzde otuzunu aşamaz. Nüfusu 10.000'in
altında olan belediyelerde bu oran yüzde kırk olarak
uygulanır .“ Yeni personel alımı nedeniyle bu oranın
aşılması sebebiyle oluşacak kamu zararı, zararın
oluştuğu tarihten itibaren hesaplanacak kanuni
faiziyle birlikte belediye başkanından tahsil edilir.
Personelin her türlü alacakları zamanında ve
öncelikli ödenir.
 Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin
yetkisi dışındaki aktarmalara onay vermek.
 Belediye başkanı, bütçede birimler ve birimlerin
gördüğü
hizmetler
itibariyle
yapılacak
harcamaların ekonomik ve verimli bir şekilde
kullanılmasından sorumludurlar.
 Belediye başkanı bütçenin uygulamasını harcama
yetkilileri, mali hizmetler birimi, muhasebe
yetkilisi, gerçekleştirme görevlileri ve iç
denetçiler vasıtasıyla yerine getirir.
 Belediye
ve
bağlı
kuruluşları
ile
işletmelerini denetlemek.
 Belediye başkanı belediye teşkilatının en üst
amiri olarak belediye teşkilatını istediği zaman
denetleyebilir.Denetimi bizzat yapabileceği gibi
varsa müfettiş ve iç denetçilere veya belediye
personelinden görevlendireceği kişilere de
yaptırabilir.
 Belediye başkanının denetim yetkisi idari ve mali
işlem ayrımı yapılmaksızın belediyenin tüm iş ve
işlemlerini kapsamaktadır.
 Şartsız bağışları kabul etmek.
Belediye Başkanının Görev ve Yetkileri
 Belde halkının huzur, esenlik, sağlık ve
mutluluğu için gereken önlemleri almak.
 Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan
ödeneği kullanmak, özürlülere yönelik
hizmetleri
yürütmek
ve
özürlüler
merkezini oluşturmak.
 Belediye
encümeni
veya
Belediye
meclisinden karar alınmasını gerektirmez.
 Bütçeye yoksul ve muhtaç olan kişilere yapılmak
üzere konulan ödenekler bu kişilere nakden veya
ayni olarak ödenebilir.
 Bu
ödeneklerin kullanılmasında harcama yetkilileri
harcama talimatı vermeden önce belediye başkanından
bu ödeneklerin kullanılacağı yer, şekli ve miktarı
konusunda onay almaları ve bu onayı müteakip harcama
talimatı vermeleri gerekir.
 Belediye
başkanının aynı zamanda harcama
yetkilisi olduğu belediyelerde ise harcama
talimatı dışında ayrıca bir onaya gerek
bulunmamaktadır
 Temsil
ve ağırlama giderleri
ayrılan ödeneği kullanmak.
için
Bu fıkra belediye başkanına sınırsız bir kullanma
yetkisi vermez. Belediye başkanları bu ödeneği
kamusal amaçlar ve hizmet gerekleri dışında
kullanamazlar.
temsil ve ağırlama ödeneği
 temsil ve ağırlama ödeneğini kullanma yetkisini
belediye başkanına vermiştir. temsil ve ağırlama
giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak yetkisi
çerçevesinde temsil ve ağırlama gideri yapılması
için harcama yetkililerince harcama talimatı
verilmeden önce belediye başkanından onay
alınması gerekir. Belediye başkanının gerek
görmesi halinde bu yetkisini devretmesi de
mümkündür.
 Belediye encümeni veya belediye meclisinden
karar alınması gerekmez.
 Temsil ağırlama giderleri, Belediye Bütçesinden
Yapılacak Temsil Ağırlama ve Tören Giderleri
Yönergesinde belirtilen usul ve esaslara göre
yapılır.
 Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye
meclisi veya belediye encümeni kararını
gerektirmeyen
görevleri
yapmak
ve
yetkileri kullanmak.
Örneğin; Belediye, belde sakinlerinin
belediye hizmetleriyle ilgili görüş ve
düşüncelerini tespit etmek amacıyla
kamuoyu
yoklaması
ve
araştırması
yapabilir. Meclisten ve encümenden karar
alması gerekmez. Çünkü, meclis veya
encümenin görevleri arasında bu konuda
karar almak görevi verilmemiştir.
Belediye meclisi
5393 sayılı Belediye Kanunu
Madde 17. Belediye Meclisi
 Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili
kanunda (2972 sayılı Kanun) gösterilen esas ve
usullere göre seçilmiş üyelerden oluşur.
 Meclis karar organı olması nedeniyle aldığı
kararların uygulamasından sorumlu değildir.
5393 sayılı Yasa’nın 38’inci maddesinin (h) bendi
meclis kararlarını uygulama görevini belediye
başkanına vermiştir.
 Belediye meclisinin görev ve yetkileri genel olarak
bu Yasa’da sayılmış olup ancak, başka yasalarla
da belediye meclisine verilmiş görev ve
yetkiler bulunmaktadır.
5393 sayılı Belediye Kanunu
Madde 18- Belediye meclisinin görev ve
yetkileri şunlardır:
Stratejik plân ile yatırım ve çalışma
programlarını,
belediye
faaliyetlerinin
ve
personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve
kabul etmek.
 Stratejik plan
başkanınındır.
hazırlama
görevi
belediye
 Stratejik plan seçimden sonra 6 ay içinde
meclise sunulur. Beş yıllık dönemi kapsar.
 Performans planı da ilgili olduğu yılbaşından
önce meclise sunulur.
 Stratejik plan meclis tarafından aynen veya
değiştirilerek kabul edilir.
 Meclisin stratejik planı reddetme yetkisi
yoktur.
Yatırım ve Çalışma Programlarını
Kabul Etmek
 Yatırım
ve
çalışma
başkanınca hazırlanır.
programı
belediye
 Yatırım
ve
çalışma
encümenince incelenir.
programı
belediye
 Belediye encümeninin
meclise sunulur.
görüşüyle
birlikte
 Yatırım ve çalışma programı meclis tarafından
aynen veya değiştirilerek kabul edilir.
 Yatırımların öncelik ve zaman dilimini gösteren
plandır.
Meclisin Görev ve Yetkileri
Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı
konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı
hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini
belirlemek.
 Belediye meclisi yasalarda vergi, resim, harç ve
katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin
isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret
tarifesini belirleyebilir.
 Bu
kapsamda belediyeler, içme suyu, ulaşım, iş
makinelerinin ücret tarifesi gibi ücret tarifelerini meclis
kararıyla belirleyeceklerdir.
 Belediye meclisinin, su ücretleri de dâhil olmak
üzere ücret tarifeleriyle ilgili aldığı kararlara
istinaden tahakkuk etmiş ve dava konusu
olmamış bir alacağın affı ve silinmesi yönünde
bir karar alması mümkün gözükmemektedir.
Belediye Gelirleri Kanunu
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nun
97’nci
maddesinde,
belediyelerin;
bu
Kanunda harç veya katılma payı konusu
yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı
olarak ifa edecekleri her türlü hizmet için
belediye
meclislerince
düzenlenecek
tarifelere göre ücret almaya yetkili
oldukları belirtilmiştir.
Su alacaklarının gecikme faizleri
kaldırılabilir mi?
 İçişleri Bakanlığının 23/01/2009 gün ve 45043 sayılı
genelgesinde; su borç faizlerinin gecikme bedellerinin
belediye meclis kararıyla kaldırılamayacağı,
 5393
sayılı belediye Kanununun meclisin görevlerini
düzenleyen 18. inci maddesinde buna cevaz veren bir
hüküm bulunmadığı,
 Belediye Meclislerine verilen yetkinin ancak, dava konusu
olan uyuşmazlıkların sulh yolu ile çözülmesine yönelik
anlaşmazlıklar için olduğu,
 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel
Müdürlüğünün Kuruluş ve Görevleri hakkında Kanunda da
gecikme cezalarının affedilmesine yönelik düzenleme
bulunmadığı,
Belirtilmiştir.
 Konuya ilişkin Danıştay Birinci Dairesinin 11.11.2003
gün ve E: 2003/145, K:2003/153 sayılı kararında da;
 bu tür kararın benzer gerekçelerle ileriki tarihlerde
de tekrarlanabileceği beklentisi yaratarak ödemeleri
geciktirmeyi
alışkanlık
haline
getirebileceği,
su
borçlarını zamanında ödeyen yükümlü ve borçlular
aleyhine eşitlik ve adaleti zedeleyeceği, mevzuata ve
hakkaniyete uygun olmadığı gerekçesiyle, bu konuda
alınmış meclis kararını iptal etmiştir.
Meclisin Görev ve Yetkileri
 Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve
miktarı beşbin TL'den fazla dava konusu olan
belediye uyuşmazlıklarını sulh ile tasfiyeye,
kabul ve feragate karar vermek.
Tasfiye, Kabul ve Feragat Nedir?
Sulh: Uyuşma, anlaşma, uzlaşma, barış,
Tasfiye: Temizleme, arıtma, süzme,
Kabul:
Razı
olmak,
bir
şeye
isteyerek
veya
istemeyerek razı olma, hesap kapama, hesapları
düzeltme.
Feragat: Kendine ait olan bir şeyden vazgeçme, dava
açan bir kimsenin davasından vazgeçmesi
Belediyeler, vergi, resim ve harçtan doğan alacaklarının bir
kısmı veya tamamından anlaşma yolu ile vazgeçme yetkisine
sahip değillerdir. Belediyenin miktarı beşbin TL den fazla olan
ücrete tabii işlerinden, Örneğin su borcu, kira alacağı, mal
satımından kaynaklanan alacaklarının tahsilinde zorluk
bulunması durumunda, belediye meclis kararıyla bu madde
hükmü işletilebilecektir.
Miktarı beşbin TL ye kadar
olan vergi, resim ve
harçlar dışında kalan dava konusu olan belediye
uyuşmazlıklarının anlaşma ile tasfiyesine karar vermek,
belediye encümenlerinin yetkisindedir.
Bu fıkranın uygulanabilmesi için:
 Belediye
meclisi
bu
yetkisini
ancak
parasal uyuşmazlıklarda kullanabilir.
 Uyuşmazlık konusu aynı zamanda dava
edilmiş olmalıdır.
 vergi, resim ve harç dışında kalan bir
uyuşmazlık konusu olmalıdır.
Yeniden Değerleme Oranının
Uygulanması
MADDE 83 - Bu Kanunun 15, 18 ve 34 üncü
maddelerinde belirtilen parasal miktarlar, her yıl
213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek
yeniden değerleme oranına göre artırılır.
 Belediye Meclisinin uzlaşma yetkisi mutlak ve
sınırsız değildir.
 Belediye meclisi bu yetkisini kullanırken kamu
yararını gözetmelidir.
Meclisin Görev ve Yetkileri
Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek,
bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ile
fonksiyonel
sınıflandırmanın
birinci
düzeyleri
arasında aktarma yapmak.
(Mecliste bütçe ve kesin hesap tümüyle
reddedilemez)
 Bütçe hazırlama yükümlülüğü 5393/62 md. ile belediye
başkanına verilmiştir.
 Bütçe belediye encümenince incelenir ve belediye
meclisince kabul edilerek yürürlüğe girer.
 Meclis, yılbaşından önce bütçeyi karara bağlar.
(BŞB’lerde
Kasım,
diğer
belediyelerde
Ekim
toplantısında)
 Kesin hesap meclisin Nisan ayı toplantısında görüşülür.
 Belediye meclisi bütçe ve kesin hesabı bütünüyle
reddedemez.
Bütçe ve Kesin Hesabın Reddi
Bütçe ve Kesin Hesabın meclisçe reddedilmesi
halinde,
durum
belediye
başkanı
tarafından
belediye Kanununun 30’ uncu maddesine göre
değerlendirilmek
üzere
bildirilir.
Bakanlığı
İçişleri
İçişleri
Bakanlığına
meclisin
görevini
aksattığı kanaatine varırsa ve Danıştay’da bunu
yerinde görürse meclis feshedilebilecektir.
Bütçede Aktarma Yapmak
 Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 36,
37 ve 38’inci maddelerine göre, bütçede yıl içinde
“aktarma”, “ek ödenek” ve “yedek ödenek” olmak üzere
üç şekilde değişiklik yapılabilir.
 Belediye bütçesinden bir birimden diğer bir birime
aktarma ile fonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyleri
arasındaki aktarmalar meclis kararıyla olur.
 Ek ödenek alınması ya da bilinen ismiyle ek bütçe
yapılması da bütçenin hazırlanmasındaki usullere göre
belediye meclisi kararı ile olur.
İmar Planlarını Görüşmek ve
Onaylamak
 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8’inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendine göre imar planları belediye
meclisince onaylanarak yürürlüğe girer.
 Planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca
tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edilir.
 Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir.
 Belediye
meclisi,
belediye
başkanlığınca
belediye
meclisine gönderilen itirazlar ve planları on beş (15)
gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.
İl Çevre Düzeni Plânını Görüşmek
 5302 ve 5393 sayılı Kanunlar il çevre düzeni planını yapmayı
belediyeler ile il özel idarelerine birlikte vermiştir.
 Sınırları il sınırı olan büyükşehir belediyeleri hariç il çevre düzeni
plânı; valinin koordinasyonunda, büyükşehirlerde büyükşehir
belediyeleri, diğer illerde il belediyesi ve il özel idaresi ile birlikte
yapılır ve il çevre düzeni plânı belediye meclisi ile il genel meclisi
tarafından onaylanır.
 Belediye sınırları il sınırı olan büyükşehir belediyelerinde il çevre
düzeni planı ilgili büyükşehir belediyeleri tarafından yapılır veya
yaptırılır ve doğrudan belediye meclisi tarafından onaylanır.
 Ancak 644 sayılı KHK ile çevre düzeni planı yapma yetkisi;
büyükşehir belediye sınırlarında büyükşehir belediyelerine, diğer
illerde ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verilmek suretiyle; il özel
idaresi ve belediyelerin 5302 ve 5393 sayılı Kanunlarda yer alan
çevre düzeni planı yapma ve onaylama yetkileri zımni olarak
kaldırılmıştır.
Borçlanma-5393 sayılı Kanun (md.68)
Belediye ve bağlı kuruluşları ile bunların
sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip
oldukları şirketlerin, faiz dahil iç ve dış borç
stok tutarı, en son kesinleşmiş bütçe gelirleri
toplamının 213 sayılı Vergi Usul Kanununa
göre belirlenecek yeniden değerleme oranıyla
artırılan
miktarını
aşamaz.
Bu
miktar
Büyükşehir belediyeleri için bir buçuk kat
olarak uygulanır.
Borçlanma-5393 sayılı Kanun (md.68)
e)-Belediye
ve
bağlı
kuruluşları
ile
bunların
sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip oldukları
şirketler, en son kesinleşmiş bütçe gelirlerinin, 213
sayılı Vergi Usul Kanununa göre belirlenecek yeniden
değerleme
oranıyla
artırılan
miktarının
yılı
içinde
toplam yüzde onunu geçmeyen iç borçlanmayı belediye
meclisinin kararı;
yüzde onunu geçen iç borçlanmayı ise meclis üye
tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ve İçişleri
Bakanlığının onayı ile yapabilir.
 Belediyelere
bağlı
idareler
ile
belediye
şirketlerinin borç stok tutarlarının üst sınırı
hesaplanırken belediyenin değil kendi bütçe
gelirleri esas alınacaktır.
Borçlanma-5393 sayılı Kanun (md.68)
Yukarıda belirtilen usul ve esaslara
aykırı olarak borçlanan belediye fiilleri daha
ağır bir cezayı gerektirmeyen durumlarda
yetkilileri hakkında, 5237 sayılı Türk Ceza
Kanununun
görevi
kötüye
ilişkin hükümleri uygulanır.
kullanmaya
Özel Bankalardan Borçlanma
Belediyeler, Kanunun 68’inci maddesinin (d)
ve
(e)
suretiyle
bentlerinde
kamu
ve
belirtilen
özel
şartlara
uymak
bankalardan
da
borçlanabilirler. Ancak, bu bankaların sunduğu
şartların İlbank’ın sunduğu şartlardan daha iyi
veya aynı olmasına dikkat etmek gerekmektedir.
Belediyeler Borç Veremez
5393
sayılı
Kanun’un
“borç
almak,
bendinde
belediyenin
yetkileri
15.maddesinin
bağış
ve
kabul
imtiyazları
“i”
etmek”
arasında
sayılmış, 18. maddesinin “d” bendinde ise meclisin
görev ve yetkileri arasında “borçlanmaya karar
vermek.” denilmiştir.
5393
sayılı
Kanun'da
belediyelerin
vermesiyle ilgili düzenleme yer almamaktadır.
borç
Belediyelerin borç verebilmesinin
İstisnası
5216
sayılı
Büyükşehir
Belediyesi
Kanunu’nun;
24.maddesinin (c) bendinde yer alan “ilçe belediyeleri ile
bağlı kuruluşlara yapacakları yardımlar ve ortak proje
giderleri.” ve 27’nci maddesinin 6’ncı fıkrasında yer
alan
“Büyükşehir
belediye
belediyesi
başkanının
onayı
ile
ile
bağlı
kuruluşları,
birbirlerinin
nakit
ihtiyacını karşılayabilir. Bu şekildeki ödünç vermelerde
faiz uygulanmaz.” hükümleri kapsamında
Büyükşehir
belediyelerinin
bağlı
idarelere
ve
sınırları içerisindeki ilçe belediyelerine borç vermesinin
mümkün olduğu gözükmektedir.
Meclisin Görev ve Yetkileri
Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına,
tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya
tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç
duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç
yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı
geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî
hak tesisine karar vermek.
 Belediyenin ihtiyaç duyması halinde bir taşınmazı
kiralayabilmesi için
zorunlumudur ?
meclis
kararı
alınması
Taşınmaz Mal Alımına İzin Vermek
 Belediye adına 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
hükümlerine
göre
taşınmaz
mal
alımı
yapılmadan önce belediye meclisinden izin
alınması gereklidir.
 Belediye meclisi taşınmaz mal alımına izin verip
vermemekte serbesttir.
Taşınmaz Mal Satımına İzin Vermek

Taşınmaz malların satışı 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
hükümleri çerçevesinde yapılır.

Taşınmaz malların satışında belediye meclisinin izni gerekir.
Belediye meclisinin izin vermesi halinde, belediye encümeni ihale
komisyonu sıfatıyla taşınmaz malların satışını gerçekleştirebilir.

Belediye meclisinin taşınmaz malların satışı konusunda genel bir
izin vermesi yerine, satışı yapılacak taşınmazın özelliklerini (ada ve
parsel numarası, mevkii gibi) içeren bir izin vermesi uygun
olacaktır.
 Belediye meclisi taşınmaz mal satışına izin verip vermemekte
serbesttir.
Taşınmaz Mal Satımı
Taşınmaz malların satışı, belediye meclisi kararını
müteakip
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 13.
maddesi hükümleri uyarınca, bu kanun hükümlerine
göre yapılacak olan ihalelerde ihale komisyonu sıfatını
haiz belediye encümenince gerçekleştirilecektir. (5393
sayılı kanunun 35’nci maddesi uyarınca; Encümen üye
tamsayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların
salt çoğunluğuyla karar verir)
Taşınmazların Tahsisine İzin Vermek-1
 Belediye,
mülkiyetinde bulunan taşınmaz malları
yasaların öngördüğü usul ve esaslar çerçevesinde diğer
kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir.
 5018
sayılı Kanun’un 47’nci maddesi kamu
taşınmazlarının sadece tahsisini öngörmesine rağmen,
5393 sayılı Kanun’un 75’inci maddesi belediye
taşınmazlarının devir ve tahsisini düzenlemiştir.
 Özel
bir düzenleme olması nedeniyle belediye
taşınmazlarının devir ve tahsisinde 5393 sayılı
Kanun’un 75’inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi
hükmü uygulanacaktır.
Taşınmazların Tahsisine İzin Vermek-2
Belediye taşınmazlarının devir ve tahsis edilebilmesi için
aşağıdaki şartların oluşması gereklidir:
 Taşınmaz ancak mahallî idareler ile diğer kamu kurum
ve kuruluşlarına devir ve tahsis edilebilir.
 Devir ve tahsis için belediye meclisinin kararı gerekir.
 Taşınmazın devir ve tahsis amacı belediyenin görev ve
sorumluluk alanıyla da örtüşmelidir.
 Taşınmazın
devir
bağlanmalıdır.
ve
tahsisi
yazılı
bir
protokole
 Taşınmaz devri ve tahsisi bedelli veya bedelsiz olabilir.
Taşınmazların Tahsisine İzin Vermek-3
 Devir ve tahsis yapılan kamu kurum ve kuruluşu
taşınmazı asli
zorundadır.
görev
ve
hizmetlerinde
kullanmak
 Kamu
kurum ve kuruluşlarına; belediyeler, bağlı
kuruluşları ve belediye şirketlerince devir veya tahsis
edilen taşınmazlar, kamu konutu ve sosyal tesis olarak
kullanılamaz.
 Taşınmazın
tahsis süresi yirmi beş (25) yılı
geçmemelidir. Tahsis süresi sonunda, aynı esaslara göre
yeniden tahsis mümkündür.
Taşınmaz Mal Tahsisi ve Tahsis Şeklinin
Değiştirilmesi
 Örnek:
Belediye bir arsasını okul yapılması
amacıyla
Milli
Eğitim
Müdürlüğüne
tahsis
edebilir.
 Üniversite yapılmak üzere ilgili üniversiteye de
tahsis edilebilir.
 İlgili
kurumlar
bu
arsayı
amacı
dışında
kullanamazlar. Kullanırlarsa belediye tahsisin
şeklini değiştirerek geri alabilir.
Taşınmazların Kiralanmasına Karar Vermek
 Meclisin bu yetkisi belediyeye ait taşınmazların kiraya
verilmesi işlemini kapsamaktadır.
 Belediyenin ihtiyacı olan bir taşınmazın kiralanması işi
için meclis kararına gerek bulunmamaktadır.
 Taşınmazların kiraya verilmesinin süresi üç yıldan fazla
değilse belediye meclisinden karar alınmasına gerek
bulunmamaktadır. Burada yetki encümendedir.
 2886 sayılı Kanunda taşınır ve taşınmaz malların kira
süresi, on yıl (10) ile sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla,
belediye meclisi en fazla on yıla kadar taşınmazların
kiralanmasına karar verebilir.
Sınırlı Aynî Hak Tesisine Karar Vermek
 Belediyenin sahip olduğu taşınmazlar üzerinde
sınırlı ayni hak tesisi de meclis kararı ile olur.
 Taşınmazlar üzerinde sınırlı ayni hak tesisi otuz
yılı geçemez.
 Sınırlı ayni hak tesisi 2886 sayılı Kanun’da
belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır.
Belediye Taşınmazlarının Kiraya verilmesi
 Belediye taşınmazlarının üç yıla kadar kiraya verilmesinde belediye
encümen kararı yeterlidir. Üç yıldan fazla süreli kiraya verme
düşünülüyorsa bu konuda belediye meclis kararı alınacaktır.
 Ancak, belediye meclis kararıyla yapılacak kiralamalar on yıldan
fazla süreli olamaz. (2886/64)
 Belediye meclisi belediye taşınmazlarının on yıla kadar kiralanması
konusunda karar alacak, ihaleyi yine belediye encümeni yapacaktır.
 Turistik tesis kurulacak yerlerin ve turistik tesislerin ve enerji
üretimi tesisleri ile iletim ve dağıtım tesis ve şebekelerinin ihtiyacı
olan arazilerin on yıldan ve doğal gaz iletim, dağıtım depolama ve
tesis ve şebekelerinin ihtiyacı olan arazilerin fazla süre ile kiraya
verilmesi mümkündür. Bu durumda da belediye meclisi kararı
alınması gerekir. (2886/64)
Şartlı Bağışları Kabul Etmek
 Bağışlar, belediyenin gelirleri arasında yer almaktadır.
 Belediye şartlı ve şartsız bağış kabul edebilir.
 Yasa hükmüne göre bağışın nakdi veya ayni olması
önemli değildir.
 Şartlı bağış ancak meclis kararı ile kabul edilebilir.
Çünkü şartlı bağış amacı dışında kullanılamaz ve bağışa
konu olan şart kadar belediyeyi yükümlülük altına
sokan bir işlemdir.
 Şartsız bağışların kabulü için meclis kararı gerekmez.
Belediyenin
belirli
bir
yükümlülüğü
yerine
getirmesi karşılığında yapılan bağışlar, şartlı bağış
olarak değerlendirilmektedir.
Şartlı bağışların amacı dışında kullanılmaması
gerekir.
İşletme Kurulmasına Karar Vermek
 5393
sayılı Kanun’un 71’inci maddesi hükmüne göre
belediye, özel gelir ve gideri bulunan su, toplu taşıma
hizmetleri, toplu konut uygulaması gibi hizmetlerini
İçişleri Bakanlığı’nın izniyle bütçe içi işletme kurarak
yapabilir.
 İçişleri Bakanlığı’ndan izin alınmadan önce bütçe içi işletme
kurulmasına dair belediye
meclisinden karar alınması
gerekmektedir.
 İçişleri
Bakanlığı
ancak
meclisin
işletme
kurulması
konusundaki kararına istinaden işletme kurulmasına izin
verebilir.
Şirket Kurulmasına Karar Vermek
 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre belediyeler
“limitet” ve “anonim” şirket kurabilir veya kurulmuş
şirketlere ortak olabilir. Bu şirketlerden ayrılabilir veya sermaye
artırımında bulunabilir.
 5393 sayılı Yasa’nın 18’inci maddesinin (i) bendi hükmüne göre
bütün bunların yapılması için belediye meclisinin kararı
gereklidir.
 6762 sayılı Yasa’ya tabi şirket kurulması mevcut veya kurulacak
şirketlere sermaye katılımında bulunması, için sadece meclisin
kararı yeterli değildir. 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları
Hakkında Kanun’un 26’ncı maddesi hükmüne göre Bakanlar
Kurulu'nun izni de gereklidir.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Kurulmasına
Karar Vermek
 Gayrimenkul yatırım ortaklıkları;
 Bir alışveriş merkezi gibi belirli bir projeyi gerçekleştirmek amacıyla
süreli,
 Turizm ve sağlık gibi belirli alanlarda yatırım yapmak amacıyla
süreli veya süresiz,
 Belirli
bir proje veya yatırım alanına yatırım yapmak gibi
amaçlarında bir sınırlama olmaksızın, süreli veya süresiz,
Olarak kurulabilir.
 Gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulması için de belediye meclisinin
kararı ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un
26’ncı maddesi hükmüne göre Bakanlar Kurulu'nun izni gereklidir.
İmtiyaz Sözleşmesi Yapılmasına Karar
Vermek-1

Kanun’un 15’inci maddesinin dördüncü fıkrası belediyelerin ancak,
(e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri Danıştay’ın görüşü
ve İçişleri Bakanlığı’nın kararıyla süresi kırk dokuz yılı geçmemek
üzere imtiyaz yoluyla devredebileceğini düzenlemiştir.

Müktesep haklar saklı kalmak üzere; içme, kullanma ve endüstri
suyu sağlamak; atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını
sağlamak; bunlar için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak,
işletmek ve işlettirmek; kaynak sularını işletmek veya işlettirmek.

Toplu taşıma yapmak; bu amaçla otobüs, deniz ve su ulaşım
araçları, tünel, raylı sistem dâhil her türlü toplu taşıma sistemlerini
kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek.

Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı,
ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri
yapmak ve yaptırmak.
İmtiyaz Sözleşmesi Yapılmasına Karar
Vermek-2
 İmtiyaz sözleşmeleri, imtiyazın verilmesine ilişkin irade
beyanı yanında, hizmetin nasıl yürütüleceğine ilişkin şartları
da taşıması nedeniyle, idari sözleşmeler arasında daha
ayrıcalıklı bir sözleşme çeşidi olarak yer alır.
 Belediyenin, yasayla kendisine verilmiş kamu hizmetlerini
yapma görevini idari bir sözleşme ile özel kişi veya
kuruluşlara devretmesine kamu hizmeti imtiyaz sözleşmesi
veya şartlaşması denir.
 İmtiyaz sözleşmeleri için İçişleri Bakanlığı’nın kararı
ve Danıştay görüşü alınabilmesi için daha
öncesinden bu konuda alınmış belediye meclisi
kararı olmalıdır.
 İmtiyaz sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar Danıştay
tarafından karara bağlanır.
Yap-İşlet-Devret Modeline İzin Vermek
 Yap-işlet-devret modeli; ileri teknoloji ve yüksek maddi
kaynak ihtiyacı duyulan projelerin gerçekleştirilmesinde
kullanılmak üzere geliştirilen özel bir finansman
modelidir.
 Yap-işlet-devret
modeline göre yatırım hizmeti
yapılmasına belediye meclisi karar verir. Belediye
meclisi kararından sonra iş 3996 sayılı Kanun
hükümlerine göre yapılır.
Yap-İşlet Modeline İzin Vermek
 Bütçeden bir harcama ve ödenek kullanımı söz konusu
olmaksızın belediyeye ait taşınmaz malların kat ve/veya
arsa karşılığı inşaat yapılması işine yap-işlet modeli
denilmektedir.
 Yap-işlet modeliyle iş yaptırılabilmesi için belediye
meclisi kararı alındıktan sonra, bütçeden bir ödenek
kullanımı söz konusu olmadığı için işin 4734 sayılı
Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre değil, 2886
sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre ihale
edilmesi gerekir.
 Yap-işlet modeliyle yapılacak işi encümen ihale eder.
Yap
İşlet
Modeli”
ile
yaptırılabilecek
işlere örnekler:
 İçme, kullanma ve endüstri suyu sağlanması,
 Toplu taşıma sistemlerinin kurdurulması,
 Katı
atıkların
ayrıştırılması,
toplanması,
geri
kazanımı,
kaldırılması ve depolanması.
taşınması,
ortadan
Özelleştirmeye Karar Vermek
 Belediye, meclis kararı ile işletme ve şirket
kurabilir
edebilir.
veya
kurulmuş
şirketlere
iştirak
 Belediyenin ortak olduğu şirket, iştirak veya
kurduğu işletmelerin özelleştirilmesi belediye
meclisi kararı ile olur.
Başkanlık Divanı, Encümen ve Komisyon
Üyesi Seçmek
 Belediye meclisi başkanlık divanı üyeleri olan, meclis
birinci ve ikinci başkan vekili ile kâtip üyeler,
 Belediye encümeninin seçilmiş üyeleri,
 İhtisas ve denetim komisyonu üyeleri,
belediye meclisi tarafından kendi üyeleri arasından
seçilir.
Başkanlık Divanı
 5393 Say.Kan. madde/19- Belediye meclisi, seçim sonuçlarının ilânını takip
eden beşinci gün belediye başkanının başkanlığında kendiliğinden toplanır. Meclis
bu toplantıda, üyeleri arasından, gizli oyla meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile
en az iki kâtip üyeyi ilk iki yıl için görev yapmak üzere seçer. İlk iki yıldan
sonra seçilecek başkanlık divanı yapılacak ilk mahallî idareler
seçimlerine kadar görev yapar.
 Başkanlık divanı seçimi üç gün içinde tamamlanır.
 Meclisin çalışması ve katılıma ilişkin esas ve usûller İçişleri Bakanlığı tarafından
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
 Yönetmelik Madde 9- Meclise, belediye başkanı başkanlık eder. Belediye
başkanının bulunmadığı durumlarda meclis birinci başkan vekili, onun da
olmadığı durumda ikinci başkan vekili meclise başkanlık eder.

Meclis birinci ve ikinci başkan vekilinin de bulunmaması durumunda, varsa katip
üyeler, yoksa en genç iki meclis üyesi tarafından imzalanmış tutanakla durum
tespit edilerek toplantı yapılmaksızın meclis kapatılır.
 Başkanlık
divanında boşalma olması
tamamlamak üzere yenisi seçilir.
durumunda
kalan
süreyi
Başkan Vekilleri ve Katip Üyelerin Seçimi
 Yönetmelik Madde 19- Meclis, mahalli idareler seçiminden
sonraki ilk toplantısında, üyeleri arasından ve gizli oyla meclis
birinci ve ikinci başkan vekillerini, ikisi yedek olmak üzere en az
dört kâtip üyeyi iki yıl görev yapmak üzere seçer. İki yıldan sonra
seçilecek başkanlık divanı, yapılacak ilk mahalli idareler seçimlerine
kadar görev yapar.
 Meclis başkanlık divanı seçimi üç gün içinde tamamlanır.
Başkanlık divanı seçimi bu süre içinde tamamlanmaz ise
Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca işlem yapılır.
 Başkanlık divanında boşalma olması durumunda, yapılacak
ilk toplantının ilk birleşiminde, kalan süreyi tamamlamak
üzere yenisi seçilir.
 İki yılın hesabında başkanlık divanının seçildiği ay esas
alınır ve ikinci yılın sonunda aynı ayda ikinci dönem
başkanlık divanı seçimi yapılır. Meclis tatilde ise başkanlık
divanı seçimi izleyen ayın toplantısında yapılır.
Meclisin Olağan Toplantısı
 5393 sayılı Kanun’un 20’nci maddesine göre
belediye meclisi her ay olağan toplantı yapmak
zorundadır. Bunun istisnası ise meclisin isterse
bir ay tatil kararı alabilir.
 5393 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinde geçen
Belediye meclisi, her ayın ilk haftası, önceden
kararlaştırdığı günde toplanır.
 Ayın
ilk haftasının meclisin toplantıya
başlayıp sonuçlandıracağı bir süre olarak
mı, yoksa toplantıya başlayacağı süre
olarak mı anlaşılması gerekir ?
Gündemde konu olmasa bile belediye
meclisi her ay toplantı yapmak zorundadır.
5393 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi meclisin
her ay toplanmasını öngörmüştür. Bu hüküm
karşısında meclis, gündemde görüşülecek konu
bulunmasa dahi aylık toplantı yapmak zorundadır.
Meclisin Olağanüstü Toplantısı
 5393 sayılı Kanun’un 20’nci maddesi belediye meclisinin,
aylık olağan toplantı yapması yanında gerekli görülmesi
halinde olağanüstü toplantı da yapmasını öngörmüştür.
 Meclisin
olağanüstü toplantı yapması için acil bir
durumun ortaya çıkması nedeniyle meclisi olağanüstü
toplantıya çağırmaya belediye başkanı yetkilidir.
Meclisin Olağanüstü Toplantısı
 Bir yılda en fazla üç (3) defa olağanüstü toplantı
yapılabilir.
 Yapılacak
her bir olağanüstü toplantının süresi bir
birleşimi (bir günü) geçemez.
 Olağanüstü toplantı çağrısı ve gündem en az üç gün
önceden meclis üyelerine yazılı olarak duyurulur ve
ayrıca mutat usullerle ilan edilir.
 Olağanüstü toplantılarda çağrıyı gerektiren konuların
dışında hiçbir konu görüşülemez. Meclis başkanı ve
üyeleri görüşülmesi için gündeme yeni bir konu
öneremez.
Meclis Toplantılarının Süresi
 5393 sayılı Kanun’un 20’inci maddesine göre;
 Meclisin aylık olarak yapacağı olağan toplantılarının sınırı
gün olarak bütçe görüşmelerine rastlayan ay hariç beş (5)
gündür.
 Bütçe görüşmesine rastlayan ayda ise bu sınır yirmi (20)
gündür.
 Kesin hesabın görüşüldüğü toplantı süresi de en fazla beş
(5) gün olacaktır.
Meclisin Tatil Kararı Alması
 5393 sayılı Kanun’un 20’inci maddesi , tatil kararı
alınmasını ve tatil yapılacak ayın tespitini de meclisin
kendi takdirine bırakmıştır.
 Belediye
Meclisi Çalışma Yönetmeliğinin 6’ncı
maddesine göre meclis, başkanlık divanı,
encümen ve denetim komisyonu üyeliği seçiminin
yapılacağı, faaliyet raporu, bütçe ve kesin hesabı
ile belli bir ayda görüşülmesi zorunlu olan
konuların görüşüleceği ayların dışında bir ay tatil
kararı alabilir.
Meclis Toplantılarının Aleni Olması
 Meclis toplantıları halka açıktır. Şehir ve belde sakinleri
meclis
toplantılarına
katılarak
meclis
görüşmelerini
izleyebilirler. Ancak, görüşmelerin huzur ve sükûnetini
bozucu tutum ve davranış içinde olamazlar. Görüş ve
öneride bulunamazlar.
Meclisin Kapalı Oturum Yapması
Genel kural meclis toplantılarının halka açık
olmasıdır. Bunun istisnası ise meclis kararıyla
kapalı oturum yapılabilmesidir. Meclis başkanının
veya üyelerden herhangi birinin gerekçeli önerisi
üzerine, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla
kapalı oturum yapılmasına karar verilebilir.
 Belediye Meclisi kapalı oturum yapılabilmesine
neden ihtiyaç duyabilir ?
Meclisin Toplantı Yeter Sayısı
 5393 sayılı Kanun’un 22’nci maddesi, belediye meclisinin
toplantı yapması ve müzakerelere başlaması için üye tam
sayısının salt çoğunluğunu aramaktadır.
 Salt çoğunluk, üye tamsayısının yarıdan bir fazlası olan
çoğunluk değil, yarıdan fazla olan çoğunluğu ifade
etmektedir.
 Örneğin, 49 üyesi olan bir meclisin yarıdan bir fazla olan
çoğunluğu 26 iken, yarıdan fazla çoğunluğu 25’dir.
 Meclis toplantılarında belediye başkanı meclis üye tam
sayısına dâhil dir.
 Meclis üye tamsayısı belediye başkanı dâhil hesaplanacak
toplam meclis üye sayısıdır.
Toplantı Yeter Sayısının Sağlanamaması
 Meclisin aylık olağan veya olağanüstü toplantısının başlangıcında
yapılan yoklama sonucu üye tam sayısının salt çoğunluğu
sağlanamamışsa, meclis başkanının toplantı yapmaması ve gün
ve saatini de belirmek suretiyle en geç üç gün içinde
toplanmak üzere meclisi tatil etmesi gerekir.
 Toplantı yeter sayısının bulunmaması nedeniyle ertelenen ve üç
gün içinde yapılacak meclis toplantısında, meclis üye tam
sayısının salt çoğunluğu aranmaz. Bu toplantıya meclis üye
tam sayısının en az dörtte biri kadar üye katılmış ise
toplantı yapılır ve karar alınabilir.
 Üye tam sayısının salt çoğunluğu bulunmadığı gerekçesiyle
ertelenerek üç gün içinde yapılan meclis toplantısında karar
yeter sayısı için katılanların salt çoğunluğu yeterli
olacaktır.
Meclisin Karar Yeter Sayısı
 5393 sayılı Kanun’un 22’nci maddesi, meclisin bir konuda
karar alması için toplantıya katılan
çoğunluğunun oyunu aramaktadır.
üyelerin
salt
 Örnek 1-Başkan dâhil üye tamsayısı (10) olan bir
mecliste, üyelerin eksiksiz meclis toplantısına katıldığını
varsayalım. Mecliste görüşülen bir önerinin kabul
edilmesi için en az (6) üyenin olumlu/kabul yönünde oy
kullanması gerekir.
 Örnek 2- Üye tamsayısı on altı (16) olan bir belediye
meclisi başkan dâhil dokuz (9) üyenin katılımı ile
toplanıyorsa bir konuda karar alması için en az beş (5)
üyenin olumlu/kabul yönünde oy kullanması gerekir.
Oylamalarda Eşitlik Olması
 Bu düzenlemeye göre açık oylamalarda eşitlik çıkması
durumunda, meclis başkanının bulunduğu taraf çoğunluk
sayılır ve öneri kabul veya reddedilir.
 Gizli
oylamalarda
eşitlik
çıkması
durumunda
oylama bir kez tekrarlanır, eşitliğin bozulmaması
durumunda
meclis
başkanı
tarafından
kur’a
çekilir. Kurada çıkan sonuç meclisçe kabul edilmiş
sayılır.
Görüşme Sırasında Karar Yeter Sayısının
Olmaması
 Başkan
veya üyelerden birinin isteği üzerine yapılacak
yoklamada karar yeter sayısının bulunmadığı anlaşılırsa, meclis
başkanının toplantıya devam etmemesi ve gün ve saatini de
belirtmek suretiyle en geç üç gün içinde toplanmak üzere
meclisi tatil etmesi gerekir.
 Örnek- Üye tamsayısı otuz iki (32) olan bir meclisin toplantı
yapabilmesi için en az on yedi (17) üyenin toplantıda hazır
bulunması gerekir. On yedi (17) üyenin katılımı ile toplanan
mecliste karar yeter sayısı ise dokuz (9)’dur. On yedi (17) üye
ile toplanan bu mecliste görüşme esnasında yapılan yoklama
sonucu dokuz (9) kişiden az üye bulunursa (örneğin sekiz
kişi), karar yeter sayısı bulunmadığı gerekçesiyle gün ve saati
belirlenerek üç gün içinde toplanmak üzere ertelenir.
Mecliste Düzenin Sağlanması
 Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin 12’nci
maddesine göre meclis başkanı, meclis
çalışmalarında düzeni sağlamakla yükümlüdür.
 Meclis görüşmeleri sırasında söz alan üyenin
konu dışına çıkması, kişiliğe dokunur söz
söylemesi, diğer üyelerin hatibin sözünü
kesmesi ve meclisin düzenini bozacak
davranışta bulunması yasaktır. Buna aykırı
davranan üyeler, başkan tarafından uyarılır,
buna rağmen davranışlarında ısrar eden üye
başkanın talimatıyla görevliler tarafından
meclisten çıkarılır.
Mecliste Düzenin Sağlanması
 Meclis görüşmeleri sırasında sükûnetin bozulması
durumunda başkan tarafından ilgililere ihtarda
bulunulur. Görüşmelere devam edilemeyeceğinin
anlaşılması
halinde
başkan
oturuma
ara
verebileceği gibi görüşmeleri bir sonraki birleşime
erteleyebilir.
 Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği’nin 15’inci
maddesine göre de oturuma ara ve birleşime son
verme yetkisi başkana aittir. Oturuma ara verilirken
gelecek oturumun saati ile birleşime son verilirken
gelecek birleşimin günü ve saati başkan tarafından
üyelere duyurulur ve meclis salonunun uygun bir
yerine asılır.
Meclis Kararlarının Kesinleşmesi
 Beş gün içinde belediye başkanı tarafından hukuka aykırı
olduğu gerekçesiyle yeniden görüşülmek üzere meclise
iade edilmeyen veya
 Belediye başkanı tarafından iade edildiği halde meclisçe
tekrar görüşerek, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile
kabul edilen,
 meclis
kararları kesinleşmiş sayılır. Belediye Meclisi
Çalışma Yönetmeliğinin 17’nci maddesine göre iade
edilmesi durumunda meclis kararının kesinleşme tarihi,
ikinci kararın tarihidir.
Başkanın Kararları İdari Yargıya Götürmesi
 Meclis,
belediye başkanının iade ettiği bir
kararda üye tam sayısının salt çoğunluğuyla
ısrar ederse meclis kararının hukuka aykırılığı
konusunda belediye başkanının ısrarı devam
ediyorsa, bu meclis kararı aleyhine on (10) gün
içinde idari yargıya başvurma hakkı vardır.
Meclis Kararlarının Halka Duyurulması
 5393
sayılı Kanun’un 23’üncü maddesi,
kesinleşen meclis kararlarının özetlerinin yedi
gün içinde uygun araçlarla halka duyurulacağını
belirtmiş, ancak bu duyurma ile ilgili özel bir
yöntem belirlememiştir.
 Meclisçe
kabul edilip kesinleşen kararların
özetleri, yedi gün içinde resmi binaların
girişlerine asmak, hoparlör ilanı yapmak, yerel
gazete, radyo ve televizyonlarda ilan yaptırmak
suretiyle halka duyurulabilir.
Meclis Kararlarının Yürürlüğe Girmesi
 5393 sayılı Kanun’un 23’üncü maddesine göre,
belediye meclisi kararları kesinleştikten sonra,
kararlar kesinleştiği tarihten itibaren en geç yedi
gün içinde mahallin en büyük mülkî idare amirine
(bağlılığına
göre
vali
veya
kaymakama)
gönderilir.
 Mülkî
idare
amirine
yürürlüğe girmez.
gönderilmeyen
kararlar
Meclis Başkan ve Başkan Vekilliği
 5393 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesine göre; meclise
belediye başkanı, belediye başkanının katılamaması
durumunda “meclis birinci başkan vekili”, onun da
katılamaması halinde “meclis ikinci başkan vekili” meclis
toplantısına başkanlık eder.
 Bir belediye meclisi toplantısına belediye başkanı,
meclis I. ve II. başkan vekilinden hiç birisi
katılmamışsa meclis toplantısı yapılamaz ve
durum bir tutanağa bağlanarak toplantı salonu
terk edilir.
İhtisas Komisyonlarının Oluşumu
 Meclis, görev süresi bir yılı geçmemek üzere,
nispi çoğunlukla en az üç, en çok beş üyeden
oluşan ihtisas komisyonları kurabilir. Büyükşehir
belediyelerinde bu komisyonlar en az beş en çok
dokuz üyeden oluşturulur.
 Meclis, komisyonlara üye seçiminden önce kurulacak
komisyonu ve üye sayısını belirler. İl ve ilçe
belediyeleri ile nüfusu 10.000 in üzerinde olan
belediyelerde plan ve bütçe komisyonu ile imar
komisyonunun kurulması zorunludur.
İhtisas Komisyonlarının Oluşumu
 Komisyonlar, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin
meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması
suretiyle oluşturulur. İhtisas komisyonlarına siyasi parti
grupları aday gösterebileceği gibi, üyeler de o partiden aday
olabilir. Birden fazla komisyonda görev almak mümkündür.
 Komisyonların toplam üye sayısının meclis üye tam
sayısından fazla olduğu durumlarda komisyona üye
veremeyen siyasi partilerin üyeleri ile bağımsız
üyeler meclis kararıyla komisyonlarda görev
alabilirler.
 Komisyon
üyeliklerinde eksilme olduğu takdirde süreyi
tamamlamak
üzere
yeni
üye
seçilir.
Komisyon
toplantılarına üst üste üç defa mazeretsiz olarak
katılmayan üyenin üyeliği meclis kararı ile
düşürülebilir.
 İmar ve bütçeye ilişkin konular hakkında meclis
tarafından
karar
alınmadan
önce
komisyonlarda görüşülmesi zorunludur.
 İhtisas
ilgili
komisyonları toplantılarını, meclisin
toplantı süresinde veya müteakip günlerde
yapar. İmar ve bayındırlık komisyonu en fazla on iş
günü, diğer komisyonlar ise beş iş günü toplanarak
kendisine havale edilen işleri sonuçlandırır ve raporunu
meclise sunar. Rapor
Kanunda öngörülen sürenin
sonunda meclise sunulmadığı takdirde, konu meclis
başkanı tarafından doğrudan gündeme alınır.
 İhtisas
komisyonları
toplantılarına
Kanunda
belirtilen
kişi,
kurum
ve
kuruluşların katılımına ilişkin usul ve
esaslar hakkında meclis önceden genel bir
karar alabileceği gibi herhangi bir
komisyon toplantısı için ayrıca bir karar da
alabilir. Meclisin bir karar almadığı durumlarda
komisyon uygun gördüğü takdirde katılım için
gerekli tedbirleri alır.
 Komisyonlar üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan
vekili seçer. İhtisas komisyonları üye tam sayısının
salt çoğunluğu ile toplanır ve katılanların salt
çoğunluğu ile karar alır. Komisyonlar çalışmalarında
uzman kişilerden de yararlanabilir.
 Komisyon raporları alenîdir, çeşitli yollarla halka
duyurulur ve isteyenlere belediye meclisi
tarafından belirlenecek bedel karşılığında verilir.
 Gerektiğinde bir konu meclis başkanınca birden fazla
komisyona havale edilebilir.
 Komisyon raporları bağlayıcımıdır ?
Denetim Komisyonunun Oluşumu
(5393:25,BMÇY Md:22)-1
 İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000’in üzerindeki
belediyelerde, belediyenin bir önceki yıl gelir ve
giderleri ile bunlara ilişkin hesap kayıt ve işlemlerinin
denetimi için her yılın Ocak ayı toplantısında meclis,
üyeleri arasından gizli oyla üye sayısı üçten az, beşten
çok olmamak üzere bir denetim komisyonu oluşturur.
 Denetim komisyonu, her siyasî parti grubunun ve bağımsız
üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına
oranlanması suretiyle oluşur. Komisyona üye seçiminde ihtisas
komisyonlarına üye seçimindeki usul ve esaslar uygulanır.
 Denetim komisyonu kendi arasından bir başkan, bir başkan
vekili seçer. Denetim komisyonu üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır ve katılanların salt çoğunluğu ile karar
alır.
Kadro İhdası ve Değişikliği Yapmak
 5393 sayılı Kanun’un 18’inci maddesi hükmüne göre
belediye meclisi kadro iptali, ihdası ve değiştirmesini
norm kadro çerçevesinde yapabilecektir.
 Kanun’un 49’uncu maddesi hükmüne göre, norm kadro
ilke ve standartları İçişleri Bakanlığı ve Devlet Personel
Başkanlığı tarafından müştereken belirlenir.
 Belediye ve bağlı kuruluşların (ASKİ, İSKİ ve EGO gibi)
kadro iptal, ihdas ve değişikliği Belediye ve Bağlı
Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke
ve Standartlarına Dair Yönetmelik hükümlerine göre
meclis kararı ile yapılır.
Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri
Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik
Geçici işçiler
 MADDE 24- Belediyeler ve mahalli idare birliklerinde kullanılacak
geçici iş pozisyonları bu kurum ve kuruluşlar için norm kadro
standartları cetvellerinde belirlenen memur norm kadro
standardı toplamının yüzde yirmisini geçmemek üzere
bulunacak sayının yuvarlanması ve tam yıl esasına göre
hesaplanması sonucu adam/ay sayısına göre meclis
tarafından yıllık olarak belirlenir. Oranların hesaplanmasında
sonucun tam sayı çıkmaması durumunda bulunan rakam kendinden
büyük en yakın tam sayıya yuvarlanarak geçici iş pozisyonu sayısı
tespit edilir.
 (E)
grubu belediye bağlı kuruluşlarında kullanılacak geçici iş
pozisyonları bu kuruluşlar için norm kadro standartları cetvellerinde
belirlenen memur norm kadro standardı toplamının yüzde
onunu geçemez.
Sosyal Denge Sözleşmesi Yapılmasına Karar Vermek
375 sayılı KHK’nin Ek 15’inci maddesi hükmüne
göre belediyeler ve bağlı kuruluşları kadro ve
pozisyonlarında
istihdam
edilen
kamu
görevlilerine (memur ve sözleşmeli personel)
sosyal denge tazminatı ödenebilmektedir.
Ancak belediye personeline sosyal denge
tazminatı ödenebilmesi için, 4688 sayılı Kamu
Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme
Kanunu’nun 32’nci maddesine göre belediye
başkanının
teklifi
üzerine
belediye
meclisinin sosyal denge sözleşmesi yapma
yetkisi vermesi gerekmektedir.
Yönetmelik Çıkarmak
 Yasalarda belli konularda belediyenin yönetmelik çıkarılması
öngörülmüş ise, belediyece yönetmelik çıkarılması
zorunludur. Bunun dışında kalan konularda yönetmelik
çıkarılması belediyenin takdirindedir.
 Mahalli
idarelerin çıkaracakları yönetmeliklerin Resmi
Gazete’de
yayımlanma
zorunluluğu
bulunmamakta,
mahallinde çıkan gazete veya diğer yayın yolları ile ilan
olunması yeterli olmaktadır.
 Ancak, 3194 sayılı İmar Kanununun Ek 5’inci maddesi
hükmüne göre, belediyelerin imar uygulamalarına ilişkin
çıkaracakları yönetmelikler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
tarafından
onaylandıktan
sonra
Resmî
Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmektedir.
Kanunların belediyeye verdiği yetki çerçevesinde
mevzuata
uygun
yönetmelikleri
olarak
kabul
etmek
çıkarılacak
meclisin
olan
görev
ve
yetkilerindendir.
3011 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanacak olan
Yönetmelikler
Hakkında
Kanun’un
2.
maddesi
hükmüne göre, mahalli idarelerce düzenlenen ve bu
idarelerin
yetki
ve
görev
alanlarına
giren
yönetmeliklerin, mahallinde çıkan gazete veya diğer
yayın yolları ile ilan edilmesi yeterli olacaktır.
Ad Vermek, Amblem ve Flama Kabul Etmek
 5393 sayılı Kanun’un 81’inci maddesine göre;
• cadde, sokak, meydan, park, tesis ve benzerlerine ad
verilmesi ve beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve
benzerlerinin tespitine ilişkin kararlarda; belediye
meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğu,
• bunların değiştirilmesine ilişkin kararlarda ise meclis
üye tam sayısının üçte iki çoğunluğunun,
kararı aranır ve bu kararlar mülkî idare amirinin onayı
ile yürürlüğe girer.
Mahalle Kurulması, Adları ve Sınır Tespiti
 5393 sayılı Kanun’un 9’uncu maddesi ile 18’inci maddesinin
birinci fıkrasının (n) bendine göre belediye sınırları içinde;
•
mahalle kurulması,
•
kaldırılması,
•
birleştirilmesi,
•
bölünmesi,
•
adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi,
belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine
valinin onayı ile olur.
Belde Adının Değiştirilmesi
5393 /Madde 10 Bir beldenin adı, belediye meclisi üye
tam sayısının en az dörtte üç çoğunluğunun
kararı ve valinin görüşü üzerine İçişleri
Bakanlığının onayı ile değiştirilir. Bu karar
Resmî Gazetede yayımlanır. Beldenin adının
değişmesi ile belediyenin adı da değişmiş sayılır.
Birlik Kurulması, Üyelik ve Ayrılma
 5393
sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin birinci
fıkrasının (o) bendi belediyenin diğer mahallî idarelerle;
• birlik kurmasına,
• kurulmuş birliklere katılmasına,
• ayrılmasına,
karar verme yetkisinin belediye meclisine ait olduğunu
belirtmektedir.
o) Diğer mahallî idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuş
birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek.
Diğer mahalli idarelerle birlik kurulmasına,
Kurulmuş birliklere katılmaya,
Veya ayrılmaya,
Karar verme yetkisi belediye meclislerine aittir.
Birlikler, birlik tüzüğünün kesinleşmesinden sonra Bakanlar
Kurulunun izni ile kurularak tüzel kişilik kazanmaktadır.
Birliklerle ilgili hususlar, 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri
Kanununda düzenlenmiştir.
5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri
Kanunu
Madde 4.- “…Su, atık su, katı atık ve benzeri
altyapı hizmetleri ile çevre ve ekolojik dengenin
korunmasına ilişkin projelerin zorunlu kılması
durumunda; Bakanlar Kurulu, ilgili mahallî
idarelerin, bu amaçla kurulmuş birliğe katılmasına
karar verebilir. Bu fıkrada belirtilen birliklerden
ayrılma da Bakanlar Kurulunun iznine bağlıdır.”
Bu hükme göre belediye meclisince ayrıca karar
alınmasına gerek bulunmamaktadır.
p) Yurt içindeki ve İçişleri Bakanlığının izniyle
yurt
dışındaki
belediyeler
ve
mahallî
idare
birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş
kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal
ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor
gibi
alanlarda
faaliyet
ve
projeler
gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve
benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya
tahsis etmeye karar vermek.
İşbirliği Yapılmasına Karar Vermek
 5393
sayılı Kanun’un 18’inci maddesinin birinci
fıkrasının (p) bendine göre belediyelerin, yurtiçi
belediye ve mahalli idare birlikleriyle karşılıklı işbirliği
ve ortak proje yapması için meclis kararı yeterlidir.
 Ancak belediyelerin yurtdışı belediye ve mahalli idare
birlikleriyle karşılıklı işbirliği ve ortak proje yapmaları
için meclislerinin kararı yanında ayrıca İçişleri
Bakanlığı’nın izni gerekmektedir.
Yurt Dışı İlişkileri
5393 sayılı Kanun
Madde 74.
 Belediye, belediye meclisinin kararına bağlı olarak
görev alanıyla ilgili konularda faaliyet gösteren
uluslararası teşekkül ve organizasyonlara,
kurucu üye veya üye olabilir.
 Belediye bu teşekkül, organizasyon ve yabancı mahallî
idarelerle
ortak
faaliyet
ve
hizmet
projeleri
gerçekleştirebilir veya kardeş kent ilişkisi kurabilir.
 Birinci ve ikinci fıkra gereğince yapılacak faaliyetlerin,
dış politikaya ve uluslararası anlaşmalara uygun olarak
yürütülmesi ve önceden İçişleri Bakanlığının
izninin alınması zorunludur.
Fahrî Hemşehrilik Payesi ve Beratı Vermek
 Beldeye faydalı olan veya olacağı düşünülen
veya toplum için faydalı hizmetleri olmuş veya
topluma mal olmuş kişiler ile beldeyi ziyaret
eden yerli ve yabancı konuk ve devlet
adamlarına belediyece onursal hemşehrilik
belgesi verilebilir.
 Bu şekilde bir hemşehrilik payesi ve beratı
belediye meclisi kararıyla verilebilir.
Başkan ve Encümen Arasındaki Uyuşmazlığı
Gidermek
 Belediye başkanı kendi muhalefetine rağmen
encümenin oyçokluğuyla aldığı kararı belediye
meclisinin gündemine taşıyarak burada bir
karar alınmasını sağlayabilir.
 Bu
şekilde meclis gündemine gelen ve
görüşülen konu artık bir meclis kararı haline
geldiğinden Kanun’un 23’üncü maddesine göre
kesinleşir ve yürürlüğe girer.
Başkan ve Encümen Arasındaki Uyuşmazlığı
Gidermek
 Belediye
başkanı kendi muhalefetine
rağmen encümenin oyçokluğuyla aldığı
kararı belediye meclisinin gündemine
taşıyarak burada bir karar alınmasını
sağlayabilir.
 Bu şekilde meclis gündemine gelen ve
görüşülen konu artık bir meclis kararı
haline geldiğinden Yasa’nın 23’üncü
maddesine göre kesinleşir ve yürürlüğe
girer.
Mücavir Alanlara Hizmet Götürülmesine
Karar Vermek
 5393 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinde, belediyenin
görev, sorumluluk ve yetki alanının belediye sınırlarını
kapsadığı belirtildikten sonra, belediye meclisinin kararı
ile mücavir alanlara da belediye hizmetlerinin
götürülebileceği ifade edilmiştir.
 Belediye
hizmetlerinin
belediye
sınırları
içine
götürülmesi esas olmakla birlikte, mücavir alanlara da
belediye
meclis
kararıyla
belediye
hizmeti
götürülebilmektedir.
İmar Programlarını Karara Bağlamak
 Belediyeler; imar planlarının yürürlüğe girmesinden en
geç 3 ay içinde, bu planı tatbik etmek üzere beş (5)
yıllık imar programlarını hazırlarlar.
 Bu programlar, belediye meclisinde kabul edildikten
sonra kesinleşir.
 İmar plânlarına uygun şekilde hazırlanmış belediye
imar programlarını görüşerek kabul etmek belediye
meclisinin görevleri arasındadır.
Başarılı Sporculara Ödül Vermek
 5393
sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendine göre, yurt içi ve yurt dışı
müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece
alan;
• öğrencilere,
• sporculara,
• teknik yöneticilere ve antrenörlere,
belediye meclisi kararıyla ödül verilebilir.
Denetim Komisyonunda Görevli Uzmanların
Ücretlerini Belirlemek
 5393 sayılı Kanun’un 25’inci maddesi hükmüne göre,
denetim komisyonu toplantılarına,
•
belediye ve bağlı kuruluşları dışındaki kamu kurum ve
kuruluşlarından görevlendirilenlere (1.000);
•
kamu personeli dışındaki diğer
büyükşehir belediyelerinde (3.000),
•
diğer belediyelerde (2.000)
uzman
kişilere
gösterge rakamının Devlet memurlarına uygulanan aylık
katsayıyla çarpımı sonucu bulunacak miktarı geçmemek
üzere, belediye meclisince belirlenecek miktarda günlük
ödeme yapılır.
 Denetim komisyonunun emrinde görevlendirilecek kişi ve
gün sayısı belediye meclisince belirlenir.
Meclis Üyeliğinin Sona Ermesi
 Madde 29- Meclis üyeliği, ölüm ve istifa durumunda
kendiliğinden sona erer. Meclis üyeliğinden istifa dilekçesi
belediye başkanlığına verilir ve başkan tarafından
meclisin bilgisine sunulur.
 Özürsüz
veya izinsiz olarak arka arkaya üç
birleşim günü veya bir yıl içinde yapılan
toplantıların yarısına katılmayan üyenin üyeliğinin
düşmesine, savunması alındıktan sonra üye tam
sayısının salt çoğunluğuyla karar verilir.
 Belediye
meclisi üyeliğine seçilme yeterliğinin
kaybedilmesi durumunda, valinin bildirmesi
üzerine Danıştay tarafından üyeliğin düşmesine
karar verilir.
Meclisin Feshi
Madde 30- Belediye meclisi;
 a)-Kendisine kanunla verilen görevleri süresi içinde yapmayı ihmal
eder ve bu durum belediyeye ait işleri sekteye veya gecikmeye
uğratırsa,
 b)-Belediyeye verilen görevlerle ilgisi olmayan siyasî konularda
karar alırsa,
 İçişleri Bakanlığının bildirimi üzerine Danıştay’ın kararı ile
feshedilir.
 İçişleri Bakanlığı gerekli gördüğü takdirde meclisin feshine dair
bildirim ile birlikte, karar verilinceye kadar meclis toplantılarının
ertelenmesini de ister. Danıştay, bu hususu en geç bir ay içinde
karara bağlar.
 Bu şekilde feshedilen meclisin yerine seçilen meclis, kalan süreyi
tamamlar.
Boşalan Meclisin Görevinin Yerine
Getirilmesi
Madde 31- Belediye meclisinin;
a) Danıştay tarafından feshi veya meclis toplantılarının
ertelenmesi,
b) Meclis
tutuklanması,
üye
tam
sayısının
yarıdan
fazlasının
c) Yedek üyelerin getirilmesinden sonra da meclis üye
tam sayısının yarısından aşağı düşmesi,
d) Geçici olarak görevden uzaklaştırılması,
Hâllerinde, meclis çalışabilir duruma gelinceye veya
yeni meclis seçimi yapılıncaya kadar meclis görevi,
belediye encümeninin memur üyeleri tarafından yürütülür.
Huzur ve İzin Hakkı
 Madde 32- Meclis başkan ve üyelerine, meclis ve komisyon
toplantılarına katıldıkları her gün için, 39 uncu madde uyarınca
belediye başkanına ödenmekte olan aylık brüt ödeneğin
günlük tutarının üçte birini geçmemek üzere meclis
tarafından belirlenecek miktarda huzur hakkı ödenir. Huzur
hakkı ödenecek gün sayısı, 20, 24 ve 25 inci maddelerde belirtilen
toplantı günü sayısından fazla olamaz ve meclis üyelerine aynı
gün için birden fazla huzur hakkı ödenemez.
 Meclis üyeleri hastalıkları süresince izinli sayılır. Ayrıca mazeretleri
durumunda, bir yıl içindeki toplantı süresinin yarısını aşmamak
şartıyla istekleri üzerine meclis tarafından izin verilebilir.
 Madde
20:
Bütçe 20,
diğer toplantılar 5 gün.
 Madde 24: İmar Komisyonu 10 iş günü, diğer komisyonlar
5 iş günü.
 Madde
25:
Denetim komisyonu kırk beş işgünü.
Belediye Başkan Vekili Seçmek
 Belediye başkanı izin, hastalık veya başka bir sebeple
görev başında bulunmadığı hâllerde, bu süre içinde
kendisine vekâlet etmek üzere, belediye meclisi üyeleri
arasından birini başkan vekili olarak görevlendirir.
 Ancak
başkanın
görevden
uzaklaştırılması,
tutuklanması veya seçim dönemini aşmayacak biçimde
kamu
hizmetinden
yasaklama
cezası
alması
durumunda belediye meclisi kendi üyeleri arasından bir
başkan vekili seçer.
Meclis toplantısına başkanlık
 Belediye başkanının izin, hastalık veya görevli
olarak belde dışına çıkması sebebiyle görevi
başında bulunmadığı durumlarda belediye
başkan
vekili
istediği
takdirde
meclis
toplantılarına başkanlık edebilirimi ? Yoksa meclis
başkan vekilimi başkanlık edecektir ?
Sözleşmeli Personelin Ücretini Belirlemek
 5393
sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine göre,
belediyede tam ve kısmi zamanlı çalışacak olan
sözleşmeli personelin ücreti belediye meclisi kararıyla
belirlenir.
 Belediye meclisinin yetkisi sadece sözleşmeli personelin
ücretinin belirmesiyle sınırlı bir yetki olup, sözleşmeli
personel istihdam edilmesi veya edilmemesine yönelik
bir yetkisi bulunmamaktadır.
Başkan Yardımcısının Ödeneğini Belirlemek
 Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan
belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın;
belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde,
• nüfusu 50.000'e kadar olan belediyelerde bir,
• nüfusu 50.001–200.000 arasında olan belediyelerde iki,
• nüfusu 200.001–500.000 arasında olan belediyelerde üç,
• nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört,
belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak
görevlendirebilir.
 Bu
şekilde görevlendirilen meclis üyelerine belediye
başkanına verilen ödeneğin 2/3'ünü aşmamak üzere belediye
meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilir.
Fazla Çalışma Ücreti Belirlemek
 5393 sayılı Kanun’un 51 ve 52’nci maddeleri
hükmüne göre zabıta ve itfaiye personelinin
fazla
mesai
ücreti,
yılı
bütçe
kanununda
belirlenen üst sınırı aşmamak kaydıyla belediye
meclisi kararı ile tespit edilir.
Performans Ölçütlerini Belirlemek
 Belediye yönetimi, belirleyebildiği ölçüde personelin
performans ölçütlerini hazırlayarak belediye meclisi
kararıyla uygulamaya koyabilir.
Örneğin, 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu maddesine
göre memurlara verilen ikramiye bu ölçütlere göre
verilebilir.
Yıllara Yaygın İhale Yapılmasına Karar
Vermek
 5393 sayılı Kanun’un 67’nci maddesine göre belediye meclisinin kararı ile;
park, bahçe, sera, refüj, kaldırım ve havuz bakımı ve tamiri;
• araç kiralama, kontrollük, temizlik, güvenlik ve yemek hizmetleri;
• makine-teçhizat bakım ve onarım işleri;
• bilgisayar sistem ve santralleri ile elektronik bilgi erişim hizmetleri;
• sağlıkla ilgili destek hizmetleri;
• fuar, panayır ve sergi hizmetleri;
• baraj, arıtma ve katı atık tesislerine ilişkin hizmetler;
• kanal bakım ve temizleme, alt yapı ve asfalt yapım ve onarımı, trafik
sinyalizasyon ve aydınlatma bakımı, sayaç okuma ve sayaç sökmetakma işleri ile ilgili hizmetler;
• toplu ulaşım ve taşıma hizmetleri;
• sosyal tesislerin işletilmesi ile ilgili işler,
süresi ilk mahallî idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu
geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.
•
Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Alanlarını İlan
Etmek
 5393 sayılı Kanun’un 73’üncü maddesine göre,
kentsel dönüşüm ve gelişim projelerine konu
olacak alanlar, meclis kararı ile ilân edilir.
Yasak Koymak-1
 5393
sayılı Kanun’un 15’inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinde belediyenin yetkileri arasında
“Kanunların belediyeye verdiği yetki çerçevesinde
yönetmelik çıkarmak, belediye yasakları koymak ve
uygulamak, kanunlarda belirtilen cezaları vermek” yer
almakta,
 Kanun’un 51’inci maddesinde ise, “Belediye zabıtası,
beldede esenlik, huzur, sağlık ve düzenin sağlanmasıyla
görevli olup bu amaçla, belediye meclisi tarafından
alınan ve belediye zabıtası tarafından yerine getirilmesi
gereken emir ve yasaklarla bunlara uymayanlar
hakkında mevzuatta öngörülen ceza ve diğer
yaptırımları uygular.” hükmü bulunmaktadır.
Yasak Koymak-2
 1608 sayılı Kanun’un 1’inci maddesine göre, belediye
meclis ve encümenlerinin kendilerine kanun, nizam ve
talimatnamelerin verdiği vazife ve salahiyet dairesinde
ittihaz ettikleri kararlara muhalif hareket edenlerle
belediye kanun ve nizam ve talimatnamelerinin men
veya emrettiği fiilleri işleyenlere veya yapmayanlara
belediye encümenince Kabahatler Kanunu’nun 32’nci
maddesi hükmüne göre idarî para cezası ve yasaklanan
faaliyetin menine karar verilir.
 Dolayısıyla
5393 sayılı Kanun’un 15 ve 51’inci
maddeleri ile 1608 sayılı Kanun’un 1’inci maddesi
kapsamında belediye meclisi kanunların verdiği yetki
çerçevesinde yasak koyabilir.
Arsa ve Konut Üretimine Ait Yetkileri
 5393 sayılı Kanun’un 69’uncu maddesine dayanılarak
çıkarılan Belediyelerin Arsa, Konut ve İşyeri Üretimi,
Tahsisi, Kiralaması ve Satışına Dair Genel Yönetmeliğin
10’uncu maddesine göre;
• konutlar için inşaata başlama ve yapım süreleri,
• 13’üncü maddesine göre sosyal konutların kira
artışları,
• 17’nci
maddesine göre
satışında vade farkı,
konut
belediye meclisi tarafından belirlenir.
ve
işyerlerinin
Meclise Diğer Mevzuatla Verilen Görev ve
Yetkiler
 Taşıt Alımına İzin Vermek (237 sayılı Taşıt Kanunu)
 Katılma Payı Alınmasına Karar Vermek (2464 sayılı Kanun)
 İlan ve Reklâm Vergisini Taksitlendirmek (2464 sayılı Kanun)
 Yenilenecek Tarihi ve Kültürel Alanları Belirlemek (5366 sayılı Kanun)
 Arsaların Kullanım Amacını Belirlemek (775 sayılı Kanun)
 Gayrimenkul Satış Komisyonuna Üye seçmek (6183 sayılı Kanun)
 Çeltik Mutemet Heyetine Üye Seçmek (3039 sayılı Kanun)
 Çiftçi Mallarını Koruma Meclisine Üye Seçmek (4081 sayılı Kanun)
 Kadastro Komisyonu ve Ekibine Bilirkişi Seçmek (3402 sayılı Kanun)
 Yangın İhtimali Olan Sahaları Belirlemek (7269 sayılı Kanun)
 Tüketici Sorunları Hakem Heyetine Üye Seçmek (4077 sayılı Kanun)
 İşyerlerinde Öğle Dinlenmesini Belirlemek (6301 sayılı Kanun)
 Sosyal Denge Sözleşmesi Yapılmasına Karar Vermek (4688 sayılı Kanun)
Diğer Kuruluşlarla İlişkiler
5393 Say. Kan. Madde 75.- Belediye, belediye
meclisinin kararı üzerine yapacağı anlaşmaya uygun
olarak görev ve sorumluluk alanlarına giren konularda;
a) Mahallî idareler ile diğer kamu kurum ve
kuruluşlarına ait yapım, bakım, onarım ve taşıma
işlerini bedelli veya bedelsiz üstlenebilir veya bu
kuruluşlar ile ortak hizmet projeleri gerçekleştirebilir ve
bu amaçla gerekli kaynak aktarımında bulunabilir. Bu
takdirde iş, işin yapımını üstlenen kuruluşun tâbi
olduğu mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.
b) Mahallî idareler ile merkezî idareye ait aslî görev
ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla gerekli aynî
ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak araç ve personel
temin edebilir.
Diğer Kuruluşlarla İlişkiler
c)
Kamu
kuruluşları,
Kurumu
kamu
niteliğindeki
yararına
çalışan
meslek
dernekler,
özürlü dernek ve vakıfları, Bakanlar Kurulunca
vergi muafiyeti tanınmış vakıflar ve 7.6.2005 tarihli
ve 5362 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkârlar Kanunu
kapsamına giren meslek odaları ile ortak hizmet
projeleri gerçekleştirebilir. Diğer dernek ve vakıflar
ile gerçekleştirilecek ortak hizmet projeleri için
mahallin en büyük mülki idare amirinin izninin
alınması gerekir.
d) Kendilerine ait taşınmazları, aslî görev ve
hizmetlerinde
kullanılmak
üzere
bedelli
veya
bedelsiz olarak mahallî idareler ile diğer kamu
kurum ve kuruluşlarına devredebilir veya süresi
yirmi beş yılı geçmemek üzere tahsis edebilir. Bu
taşınmazlar aynı kuruluşlara kiraya da verilebilir.
Bu taşınmazların, tahsis amacı dışında kullanılması
hâlinde, tahsis işlemi iptal edilir. Tahsis süresi
sonunda,
aynı
mümkündür.
esaslara
göre
yeniden
tahsis
Diğer Kuruluşlarla İlişkiler
 Kamu kurum ve kuruluşlarına belediyeler, bağlı
kuruluşları ve belediye şirketlerince devir veya
tahsis edilen taşınmazlar, kamu konutu ve
sosyal tesis olarak kullanılamaz.
Örneğin; belediye, Yasa’nın 75’inci maddesinin
(a) bendi kapsamında kamuya ait her derecedeki
okulların ve üniversitelerin, sağlık kuruluşlarının,
sosyal hizmet, çevre ve çevre sağlığı, kültür ve
sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve sporla ilgili
kurumlara ait yapım, bakım, onarım ve taşıma
işini bedelli ve bedelsiz üstlenebilir.
Ayni Yardım, Araç ve Personel Temini
 5393 sayılı Yasa’nın 75’inci maddesinin (b) bendine
göre belediye, mahallî idareler ile merkezî idareye ait
aslî görev ve hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla
gerekli aynî ihtiyaçları karşılayabilir, geçici olarak
araç ve personel temin edebilir.
Örneğin belediye, devlete ait okulların ve
sağlık kuruluşlarının kırtasiye veya diğer
demirbaş ihtiyaçlarını karşılayabilir veya bu
kuruluşlara araç ve personel görevlendirebilir.
Belediye encümeni
Madde 33- Belediye encümeni, belediye başkanının başkanlığında;
a) İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyelerde,
belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği
üç üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri
arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden,
b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri
arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, malî hizmetler birim amiri ve
belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak
üzere beş kişiden,
Oluşur.
Belediye başkanının katılamadığı toplantılarda, belediye başkanının
görevlendireceği başkan yardımcısı veya encümen üyesi, encümene başkanlık
eder.
Encümen toplantılarına gündemdeki konularla ilgili olarak ilgili birim
amirleri, belediye başkanı tarafından oy hakkı olmaksızın görüşleri alınmak
üzere çağrılabilir.
Belediye Meclisi Çalışma Yönetmeliği
Madde 20- Meclis, mahalli idareler seçiminden
sonraki ilk toplantısında, üyeleri arasından gizli oyla
Kanunda belirtilen sayıda encümen üyesini seçer.
Seçilen bu üyeler gelecek yılın aynı ayına kadar görev
yapar ve her yıl o ayda encümen seçimleri yenilenir.
Süresi dolan üyeler yeniden seçilebilir.
Encümene üye seçimi nisbî çoğunluk ile yapılır.
Encümenin seçilmiş üyeliklerinde herhangi
bir nedenle boşalma olması halinde, meclisin
yapılacak ilk toplantısının ilk birleşiminde
kalan süreyi tamamlamak üzere yenisi seçilir.
ENCÜMENİN GÖREV VE YETKİLERİ
 Stratejik Planı İncelemek
Encümenin stratejik planı reddetme veya
değiştirme yetkisi bulunmamaktadır. Encümen
stratejik plan üzerindeki değişiklik önerilerini
raporuna yazar ve görüşlerini meclise bildirir.
 Yıllık Çalışma Programını İncelemek
Stratejik plan gibi yıllık çalışma programı da
meclise sunulmadan önce encümen tarafından
incelenir ve encümen görüşünü içerir bir rapor
düzenlenerek meclise sunulur.
 Bütçe ve Kesin Hesabı İncelemek
bütçe ve kesin hesap meclise sunulmadan önce
belediye encümeninde incelenerek encümenin
de görüşünü içerir bir rapor meclise sunulur.
 Kamulaştırma Kararı Almak ve Uygulamak
 5393/34’üncü madde belediye encümenine, yıllık
çalışma programına alınan işlerle ilgili kamulaştırma
kararlarını alma ve uygulama yetkisi verilmiştir.
 2942
sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 5’inci
maddesinde
belediye
yararına
yapılan
kamulaştırmalarda kamu yararı kararının belediye
encümeni tarafından verileceği düzenlenmiştir.
 2942/6’ncı maddesine göre belediye encümeninin
yapacağı kamulaştırma hakkında aldığı kamu yararı
kararı, ilçelerde kaymakamın, il merkezlerinde ise
valinin onayı ile kesinleşmekte ve yürürlüğe
girmektedir.
 Yedek Ödenek ve Harcanması
Yedek ödenek tertibinden diğer tertiplere
aktarmaya, bu amaçla bütçede gerekli tertipler
açmaya, bu tertiplere aktarma yapmaya ve
tertiplerden yapılacak ödemelerin yer ve
esaslarını tespite belediye encümeni yetkilidir.
 Bütçede Aktarma Yapmak
 Mahalli
İdareler
Bütçe
ve
Muhasebe
Yönetmeliğinin 36’ncı maddesine göre, bütçenin
herhangi bir tertibinde bulunan ve o hesap
döneminde
kullanılmayacağı
anlaşılan
ödeneklerden alınarak, ödenek ihtiyacı olan diğer
gider tertiplerine yapılan eklemeye aktarma
denir.
 Bütçede, fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci
düzeyleri
arasındaki
aktarmalar
encümen
kararıyla yapılır.
 Encümenin Ceza Verme Yetkisi
 5393 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinin birinci
fıkrasının (e) bendinde encümenin görevleri
arasında yasalarda öngörülen cezaları vermek
yer almaktadır. Mer’i mevzuatımızda, yasada
belirtilen kurallara aykırı davranan kişilere
encümen kararıyla yine yasalarda belirtilen
miktarlarda ceza verilebilmektedir.
 Ruhsatsız ve Ruhsat Eklerine Aykırı Yapılar
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32 ve 42’nci
maddelerine göre istisnalar hariç ruhsat
alınmadan veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı
yapılması yasaktır. Bu yasaklara aykırı hareket
edenlere
ve
yapılarını
süresi
içerisinde
ruhsatlandırmayan veya ruhsata uygun hale
getirmeyenlere belediye encümenince yıkım ve
para cezası verilir.
 Uyuşmazlıkların Tasfiyesine Karar Vermek
5393 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinin birinci
fıkrasının (f) bendi belediye encümenine vergi,
resim ve harçlar dışında kalan dava konusu olan
belediye
uyuşmazlıklarının
anlaşma
ile
tasfiyesine karar verme yetkisi vermiştir.
Taşınmazların Kiralanmasına Karar Vermek
 Belediye mülkiyetinde ve tasarrufunda bulunan bir
taşınmazın kiraya verilmesi işlemi 2886 sayılı Devlet
İhale Kanunu hükümlerine göre yapılır. 2886 sayılı
Kanun’un 13’üncü maddesine göre belediyelerde
ihale komisyonu belediye encümenidir.
 5393 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinin birinci
fıkrasının (g) bendine göre taşınmazların kiralama
süresi üç yılı geçmiyorsa belediye encümeni kararıyla
kiraya verilmesi mümkündür. Belediye encümeni
ihale kararı almadan önce taşınmazın kira süresini de
belirlemelidir.
İstirahat ve Eğlence Yerlerinin Çalışma
Saatlerini Belirlemek
 5393 sayılı Kanun’un 34’üncü maddesinin birinci
fıkrasının (h) bendi, umuma açık yerlerin açılış ve
kapanış saatlerini belirleme yetkisini belediye
encümenine vermiştir.
Memurlara İkramiye Vermek
 5393 sayılı Kanun’un 49’uncu ve 5216 sayılı
Kanun’un 22’nci maddesi hükmüne göre, sözleşmeli
ve işçi statüsünde çalışanlar hariç belediye
memurlarına, başarı durumlarına göre toplam
memur sayısının yüzde onunu (%10) ve büyükşehir
belediyelerinde 30.000, diğer belediyelerde 20.000
gösterge rakamının Devlet memurlarına uygulanan
aylık katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarı
geçmemek üzere, hastalık ve yıllık izinleri dâhil
olmak üzere, çalıştıkları sürelerle orantılı olarak
encümen kararıyla yılda en fazla iki kez ikramiye
ödenebilmektedir.
 İmar Mevzuatına Göre Tevhit ve İfrazları
Onaylamak,
 Parselasyon Planlarını Onaylamak,
 Dilencilik Gelirinin Kamuya Geçirilmesine
Karar Vermek,
Encümen toplantısı
 Encümen haftada en az bir toplantı yapar,
 Gündemde görüşülecek konu olmasa
bile
edebilmesi
üyelerin gündeme konu teklif
açısından toplantı yapılır,
 Encümen haftanın hangi günü veya günlerinde
ve hangi saatte toplanacağını önceden kendisi
belirler,
 encümen, toplantı gününü önceden belirlemek
suretiyle olağan toplantılarının yanında, acil
durumlarda olağanüstü toplantı da yapabilir.
 Kanun belediye encümenini acil toplantıya
çağırma yetkisini sadece belediye başkanına
vermiştir.
Encümenin toplantı ve karar yeter sayısı
 Encümen üye tam sayısının salt çoğunluğuyla
toplanır,
 Encümenin karar alması için, toplantılara
katılanların salt çoğunluğunun oyu gerekir.
Encümen toplantılarına katılan üyeler çekimser
oy kullanamazlar.
Encümenin gündemi
 Encümenin gündemini belirleme yetkisi belediye
başkanına aittir.
 Encümen üyeleri belediye başkanının uygun
görüşü ile gündem maddesi teklif edebilirler.
Encümen üyelerinin gündem maddesi teklifleri
belediye başkanınca uygun görülmemesi halinde
gündeme alınmaz ve bu konuda müzakere
yapılmaz.
 Belediye başkanı tarafından havale edilmeyen
konular encümende görüşülemez.
 Başkan
tarafından encümene havale edilen
konunun
bir
hafta
içinde
encümende
görüşülmesi ve karara bağlanması zorunludur.
 Kanunda özürsüz olarak toplantılara katılmayan
encümen
üyeleri
öngörülmemiştir.
için
bir
yaptırım
Encümen Üyelerinin Katılamayacağı
Toplantılar
 Encümen
başkan ve üyelerinin, münhasıran
kendileri, ikinci derece dâhil kan ve kayın
hısımları ve evlatlıkları ile ilgili işlerin
görüşüldüğü encümen toplantılarına katılmaları
kısıtlanmıştır.
 Yukarıda
sayılan
encümen
toplantılarına
katılamama hali, toplantıda bulunarak imza
atmama şeklinde de olamaz. Bu hallerde
encümen üyeleri, hiçbir şekilde toplantıya
katılamazlar.
Encümen Üyelerinin Ödenekleri
 5393 sayılı Kanun’un 36’ncı ve 5216 sayılı
Kanun’un 16’ncı maddesi encümen üyelerine
verilecek ödenek miktarını belediye gruplarına
bağlı olarak gösterge rakamına bağlamıştır.
 Encümenin
seçilmiş
üyelerine
kanunlarda
belediye grupları için öngörülen gösterge
rakamlarının cari olan memur maaş katsayısı ile
çarpımı sonucu bulunacak miktarda aylık brüt
ödenek verilir. Encümenin memur üyeleri ise bu
miktarın yarısı kadar aylık ödenek alır.
TEŞEKKÜRLER