Transcript iletişim
İLETİŞİM İLETİŞİM •Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her yolla başkalarına aktarılmasıdır. •Bu sürecin amacı anlaşılmaktır. İletişim Süreci Modeli (Aristo) Mesaj Kaynak Alıcı -Ben onlardan bir şey yapmalarını istiyorum, neden onlar gidip bambaşka şeyler yapıyorlar - Hasta ve yakınlarının söylediklerimi hep yanlış anlamalarını, bir türlü anlamıyorum İ L E T İ Ş İ M Ş E M A S I GÖNDERİCİ Mesaj içeriğini sözlü veya sözsüz olarak kodlayıp hedefe gönderen birimdir. KANAL Mesaj Kodu GÖNDERİCİ ALICI Geribildirim Beden Dili ALICI GÖNDERİCİ Geribildirim KANAL ALICI Kodu alıp çözümleyen birimdir. İletişim Süreci Düşündüğünüz Söylemek istediğiniz Söylediğinizi sandığınız Söylediğiniz Duymak istediği Duyduğu Anladığını Anladığı sandığı İLETİŞİM • Sözsüz İletişim Sözlü İletişim Yazılı İletişim Elektronik İletişim Algılarımız bizi yanıltabilir mi? “SEN DİLİ” . Suçlayıcıdır. . Kusur bulur, yargılayıcı, aşağılayıcı mesajlar taşır. . İşbirliğinden uzaklaştırır. . Savunucu ve düşmanca tavırlara neden olur. . Olumsuzlukları pekiştirir. (inandırır.) . İnsanlar kendilerini kızgın, incinmiş ve değersiz görür . Değişmeye direnç olur. . Kişi önemsenmediğini düşünür. . Kızgınlığı kışkırtır. - Öç almaya hakkım var düşüncesini doğurur. “BEN DİLİ” . Hissedilenleri ifade eder. . İyi niyetle işbirliği çağrısıdır. . Çözüm getirmez, durumu açıklar. . Güven geliştirir. . Suçlamaz, yargılamaz. . Savunmaya itmez. . Paylaşmaya çağrıdır. . Karşıdaki kişide düşünme ve empati yaratır. . Hisler ve kaygılar açıkça dile getirilir. . Hislerin sorumluluğu yüklenilir. . Durum, davranış ve olumsuz duygu belirtilir. . "KİŞİLİGE SALDIRI YOKTUR BEN MESAJLARI SEN MESAJLARI • Kolumun çekiştirilmesinden hoşlanmıyorum • Kapının açık kalması beni rahatsızediyor. • Kes şunu, baş belası • Niçin kapı hep açık • Konuşmaya başlayıp sonunu Getiremeyince Sinirleniyorum • Bu akşam kendimi yorgun hissediyorum, oyunu bir başka akşama erteleyelim. • Çok kabasın her zaman sözümü kesiyorsun • Her zaman aynı şey, bıktım artık.... • Bu kadar kavgacı olduğunu bilmiyordum İletişim Günahları Emretme Tehdit Alaycılık Muğlak dil Dili iyi kullanamama, Ses tonunu ayarlayamama Beden dilini yanlış, yetersiz ya da abartılı kullanma Bilgileri gizleme Konudan kaçınma DİNLEME Dinleme bir sanattır, gerçek dinleme konuşmaktan daha zordur, gayret ve disiplin gerektirir Neden dinlemiyoruz? • Seçici dinleme • Düşünme hızı • İlgi eksikliği • İnanç ve davranışlar • Konuşmacıya tepkiler • Önyargılarımız • Sözcükler • Fiziksel engeller “Doğuştan iyi dinleyici olanların sayısı azdır. İyi bir dinleyici olabilmek için; bilinçli bir çaba ve yeni beceriler öğrenmek gereklidir.” Doğan Cüceloğlu EMPATİ Serçe masalında empati Göğsü kınalı serçe, gök gürlemesinden çok korkar, “gök gürlediğinde kırk kantar yağım eriyor” dermiş. Bir gün birisi demiş ki; “Sen kendin beş dirhem gelmezken nasıl oluyor da kırk kantar yağın eriyor?” Bunun üzerine serçe şöyle karşılık vermiş: “Herkesin dirhemi de kantarı da kendine göre” Her insanın, hatta her canlının olaylara kendine özgü bir bakış açısı vardır. Dışarıdan bakarak bunu göremeyiz. Kendimizi karşımızdakinin yerine koyup olaylara onun gözüyle bakabilirsek onun duygularını, düşüncelerini anlayabiliriz. (Üstün Dökmen’den) Empati nedir? Kişinin kendisini diğerinin yerine koyarak ne hissettiğini anlamaya çalışmasıdır. Kişinin, diğerinin duygularının yoğunluğunu ve anlatımını algılama ve anlama yeteneğidir. Empati Temel iki fiil söz konusudur : Yansıtma; Diğer kişinin yaşadıklarını ve deneyimlediklerini ona göre geri bildirme, Kabul Etme; Diğer kişinin yaşadığını onaylamak, Empati ne değildir? Empati karşımızdaki ile özdeşleşmek, ona benzemek, sempati duymak değil; onun bakış tarzını yakalamaya çalışma çabasıdır. “Bir anlaşmazlık olduğunda, muhatabınızın ayakkabılarını giyerek soruna bakın!” Kızılderili atasözü Beden Dili Beden dili duygu ve düşüncelerimizin yansımasıdır. İnsanların yüzyüze kurdukları ilişkide, kelimeler %10, ses tonu %30, beden dili %60 önem taşır. Ses Tonu, Şiddet ve Konuşmanın Akıcılığı İnsanlar arası ilişkilerde yaşanan en küçük gerginlik, kendini önce ses tonuyla ortaya koyar. Büyük çoğunlukla gündelik ilişlilerde canlı, neşeli, enerjik bir ses tonu, insanlar üzerinde olumlu etki bırakır. Her pozisyon kendine özgü vücut duruşu ile ayırt edilebilir: • İLGÎLÎ: Öne eğilmiş, vücut, kollar ve eller açık • İSTEKLİ: Bacaklar açık, ayaklar sandalyenin altında, parmak uçlarında, öne eğilmiş • ANLAŞMAYA HAZIR: Toparlanır, eller düz olarak masada • DİNLEME: Baş eğik, göz teması, kafa sallama ve sık göz kırpma var • DEĞERLENDİRME: Kalem ısırma, çene elleme, yukarı ve sağa bakma, bacaklar çaprazlanmış Her pozisyon kendine özgü vücut duruşu ile ayırt edilebilir: • DİKKATLİ: (ayakta) Eller arkada, gülümseme, ayaklar açık • SIKILMIŞ: Boşluğa bakmak, yerine yığılmış, çiziktirmek, ayak ya da bacak sallamak • BIRAK GİDEYİM: Ayaklar kapıya doğru, etrafına bakmak, ceketini düğmelemek • DEFANSİF: (ayakta) Ayaklar içeriye dönük, eller kenetlenmiş Her pozisyon kendine özgü vücut duruşu ile ayırt edilebilir: • REDDEDİCİ: Oturmuş, arkaya kaymış, kollar ve bacaklar çapraz, baş önde, kaşlar çatık • BIRAK KONUŞAYIM: Parmakla vurmak, ayak sallamak, dik dik bakmak • AGRESİF: Öne eğik, parmakla göstermek, yumruk sıkmak • MEYDAN OKUMA: (ayakta) Eller kalçalarda, kaşlar çatık