Transcript usługi publiczne

WPŁYW USŁUG PUBLICZNYCH
NA ROZWÓJ LOKALNY
warsztaty problemowe
Płock, 11-12 grudnia 2013 r.
DZIEŃ DRUGI
dr Paulina Legutko-Kobus
dr Ewa Jastrzębska
MISJA JST
 JST to organizacje specyficzne, non-profit, ukierunkowane na
misję, którą jest zapewnienie mieszkańcom życia godziwego (tj.
wysokiej jakości)
 Na jakość życia społeczności lokalnej/regionalnej bezpośrednio
przekłada
się
dostępność
(przestrzenna,
ekonomiczna
społeczna) oraz jakość świadczonych usług publicznych
i
ANALIZOWANE W PROJEKCIE
USŁUGI PUBLICZNE
Usługi
edukacyjne
Usługi
kulturalne
Usługi
zdrowotne
Usługi
komunalne
żłobki
biblioteki
podstawowa opieka
zdrowotna
zaopatrzenie w wodę
placówki przedszkolne
koła zainteresowań,
pracownie i zespoły
artystyczne
szkoły podstawowe
kursy
gimnazja
szkoły
ponadgimnazjalne
zajęcia pozaszkolne i
wyrównawcze
ośrodki dokształcania
poradnie
psychologicznopedagogiczne
kino i teatr
opieka nad zabytkami
komunikacja miejska
pediatryczna opieka
zdrowotna
stomatologiczna opieka
zdrowotna
sieć kanalizacyjna
transport autobusowy
i busowy
imprezy kulturalne
wystawy stałe i
czasowe
Usługi
komunikacyjne
specjalistyczna opieka
zdrowotna
mieszkalnictwo
komunalne
diagnostyka
laboratoryjna i
obrazowa
programy
profilaktyczne
gospodarka odpadami
kolej
DOSTĘPNOŚĆ I JAKOŚĆ
USŁUG PUBLICZNYCH – OCENA MIESZKAŃCÓW
 Mieszkańcy powiatu płockiego często korzystają z usług edukacyjnych świadczonych
w mieście Płock, a do głównych wad oferty edukacyjnej w powiecie zaliczają
ograniczoną dostępność (brak oferty i zbyt dużą odległość do placówek) oraz
wysokie koszty
 W przypadku usług kultury, o wyborze takiej usługi poza powiatem decyduje
wygoda korzystania oraz brak interesujących usług w powiecie i większy wybór
poza powiatem - może to świadczyć o tym, że gmin powiatu nie cechuje
komplementarna, lecz konkurencyjna (podobna) oferta usług kultury w tym
zakresie
 Usługi publiczne są generalnie wysoko ocenione przez mieszkańców w powiecie ALE
grupy zagrożone marginalizacją zgłaszają wiele zastrzeżeń co do dostępności
ZADOWOLENIE Z USŁUG PUBLICZNYCH
– OCENA MIESZKAŃCÓW
Syntetyczny wskaźnik zadowolenia mieszkańców z usług zdrowotnych
w powiecie płockim
programy przeciw uzależnieniom
4.2
programy profilaktyczne
4.1
opieka pediatryczna
4.0
opieka stomatologiczna
4.0
opieka specjalistyczna
3.9
podstawowa opieka zdrowotna
3.9
3.8
3.9
3.9
4.0
4.0
4.1
4.1
4.2
4.2
4.3
4.3
POPRAWA DOSTĘPNOŚCI I JAKOŚCI
USŁUG PUBLICZNYCH
 W przypadku usług publicznych szczególne znaczenie ma ich
dostępność (nie tylko przestrzenna, lecz także ekonomiczna i
społeczna)
 Na dostępność tę jst mogą mieć wpływ poprzez rozwój infrastruktury,
zarówno technicznej (drogi i transport zbiorowy, wodociągi i
kanalizacje,
gospodarka
odpadami,
komunalne
budownictwo
mieszkaniowe), jak i społecznej (ochrona zdrowia, oświata i kultura)
 Dostępność infrastruktury, przede wszystkim społecznej, jest jednym
z czynników rozwoju lokalnego, w tym czynników lokalizacji firm czy
budowania kapitału społecznego
USŁUGI PUBLICZNE
JAKO CZYNNIK I BARIERA ROZWOJU
 Usługi publiczne mogą być
czynnikiem,
ale
i
barierą
procesów rozwojowych
Cele
 poprzez drzewo problemów
budowane
wczoraj
wskazywaliśmy
głównie
bariery a dziś będziemy się
zastanawiać
przezwyciężać…
jak
je
Działania
Problem
kluczowy
0D DRZEWA PROBLEMÓW – DO DRZEWA CELÓW
JAK BUDOWAĆ DRZEWO CELÓW
źródło rysunku: Planowanie strategiczne. Poradnik dla administracji, W. Dziemianowicz i inni, s. 126 publikacja dostępna w wersji elektronicznej na stronie
http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/polityka_rozwoju/projekt_zarzadzanie_strategiczne_rozwojem/przydatne_dokumenty/strony/default.aspx
PRACA W GRUPACH: BUDUJEMY DRZEWO CELÓW DLA
USŁUGI PUBLICZNEJ W OBSZARZE KULTURY
 Opierając się na sformułowanym w dniu wczorajszym drzewie
problemów, przystępujemy do wytyczenia celów rozwojowych dla
każdej kategorii usług publicznych
 Na wstępnym etapie prac formułujemy bardzo wiele celów i nie są
one ani uporządkowane pod względem wagi dla procesów
rozwojowych, ani horyzontu czasowego
 W kolejnej fazie pracy porządkujemy i klasyfikujemy cele,
otrzymując drzewo celów
 Pamiętaj:
 unikamy formułowania celów, na które nie mamy wpływu
 wyszukujemy cele wzajemnie sprzeczne i konkurencyjne
– musimy zdecydować które z nich realizujemy
DRZEWO CELÓW DLA USŁUG KULTURY
 Problemowi kluczowemu odpowiada cel główny, który ma doprowadzić do
przezwyciężenia tego problemu
 Cel główny powinien nawiązywać do celów wskazanych w dokumentach
wyższego rzędu
 Cele szczegółowe odpowiadają na przyczyny problemu kluczowego
(pamiętaj – nie powinno ich być zbyt wiele)
 Działania
Wizja, misja
Cel główny
Cele szczegółowe
• Cel 1
• Cel 2
• …..
USŁUGI KULTURY – WYZWANIA I PROBLEMY
CZYNNIKI MIĘKKIE
CZYNNIKI TWARDE
 oferta gmin powiatu w zakresie usług kultury jest bardziej
konkurencyjna niż komplementarna
 niski poziom uczestnictwa w usługach kultury
 malejący wraz z wiekiem i poziomem wykształcenia odsetek osób
korzystających z usług kultury
 brak oferty kursów na terenie powiatu
 duży odsetek mieszkańców korzystający z usług kulturalnych w
mieście Płock, zwłaszcza wyższego rzędu (przewaga komparatywna –
nobilitacja i wygoda)
 brak zaangażowania władz i mieszkańców w rozwijaniu usług kultury
i opieki nad zabytkami
 średnio niższa niż w województwie i kraju liczba osób korzystających
z usług kultury
 ograniczony dostęp do usług kultury grup zagrożonych marginalizacją
(zwłaszcza osób powyżej 65 roku życia i z niskim wykształceniem)
 słaby system informacji o usługach kultury w powiecie
 dysproporcje pomiędzy ilością
książek
i
komputerów
z
dostępem do internetu oraz
aktualizacją
zasobów
w
bibliotekach
w
obrębie
poszczególnych
gmin
oraz
pomiędzy nimi
 luki w sieci infrastruktury
domów i ośrodków kultury,
klubów i świetlic
 brak
infrastruktury
wystawienniczej
 ograniczone środki finansowe
gmin i powiatu na kulturę
(zwłaszcza ochronę zabytków)
USŁUGI PUBLICZNE – WYZWANIA
 Należy pamiętać, iż polityka rozwoju lokalnego zawsze prowadzona
jest w warunkach ograniczonych środków na jej realizację
 Koncepcja
Public
Governance
oraz
rozwoju
zrównoważonego
wyraźnie podkreśla, że planowanie polityki rozwoju w sposób otwarty i
prowadzenie dialogu pozwala zwiększyć skuteczność prowadzonych
działań na rzecz podnoszenia jakości i dostępności usług publicznych
Usługi publiczne świadczone są „dla”
Brak dialogu i dogłębnego poznania potrzeb społeczności lokalnej
prowadzi do kreowania polityki rozwoju ponad głowami obywateli
ZNACZENIE KONSULTACJI
W POLITYCE LOKALNEJ
Na terenie powiatu płockiego tylko pojedyncze gminy prowadzą
konsultacje w sposób sformalizowany, część deklaruje iż nie planuje
ich prowadzić
Ponadto podejmowanie decyzji związanych z konsolidacją usług,
zmianami lub likwidowaniem niektórych placówek bez wcześniejszych
informacji, konsultacji i dialogu prowadzi do lokalnych konfliktów i
niezrozumienia decyzji władz lokalnych
Informacja jest istotna nie tylko do zewnętrznych beneficjentów
procesów rozwoju ale także do liderów lokalnych, w tym formalnych
ZNACZENIE KONSULTACJI
W POLITYCE LOKALNEJ - PRZYKŁADY
Liderzy, w tym głównie formalni, w kwestiach oceny
efektywności,
skuteczności
działań
w
zakresie
usług
publicznych często wybierali odpowiedź Trudno powiedzieć
Poziom zadowolenia mieszkańców z usług edukacyjnych
dla dzieci generalnie maleje wraz ze wzrostem szczebla
edukacji – lokalni liderzy są przeciwnego zdania
NA TYM KOŃCZYMY…
Dziękujemy za udział w warsztatach