Transcript อุดมศึกษาในทศวรรษหน้า โดย ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรี

อุดมศึกษาในทศวรรษหน้ า
โดย
ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้ าน
I
สภาพการณ์
เศรษฐกิจและ
สั งคมของ
ประชาคมโลก
ในทศวรรษหน้ า
1
มีการเปลีย่ นแปลงอย่ างรวดเร็ว (CHANGE)
โลกาภิวตั น์ (GLOBALIZATION)
ความเป็ นสากล ความเป็ นนานาชาติ
(INTERNATIONALIZATION) และ
การรวมกลุ่มประเทศเป็ นประชาคม
เป็ นสั งคมฐานความรู้ (KNOWLEDGE
BASED SOCIETY)
ใช้ ความรู้ และนวัตกรรม
(INNOVATION) เป็ นปัจจัยสาคัญของ
การเปลีย่ นแปลง
I
สภาพการณ์
เศรษฐกิจและ
สั งคมของ
ประชาคมโลก
ในทศวรรษหน้ า
(ต่ อ)
เป็ นสั งคมข่ าวสาร (INFORMATION SOCIETY)
เทคโนโลยีสารสนเทศ (INFORMATION
TECHNOLOGY) ช่ วยให้ โลกไร้ พรมแดน
(BORDERLESS WORLD)
เป็ นสั งคมแห่ งการเรี ย นรู้ (LEARNING
SOCIETY) ตลอดชี วิต ทั้งในระบบ นอก
ระบบ และตามอัธยาศัย
เ ป็ น สั ง ค ม ที่ มี ก า ร แ ข่ ง ขั น สู ง
(COMPETITION) ต้ องก้ าวมั่น ทันโลก แข่ งขันได้
2
II
ปัจจัยทีม่ ี
ผลกระทบต่ อ
การอุดมศึกษา
ในปัจจุบันและ
อนาคต
3
มีการเปลีย่ นแปลง
ที่รวดเร็ว
(CHANGE)
ในประชาคมโลก
การแข่ งขันที่เข้ มข้ น
(COMPETITION)
ทุกสั งคมต้ องการ “การอุดมศึกษา” เพือ่ พัฒนาคนให้
เป็ นพลเมืองดี มีอาชีพการงาน เป็ นกลไกขับเคลือ่ น
การพัฒนาสั งคมให้ เจริญก้าวหน้ า
III
การอุดมศึกษา
กับสั งคม
4
คุณภาพของคน เป็ นผลทีเ่ กิดจากการศึกษาทีม่ ี
คุณภาพในทุกระดับและประเภท เพือ่ ให้ สังคม
พึง่ ตนเองได้ พัฒนาได้ และแข่ งขันได้
การศึกษาโดยเฉพาะอย่ างยิง่ “การอุดมศึกษา” จึงเป็ น
ปัจจัยสาคัญของการพัฒนา ด้ วยการ “สร้ างคน” และ
“สร้ างความรู้ ” สู่ ความเป็ นเลิศ เพือ่ เป็ นปัจจัยและ
กลไกของการพัฒนาเศรษฐกิจและสั งคมของประเทศ
ในยุคโลกาภิวัฒน์
IV
ผลการจัด
อุดมศึกษาใน
ประเทศไทยใน
ระยะทีผ่ ่ านมา
ประเมินตาม
นโยบายและ
การตอบสนอง
ความต้ องการ
ของรัฐและ
เอกชน
สาเร็จเชิง การขยายโอกาสให้ เป็ น
ปริมาณใน การศึกษาเพือ่ มวลชน
ระดับสู ง (MASSFICATION)
สาเร็จเชิงคุณภาพ
และการตอบสนอง
ความต้ องการ
ของรัฐและเอกชน
ในระดับปานกลาง
และระดับต่า
ทาให้ ประเทศไทยมี
ความสามารถในการแข่ งขันต่า
5
บัณฑิต
การวิจัยและ
นวัตกรรม
การขาดแคลน
กาลังคนด้ าน
ช่ างฝี มือ
วิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี
V
หลักฐานเชิงประจักษ์
ด้ านการขยายโอกาส
อุดมศึกษาสู่ มวลชน
6
การเพิม่ จานวนสถาบันอุดมศึกษา
การเพิม่ จานวนนักศึกษา
ระดับอุดมศึกษา
(ร้ อยละต่ อประชากรวัยอุดมศึกษา)
จำนวนสถำบันอุดมศึกษำในประเทศไทย
เพิ่มขึ ้น
33 แห่ง
84.6%
80
72
70
60
50
39
38
40
เพิ่มขึ ้น
5 แห่ง
18.5%
เพิ่มขึ ้น
2 แห่ง
5.3%
40
เพิ่มขึ ้น
20 แห่ง
100%
32
30
27
เพิ่มขึ ้น
8 แห่ง
800%
20
20
9
10
1
0
ก่อน พ.ศ.2542 :105 แห่ ง
มหาวิทยาลัยของรัฐ
7
วิทยาลัยครู/มหาวิทยาลัยราชภัฎ
สถาบัน/มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล
:173 แห่ ง
หลัง พ.ศ.2542 เพิ่มขึน้ 68 แห่ ง 64.8%
วิทยาลัยชุมชน
สถาบันอุดมศึกษาเอกชน
จานวนสถาบันอุดมศึกษาในประเทศไทย
ช่ วงเวลำ
มหำวิทยำลัยของ
รั ฐ
ก่ อน
พ.ศ.2542
หลัง
พ.ศ.2542
เพิ่มขึน้
27
38
1
32
40
9
20
72 173
5
18.5
2
5.3
8
800.0
20
100.0
33 68
84.6 64.8
เพิ่มขึน้ ร้ อยละ
8
วิทยำลัยครู
หรื อ
มหำวิทยำลัย
รำชภัฎ
สถำบัน/
มหำวิทยำลัย
เทคโนโลยี
รำชมงคล
วิทยำลัย
ชุมชน
-
สถำบันอุดมศึกษำ
เอกชน
รวม
39 105
ร้ อยละของนักศึกษำต่ อประชำกรวัยอุดมศึกษำ
6.00
5.50
5.40
5.34
5.38
5.39
5.37
5.34
5.29
5.20
5.09
5.00
4.97
4.85
4.75
4.73
4.69
2.50
2.43
2.40
ล้ ำนคน
4.00
3.00
2.09
2.00
1.81
2.15
2.20
2.25
2.36
2.34
2.50
2.43
2.42
2.43
1.90
1.00
32.9% 35.2% 39.1% 40.0% 40.8% 41.9% 44.2% 48.1% 48.1% 47.7% 48.6% 50.1% 52.6% 51.4% 51.2%
0.00
2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556
พุทธศักรำช
9
ประชำกรวัยเรี ยนอุดมศึกษำ
นักศึกษำระดับอุดมศึกษำ
ร้ อยละของนักศึกษำ/
ประชำกรวัยอุดมศึกษำ
ล้ ำนคน
5.50
5.40
5.34
5.38
5.39
5.37
5.34
5.29
5.20
5.09
4.97
4.85
4.75
4.73
4.69
ล้ ำนคน
1.81
1.90
2.09
2.15
2.20
2.25
2.36
2.34
2.50
2.43
2.42
2.43
2.50
2.43
2.40
ร้ อยละ
32.90
35.20
39.10
40.00
40.80
41.90
44.20
48.10
48.10
47.70
48.60
50.10
52.60
51.40
51.20
พ.ศ.
10
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
ความสามารถในการแข่ งขัน
VI
หลักฐานเชิงประจักษ์
ด้ านคุณภาพ
การจัดอันดับการศึกษาโลก
การจัดอันดับมหาวิทยาลัยโลก
11
การจัดอันดับของ International Institute for Management Development (IMD)
ความสามารถในการแข่ งขันของประเทศต่ างๆ ทัว่ โลก ปี ค.ศ.2013
• ปัจจัยหลักทีใ่ ช้ วเิ คราะห์
เปรียบเทียบ
Competitiveness Factors
Economic Performance
Government Efficiency
Business Efficiency
Infrastructure
สาธารณูปโภคพืน้ ฐาน
เทคโนโลยี
วิทยาศาสตร์
สุ ขภาพและสิ่ งแวดล้ อม
การศึกษา
12
แต่ ละปัจจัยหลักแบ่ งเป็ น
5 Sub-Factors รวม
20 Sub-Factors แต่ ละ
ปัจจัยย่อยมีเกณฑ์ ชี้วดั
(Criteria)
3
• ผลการจัดอันดับด้ านการศึกษา ค.ศ.2012-2013

13
4
 เทียบกับ IMD 2012 พบว่าทุกเกณฑ์ช้ ีวดั ในปัจจัยย่อยด้านการศึกษาของ
IMD 2013 ทั้ง 16 ตัว ประเทศไทยอยูใ่ นอันดับที่ลดลงถึง 13 ตัว ส่ วนอีก
3 ตัว อยูใ่ นอันดับเท่าเดิม
14
5
การจัดอันดับดัชนี Pearson ปี 2014
(ประเทศไทยอยูใ่ นกลุ่มสุ ดท้าย ซึ่งเป็ นกลุ่มที่มีคะแนนต่าที่สุด)
ตาราง 1 อันดับดัชนี Pearson 2014 จาแนกตามคะแนน Z-Score เป็ น 5 กลุ่ม รายประเทศ
15
6
การจัดอันดับดัชนี Pearson ปี 2014 – 20 อันดับแรก
20 อันดับประเทศที่มีการศึกษาดีที่สุดในโลก ปี 2014
4 ใน 5 อันดับแรกเป็ นประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิค
แผนภาพ 1 อันดับดัชนี Pearson 2014-20 อันดับแรก
16
7
การจัดอันดับสถาบันอุดมศึกษา
โดย Times Higher Education World University Ranking 2013-2014
17
การจัดอันดับมหาวิทยาลัยโลก 100 อันดับแรก
18
9
การจัดอันดับสถาบันอุดมศึกษา
โดย University Ranking by Academic Performance (URAP)
November 12, 2014

19
URAP Ranking เน้ นการจัด
อันดับคุณภาพทางวิชาการ
(Academic Quality)
โดยอาศัย 6 ตัวชี้วดั
Number of Articles
(Scientific Productivity)
Citation
(Research Impact)
Total Document Count
(Scientific Productivity)
Article Impact Total
(Research Quality)
Citation Impact Total
(Research Quality)
International Collaboration
(International Acceptance)
21 %
21 %
10 %
18 %
15 %
15 %
 ผลการจัดอันดับมหาวิทยาลัย
โลก TOP 2000 แห่ง ของ
URAP แบ่งเป็ น
กลุ่ม A+ ประมาณ 250 แห่ง
กลุ่ม A ประมาณ 250 แห่ง
กลุ่ม B+ ประมาณ 1000 แห่ง
กลุ่ม B ประมาณ 500 แห่ง
20

URAP-University Ranking Academic Performance
2014-2015 World Ranking Thailand (17)
World Ranking
21
University Name
Category
437
Mahidol University
A
479
Chulalongkorn University
A
730
Chiang Mai University
B++
838
Khon Kaen University
B++
880
Phramongkutklao College of Medicine
B++
937
Prince Songkla University
B+
995
Kasetsart University
B+
1073
King Mongkuts University of Technology Thonburi
B+
1370
Thammasat University
B+
1390
Suranaree University of Technology
B+
1584
King Mongkuts University of Technology Ladkrabang
B
1591
Asian Institute of Technology
B
1625
Naresuan University
B
1720
Srinakarinwirot University
B
1754
Mae Fah Luang University
B
1767
Mahasarakham University
B
1856
Silpakorn University
B
VII สรุป: เมือ่ เปรียบเทียบกับประเทศต่ างๆ ในประชาคมโลก
อุ ด มศึ ก ษาไทยในภาพรวมมี ค วามส าเร็ จ เชิ ง
ปริ มาณในระดับสู งด้ านการขยายโอกาสให้ เป็ น
การศึกษาเพือ่ มวลชน (MASSIFICATION) แต่
ยั ง ด้ อยคุ ณ ภาพและยั ง ไม่ ตอบสนองความ
ต้ องการของการพัฒนาประเทศ ยังอ่ อนด้ อยด้ า น
ความสามารถใน การ “แข่ ง ขั น ” ซึ่ ง เป็ นเรื่ อ ง
สาคัญของโลกในยุคปัจจุบันและอนาคต
22
อุดมศึกษาในทศวรรษหน้ า
โดย
ศาสตราจารย์ ดร.วิจิตร ศรีสอ้ าน