استراتژيها
Download
Report
Transcript استراتژيها
مادسیج یعنی دهکده علم و دآنش آیرآن!!
مادسیج ،شبکه آموزشی پژوهشی دآنشجویان آیرآن
Madsg.com
مديريت آسترآتژيك
منبع :مديريت استراتژيك فرد ار .ديويد
مقدمه
تجزيه و تحليل موردي
عناوين
تجزيه و تحليل موردي در سياستهاي بازرگاني
رهنمودهاي ي براي تهيه تجزيه و تحليل موردي
تهيه يك مورد براي بحث در كالس
تهيه يك مورد به صورت ك تبي
ارائه يك مورد به صورت شفاهي
باشگاه مديريت استراتژيك
پنجاه رهنمود براي موفقيت در تجزيه و تحليل موردي
تجزيه و تحليل موردي در سياستهاي بازرگاني
در تجزيه و تحليل موردي سياست بازرگاني وضع داخلي و
خارجي سازمان شرح داده ميشود و دربارة ماموريت ،
استراتژيها ،هدفهاي بلند مدت و سياستها مسالههاي ي
مطرح ميگردد.
مرآحلي كه در تجزيه و تحليل موردي جامع و ك تبي بايد آنجام دآد :
مرحله 1
شناساي ي ماموريت ،اهداف و استراتژيهاي كنوني شركت.
مرحله 2
تدوين بيانيه ماموريت سازمان.
مرحله 3
شناساي ي فرصتها و تهديدات خارجي سازمان.
مرحله 4
تهية ماتريس بررسي رقابت (.)CPM
مرحله 5
تهية ماتريس ارزيابي عوامل خارجي سازمان (.)EFE
مرحله 6
شناساي ي نقاط قوت و ضعف داخلي سازمان.
مرحله 7
تهية ماتريس ارزيابي عوامل داخلي سازمان (.)IFE
مرحله 8
مرحله 9
تهية ماتريس تهديدات ،فرصتها ،نقاط ضعف و نقاط قوت ( ، )TOWSماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك ( ، )SPACEماتريس گروه
مشاوران بستن ( ، )BCGماتريس داخلي و خارجي ( ، )IEماتريس استراتژي اصلي ،ماتريس برنامهريزي استراتژي كمي ( . )QSPMمزايا و معايب
هر يك از گزينههاي استراتژيك ا برشماريد.
تعيين هدفهاي بلند مدت و ارائه استراتژيهاي خاص .بايد هزينه پيشنهادها مشخص شود .براي هر سال مورد نظر ،اقالم هزينه روشن باشند.
استراتژيهاي پيشنهادي با استراتژيهاي واقعي برنامهريزي شده به وسيله شركت مقايسه شوند.
مرحله 10
بايد شيوه اجراي استراتژيهاي پيشنهادي و نتايج مورد انتظار مشخص شوند .با توجه به صورتهاي مالي پيشبيني شده بايد نسبتهاي ذيربط را محاسبه
كرد .يك دستورالعمل اجراي ي و زمانبندي شده تهيه نمود.
مرحله 11
هرفهاي ساالنه و سياستها را مشخص كرد.
مرحله12
براي بررسي و ارزيابي استراتژي ارائه شده رويههاي ي را ارائه نمود.
پنجاه رهنمود برآي موفقيت در تجزيه و تحليل موردي
.1بايد تجزيه و تحليل موردي و ارائه ان را به عنوان يك محصول مورد توجه قرار داد بهگونهاي كه يك مزيت رقابتي
ان را از تجزيه و تحليل موردي ساير دانشجويان متمايز و ممتاز نمايد.
.2بايد مدتها پيش از زمان ارائه مطلب اماده بود تا وقت كافي براي انديشيدن و تمرين وجود داشته باشد.
مسامحه و تعلل جايز نيست.
.3بايد پيوسته مجموعهاي از «چراها» را مطرح ساخت و در مورد مفروضات و انچه قرار است ابراز گردد پرسشهاي ي
را مطرح نمود و درصدد يافتن پاسخ مناسب برامد.
.4اگر نتوان ديدگاهي را به خواننده منتقل كرد ،حتي بهترين عقايد هم هيچ فايدهاي نخواهد داشت .بنابراين ،به
هنگام دست يافتن به عقيدهها و نظريههاي جديد بايد جهت ارائه هر چه بهتر انها انديشيد.
.5بايد نسبت به همكالسيها و افراد موجود در كالس يك نگرش مثبت داشت .بايد درصدد حل مسائل برامد و
نبايد با انها ستيز كرد.
.6بايد با ديدگاه استاد هماهنگ بود و به ارزشها و توقعات يا انتظارات وي احترام گذاشت.
.7از انجا كه درس ساستهاي بازرگاني در زمرة اخزين درسهاي تحصيلي ميباشد ،در صورت نياز در زمينهها يا
رشتههاي ديگر بايد از اساتيد مختلف كمك گرفت.
.8امكان دارد ساير دانشجويان در زمينههاي عملي و اجراي ي از تواناييهاي خاص برخوردار باشند كه بتوانند نقاط
ضعف شما را از بين ببرند .بنا براين ،يك روحيه همكاري بوجود اوريد تا در گروه رقابت سازنده بوجود ايد.
.9موردي را كه ميخواهيد به كالس ارائه كنيد چندين بار بخوانيد تا مبادا چيزي از قلم افتاده باشد.
.10هنگامي كه به عنوان يك گروه يك تجزيه و تحليل موردي تهيه ميكنيد ،به صورت چند تيم جداگانه دراييد تا هر
تيم به مسائل داخلي و خارجي شركت مورد نظر بپردازد .هر تيم بايد گزارش كار خود را به عنوان يك مقاله
جداگانه بنويسد و سپس نسخهاي از ان را به ساير اعضاي گروه بدهد.
.11در پايان هر نشست گروهي ،تكليف هر يك از گروهها براي نوبت و نشست بعدي تعيين شود.
.12با نشاط و شاداب باشيد.
.13روي نقاط قوت هر يك از اعضاي گروه حساب كنيد ؛ به افراد ،با توجه به نقاط قوتشان كارهاي ي را واگذار
نماييد.
.14براي خود و اعضاي تيم هدفهاي ي را تعيين نماييد ؛ بودجه تامين اين هدفها را مشخص كنيد.
.15با ك تابخانه دوستي صميمي شويد.
.16روح همكاري و نگرش مثبت را تقويت كنيد و اعضاي گروه را تشويق به مشاركت وتعامل نماييد .در مورد قضاوت
درباره اعضاي گروه عجله نكنيد.
.17در سراسر فرايند تجزيه و تحليل موردي خالق و نواور باشيد.
.18براي كاركردن اماده باشيد .گاهي ايجاب ميكند كه بيش از سهم خود كار كنيد .ان را با اغوشي باز بپذيريد و هر
انچه از دستتان برميايد انجام دهيد تا موجب حركت هر چه يشتر تيم شود.
.19در موردي كه در دست داريد به گونهاي بينديشيد كه گويا در دنياي واقعي در حال رخ دادن است ؛ مبادا تجزيه
و تحليل موردي را به يك فرايند مكانيكي تبديل نماييد (ان را تا ان اندازه كوچك كنيد).
.20براي شناساي ي نقصها و عيبهاي كوچك در تجزيه و تحليل موردي و براي هر چه بهتر اماده شدن جهت
پاسخگوي ي به پرسشهاي ي كه در حين ارائه سخنراني مطرح خواهد شد ،در گروه كسي را تعيين نماييد كه به
صورتي فعال نقش ايفا كند تا شما را از همه نقاط ضعف خود اگاه نمايد.
.21وقت زيادي صرف گردهماي يها و نشستها نكنيد ،براي هر نشست دو ساعت وقت كافي است.
.22يكي از هدفهاي تجزيه و تحليل موردي اين است كه افراد را قادر سازد بتوانند با روياروي ي با شرايط مبهم و
سردرگم بهتر فكر كنند ؛ مبادا مستاصل شويد و بدانيد كه هيچ گاه يك پاسخ به عنوان بهترين پاسخ منحصر
به فرد وجود نخواهد داشت.
.23روي ديدگاههاي خود تاكيد كنيد و ان را به گوش شنوندگان برسانيد و سپس ارام بنشينيد .به ديدگاههاي ديگران
گوش بدهيد و سعي كنيد سير انديشه انها را دنبال نماييد ؛ به جريان بحث گروهي توجه كنيد و دقت نماييد
كه در چه زماني وقت ان مناسب است كه يك بار ديگر ديدگاه خود را مورد تاييد قرار دهيد .هيچ نيازي نيست
كه گ فتههاي خود را تكرار كنيد ،مگر اينكه جاي ابهامي وجود داشته باشد يا كسي تقاضاي تكرار نمايد.
.24عالئم و نشانهها را به جاي علتها نگيريد ؛ خيلي زود به نتيجه نرسيد ؛ به ياد داشته باشيد كه احتمال دارد
اطالعات موجب گمراهي يا تعارض شود و اينكه شايد اين اطالعات نادرست باشند.
.25براي تهيه برنامههاي خالق ،با ثبات و معقول از پاي ننشينيد و بكوشيد چنين برنامههاي ي را تدوين نماييد ؛
خود را در موضع يك استراتژيست قرار دهيد.
.26به هنگام استفاده نمودن از روشهاي ّكمي براي تجزيه و تحليل داراي اعتمادبه نفس باشيد .اصوال اين روشها
بصورت فطري پيچيده و مشكل نميباشند .در سايه تمرين ميتوانيد به خوبي از عهده انها براييد.
.27دقت نماييد كه سبك نگارش شما روان ،سليس و رسا باشد ؛ جملهها دقيق ،كوتاه ،روشن و درست باشند.
.28در صورت امكان باطراوت و شاداب باشيد .گاهي موضوع استيصالاور ميشود ،ولي در هر جا امكانپذير است
ان را از حالت كسالتاور خارج كنيد .هنوز چند سال طول ميكشد تا اينكه شما بعنوان مدير عامل شركت در
صحنه عمل نماييد.
.29ماشيننويس بايد بسيار حرفهاي و از نظر ويراستاري ماهر باشد .هيچ يك از اين كارها را به تنهاي ي انجام ندهيد.
.30از نظر نگارش و تهيه امور فني از هيچ كوششي فروگذار نكنيد .جدولها ،نمودارها و شكلهاي تميز و عالي تهيه
كنيد .تصويرها و رنگها جذاب باشند .مبادا نمودارها و شكلها ك ثيف و خطخورده باشند !
.31هنگامي كه مواردي را بصورت گروهي ارائه مينماييد مبادا تفاوتهاي شخصي موجب اختالف شود .اگر چنين
وضعي پيش ايد بايد به علت ان پ يبرد و هرچه زودتر ان را مرتفع نمود.
.32مبادا فراموش كنيد كه هدف اموزش است ؛ در زمينههاي ي كه اشناي ي كمتري داريد ،كند و كاو نماييد.
.33به جزييات توجه زيادي بنماييد.
.34درباره كاربرد پيشنهادهاي ارائه شده به صورت كامل (واقعي) بينديشيد .هميشه نتايج تصميمات روشن نيست.
اغلب بر چندين جنبه از عمليات يك شركت اثر ميگذارند.
.35هر چه سريعتر مطالب را يادداشت كنيد (پيشنويس تهيه نماييد).
.36هر چه را كه ساير اعضاي گروه مينويسند ،بخوانيد ،دربارة اين مطالب نظرات خود را (به صورت مك توب) ارائه
نماييد .اين امر باعث ميشود كه تمام جنبههاي فرايند تهيه تجزيه و تحليل موردي پربارتر شود.
.37براي چنين پرسشهاي اصولي يا زيربناي ي ،مانند چه ،چهزماني ،كجا ،چرا و چگونه پاسخهاي مقتضي تهيه
نماييد.
.38رمز موفقيت در سازگاري و انعطافپذيري است ؛ خالق و نواور باشيد.
.39تنها به بيان نسبتها و ارائه اعداد و ارقام اك تفا نكنيد .بلكه در مورد روندهاي ارائه شده عقايد و نظراتي را ارائه
نموده و به نتيجههاي ي برسيد .درباره اهميت اين اعداد و ارقام براي شركت داد سخن بدهيد.
.40با ارائه دادههاي واقعي (هر كجا امكانپذير است) گ فتههاي خود را مستدل نماييد و نوع قضاوت خود را مورد
تاييد قرار دهيد.
.41داشتن نظم و ترتيب يك مزيت واقعي است ؛ تجزيه و تحليل موردي شما بايد همانند يك كار تخصصي و حرفهاي
جلوه كند.
.42تجزيه و تحليل شما بايد (تا انجا كه ميسراست) مفصل و دقيق باشد.
.43يك تصوير بيش از هزار گ فته دارد و يك تصوير خالق به شما باالترين نمره را (در كالس درس) خواهد داد.
.44پيش از ارائه مقاله اجازه بدهيد كس ديگري ان را بخواند و مورد نقد قرار دهد.
.45بر بخشهاي «گزينش استرتژيها و اجراي انها» تاكيد كنيد .يك اشتباه متداول اين است كه در ارائه مقاله وقت
بسيار زيادي را صرف بررسي عوامل داخلي و خارجي شركت مورد نظر خود مينمايند .هميشه به ياد داشته
باشيد كه اصل قضيه در ارائه مقاله همانا بخشهاي مربوط به گزينش استراتژيها و جنبههاي اجراي ي انها
ميباشد.
.46براي شناساي ي اعضاي گروه خود از هيچ نوع كوششي فروگذار نكنيد .اين امر باعث ميشود كه در گروه هيچ
چيز پنهان نماند و عقايد و نظريهها بهتر رد و بدل شود .براي ايجاد اين روابط وقت و تالش الزم صرف نماييد.
.47نسبت به كارهاي اعضاي گروه خود انتقادهاي سازنده بنماييد .مباد بحث گروه را تحتالشعاع ديدگاه خود قرار
دهيد .شنونده خوبي باشيد و در گروه مشاركت فعال بنماييد.
.48از اشتباهات و ضعفهاي گذشته درس بگيريد .با توجه به جنبههاي ضعف ديگران در تجزيه و تحليل موردي
ارائه مطالب درصدد رفع عيبهاي خود براييد.
.49از روشهاي مثبت و كارهاي موفقيتاميز همكالسان درس بگيريد.
.50با مالحظه ،متكي به نفس ،قابل اعتماد و قابل اعتبار باشيد.
بخش آول
مديريت استراتژيك :
يك تصوير كلي
فصل 1
ماهيت مديريت آسترآتژيك
عناوين
مديريت استراتژيك چيست؟
اصطالحات كليدي در مديريت استراتژيك
الگوي مديريت استراتژيك
مزاياي مديريت استراتژيك
اصول اخالقي و مديريت استراتژيك
مقايسه استراتژيها در سازمانهاي تجاري و نظامي
مورد جامع و تمرينهاي تجربي
مديريت استراتژيك چيست ؟
زماني رؤساي دو شركت در يك صنعت با هم رقابت ميكردند .اين دو رئيس تصميم
گرفتند كه به دامن طبيعت پناه ببرند ،در انجا چادر بزنند و دربارة ادغام اغحتمالي دو
شركت به بحث بپردازند .اين دو نفر در نقطهاي دوردست در دل جنگلهاي انبوه چادر
زدند .ناگهان متوجه شدند كه يك خرس قهوهاي رنگ در برابر انها روي دو پاي عقب خود
ايستاده و خرناس ميكشد.اولين رئيس به سرعت يك جفت ك فش ورزشي از كيف دستي
خود بيرون اورد .دومين رئيس گ فت « :جناب ،شما نميتوانيد از اين خرس تند تر
بدويد ».رئيس اول پاسخ داد « :شايد من نتوانم از اين خرس تندتر بدوم ،ولي ترديدي
ندارم كه ميتوانم تندتر از شما بدوم!» اين داستان تصويري از مفهوم مديريت استراتژيك
ارائه ميكند.
تعريف مديريت استراتژيك :
ميتوان مديريت استراتژيك را بدينگونه تعريف كرد :هنر و علم تدوين ،اجرا و ارزيابي
تصميمات وظيفهاي چندگانه كه سازمان را قادر ميسازد به هدفهاي بلند مدت خود
دست يابد.
مراحل مديريت استراتژيك :
فرايند مديريت استراتژيك در برگيرنده سه مرحله ميشود :
تدوين استراتژيها
اجراي استراتژيها
ارزيابي استراتژيها
مزاياي مديريت استراتژيك
امكان عمل به شيوهاي خالق و نواور
داشتن ابتكار عمل
توان اعمال نفوذ
تدوين استراتژيهاي مناسب
مزایای استراتژی
شناخت شرايط محيط و خودمان
1
2
مشخص شدن هدف ،جهت و شيوه فعاليت مان
3
فراهم شدن مبناي ي براي مشاركت سازمان يافته همه بخش ها و اعضاي
سازمان در موفقيت ان
4
فراهم شدن امكان ارزيابي مستمر خود
5
سازمان را برای آینده آماده می سازد
واژه ها
و
اصطالحات
چشم انداز
تعریف چشم انداز
چشم انداز عبارتست از آینده ای واقع گرایانه
،تحقق پذیر و جذاب برای سازمان
چشم انداز عبارتست از ارائه گزاره هایی خردمندانه درباره ی آینده و
تفسیر گزاره ها به گونه ای که به عمل آگاهانه و به فرایندهای یادگیری جمعی
و نحوه ی پاسخگویی به چالش های آینده ،جهت دهد.
بیانیه ماموریت
سند تمایز سازمان
ازسایر موسسات.
ماموریت /رسالت
منظور اساسی و منحصر به
فردی است که سازمان را از
موسسات مشابه متمایزمی سازد
و دامنه عملیات آن را بر حسب
نتیجه و بازار تعیین می نماید .
فلسفه سازمان
بیانیه فلسفه سازمان که غالبا “مرام”
نامیده میشود معموال همراه رسالت است
یا بخشی از آن ظاهر می شود .
فلسفه سازمان باورهای بنیادی
ارزشها و رجحان های فلسفی را
بازتاب میدهد یا بطور ضمنی بیان
می کند .
اهداف
مقصدهایی که سازمان می خواهد
با وجود وفعالیت خود بدانها دست
یابد و نقاطی است که کوششها
معطوف رسیدن به آن است .
هدفهای بلند مدت
نتایجی که سازمان
در یک دوره پنج
ساله تعقیب میکند .
هدف های ساالنه
نتیجه های مورد انتظار سازمان دریک دوره یکساله
( هدفهای کوتاه مدت هستند که سازمان برای
رسیدن به هدفهای بلند مدت باید به آنها دست یابد
با ویژگیهای :قابل سنجش ،کمی ،چالشگر ،واقعی
سازگار با سایر هدفها ،دارای ضرب االجل ،قابل
دسترس ،تمرکزرقابتی ،نتایج کلیدی و معیار ).
استراتژی
ابزاری است که سازمان میتواند بدان
وسیله به هدفهای بلند مدت خود دست یابد
( طرح واحد ،همه جانبه و تلفیقی است که نقاط
قوت اصلی سازمان را با عوامل و تغییرات
محیط مربوط میسازد و به نحوی طراحی شده
است که با اجرای صحیح آن از دستیابی به
اهداف اصلی سازمان اطمینان حاصل میشود )
تعريف برنامه ريزي استراتژيك :
به طور اساسي برنامهريزي استراتژيك يا راهبردي “ كوششي سازمان يافته و
منظم براي تصميمات مبناي ي و اجراي اقدامات زيربناي ي است كه ماهيت
فعاليت يك سازمان را در موقعيت محيطي و در ارتباط با ديگر سازمانها در
چارچوب قانون نشان ميدهد .
ان عبارت از مجموعه تصميمات و فعاليتهاي ي است كه از تنظيم و اجراي
استراتژيهاي طراحي شده براي كسب اهداف يك سازمان ناشي شده باشد“.
مدیریت استراتژیک
فرایند اتخاذ تصمیماتی است که منجر به
توفیق،ادامه حیات ویا مرگ سازمان میگردد
(مجموعه تصمیمات وفعا لیتهای موجد صورتبندی
واجرای استراتژی طراحی شده برای نیل به
هدفهای سازمان )
مدیریت استراتژیک
م دیریت اس تراتژیک عل م و هن ر ت دوین ,اج را و ارزی ابم تص م مات الن
(ج امع) ه س ازمان را ق ادر م م س ازد ب ه مطلوب ت ه ا بلن د م دت خ ود
دست یابد
م دیریت اس تراتژیک عب ارت اس ت ازدوراندیش م تح ول گ را اقتض ای م ب ا
تا د بر شناخت مح ط وتاث ر گذار بر ان برا تحقق رسالت سازمانم
م دیریت اس تراتژیک ،رون د پ وس ته و تع املم اس ت ه ه دف ان حف
تناسب و هماهنگم ل ت سازمان با مح ط اطراف ان مم باشد
نهادی کردن استراتژی
یعنی استراتژی بر زندگی
روزمره سازمان اثر گذار باشد.
استراتژی اصلی
برنامه فراگیر و عمومی فعالیتهای
عمده ای است که سازمان قصد
دارد توسط آنها در یک محیط پویا
به هدفهای بلند مدت خود دست
یابد .
سیاست
سیاست ابزاری است که بدان وسیله میتوان
به هدف ساالنه دست یافت .همچنین
رهنمودها و رویه هایی است که سازمان برای
دستیابی به هدفهای اعالم شده رعایت میکند .
( هنگام تصمیمگیری از سیاستها به عنوان رهنمود
استفاده میشود و همچنین سیاستها تعیین کننده
شرایط روز مره و تکراری سازمان می
باشد)
خط مشی ها
خط مشی ها رهنمود هایی هستند
که برای راهنمایی تفکر تصمیم و
اقدامات مدیران و فرستادن آنها
در اجرای استراتژی سازمان
تدوین میشوند .
برنامه ریزی
یک پل الزم و ضروری است
که بین حال وآینده زده میشود و
احتمال دستیابی به هدفهای مورد
نظر را باال می برد .
انعطاف دربرنامه ریزی
بدین معنی که سازمان یک برنامه
پنج ساله برای عملیات آینده خود
تدوین وبطور ساالنه آن را بهنگام
مینماید .
نیمرخ سازمان
وضعیت کمی وکیفی ،مالی ،انسانی
فیزیکی ،اطالعاتی ،فن آوری و
سایر منابع در دسترس سازمان را
تصویر می کند .
فرصت
یک موقعیت مطلوب عمده
در محیط سازمان
تهدید
یک موقعیت نا مطلوب عمده
در محیط سازمان
قوت
منبع ،مهارت یا مزیت دیگری
است ،نسبت به رقبا و نیازهای
بازار ،که سازمان در آنها کار
می کندیاخواهد کرد.
(شایستگی ممتاز )
ضعف
یک محدودیت یا کمبود
در منابع ،مهارتها و توانایی ها
است که جدا ً مانع عملکرد
اثر بخش می شود.
فصل 2
آسترآتژيها در عمل
عناوين
انواع استراتژيها
استراتژيهاي يكپارچگي
استراتژيهاي متمركز
استراتژيهاي تنوع
استراتژيهاي تدافعي
رهنمودهاي ي براي اجراي استراتژيها
ادغامها و خريدهاي استقراضي
استراتژيهاي عمومي (ژنريك) مايكل پورتر
مديريت استراتژيك در سازمانهاي دولتي و غير انتفاعي
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
.11ماتريس استراتژي اصلي ()GSM
هر شركت يا سازماني در هر وضعي كه باشد در يكي از خانه هاي متعلق به ماتريس استراتژي هاي اصلي قرار ميگيرد .با توجه به موقعيت شرك تها ميتوان
جايگاه ان را تعيين كرد .همانگونه كه نمودار ذيل نشان ميدهد ماتريس استراتژيهاي اصلي بر پايه دو بعد قرار دارد .موضع رقابتي و رشد بازار ،براي هر يك از
خانه هاي اين ماتريس ،استراتژيهاي ي كه براي سازمان يا شركت مناسب است و ميتوان انها را به اجرا دراورد در نمودار فهرست شده است و ما نيز ان را ا
قبال
در جدول SWOTبصورت همزمان براي شركت سرمايه گذاري بوعلي نشان داديم.
رشد سريع بازار
SOتهاجمي توسعه
موقعيت
رقابت قوي
.1توسعه بازار
.2رسوخ در بازار
.3توسعه محصول
.4يكپارچگي عمودي به باال
.5يكپارچگي عمودي به پايين
.6يكپارچگي افقي
.7تنوع همگون
STرقابتي
WOمحدوديتها محافظه كارانه
.1توسعه بازار
.2رسوخ در بازار
.3توسعه محصول
.4يكپارچگي افقي
.5واگذاري
.6انحالل
1
2
4
3
موقعيت
رقابت ضعيف
WTمسائل و مشكالت دفاعي
.1كاهش
.2تنوع همگون
.3تنوع افقي
.4تنوع ناهمگون
.5واگذاري
.6انحالل
.1تنوع همگون
.2تنوع افقي
.3تنوع ناهمگون
.4مشاركت
رشد كند بازار
شرك تي كه در خانه شماره 1از ماتريس استراتژي اصلي قرار گرفته باشد از نظر استراتژيك در وضع بسيار عالي قراردارد
استراتژيهاي گوناگون :تعريف و نمونه
استراتژي
يكپارچگي عمومي به
پايين
تعريف
نمونه
به دست اوردن مالكيت يا افزايش كنترل بر سيستم توزيع يا شركت تلفن و تلگراف امريكا در 45 ، 1997فروشگاه افتتاح كرد و نا انها را
«خدمات تلفن و تلگراف امريكا» ناميد.
خرده فروشي
يكپارچگي عمومي به باال به دست اوردن مالكيت يا افزايش كنترل بر عرضهكنندگان شركت «متل »8يك توليد كننده مبلمان را خريداري كرد.
مواد اوليه
يكپارچگي افقي
به دست اوردن مالكيت يا افزايش كنترل بر شركتهاي بانك «فرست يونيون» بانك «فرست فيدلتي» را خريداري نمود.
رقيب
رسوخ در بازار
باالبردن سهم بازار براي محصوالت يا خدمات كنوني از شركت بيمه جانسون بر تعداد نمايندگيهاي خود در مكزيك افزود و انها را
مجراي افزايش تالشهاي ي كه در زمينه بازاريابي انجام به دوبرابر رسانيد.
ميشود
توسعه بازار
عرضه خدمات و محصوالت كنوني به مناطق جغرافياي ي شركت «انهيوز -بوش» بزرگ ترين شركت نوشابهسازي مكزيك به نام
«گروپومودلواس ا» را خريداري كرد.
جديد
توسعه محصول
باالبردن فروش از طريق بهبود بخشيدن به محصوالت و شركت خودروسازي فورد در خارج از بنگاههاي معامالتي و فروشگاهها ،
خدمات كنوني يا عرضه نوع جديد ان محصوالت و خدمات براي ارائه خدمات پس از فروش واحدهاي تازهاي داير كرد.
استراتژيهاي گوناگون :تعريف و نمونه
استراتژي
تعريف
نمونه
شركت والت ديسني براي خانوادهها و نوجوانان محوطههاي سرپوشيده
جديدي با فناوريهاي بسيار پيشرفته ساخت و افراد ميتوانستند در اين
مكانها به مسابقههاي الك ترونيكي و بازيهاي مربوط به موتور يا خودرو
سواري (شبيهسازي شده) بپردازند .نخستين مجموعه از اين گونه در 1998
در اورنالدو ،فلوريدا گشايش يافت كه مساحت ان به 100هزار فوت مربع
ميرسيد.
تنوع همگون
افزودن محصوالت و خدمات جديد ولي مرتبط
تنوع ناهمگون
افزودن محصوالت و خدمات جديد و غيرمرتبط
شركت «ميسيز» كه در زمينه امور بانكي و بيمه در بريتانيا فعاليت ميكند
يك شركت نرمافزار مواقبتهاي بهداشتي را به نام «سيستم رايانه مديك»
خريداري كرد.
تنوع افقي
افزودن محصوالت و خدمات جديد و غيرمرتبط براي
مشتريان كنوني
بانك «فرست يونيون» شركت «ويت فرست وچر سينگر» را خريداري كرد.
مشاركت
شركتهاي «لوسنت تكنولوژيز» و شركت «ان وي فيليپس الك ترونيكز»
يك يا دو شركت تشكيل يك سازمان جداگانه ميدهند تا به
شركت جديدي بهنام «ارتباطات مصرف كننده فيليپس» تشكيل دادند تا
هدفهاي مشترك خاصي دست يابند
بدان وسيله تلفن را توليد و عرضه كنند.
استراتژيهاي گوناگون :تعريف و نمونه
استراتژي
كاهش
تعريف
نمونه
گروهبندي جديد در هزينه و داراي ي براي معكوس كردن سير بانك «ولزفارگو» بين سالهاي 1996و 1997از ميزان مشاغل موجود
12600شغل كاهش داد.
نزولي فروش و سود
شركت «ريتون» واحد توليد كننده لوازم خانگي به نام «امانا» را به مبلغ 750
ميليون دالر به شركت «گودمن هولدينگ» فروخت.
واگذاري
فروش يك واحد مستقل يا بخشي از يك سازمان
انحالل
با توجه به ارزش يكايك داراي يها ،فروش تمام داراي يهاي شركت «ريبال» تمام داراي يهاي خود را به فروش رسانيد و فعاليتهاي خود
را پايان داد.
شركت
ادغامها و خريدهاي استقراضي
از جمله استراتژيهاي بسيار متداول اين است كه دو شركت در هم ادغام
ميشوند يا يك شركت ،شركت ديگري را ميخرد .مقصود از خريد يك شركت
اين است كه يك سازمان بزرگ يك سازمان كوچك تر را خريدار مينمايد يا
عكس اين داستان اتفاق ميافتد .مقصود از ادغام شركتها اين است كه دو
سازمان با اندازههاي همانند يكي ميشوند و به صورت يك شركت درميايند.
براي ادغام و خريد شرك تها دليلهاي زيادي برشمردهاند ؛
كه از ان جمله عبارتند از :
استفاده بهينه از ظرفيت موجود
استفاده بهينه از نيروي كار موجود
كم كردن نيروهاي ستادي مديريت
استفاده از پديدهاي به نام «صرفهجوي ي به مقياس»
يكنواخت كردن روند فروشهاي فصلي
دسترسي بهتر به عرضهكنندگان ،شركتهاي پخش ،مشتريان ،محصوالت و بستانكاران جديد
بهكارگيري فناوري جديد
كاهش دادن بدهيهاي مالياتي
خريدهاي استقراضي
مقصود از خريدهاي استقراضي اين است كه شرك تي سهام عمده
شركت ديگر را ميخرد و براي بازپرداخت وامهاي گرفتهشده
داراي يهاي خريداريشده را به گرو يا رهن ميگذارد.
استراتژيهاي عمومي (ژنريك) مايكل پورتر
استراتژيهاي رهبري هزينهها
استراتژيهاي تمايز
استراتژيهاي متمركز
زنجيره ارزش
مزيت رقابتي كشورها
نتيجه
ادعاي هر روش مديريت اين است كه عملكرد سازمان را بهبود بخشد .بويژه در مورد مديريت
استراتژيك اين وضع بسيار صادق است .مديران و كاركنان با استفاده از اصول و مفاهيم مديريت
استراتژيك ميتوانند فعاليتها و اولويتهاي سازمان را بهتر درك كنند .مديريت استراتژيك اين مكان
را به وجود مياورد كه سازمان از كاراي ي بيشتري برخوردار شود و مسئله مهمتر اين است كه ،روش
مزبور براي شركت اين امكان را به وجود مياورد كه كارها را به شيوهاي اثربخش انجام دهد .با وجود
اين ،مديريت استراتژيك نميتواند موفقيت سازمان را تضمين نمايد .فرايند مزبور به سازمان اين
امكان را ميدهد كه در تصميمگيريها ابتكار عمل به خرج دهد و نواور باشد (و نه اينكه در برابر
كنشها واكنش نشان دهد و به صورت انفعالي عمل نمايد).
بخش دوم
تدوين استراتژي
فصل 3
ماموريت سازمان
عناوين
كار يا فعاليت ما چيست ؟
اهميت ماموريت سازمان
ماهيت ماموريت سازمان
اجزاي تشكيل دهنده ماموريت سازمان
تهيه و ارزيابي ماموريت سازمان
تمرين تجربي
ارزيابي ماموريت سازمان
كار يا فعاليت ما چيست ؟
پدر مديريت نوين
دراك ر ميگويد كه طرح اين پرسش « :فعاليت ما چيست؟» مترادف با پرسش
اين سؤال است « :ماموريت ما چيست؟» «بيانيه ماموريت سازمان» جمله يا
عبارتي است كه بدان وسيله مقصود يك سازمان از مقصود سازمان مشابه متمايز
ميشود و ان بيان كننده «علت وجودي» سازمان است .با استفاده از ماموريت
سازمان ميتوان به اين پرسش اساسي يا اصلي پاسخ داد « :فعاليت ما
چيست؟» اصوال ماموريت سازمان كه به شيوه روشن بيان گردد ميتواند
هدفهاي بلند مدت را تعيين و استراتژيها را تدوين نمايد.
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
اجزاي تشكيل دهنده ماموريت سازمان
ماموريتهاي سازمانها ،از نظر حجم ،محتوا ،شكل و پرداختن به جزئيات با هم
متفاوتاند .بيشتر كارشناسان و افراد صاحبنظر در مديريت استراتژيك چنين ميپندارند
كه مفاد ماموريت سازمان بايد داراي نه ويژگي برجسته باشد (از نه جزء مهم تشكيل
ميشود) .از انجا كه ،اغلب ماموريت سازمان بيش از ساير فرايندهاي مديريت استراتژيك به
چشم ميخورد و همگان از ان اگاه ميشوند ،پس مهم اين است كه در بر گيرندة همة نه
جزء اصلي بشود .
با توجه به ماموريت سازمان بايد بتوان به پرسشهاي زير پاسخ داد :
.1مشتريان :مشتريان شركت چه كساني هستند؟
.2محصوالت يا خدمات :محصوالت و خدمات عمده شركت چيست؟
.3بازارها :از نظر جغرافياي ي ،شركت در كجا رقابت ميكند؟
.4فناوري :ايا شركت از پيشرفتهترين فناوريها استفاده ميكند؟
.5توجه به بقا ،رشد و سوداوري :ايا شركت براي رشد و سالمت مالي
تعهد الزم برخوردار است؟
از
.6فلسفه :باورها ،ارزشها ،ارزوها و اولويتهاي اخالقي اصلي شركت
چيست؟
.7ويژگي ممتاز :شركت داراي چه مزيت رقابتي يا شايستگي ممتاز است؟
.8توجه به تصور مردم :ايا شركت نسبت به مسائل اجتماعي ،جامعه
محيطي واكنش مناسب نشان ميدهد؟
و
.9توجه به كاركنان :ايا كاركنان به عنوان يك قلم داراي ي ارزشمند براي
شركت به حساب ميايند؟
بيانيه ماموريت
نمونههاي ي از نه ركن اصلي تشكيل دهنده ماموريت سازماني
.1مشتريان
ما بر اين باوريم كه پيش از هر چيز در برابر پزشكان ،پرستاران ،بيماران ،كادران و ساير كساني كه از محصوالت و يا
خدمات ما استفاده ميكنند ،مسوئل هستيم(.جانسون اند جانسون)
.2محصوالت يا خدمات
محصوالت اصلي شركت اماكس از اين قرار است :فلزات ،زغال سنگ ،سنگاهن ،مس ،روي ،سرب ،نفت و گاز ،پتاسيم ،فسفات
،نيكل ،تنگستن ،نقره ،طال و منگنز(.اماكس)
استفاده از اين مواد خام محصوالتي با كيفيت بسيار باال توليد و به جامعه عرضه ميكند؛ همچنين شركت ميكوشد محصوالت و
خدمات پس از فروش را به قيمتهاي ي معقول به جامعه مصرفكننده عرضه نمايد(.شركت نفت استاندارد)
.3بازارها
ما با تمام توان ميكوشيم شركت كرنينگ گالس را در صحنه رقابت جهاني موفق كنيم(.شركت كرنينگ گالس)
ما بيشتر توجه خود را به بازارهاي امريكاي شمالي معطوف ميكنيم ،اگر چه ميكوشيم هيچگاه فرصتهاي جهاني را هم از
دست ندهيم(.بالكوي)
.4فناوري
شركت كنترل ديتا در زمينه تكنولوژي رايانه و الك ترونيك در دو زمينه كلي فعاليت ميكند :سختافزارهاي مربوط به رايانه و خدماتي در زمينه
انجام محاسبات كه شامل محاسبه ،اطالعات ،اموزش و امورمالي ميشود(.كنترل ديتا)
در يان زمينه فناوري متداول اين است كه روي قطعههاي بسيار ريز يك اليه يا پوشش گذاشته شود(.ناشوها)
.5توجه به بقا ،رشد و سوداوري
از اين نظر شركت عمليات خود را با احتياط انجام ميدهد و ميزان سود و رشد خود را بهگونهاي تنظيم مينمايد كه در نهايت موفقيت هوور
تضمين شود(.هووريونيورسال)
اشاعه خدمت براي ترويج دانش و تامين نيازهاي مربوطه در سراسر دنيا .شركت با چشمداشتي به سودي منصفانه ،ميكوشد اطالعاتي
ارزشمند گرداوري ،انها را ارزيابي ،پردازش و به سراسر جهان توزيع نمايد ،بهگونهاي كه منافع مشتريان ،كاركنان ،نويسندگان ،سرمايهگذاران و
جامعه تامين شود(.مكگرا -هيل)
.6فلسفه
ما بر اين باوريم كه توسعه انسان از ارزشمندترين هدفهاي تمدن است و استقالل ميتواند بهترين شرايط براي رشد و تقويت تواناي يهاي
انسان فراهم اورد(.شركت سان)
همه فلسفه «ماري كي» در اين جمله خالصه ميشود -اين فلسفه بر اساس يك قاعده طالي ي قرار دارد .تقويت روح مشاركت و توجه به مكاني
كه افراد بتوانند دانش كسب كنند ،تجربه بياموزند و وقت خود را با مسرت و خوشي بگذرانند(.لوازم ارايش ماريكي)
.7ويژگي ممتاز
شركت «كراون زلرباخ» متعهد است كه ظرف هزار روز به اتكاي انرژي فزاينده و تواناي يهاي خالق و سازنده كاركنان خود ،جهشهاي
بلندپروازانهاي در بازار رقابت بنمايد(.كراون زلرباخ)
.8توجه به تصور مردم
در امر حف محيط زيست همگام با همه مردم دنيا گام برداشتن و در اين زمينه احساس مسوئليت كردن(.داو كميكال)
مشاركت در تقويت بنيانهاي اقتصادي جامعه و به عنوان يك شهروند خوب انجام وظيفه نمودن در سطح ايالتي ،محلي و در همه
كشورهاي ي كه در انجاها به فعاليت ميپردازيم(.فايزر)
.9توجه به كاركنان
شناساي ي ،اموزش دادن ،ايجاد انگيزه ،دادن پاداش و حف و نگهداري كاركناني كه از نظر تواناي ي ،اخالق و تعهد به سازمان داراي ويژگي
ممتاز هستند و سپس تهيه محيط كار ،رهبري عالي ،جبران خدمت بر مبناي عملكرد ،اجراي برنامهاي جالب از نظر مزاياي حاشيهاي ،دادن
فرصتهاي مناسب جهت رشد و تامين امنيت شغلي براي كاركنان(.شركت واچوويا)
دادن حقوق ،پاداش و مزاياي حاشيهاي به كاركنان و نيز دادن فرصتهاي مناسب به افرادي كه در مناطق مختلف جغرافيائي مشغول به
كار هستند و سهيم كردن انها در عمليات شركت كه از كاراي ي بسيار باالي ي برخوردار است(.شركت گاز و برق)
اركان اصلي ماموريت
.1مشتريان
.2محصوالت يا خدمات
.3بازارها
.4فناوري
.5توجه به بقاء رشد و سوداوري
.6فلسفه
.7ويژگيهاي ممتاز
.8توجه به تصور مردم
.9توجه به كاركنان
فصل 4
بررسي عوآمل خارجي
عناوين
ماهيت بررسي عوامل خارجي
نيروهاي اقتصادي
نيروهاي اجتماعي ،فرهنگي ،بومشناسي و محيطي
نيروهاي سياسي ،دولتي و قانوني
نيروهاي فناوري
نيروهاي رقابتي
منابع اطالعات خارجي
ابزارها و روشهاي پيشبيني
تجزيه و تحليل رقابت :الگوي مبتني بر پنج نيروي پورتر
تجزيه و تحليل صنعت :ماتريس ارزيابي عوامل خارجي ()EFE
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
رآبطه بين نيروهاي خارجي و سازمان
شركتهاي رقيب
عرضهكنندگان مواد اوليه
توزيعكنندگان
بستانكاران
مشتريان
نيروهاي اقتصادي
نيروهاي اجتماعي ،فرهنگ ،بومشناسي و
محيطي
نيروهاي سياسي ،قانوني و دولتي
نيروهاي فناوري
نيروهاي رقابتي
كاركنان
جوامع
مديران
سهامداران
اتحاديههاي كارگري
دولت
شوراهاي تجاري
گروههاي ذينفع خاص
محصوالت
خدمات
بازارها
محيط طبيعي
فرصتها و
تهديدات
يك سازمان
از ديدگاه پورتر ،در هر صنعت ماهيت رقابت به وسيله پنج عامل به شرح زير تعيين
ميشود :
.1هم چشمي بين سازمانهاي رقيب
.2توان بالقوه براي ورود رقباي جديد
.3توان بالقوه براي توسعه محصوالت جايگزين
.4توان عرضهكنندگان مواد اوليه در چانهزدن
.5توان مصرفكنندگان در چانهزدن
الگوي رقابت مبتني بر پنج نيرو
توسعه بالقوه محصوالت جايگزين
توان مصرف كنندگان
در چانهزدن
همچشمي
شركتهاي رقيب
توان بالقوه براي ورود رقباي جديد
توان عرضهكنندگان
مواد اوليه در چانهزدن
مقدمه
الزمه یك نگاه فعال و آینده ساز،حركت بر پایه مدیریت چشم انداز
است كه بر عناصر ذیل متكي است:
شناخت وضع موجود
حركت بر پایه
مدیریت چشم
انداز
عوامل آن SWOTPESTO
تحلیل محیط
ملي
تحلیل محیط بین المللي
ترسیم چشم انداز مطلوب
تجزيه و تحليل صنعت :ماتريس ارزيابي عوامل خارجي ()EFE
استراتژيستها با استفاده از ماتريس ارزيابي
عوامل خارجي ميتوانند عوامل اقتصادي ، ،اجتماعي ،فرهنگي ،بومشناسي ،محيطي ،سياسي ،
دولتي ،حقوقي ،فناوري و اطالعات رقابتي را مورد ارزيابي قرار دهند .براي تهية ماتريس
ارزيابي عوامل خارجي بايد پنج مرحله ،به شرح زير طي كرد :
.1پس از بررسي عوامل خارجي ،عوامل شناخته شده را فهرست نماييد .بين 10تا 20عامل
بنويسيد كه در برگيرندة عواملي باشد كه موجب فرصت ميگردد و يا سازمان را مورد تهديد
قرار ميدهد .نخست عواملي كه موجب فرصت و موقعيت ميشوند و سپس انها كه سازمان را
تهديد ميكنند ،بنويسيد .تا انجا كه امكان دارد دقيق باشيد و در صورت امكان از درصد،
نسبت و اعداد قابل مقايسه استفاده كنيد.
.2به اين عوامل وزن يا ضريب بدهيد .اين ضريبها از صفر (بياهميت) تا ( 1بسيار مهم) ميباشند .ضريب
نشاندهنده اهميت نسبي يك عامل (از نظر موفق بودن سازمان در صنعت مربوطه) ميباشد .اغلب ،به
عواملي كه موجب فرصت يا موقعيت ميشوند ضريب بيشتري (در مقايسه با عوامل تهديدكننده) داده
ميشود (ولي اگر عوامل تهديد كننده هم شديد باشند ،بايد به انها ضريب باالي ي داد) .با مقايسه نمودن
شرك تهاي رقيب موفق با ناموفق يا پس از بحث گروهي و توافق نظر اعضا ميتوان وزنها يا ضريبها را
تعيين كرد .مجموع اين ضريبها بايد عدد 1بشود.
.3به هر يك از عواملي كه موجب موفقيت ميشود رتبه 1تا 4بدهيد و اين عدد بيانگر ميزان اثربخشي
استراتژيهاي كنوني شركت در نشاندادن واكنش نسبت به عامل مزبور ميباشد .عدد 4به معني اين است
كه واكنش بسيار عالي بوده است ،عدد 3يعني واكنش از حد متوسط باالتر و عدد 2يعني واكنش در حد
متوسط و عدد 1بدين معني است كه واكنش ضعيف ميباشد .اين رتبهها برحسب اثربخشي استراتژيهاي
سازمان تعيين ميشوند .رتبهها در محدوده سازمان و ضريبها (كه در مرحله 2تعيين شدند) با توجه به
صنعت تعيين ميشوند.
.4ضريب هر عامل را در رتبه مربوطه ضرب نماييد تا نمرهنهاي ي به دست ايد.
.5مجموع اين نمرههاي متعلق به هر يك از متغيرها را به دست اوريد تا بتوان مجموع نمرههاي سازمان را تعيين
كرد.
در ماتريس ارزيابي عوامل خارجي ،صرف نظر از تعدا عواملي كه موجب فرصت يا تهديد شركت ميشوند
هيچگاه مجموع نمرههاي نهاي ي براي سازمان به بيش از 4و هيچگاه اين جمع به كمتر از يك نميرسد .ميانگين
اين جمع 5/2ميشود.اگر اين عدد به چهار برسد بدين معني است كه سازمان در برابر عواملي كه موجب
تهديد و فرصت ميشوند به صورتي بسيار عالي واكنش نشان ميدهد .به بيان ديگر ،شركت در استراتژيهاي
خود به شيوهاي موفقيتاميز از فرصتهاي موجود استفاده مينمايد و اثر عواملي را كه موجب تهديد ميشوند
به پايينترين ميزان ممكن ميرساند .عدد 1بيانگر اين است كه شركت در تدوين استراتژيهاي خود نتوانسته
است از عواملي كه فرصت يا موقعيت ايجاد ميكنند بهرهبرداري نمايد يا از عواملي كه موجب تهديد ميگردند
،احتراز نمايد.
ماتريس آرزيابي عوآمل خارجي در « مركز مطالعات و پژوهشهاي رآهبردي »
عوآمل خارجي
فرصتها :
-1
-2
-3
-4
-5
تهديدات :
-1
-2
-3
-4
-5
-6
ضريب
آهميت
نمره
1>4
نمره نهاي ي
جدول ماتريس آرزيابي عوآمل خارجي در شركت UST
عوامل خارجي
ضريب
رتبه
نمره
فرصتها
.1در عمل ،سيگار بدون دود وارد بازارهاي جهاني نشده است.
15/0
1
15/0
.2افزايش تقاضا به سبب تحريم عمومي سيگار
05/0
3
15/0
.3رشد بسيار سريع تبليغات در شبكه اينترنت
05/0
1
05/0
.4شركت پينكرتون در بازار دخانيات پيشرو است
15/0
4
60/0
.5افزايش فشارهاي اجتماعي براي ترك سيگار ،بنابراين سيگاريها به اين نوع سيگار روي مياورند
10/0
3
30/0
تهديدات
.1تصويب قوانين عليه صنعت دخانيات
10/0
2
20/0
.2محدوديتهاي توليد سيگار موجب افزايش رقابت براي توليد ميشود
05/0
3
15/0
.3بازار سيگار بدون دود در ناحيه جنوبشرقي اياالت متحده امريكا متمركگز است
05/0
2
10/0
.4سازمان نظارت بر مواد غذاي ي امريكا در رسانهها ،تصوير بدي از سيگار ارائه ميكند
10/0
2
20/0
.5دولت كلينتون
20/0
1
20/0
جمع
00/1
10/2
فصل 5
بررسي عوآمل دآخلي
عناوين
ماهيت بررسي عوامل داخلي
رابطة بين واحدهاي وظيفهاي سازمان
مديريت
بازاريابي
مالي /حسابداري
توليد /عمليات
تحقيق و توسعه
سيستم اطالعات رايانهاي
فهرستي از پرسشهاي مربوط به بررسي عوامل داخلي
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
جدول پنج وظيفه اصلي مديريت
وظيفه
شرح
مهمترين مرحله ،از فرايند
مديريت استراتژيك
برنامهريزي
برنامهريزي در بر گيرنده همه فعاليتهاي ي ميشود كه مدير براي تدارك ديدن امور اينده انجام تدويناستراتژي
ميدهد .كارهاي خاصي كه در اين زمينه انجام ميشود ،عبارتند از :پيشبيني ،تعيين هدفهاي
بلند مدت ،تدوين استراتژيها ،تعين سياستها و در نظر گرفتن هدفهاي كوتاه مدت.
سازماندهي
سازماندهي دئر بر گيرنده همه فعاليتهاي ي ميشود كه مديريت انجام ميدهد و منجر به يك اجراي استراتژي
ساختار از كارهاي تخصصي و روابط قدرت (اختيارات) ميشود .كارهاي مزبور شامل طرحريزي
سازمان ،تعيين شرايط احراز شغل ،شرح وظايف ،تعيين ويژگيهاي شغل ،حيطه نظارت ،
وحدت فرماندهي ،ايجاد هماهنگي ،طرحريزي شغل و تجزيه و تحليل شغل ميشود.
ايجاد انگيزه
مقصود از ايجاد انگيزه كارهاي ي است كه براي شكل دادن به رفتار انساني انجام ميشود .اجراي استراتژي
اقدامات خاصي كه در اين زمينه انجام ميگيرد ،عبارتند از :رهبري ،،ايجاد ارتباط ،تشكيل
گروههاي كاري ،تعديل در رفتار ،تفويض اختيار ،غنيسازي شغل ،رضايت شغلي ،تامين نياز ،
تغيير ساختار.
جدول پنج وظيفه اصلي مديريت
وظيفه
تامين
نيرويانساني
اعمالكنترل
شرح
مهمترين مرحله ،از فرايند
مديريت استراتژيك
فعاليتهاي ي كه در زمينه تامين نيروي انساني صورت ميگيرد حول محور مديريت منابع انساني اجراي استراتژي
ميچرخد .از جمله كارهاي ي كه در اين زمينه انجام ميشود تعيين دستمزد و حقوق ،مزاياي
كاركنان ،مصاحبه ،گزينش ،استخدام ،اخراج .دادن اموزش به كاركنان ،توسعه مديريت ،
ايمني كاركنان ،اجراي قانون«اقدام مثبت» دادن فرصت برابر به همه داوطلبان كار ،روابط
اتحاديههاي كارگري ،توسعه مسير شغلي ،تحقيقات در زمينه مديريت منابع انساني ،اجراي
سياستهاي انضباطي ،رسيدگي به شكايتها و روابط عمومي است.
مقصود از اعمال كنترل انجام دادن فعاليتهاي ي است كه مدير جهت حصول اطمينان از اينكه ارزيابياستراتژي
نتايج واقعي با نتايج برنامهريزي شده سازگار است ،انجام ميدهد .كارهاي ي كه در اين زمينه
انجام ميشود ،عبارتند از :كنترل كيفيت ،كنترل امورمالي ،كنترل فروش ،كنترل موجوديها ،
كنترل هزينهها ،تجزيه و تحليل انحرافات ،دادن پاداش و تشويق و ترغيب افراد.
سه سطح استراتژي
سطوح استراتژي در سازمانها
سطح كل سازمان
استراتژي سطح كالن
(مديريت عالي)
سطح كسب و كار يا بخشها
استراتژي مياني
(مديريت هماهنگي)
سطح وظيفهاي يا عملياتي و فني
استراتژي سطح وظايف
(مديريت عملياتي)
.6آسترآتژيهاي ...
.5آسترآتژيهاي طرح و برنامه
.4آسترآتژيهاي آطالعاتي
.3آسترآتژيهاي عملياتي
.2آسترآتژيهاي لجستيكي
.1آسترآتژيهاي تحقيقاتي
سه سطح برنامهريزي
مدير عالي
آفق برنامهريزي
مدير ارشد اجراي ي
رئيس
معاونان
2تا 5سال
مديران عمومي
مديران بخشها
مديران مياني
مديران بخشها
مديران خط توليد
6ماه تا 2سال
مديران واحدها
مديران كارخانهها
مديران كارگاهها
مديران عملياتي
مديران وظيفهاي
يك هفته
مديران هر واحد
تا 6ماه
سرپرستان
سركارگران
ماتريس آرزيابي عوآمل دآخلي در « مركز مطالعات و پژوهشهاي رآهبردي »
عوآمل دآخلي
نقاط قوت :
-1
-2
-3
-4
-5
نقاط ضعف :
-1
-2
-3
-4
-5
-6
ضريب
آهميت
نمره
1>4
نمره نهاي ي
نمونهاي از يك ماتريس ارزيابي عوامل داخلي براي شركت «سيركس سيركس»
عوامل اصلي داخلي
ضريب
نمره
نمره نهاي ي
نقاط قوت داخلي سازمان
.1بزرگ ترين محل تفریحم در اياالت متحده امريكا
05/0
4
20/0
.2بيش از %5اتاقها خالي نميماند
10/0
4
40/0
.3افزايش جريانهاي نقدي ازاد
15/0
3
15/0
.4مالك يك مايل نوار حاشيه السوگاس است
05/0
4
60/0
.5تيم مديريت بسيار قوي
05/0
3
15/0
.6تاالرهاي پذيراي ي بسيار مجهز
05/0
3
15/0
.7خدمات متنوع ارائه ميشود
05/0
3
15/0
.8برنامهريزيهاي بلند مدت
05/0
4
20/0
.9به عنوان يك مكان صميمي و خانوادگي شهرت دارد.
05/0
3
15/0
.10نسبتهاي مالي
05/0
3
15/0
نمونهاي از يك ماتريس ارزيابي عوامل داخلي براي شركت «سيركس سيركس»
عوامل اصلي داخلي
ضريب
نمره
نمره نهاي ي
نقاط ضعف اصلي
.1بيشتر داراي يها در السوگاس قرار دارد
05/0
1
05/0
.2فعاليتها متنوع نيست
05/0
2
10/0
.3شهرت خانوادگي ،عضو چندان زيادي ندارد
5/0
2
10/0
.4داراي يها غير منقول الفلينگ است
10/0
1
10/0
.5زيانهاي اخير بهسبب تشكيل مشاركتهايخصوصي
10/0
1
10/0
جمع
00/1
نتيجه
75/2
فصل 6
بررسي وآنتخاب آسترآتژی
عناوين
ماهيت بررسي و انتخاب استراتژ
هدف ها بلند مد ت
چار چوب جامع برا تدوین استراتژ
مرحله ورود
مرحله مقایسه
مرحله تصم م گ ر
جنبه ها فرهنگم به هنگام انتخاب استراتژ
جنبه ها س اسم به هنگام انتخاب استراتژ
نقش ه ات مدیره
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
براي كسب اهداف يك سازمان بايد :
-1تعيين ماموريت يا رسالت شركت .شامل بيانيههاي سازمان درباره مقاصد ،فلسفه و اهداف سازمان
-2ارائه نماي ي از مجموعه شركت يا سازمان كه همه موقعيتهاي محيط داخلي و تواناي ي دروني ان را بيان نمايد.
-3ارزيابي محيط خارجي سازمان با استفاده از واژههاي رقابتي و كلماتي كه بيانگر عوامل عمومي محيط باشد.
-4تجزيه و تحليل راهحلهاي ممكن كه از مقايسه امكانات مادي سازمان با محيط خارجي صورت ميگيرد.
-5تعيين راهحل مطلوب ،هنگامي كه امكانات در مورد مامورتيهاي سازمان سنجيده ميشود.
-6انتخاب استراتژي از مجموعه ويژه اهداف بلند مدت و استراتژيهاي اصلي كه بهمنظور كسب اهداف سازمان مورد نياز است.
-7اهداف ساليانه يا استراتژيها يا راهبردهاي كوتاه مدت سازگار با اهداف بلند مدت و استراتژيهاي اصلي سازمان بايد تنظيم گردد.
-8اجراي تصميمات اخذ شده استراتژيك بايد بر اساس منابع بودجهبندي شده و با تاكيد بر كار و فعاليتها ،افراد ،ساختار ،فناوري و نظام پاداش باشد.
-9بررسي و ارزيابي موفقيت اميز فرايند استراتژيك به عنوان مبناي ي براي كنترل و به صورت يك داده براي تصميمگيري اينده مطرح ميباشد.
موارد مذكور بيانگر اين نك ته است كه مديران برنامههاي استراتژيك را به معناي برنامههاي ايندهنگر و گستردهاي ميدانند كه به منظور تعامل با محيط رقابتي و
براي كسب اهداف سازمان به كارگرفته ميشود.
هدف نهاي يPurpose,
/آرمان
منشورvision,
آولويتpriority,
وبرنامهand plan,
ويژگيهاي اهداف
.1بايد بصورت كمي باشد.
.2بايد ضرباالجل داشته باشد.
.3بايد معيار داشته باشد -چه چيزي -چه وقت -چه كسي مسوئل است.
.4بايد تمركز رقابتي داشته باشد.
.5بايد از يك طرف چالشي باشد و از سوي ديگر قابل دسترسي باشد.
.6بايد مجموعه را به تالش براي استفاده كامل ازظرفيتهاي خود وا دارد.
.7بايستي براي هر بخشي نتايج كليدي داشته باشد.
.8بايد براي تمامي مديران از راس هرم تا پايينترين ردهها مسوئليت تعريف كند تا به مقاصد
پيشبيني شد برسند.
چارچوبي جامع براي تدوين استراتژي
مرحلة اول :مرحلة ورودي
ماتريس آرزيابي عوآمل
خارجي
()EFE
ماتريس آرزيابي
عوآمل دآخلي
()IFE
ماتريس بررسي رقابت
()CPM
مرحلة دوم :مرحله مقايسه
ماتريس تهديدآت ،
فرصتها ،نقاط
ضعف و نقاط قوت
()TOWS
ماتريس
آرزيابي موقعيت
و آقدآم آسترآتژيك
()SPACE
ماتريس
گروه مشاورآن بستن
()BCG
ماتريس
دآخلي و خارجي
()IE
مرحله سوم :مرحله تصميمگيري
ماتريس برنامهريزي آسترآتژيك كمي ()QSPM
ماتريس آسترآتژي
آصلي
()GSM
ماتريس تهديدات ،فرصتها ،نقاط ضعف ،نقاط قوت ()TOWS
نقاط قوتS -
هميشه سفيد باشد
نقاط ضعفW -
.1
.1
.2
.2
.3
.3
.4
.4
.5نقاط قوت را فهرست كنيد
.5نقاط ضعف را فهرست كنيد
.6
.6
.7
.7
.8
.8
.9
.9
.10
.10
ماتريس تهديدات ،فرصتها ،نقاط ضعف ،نقاط قوت ()TOWS
استراتژيهاSO -
فرصتهاO -
استراتژيهاWO -
.1
.1
.1
.2
.2
.2
.3
.3
.3
.4
.4با بهرهجستن از نقاط قوت
.4با بهرهجستن از فرصتها
.5فرصتها را فهرست كنيد
.5درصدد بهرهبرداري از فرصتها براييد
.5نقاط ضعف را از بين ببريد
.6
.6
.6
.7
.7
.7
.8
.8
.8
.9
.10
.9
.9
ماتريس تهديدات ،فرصتها ،نقاط ضعف ،نقاط قوت ()TOWS
استراتژيهاST -
تهديداتT -
استراتژيهاWT -
.1
.1
.1
.2
.2
.2
.3
.3
.3
.4
.4براي احتراز از تهديدات
.4نقاط ضعف را كاهش دهيد
.5تهديدات را فهرست كنيد
.5از نقاط قوت استفاده كنيد
.5و از تهديدات پرهيز كنيد
.6
.6
.6
.7
.7
.7
.8
.8
.8
.9
.10
.9
.9
SWOT
عوامل داخلی
ماتریس
قوتهاS :
ضعفها W :
عوامل خارجی
فرصتها O :
استراتژیهای :تهاجمی SO
شناخت اهرمهای
نفوذ
تهدیدات T :
استراتژیهای تنوع ST
استراتژیهای :رقابتی
شناخت آسیب پذیریها
( نقاط ضربه پذ یر )
محافظه کارانهWO
شناخت محدود یتها
( تغییر جهت )
WT
استراتژیهای :تد افعی
شناخت مسا ئل و
مشکال ت
برآي ساختن يك ماتريس تهديدآت ،فرصتها ،نقاط ضعف و نقاط قوت بايد 8مرحله رآ طي
كرد :
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
.8
فهرستي از فرصتهاي عمدهاي كه در محيط خارجي سازمان وجود دارد ،تهيه كنيد.
فهرستي از تهديدات عمده موجود در محيط خارج سازمان تهيه كنيد.
فهرستي از نقاط قوت داخلي و عمده سازمان تهيه كنيد.
فهرستي از نقاط عمده ضعف داخلي سازمان تهيه كنيد.
نقاط قوت داخلي و فرصتهاي خارجي را با هم مقايسه كنيد و نتيجه را در خانه مربوط در گروه «
استراتژيهاي » SOبنويسيد.
نقاط ضعف داخلي را با فرصتهاي موجود در خارج سازمان مقايسه كنيد و نتيجه را در گروه «
استراتژيهاي » WOبنويسيد.
« استراتژيهاي
نقاط قوت داخلي را با تهديدات خارجي مقايسه كنيد و نتيجه را در گروه
»STبنويسيد.
« استراتژيهاي
نقاط ضعف داخلي را با تهديدات خارجي مقايسه كنيد و نتيجه را در گروه
» WTبنويسيد.
9
8
محافظه كارآنه معطوف به قوت
قوت
تهاجمي معطوف به 7
تهاجمي شديد
محافظه كارآنه شديد
6
5
4
خفيف
تهاجمي
3
تهاجمي معطوف به فرصت
محافظه كارآنه خفيف
2
9
8
7
6
5
4
3
2
1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1
تهاجمي معطوف به ضعيف
1
رقابتي فرصت محور
تدآفعي معطوف به ضعيف
رقابتي خفيف
2
3
4
تدآفعي خفيف
5
رقابتي شديد
رقابتي شديد محو6ر
7
8
9
تدآفعي معطوف به تهدبد
تدآفعي شديد
براي تهيه «ماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك» بايد به طريق زير عمل كرد :
.1متغيرهاي ي را انتخاب نماييد كه معرف موارد زير باشد :توان مالي ( ، )FSمزيت رقابتي ( ، )CAثبات محيط( )ESو توان صنعتي(.)IS
.2به اين متغيرها از ( +1بدترين) تا ( +6بهترين) نمره بدهيد و دو بازوي FSو ISرا تشكيل دهيد .دو بازوي ESو caرا براي هر يك از
متغيرها تشكيل و از ( -1بهترين) تا ( -6بدترين) نمره بدهيد.
.3مقادير هر يك از متغيرهاي موجود بر بازوي هعر يك از اين محورها را با هم جمع كنيد و سپس بر تعداد متغيرها تقسيم نماييد تا نمره ميانگين
CA ، IS ، FSو ESبه دست ايد.
.4بر روي محورهاي «ماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك» ميانگين نمرههاي ES ، IS ، FSو Caرا قرار دهيد.
.5نمرههاي موجود بر روي محور Xها را جمع كنيد و نقطه متعلق به محورXها را مشخص نماييد و نمرههاي موجود بر روي محور Xها را جمع
بزنيد و نقطه مربوط به اين محور را تعيين نماييد .اين دو نقطه را به هم وصل كنيد.
.6از مبدا مختصات به اين نقطه وصل كنيد .اين خط نشان دهنده نوع استراتژي است كه براي سازمان توصيه ميشود و ميتواند به صورت
تهاجمي ،رقابتي ،تدافعي يا محافظهكارانه باشد.
ماتريس ارزيابي موفقيت و اقدام استراتژيك
تهاجمي
FS
+6
محافظه كارآنه
+5
+4
+3
+2
+1
IS
0
0
+1 +2 +3 +4 +5 +6
-1
-2
-3
-4
-5
-1
-2
-3
-4
رقابتي
-5
-6
ES
تدآفعي
-6
CA
عواملي را كه ميتوان به هنگام تهيه ماتريس موقعيت و اقدام استراتژيك به كار برد و انها را بر روي محورهاي ماتريس قرار داد
موقعيت استراتژيك داخلي
موقعيت استراتژيك خارجي
توآن مالي ()FS
ثبات محيط ()ES
بازده سرمايه
آهرم مالي
قدرت نقدينگي
سرمايه در گردش
جريانهاي نقدي
سهولت خروج آز بازآر
خطرهاي ناشي آز تجارت
مزيت رقابتي ()CA
سهم بازآر
كيفيت محصول
چرخه ئحيات محصول
وفادآري مشتريان
توآن بهرهبردآري آز رقابت
دآنش فني
آعمال كنترل بر عرضهكنندگان موآد آوليه و توزيع كنندگان كاالهاي ساخته شده
تغييرآت فنآوري
نرخ تورم
تغيير در تقاضا
قيمت محصوالت شركتهاي رقيب
موآنعي كه بر سر رآه ورود به بازآر وجود دآرد
فشارهاي ناشي آز رقابت
كشش تقاضا آز نظر قيمت
توآن صنعت ()IS
توآن بالقوه رشد
توآن سودآوري
ثبات مالي
مهارت الزم در فنآوري
آستفاده بهينه آز منابع
ترآكم سرمايه
سهولت ورود به بازآر
بهرهوري ،آستفاده بهينه آز ظرفيت
بخش سوم
اجراي استراتژي
فصل 7و8
آجرآي آسترآتژي :مسائل مديريت
عناوين
ماهيت اجراي استراتژي
هدفهاي ساالنه
سياستها
تخصيص منابع
مديريت تعارض
تطبيق دادن ساختار با استراتژي
تجديد ساختار و مهندسي مجدد
مرتبط ساختن حقوق و عملكرد با استراتژي
مديريت مقاومت در مقابل تغيير
مديريت محيط طبيعي
ايجاد فرهنگ پشتيبان از استراتژي
توجه به توليد /عمليات به هنگام اجراي استراتژي
آلگوی جامع مدیریت آسترآتژیک
بررسم
عوامل خارجم
تع ن
هدفها
بلند مدت
تع ن
ماموریت
تدوین ،ارزیابم
و انتخاب
استراتژ ها
تع ن
هدفها ساالنه
و س استها
تخص ص
منابع
محاسبه و
ارزیابم
عملکرد
بررسم
عوامل داخلم
تدوین آسترآتژی
آجرآی آسترآتژی
آرزیابی آسترآتژی
هدفهاي ساالنه
هدفهاي ساالنه به عنوان رهنمودهاي ي براي عملياتي مورد استفاده قرار ميگيرند كه
فعاليتها و تالشهاي اعضاي سازمان را در مسيري مشخص هدايت ميكنند .از مجراي
توجيه كردن فعاليتهاي سازمان براي گروههاي ذينفع ،انها (هدفهاي ساالنه) به عنوان
منبعي درميايند كه به سازمان مشروعيت ميبخشند .انها باعث ميشوند كه عملكردهاي
سازمان بر اساس معيارهاي خاصي انجام شود .براي كاركنان به عنوان منبع مهمي در
ميايند كه موجب انگيزه و هويت انان ميشوند (كاركنان سازمان و نوع فعاليت را معرف
خود ميدانند) .براي مديران و كاركنان ايجاد انگيزه مينمايند و انان را تشويق به كار
ميكنند .انها مبناي ي براي طراحي سازماني ارائه ميدهند.
سلسله مرآتب
هدفهاي شركت آستاموس
هدفهاي بلند مدت
از طريق توسعه بازار و رسوخ در بازار ،
ظرف دو سال فروش شركت به دو برابر برسد
(فروش كنوني 2ميليون دالر است).
بخش ، 1هدفهاي ساالنه
فروش اين واحد به ميزان %40در اين سال
و %40در سال بعد افزايش يابد
(فروش كنوني يك ميليون دالر است)
هدف ساالنه تحقيق و توسعه
بخش ، 2هدفهاي ساالنه
در سال جاري فروش اين واحد %40
و در سال بعد %40افزايش يابد
(فروش جاري 5/0ميليون دالر است).
هدفهاي ساالنه توليد
هدف ساالنه بازاريابي
بخش ، 3هدفهاي ساالنه
در سال جاري فروش واحد به ميزان%50
و در سال بعد به ميزان %50افزايش يابد
(فروش كنوني 5/0ميليون دالر است).
هدف ساالنه امورمالي
هدفهاي ساالنه منابعانساني
در سال جاري دو محصول جديد كه در سال جاري ،كاراي ي واحد در سال جاري 40نفر بر ظرف شش ماه اينده از ميزان غيبت كاركنان در سال %10
بازاريابي انها به شيوهاي موفقيتاميز توليد به ميزان %30افزايش تعداد فروشندگان اضافه مجراي تامين مالي بلند مدت است و در سال جاري بايد به %5
كاهش يابد.
400 ،هزار دالر تهيه شود.
شود.
انجام شده است ،توليد و عرضه شوند .يابد.
خريد
حمل و نقل
كنترل كيفيت
تبليغ
ترويج
تحقيق
روابط عمومي
حسابرسي
حسابداري
سرمايهگذاري
وصول مطالبات
به كارگيري داراي ي
فصل 9
بررسي ،آرزيابي و كنترل آسترآتژي
عناوين
ماهيت ارزيابي استراتژي
چارچوبي براي ارزيابي استراتژي
منابع عرضه اطالعات درباره ارزيابي استراتژي
ويژگيهاي سيستم ارزيابي اثربخش
برنامهريزي اقتضاي ي
حسابرسي
استفاده از رايانه براي ارزيابي استراتژي
فعاليت اول :بررسي منابع استراتژي
تهيه ماتريس تجديد نظر شده براي ارزيابي عوامل
داخلي
تهيه ماتريس تجديد نظر شده براي ارزيابي
عوامل خارجي
مقايسه ماتريس تجديد نظر شده با ماتريس
موجود براي ارزيابي عوامل داخلي
مقايسه ماتريس تجديدنظر شده با ماتريس
كنوني براي ارزيابي عوامل خارجي
چارچوبي برآي آرزيابي آسترآتژي
ايا هيچ تفاوتي مشاهده ميشود؟
اري
نه
فعاليت سوم :
اقدامات
اصالحي
فعاليت دوم :محاسبه عملكرد سازمان
مقايسه ميزان پيشرفتهاي برنامهريزي شده با واقعي براي دستيابي به هدفهاي
تعيين شده
ايا هيچ تفاوتي مشاهده
ميشود؟
نه
كارها يا فعاليت كنوني ادامه
يابد
اري
براي ارزيابي استراتژيها بايد به پرسشهاي اصلي زير پاسخ داد.
.1ايا نقاط قوت داخلي هنوز هم نقاط قوت هستند؟
.2ايا ما نقاط قوت ديگري در درون سازمان افزودهايم؟ اگر چنين است ،انها كداماند؟
.3ايا نقاط ضعف داخلي هنوز هم نقاط ضعف ميباشند؟
.4ايا ما داراي نقاط ضعف داخلي ديگري هم شدهايم؟ اگر چنين است ،انها كداماند؟
.5ايا تهديدات خارجي هعنوز هم سازمان را تهديد ميكنند؟
.6ايا ما داراي تهديدات خارجي ديگر هم شدهايم؟ اگر چنين است ،انها كداماند؟
.7ايا تهديدات خارجي هنوز هم سازمان را تهديد ميكنند؟
.8ايا عوامل ديگري هم بر تهديدات خارجي افزوده شدهاند؟ اگر چنين است ،انها كداماند؟
.9ايا ما مورد تهديد شركتهاي ي قرار گرفتهايم كه در صدد بلعيدن ما برامدهاند و ايا در اين باره اسيبپذير شدهايم؟
Title
• Lorem ipsum dolor sit amet,
consectetuer adipiscing elit.
Vivamus et magna. Fusce sed sem
sed magna suscipit egestas.
• Lorem ipsum dolor sit amet,
consectetuer adipiscing elit.
Vivamus et magna. Fusce sed sem
sed magna suscipit egestas.