Transcript دانلود
عوامل بیماریزا -1تقسیم بندی عوامل بیماریزا را شرح دهد. -2عوامل محیط را به تفکیک نام ببرد. -3عوامل میزبان را نام ببرد. -4عوامل شخص و اهمیت هر کدام را به تفکیک بیان کند. 4/13/2015 1 دکتر معتمد • • • • 2 بطور کلی در پزشکی,انسان میزبان است وبه سایر موجودات از نظر ارتباط با انسان اهمیت می دهیم. اما در اپیدمیولوژی نگرش اکولوژیک مهم است. اکولوژی:مطالعه ارتباطات موجودات با یکدیگر و با سایر جنبه های محیط نگرش اکولوژیک:وقوع بیماری را تنها نمی توان به یک عامل مرتبط دانست,بلکه وجود بیش از یک عامل برای ایجاد بیماری الزم است=.سبب شناس ی چند عاملی یا چند علتی Multifactorial Etiology, Multiple Causation دکتر معتمد 4/13/2015 • اگر حضور یک عامل برای بروز بیماری ضروری باشد=عامل بیماریزا= Agent • عوامل بیماریزا :بیولوژیک(زیستی),فیزیکی-شیمیایی,اجتماعی • نگرش اکولوژیک Agent:در ایجاد بیماری الزم ولی ناکافی است.چون برای بروز بیماری شرایط مناسبی باید در محیط و میزبان باشد. 3 دکتر معتمد 4/13/2015 عوامل بیماریزا • -1عوامل میزبان(داخلی-ذاتی )intrinsic-بر آمادگی شخص در مقابل بیماری اثر می گذارند. • -2عوامل محیط(خارجی):روی چگونگی تماس شخص با عامل بیماریزا اثر می گذارند. • بروز یا عدم بروز بیماری به اثرات متقابل عوامل داخلی و خارجی مربوط است. 4 دکتر معتمد 4/13/2015 عوامل میزبان • حالت میزبان =ارث +محیط • مثال-1:گروههای خونی ABO =Aسرطان معده =O,زخم اثني عشر -2تماسهای محیطی که فرد در گذشته داشته است=مصونیت اختصاص ی(واکسن یا ابتالء طبیعی)مثال سرخک و آبله مرغان -3شخصیت:تمایز جنبه های داخلی و خارجی آن مشکل است. رابطه شخصیت با ظهور بیماری A:تهاجمی,رقابت جو,جاه طلب,ناآراماثر شخصیت در تمایل به مراجعه به پزشک و یا رعایت توصیه های پزشک (اثر برسیر بیماری) -4طبقه بندی اجتماعی:شدیدا تحت تاثیر محیط است.طبقات مختلف ,طرز زندگی و تجارب متفاوت.توزیع بیماریها متفاوت است. 5 دکتر معتمد 4/13/2015 مهمترین عوامل میزبان(شخص) • • • • • • 6 سن جنس طبقه اجتماعی شغل نژاد و قومیت وضعیت تاهل دکتر معتمد 4/13/2015 عوامل زیستی • عوامل عفونی بیماریزا • مخازن عفونت(انسان,حیوان,خاک) • ناقلین(مگس,پشه) • گیاهان و حیوانات 7 دکتر معتمد 4/13/2015 • • • • • • 8 عوامل اجتماعی بر سطح فنی مراقبتهای پزشکی ,نظام عرضه خدمات و کنترل عوامل خطرناک محیط که بر سالمتی موثرند تاثیر می گذارد. عادات اجتماعی میزان پذیرش افکار نو در عموم مردم(مقاومت مردم در پذیرفتن مسائل بهداشتی جدید=کمر بندایمنی) درجه تلفیق فرد در جامعه,هر چقدر بیشتر باشد حفاظت در برابر بیماری بیشتر است. پس از داغدیدگی خودکش ی و مراجعه به روانپزشک بیشتر است. HTN,CADدر کسانی که در معرض فرهنگهای گوناگون قرار گرفته اند بیشتر است. دکتر معتمد 4/13/2015 عوامل فیزیکی-شیمیایی • گرما,نور,هوا,آب,تشعشع,جاذبه,فشار هوا و انواع مواد شیمیایی 9 دکتر معتمد 4/13/2015 سن • مهمترین شاخص مربوط به شخص • تقریبا در تمام بیماریها میزانهای مرگ و ابتال با آن مرتبط است.منحنی میزانهای مرگ بر حسب سن در کلیه گروههای جنس ی و نژادی J Shapeاست. • افزایش بیماریهای مزمن با افزایش سن 10 دکتر معتمد 4/13/2015 جنس • تفاوت میزانهای مرگ (مردان)و ابتال(زنان) بین دو جنس • ارث,محیط,هورمونها,الگوهای رفتاری • افسردگی,خود کش ی 11 دکتر معتمد 4/13/2015 نژاد و قومیت • • • • 12 فراوانی و شدت بیماریها در نژادهای مختلف متفاوت است. کمک به شناخت مشکالت بهداشتی(مسائل ارثی,تماس با محیط,شیوه زندگی,وسعت و کیفیت مراقبتهای پزشکی) تفاوت میزانهای بیماری بین مهاجرین و آنها که مهاجرت نکرده اند. مثال:سرطان معده در ژاپنPima Indian , دکتر معتمد 4/13/2015 طبقه اجتماعی • شغل,درآمد,تحصیالت • استفاده ازخدمات درمانی و پیشگیری • دسترس ی به خدمات درمانی برای بیماریهای روانی()%1,%4,%19 13 دکتر معتمد 4/13/2015 شغل • شرایط نامطلوب فیزیکی,موادشیمیایی,سروصدا,سوانح و حوادث,فعالیت بدنی,فشار روانی کار()HTN,GU,DM • سیلیس آزاد=pulmonary fibrosis • پنبه نسوز=مزوتلیوما • آنیلین=سرطان مثانه 14 دکتر معتمد 4/13/2015 وضعیت تاهل • • • • 15 مرگ و میر در کل بیماریها و میزان مرگ اختصاص ی در بسیاری از بیماریها : مطلقه >بیوه>مجرد>متاهل حمایت روانی وفیزیکی همسر قویتر بودن وضع فیزیکی و عاطفی آنها که تن به ازدواج می دهند. دکتر معتمد 4/13/2015 • رتبه تولد:بچه های اول • سن ازدواج • بعد خانوار 16 دکتر معتمد 4/13/2015