Transcript สถานภาพการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย

167306
Gems and Jewelry
Electronic Commerce
บทที่ 1
แนะนำพำณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์
อ.ธำรำรั ตน์ พวงสุวรรณ
[email protected]
Outline
•
•
•
•
•
•
•
•
วิวฒ
ั นาการของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
นิยามพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
ลักษณะของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
เปรี ยบเทียบวงจรการค้ าแบบเดิมและวงจรการค้ าอิเล็กทรอนิกส์
ข้ อดีและอุปสรรคของการทาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
แนวโน้ มการใช้ งานอินเทอร์ เน็ตในประเทศไทย
ลักษณะพิเศษของการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
สถานภาพการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ในประเทศไทย
ควำมเป็ นมำของพำณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
- EFT (Electronic Funds Transfer) (ปี พ.ศ. 2513)
- EDI (Electronic Data Interchange)
- Internet (ปี พ.ศ. 2533)
EDI (Electronic Data Interchange)
• เป็ นเทคโนโลยีที่ใช้ คอมพิวเตอร์ ในการรับ-ส่งเอกสารจากหน่วยงานหนึง่ ไปยัง
อีกหน่วยงานหนึง่
• โดยส่งผ่านเครื อข่าย เช่น โทรศัพท์ สายเคเบิล ดาวเทียม เป็ นต้ น แทนการส่ง
เอกสารโดยพนักงานส่งสารหรื อไปรษณีย์
• ต้ องใช้ รูปแบบของเอกสารที่เป็ นมาตรฐานเพื่อให้ หน่วยงานทางธุรกิจหรื อ
องค์กรต่างๆ สามารถสื่อสารได้ อย่างมีประสิทธิภาพ
• มาตรฐานของ EDI ในประเทศไทยถูกกาหนดโดยกรมศุลกำกร ซึง่ เป็ น
หน่วยงานแรกที่นาระบบนี ้มาใช้ งาน
• มำตรฐำน EDIFACT (Electronic Data Interchange for Administration,
Commerce and Transport)
ประโยชน์ ของกำรใช้ EDI
• ลดค่าใช้ จ่ายด้ านการจัดส่งเอกสาร
• ลดเวลาทางานในการป้อนข้ อมูล ทาให้ ข้อมูลมีความถูกต้ องและลด
ข้ อผิดพลาดจากการป้อนข้ อมูลที่ซ ้าซ้ อน
• เพิ่มความรวดเร็วในการติดต่อสื่อสาร
• ลดค่าใช้ จ่ายและภาระงานด้ านเอกสาร
• แก้ ปัญหาอุปสรรคทางภูมิศาสตร์ และเวลา
Internet
• ยุคพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ เพียงมีแค่คอมพิวเตอร์ ที่ตอ่ กับ
อินเทอร์ เน็ต
• ก็สามารถร่วมกระบวนการค้ า อิเล็กทรอนิกส์ได้ ทนั ที
• ใช้ เพียงเว็บบราวเซอร์ ในการเลือกซื ้อสินค้ า สัง่ ซื ้อและรับชาระ
เงิน
นิยามพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• คำจำกัดควำมจำกหน่ วยงำน
– กรมส่ งเสริมกำรส่ งออก กระทรวงพำณิชย์ ระบุวา่ พาณิชย์
อิเล็กทรอนิกส์ หมายถึง การดาเนินธุรกิจทุกรูปแบบที่เกี่ยวข้ องกับ
การซื ้อขายสินค้ าและบริการผ่าน และระบบสื่อสารโทรคมนาคม
หรื อสื่ออิเล็กทรอนิกส์
– องค์ กรกำรค้ ำโลก ให้ คาจากัดความไว้ วา่ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
หมายถึง การผลิต การกระจาย การตลาด การขาย หรื อการขนส่ง
ผลิตภัณฑ์และบริการโดยใช้ สื่ออิเล็กทรอนิกส์
นิยามพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• คำจำกัดควำมจำกนักวิชำกำร
– Turban et al. (2012:4) กล่าวว่า พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ คือ กระบวนการซื ้อ
ขาย แลกเปลี่ยนสินค้ า บริการ และ/หรื อข้ อมูลผ่านเครื อข่ายคอมพิวเตอร์ โดย
ส่วนใหญ่ผ่านอินเทอร์ เน็ตและอินทราเน็ต
– Laudon and Traver (2007: 10) กล่าวว่า พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์หมายถึง
เฉพาะธุรกรรมที่เกี่ยวกับการแลกเปลี่ยนสิ่งมีคา่ เช่น เงิน ระหว่างองค์กรหรื อ
บุคคลเพื่อให้ ได้ มาซึง่ สินค้ าหรื อบริการเท่านัน้ ส่วนธุรกรรมออนไลน์ที่เกิดขึ ้น
ภายในบริษัท จะเรี ยกว่า Electronic Business
ลักษณะของการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• Laudon and Traver (2007:12-16) และ Roberts (2003:7-8) กล่าวถึง
ลักษณะของการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ไว้ ดงั นี ้
1. สามารถทาการซื ้อขายได้ ทกุ ที่และตลอดเวลา
2. สามารถเข้ าถึงได้ ทวั่ โลก
3. มีความเป็ นมาตรฐานในระดับสากล
4. สามารถให้ ข้อมูลที่มีความซับซ้ อนและมีรายละเอียด
5. ความสามารถในการสื่อสารโต้ ตอบสองทาง
6. ทาให้ ข้อมูลมีจานวนมากขึ ้นและมีคณ
ุ ภาพสูงขึ ้น
7. สามารถสื่อสารหรื อเสนอสินค้ าหรื อบริ การได้ แบบรายบุคคล
รูปแบบการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• การพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ แบบสมบูรณ์ (Pure Ecommerce)
–ใช้ ดิจิตอลในทุก ๆ ขันตอนของการด
้
าเนินธุรกิจ
• การพาณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์ แบบบางส่ วน (Partial Ecommerce)
–ผสมผสานของทังส่
้ วนที่เป็ นดิจิตอลและที่ไม่เป็ นดิจิตอล
วงจรการทาการค้าแบบเดิม
- ผู้บริโภคมีความต้ องการสินค้ า
- บริษัทผลิตสินค้ าเพื่อสนองความต้ องการของผู้บริโภค
- การโฆษณาขายสินค้ าให้ ผ้ บู ริโภคทราบ
- จัดเตรี ยมส่งสินค้ าไปตามสถานที่ ๆ ผู้บริโภคสามารถหาซื ้อได้ สะดวก
- จัดทีมงานคอยดูแลบริการและแก้ ปัญหาที่อาจเกิดขึ ้น
- เงินที่ขายสินค้ าได้ วนกลับเข้ าสูบ่ ริษัท
*** บริการหลังการขายมีความสาคัญ? *****
วงจรของระบบการค้าอิเล็กทรอนิกส์
กำรขำยซำ้
เข้ ำหำข้ อมูล
- ค้ นหา
ลูกค้ ำ
กำรสั่งซือ้ สินค้ ำออนไลน์
โฆษณำออนไลน์
สั่งซือ้ โดยทั่วไป
กำรกระจำยสินค้ ำ
- ส่ งทางออนไลน์ (For soft goods)
- ส่ งทางทั่วไป (For hard goods)
กำรบริกำรลูกค้ ำ
ทำงอิเล็กทรอนิกส์
ข้อแตกต่างระหว่างการทาธุรกิจทัว่ ไปกับ
การพาณิ ชย์อิเล็กทรอนิกส์
- การเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผล
- การตอบสนองเพื่อการแข่งขัน
- การให้ บริการได้ ตลอด 24 ชัว่ โมง
- การควบคุมและปฏิสมั พันธ์ได้ ด้วยตนเอง
- การสร้ างร้ านค้ าเสมือนจริง
- การติดตามพฤติกรรมของผู้บริโภค
- โครงข่ายเศรฐกิจ
- การส่งเสริมภาพลักษณ์อนั ดี
ข้ อดีของพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• สามารถตัดปั ญหายุง่ ยากในเรื่ องของการต่อรองราคาและตัดปั ญหาเกี่ยวกับนายหน้ า
• ข้ อมูลของลูกค้ าจะถูกเก็บไว้ ใน E-Mail บุคคลอื่นไม่สามารถเปิ ดอ่านได้ นอกจากผู้จดั
จาหน่ายเท่านัน้
• เพิ่มมูลค่า และประสิทธิภาพทางธุรกิจ และเปิ ดโอกาสให้ ผ้ ขู ายขนาดกลางและขนาด
เล็ก มีโอกาสเข้ าสูต่ ลาดได้ มากขึ ้น และผู้บริโภคก็มีทางเลือกมากขึ ้น
• ผู้ซื ้อสามารถค้ นหาข้ อมูลหรื อข่าวสารเกี่ยวกับสินค้ าและบริการต่างๆทัว่ โลกอย่างรวดเร็ว
• ได้ แลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับสินค้ าหรื อบริ การกับผู้ซื ้อรายอื่น
• ในกรณีที่เป็ นการสัง่ ซื ้อแบบ Digital Form จะสามารถส่งข้ อมูลผ่าน Internet ได้ ทนั ที
• ผู้ขายสามารถโฆษณาขายสินค้ าหรื อบริการไปยังลูกค้ าทัว่ โลกได้ ตลอด 24 ชัว่ โมง ทาให้
ประหยัดค่าใช้ จ่ายในการโฆษณา
• สามารถลดค่าใช้ จ่ายในการดาเนินงานอื่นๆ
ผู้ได้ รับประโยชน์ จากพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
ทีม่ า http://202.28.94.55/web/322161/2551/001/g18/E-commerce%20web/page/index12.html
อุปสรรคของการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์
• ผู้ซื ้อไม่มนั่ ใจเรื่ องการเก็บรักษาความลับทางธุรกิจ ข้ อมูลส่วนบุคคล
• สินค้ าที่ขายบนออนไลน์ไม่สามารถจับต้ องได้ ทาให้ ไม่สามารถรับรู้ถึงคุณภาพ
• ข้ อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์สามารถทาสาเนาหรื อดัดแปลงหรื อสร้ างขึ ้นใหม่ได้ ง่ายกว่าเอกสารที่
เป็ นกระดาษ
• ผู้ขายไม่มนั่ ใจว่าลูกค้ ามีตวั ตนอยู่จริ ง จะเป็ นบุคคลเดียวกับที่แจ้ งสัง่ ซื ้อสินค้ าหรื อไม่
• ปั ญหาความยากจน ความด้ อยโอกาสและขาดความรู้ทางเทคโนโลยี รวมทังขาดเครื
้
อข่ายการ
สื่อสาร
• ประเด็นเชิงนโยบายที่รัฐบาลต้ องเข้ ามากาหนดมาตรการ เพื่อให้ ความคุ้มครองกับผู้ซื ้อและ
ผู้ขาย ขณะเดียวกันมาตรการในเรื่ องระเบียบที่จะกาหนดขึ ้นต้ องไม่ขดั ขวางการพัฒนา
เทคโนโลยี
ความสาคัญของพาณิ ชย์อิเล็กทรอนิกส์
• เนื่องมาจากอัตราการเติบโตของการใช้ อินเตอร์ เน็ตและการเพิ่มขึ ้นของ
เว็บไซต์ทางธุรกิจที่มีอย่างต่อเนื่อง
• ทาให้ การประกอบธุรกิจโดยเฉพาะธุรกิจบนอินเตอร์ เน็ตเป็ นช่องทาง
การตลาดขนาดใหญ่ของโลกไร้ พรมแดน
• สามารถเข้ าถึงกลุม่ ผู้บริโภคเป้าหมายได้ โดยตรงอย่างรวดเร็ว ไร้
ขีดจากัดของเรื่ องเวลาและสถานที่ การแข่งขันทางการค้ าเสรีและ
ระหว่างประเทศที่ต้องแข่งขันและชิงความได้ เปรี ยบกันที่ “ความเร็ว”
แนวโน้ มการใช้ อนิ เทอร์ เน็ตในประเทศไทย
ข้ อมูลจำกบริษัท ศูนย์ วิจัยนวัตกรรมอินเทอร์ เน็ตไทย จำกัด ซึ่งเป็ นผู้ให้ บริกำรตรวจสอบและ
ประมวลผลสถิตกิ ำรเยี่ยมชมเว็บไซต์ ประเทศไทย (Truehits.net ทรู ฮติ )
แนวโน้ มการใช้ อนิ เทอร์ เน็ตในประเทศไทย
• ประเทศไทยมีอตั ราการเติบโตของประชากรอินเทอร์ เน็ตเฉลี่ยสูง
ถึง 26.77% เมื่อเทียบกับปี 2010
• จานวนประชากรอินเทอร์ เน็ตออนไลน์ เฉลี่ยแต่ละวันประมาณ 6 ล้ าน
คน เป็ นผู้ที่อยูใ่ นต่างประเทศ 4 แสน 4 หมื่นคน
• เดือนสิงหาคม 2554 เป็ นเดือนที่มีประชากรอินเทอร์ เน็ตออนไลน์ใน
ประเทศไทยสูงสุด 25,090,390 คน
• ในปี 2011 จานวนประชากรบนอินเทอร์ เน็ตของประเทศไทยทะลุ 25
ล้ านคนแล้ ว
แนวโน้ มการใช้ อนิ เทอร์ เน็ตในประเทศไทย
• พัฒนาการใช้ อินเทอร์ เน็ตในประเทศไทยยังค่อนข้ างช้ า
• และอาจจะเป็ นอุปสรรคต่อการขยายตัวของพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
• ในทางกลับกันก็เป็ นโอกาสที่เปิ ดกว้ างสาหรับคนที่สนใจทาธุรกิจการค้ า
ออนไลน์เพราะอนาคตยังมีโอกาสในการเจริญเติบโตสูง
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
• สานักงานสถิติแห่งชาติ ได้ จดั ทาผลการสารวจสถานภาพการพาณิชย์
อิเล็กทรอนิกส์ในปี 2554 โดยรวบรวมผ่านแบบสอบถาม จากจานวน
ตัวอย่างทังสิ
้ ้น 1,841 ราย พบข้ อมูลในส่วนต่าง ๆ ดังนี ้
– ลักษณะทัว่ ไปของธุรกิจ
– ผลประกอบการ
– วิธีการดาเนินธุรกิจ
– รูปแบบการชาระเงิน
– การรักษาความปลอดภัย
– ความคิดเห็นต่อการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ลักษณะทั่วไปของธุรกิจ
• ธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ของไทยมีสดั ส่วนของธุรกิจขนาดเล็ก
(มีคนทางานไม่เกิน 5 คน) มากที่สดุ คือ ร้ อยละ 68.5
• ร้ อยละ 73.3 เป็ นธุรกิจที่ขายให้ ผ้ บู ริ โภค
• ประเภทอุตสาหกรรมที่นิยมในการค้ าออนไลน์ คือ แฟชัน่ เครื่ องแต่งกาย อัญ
มณีและเครื่ องประดับ
• ระยะเวลาการทาธุรกิจ ประมาณ 1 ใน 3 (ร้ อยละ 35.3) ดาเนินกิจการมาไม่
เกิน 1 ปี
• ประมาณร้ อยละ 54.6 ของธุรกิ จ e-Commerce ทังหมด
้
ขายสินค้ า
และบริ การผ่านอิเล็กทรอนิกส์และมีหน้ าร้ าน
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ลักษณะทั่วไปของธุรกิจ
– ขนาดธุรกิจ
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ลักษณะทั่วไปของธุรกิจ
– ประเภทอุตสาหกรรม
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ลักษณะทั่วไปของธุรกิจ
– ระยะเวลาการทาธุรกิจ
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ลักษณะทั่วไปของธุรกิจ
– ลักษณะการขายสินค้ าและบริการ
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ผลการประกอบการ
– ธุรกิจ e-Commerce มียอดขายผ่านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ทงสิ
ั ้ ้น
ประมาณ 608,587 ล้ านบาท โดยเป็ นยอดขายมากที่สดุ อยูใ่ นรูปแบบ
การค้ าขายระหว่างองค์กรกับภาครัฐ มีมลู ค่าอยูท่ ี่ 272,295 ล้ านบาท
(ร้ อยละ 44.7)
– การรับคาสัง่ ซื ้อสินค้ า/บริการผ่านอินเทอร์ เน็ต พบว่า ธุรกิจ eCommerce ประมาณร้ อยละ 42.3 รับคาสัง่ ซื ้อโดยเฉลี่ย 1-5 ครัง้ ต่อ
เดือน
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
วิธีการดาเนินธุรกิจ
– การส่ งเสริมการตลาดและประชาสัมพันธ์ ธุรกิจ
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
วิธีการดาเนินธุรกิจ
– การส่ งเสริมการตลาดและประชาสัมพันธ์ ธุรกิจ
• รูปแบบการประชาสัมพันธ์ ทางออนไลน์ นิยมใช้ มากที่สุด คือ
การโฆษณาทางอีเมล์ และโฆษณาผ่ านแบนเนอร์ บนเว็บไซต์
ต่ างๆ (ร้ อยละ 48.5)
• รองลงมาเป็ นประชาสัมพันธ์ ผ่านสื่อสังคมออนไลน์ เช่ น
Facebook Twitter เป็ นต้ น
• โฆษณาทาง Search Engine และโฆษณาผ่ านเว็บบอร์ ดตาม
เว็บไซต์ ต่าง ๆ (ร้ อยละ 29.3 ร้ อยละ 20.6 และร้ อยละ 17.1
ตามลาดับ)
• ส่ วนออฟไลน์ ส่ วนใหญ่ จะอยู่ในรู ปแบบของแผ่ นพับ/โบรชัวร์ /นามบัตร
มากที่สุด (ร้ อยละ 68.5)
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
รูปแบบการชาระเงิน
• บริการการชาระเงินแบบออนไลน์ที่ธุรกิจส่วนใหญ่ เปิ ดให้ บริการมาก
ที่สดุ คือ การชาระเงินผ่านระบบ e-Banking/ATM (ร้ อยละ 77.4)
• รองลงมาเป็ นการชาระเงินผ่านบัตรเครดิต (ร้ อยละ 48.6)
• การชาระเงินผ่านผู้ให้ บริการกลาง (ร้ อยละ 27.1)
• ในขณะที่การชาระแบบออฟไลน์ที่ธุรกิจส่วนใหญ่ ใช้ กนั มากที่สดุ คือ
การโอนเงินผ่านบัญชีธนาคาร (ร้ อยละ 79.7)
• รองลงมาเป็ นการชาระกับพนักงานโดยตรง (ร้ อยละ 50.4)
• โอนเงินทางไปรษณีย์ (ร้ อยละ 16.3)
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
การรักษาความปลอดภัย
•
•
•
•
ร้ อยละ43.0 มีการใช้ นโยบายความปลอดภัย (Security Policy)
ร้ อยละ 38.9 มีการใช้ เทคโนโลยีเข้ ารหัส เช่น SSL (https://)
ร้ อยละ 31.2 มีการใช้ เทคโนโลยี Captcha
ใบรับรองอิเล็กทรอนิกส์มีร้อยละ 11.0
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ควำมคิดเห็นต่ อพำณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ด้ ำนพฤติกรรมลูกค้ ำ
สถานภาพการพาณิชย์ อเิ ล็กทรอนิกส์ ในประเทศไทย
ควำมคิดเห็นต่ อพำณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์ ด้ ำนปั ญหำอุปสรรค
คาถาม
• ผู้เรี ยนเคยเกี่ยวข้ องกับการทาพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์อย่างไรบ้ าง
• ผู้เรี ยนเคยซื ้อสินค้ าผ่านอินเทอร์ เน็ตหรื อไม่ บ่อยแค่ไหน ส่วนใหญ่ซื ้อ
สินค้ าประเภทใด ถ้ าไม่เคยคิดว่าถ้ ามีโอกาสจะเลือกซื ้อสินค้ าประเภท
ใดผ่านช่องทางนี ้ เพราะเหตุใด
• หากผู้เรี ยนเคยซื ้อสินค้ าผ่านอินเทอร์ เน็ต รู้สกึ พึงพอใจต่อการซื ้อสินค้ า
ผ่านอินเทอร์ เน็ตมากน้ อยแค่ไหน เพราะอะไร
• ผู้เรี ยนมีความคิดเห็นอย่างไรต่อการซื ้อสินค้ าผ่านอินเทอร์ เน็ตใน
ปั จจุบนั