Transcript روشهاي آموزش بهداشت

noic
‫روشهاي آموزش بهداشت‬
‫‪Text‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪‬هدف برنامه‬
‫ارتقاءسطح آگاهي جامعه با آموزش عمومي باعث تغيير رفتار‬
‫ميگردد‪.‬‬
‫ارائه مطالب آموزش ي به جامعه نيازمند راه وروش منظم‪ ،‬باقاعده‬
‫ومنطقي است‪.‬‬
‫آگاهي از كم وكيف اين راه ها وروشها وانتخاب بهترين آن درارائه‬
‫محتواي آموزش ي به جامعه وظيفه آموزش دهندگان است‪.‬‬
‫درآموزش عمومي جامعه روشهای آموزش ي متداول و كالسيك كمتر‬
‫كاربري داشته و نيازمند برنامه ريزي و استفاده از ابزار و وسائل‬
‫كمك آموزش ي(سمعي وبصري) هستيم ‪.‬‬
‫تعريف آموزش بهداشت‬
‫• ارتقاء سطح آگاهي جامعه به منظور تغييررفتار‬
‫• افزا يش سطح سالمت عمومي‬
‫‪Back Next‬‬
‫روشهاي آموزش بهداشت‬
‫• ‪ -1‬آموزش يكطرفه (غيرچهره به چهره)‬
‫• ‪ -2‬آموزش دوطرفه (چهره به چهره) بهترين روش است‬
‫‪Back‬‬
‫‪-1‬آموزش يكطرفه‬
‫• كتب‪ -‬نشريات‪ -‬روزنامه‬
‫• راديو و تلويزيون وويديو‬
‫• سينما‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ -1-1‬سخنراني سنتي ‪lecture‬‬
‫‪ -2-1‬سمپوزيوم ‪symposium‬‬
‫‪ -3-1‬كنگره ‪congress‬‬
‫‪ -4-1‬كامپيوترواستفاده ازبسته هاي آموزش ي ‪Package‬‬
‫‪1-1‬سخنراني‬
‫‪Lecture‬‬
‫مطالب بطور سيستماتيك ومستقيم ازآموزش دهنده به آموزش گيرنده منتقل‬
‫ميگردد‪.‬‬
‫مزايا‬
‫ازوسائل كمك آموزش ي استفاده مي شود‪.‬‬
‫ازنظراقتصادي مقرون به صرفه است وهزينه زيادي ندارد‪.‬‬
‫دربعض ي مواردنبودياكاهش كتاب راجبران مينمايد‬
‫در وقت آموزش گيرنده صرفه جويي مينمايد‬
‫معايب‬
‫آموزش يكطرفه است وآموزش گيرنده غيرفعال‬
‫به تفاوتهاي فردي آموزش گيرندگان توجهي نميشود(غيركالسيك‬
‫درآموزش گيرندگان ايجاد رقابت نميكند‬
‫بيشتراز زمان تمركز(‪13‬دقيقه )آموزش گيرندگان است‬
‫‪2-1‬سمپوزيوم ‪Symposium‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪Back‬‬
‫در سمپوزيوم از تمامي سخنرانان خواسته ميشود كه همگي درباره‬
‫موضوع معيني صحبت كنند وسخنرانان مطالب خودرا به گونه اي آماده‬
‫مينمايند كه هركدام درباره جنبه خاص ي ازموضوع مورد نظرسخنراني‬
‫نمايد‬
‫فايده سمپوزيوم براي آموزش گيرندگان اينست كه آگاهي الزم را در مورد‬
‫جنبه هاي مختلف يك موضوع بدست ميآورند‬
‫رئيس سمپوزيوم بايد ازافراد متخصص درآن موضوع بوده وسمپوزيوم‬
‫رابراي افرادآگاه ومطلع افتتاح نمايد‬
‫سخنرانان قبال طي جلسه اي در مورد موضوع صحبت خود هماهنگي‬
‫داشته تاازتكرارمطالب خودداري شود‬
‫‪ 3-1‬كنگره ‪Congress‬‬
‫• كنگره بسيار گسترده تر و وسيعتر از سمينار بوده وگروه زيادي‬
‫شركت كننده متخصص از سراسركشور‪ ،‬قاره ويا جهان درآن‬
‫اجتماع ميكنند‬
‫• كنگره هرچند سال (‪5-1‬سال) يكبار برگزار ميگردد‬
‫• هركنگره داراي چند كميته تخصص ي ياگروه كاراست بنابراين‬
‫داراي سازمان گسترده اي است كه گاها جنبه بازآموزي‬
‫ونوآموزي نيزدارد‬
‫‪Back‬‬
‫‪4-1‬كامپيوترواستفاده از‪Package‬‬
‫• يك نوع آموزش فردي است كه آموزش گيرنده يك برنامه‬
‫ازپيش نوشته شده را دنبال ميكند دراين روش ازكامپيوتر و‬
‫بسته هاي آموزش ي ‪package‬استفاده ميشود‬
‫• ميزان موفقيت باالست وحسن آن اينست كه هرفرد آموزش‬
‫گيرنده به فراخور استعداد خود پيشرفت مي كند ومجبور‬
‫نيست كه با كالس جلوبرود‬
‫• مثل تهيه همين اساليد شو‪Slide Show.‬‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪- Face to face-2‬آموزش چهره به چهره‬
‫• ‪1-2‬جلسه آموزش ي(كالسيك‪-‬عمومي)‬
‫• ‪2-2‬بحث گروهي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪3-2‬برانگيختن افكار ‪Brain Storming‬‬
‫‪4-2‬ايفاي نقش ‪Role-playing‬‬
‫‪5-2‬سمينار‬
‫‪6-2‬كارگاه آموزش ي ‪Workshop‬‬
‫‪ 7-2‬پانل‬
‫‪ 8-2‬جلسه پرسش وپاسخ‬
‫جلسه توضيحي‪ -‬بحثي‬
‫نمايش عملي‬
‫‪Demonstration‬‬
‫كنوانسيون‬
‫كنفرانس‬
‫‪Forums‬فوروم‬
‫‪ -1-2‬جلسه آموزش كالسيك ‪Classic‬‬
‫• آموزش گيرندگان ازگروه سني يا جنس ي واحد وبا سطح‬
‫معلومات مشابه دريك جلسه آموزش ي شركت مينمايند‬
‫• مانند كالس درس دبستان‪،‬دبيرستان ودانشگاه‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -2-2‬بحث گروهي‪Group discussion-‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪Back‬‬
‫به شركت كنندگان اجازه ميدهد بطورمساوي وآزاد عقايد خود را مطرح‬
‫نمايندوبه حل مسائل بپردازند ودرشرايط كالسيك وآكادميك‬
‫برگزارميگردد‬
‫افراد ميتوانندبا بحث گروهي درعقايدوتجربياتشان سهيم شوند‬
‫به فراگيران درارتقاءفن ارتباط وتقويت اعتمادبنفس كمك ميكند‬
‫مدرس ديد عميقتري به فراگيران پيدا ميكند‬
‫اين روش براي كالسهاي ‪12-5‬نفري ودانش آموزان بامعلومات باالكاربرد‬
‫دارد‬
‫اگربحث عمومي درست سازمان نيابد نتيجه مفيدي حاصل نميشود‬
‫‪ 3-2‬توضيحي‪ -‬بحثي‪Lecture discussion -‬‬
‫• براي رفع معايب درروش بحث گروهي ميتوان ازروش‬
‫توضيحي ‪ -‬بحثي استفاده نمود اين روش به برنامه ريزي‬
‫دقيق تري نيازدارد‬
‫• اين روش ميتواند ازمعايب دو روش سخنراني وبحث‬
‫گروهي اجتناب نمايد‬
‫‪Back‬‬
‫‪-4-2‬بارش افكار‪Brain storming‬‬
‫• دراين جلسه بجاي بحث درمورد يك مسئله افكار شركت‬
‫كنندگان تشويق ميشود تا يك ليست ازهمه ايده هاي‬
‫ّ‬
‫خود راكه به ذهنشان ميرسد را در مدت كوتاهي تهيه‬
‫كنند‬
‫• اين روش در محيط هاي آموزش ي(كالسيك) كاربرد دارد‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -Role playing -5-2‬ايفاي نقش‬
‫• اجراي عملي موقعيتهاي حقيقي زندگي ومشكالت آنهاست‬
‫ونبايد آنرا با نمايش وبازي تا تروغيره اشتباه كرد‬
‫ّ‬
‫• ايفاي نقش معموال مدت كوتاه(‪15-10‬دقيقه)اجرا ميشود‬
‫• پس ازنمايش بازيگران وتماشاگران درمورد نمايش اجرا‬
‫شده وعكس العمل خودشان به بحث ميپردازند‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -6-2‬نمايش عملي‪Demonstration-‬‬
‫• روش ي است كه نشا ندهنده چگونگي انجام يك عمل يا‬
‫استفاده ازيك روش ميباشد كه توسط يادگيرنده وتحت‬
‫نظرآموزش دهنده انجام مي پذيرد‬
‫َ‬
‫• در اين روش فراگيران آنچه راكه شنيده يا خوانده اند عمال‬
‫مشاهده وتمرين مي كنند‬
‫• مثل روش تهيه محلول ‪ O-R-S‬براي كودكان توسط‬
‫مادران‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -7-2‬سمينار‪Seminar‬‬
‫• جلسه اي براي بحثهاي آكادميك ودرسطح باالست غالبا‬
‫َ‬
‫توسط سازمانهاي پژوهش ي ودانشگاهي كه اساسا توليد‬
‫كنندگان مباحث مذكورند‪،‬ترتيب داده ميشود‬
‫• سمينارمحلي براي عرضه آموزشها وتجربيات پژوهش ‪-‬گران‬
‫ميباشد اغلب اين مطالب بهنگام‪ up to date‬ميباشد‬
‫• خالصه ياهمه مقاله سخنرانان قبال بين شركت كنندگان‬
‫توزيع شود‬
‫‪Back‬‬
‫‪-8-2‬كنفرانس‪Conference‬‬
‫• چنانچه يك سمينار با موضوعي مذهبي يا سياس ي برگزار‬
‫شود آنرا كنفرانس مينامند‬
‫• كنفرانس از اشخاص ي تشكيل ميشود كه داراي عالئق و‬
‫زمينه هاي فكري مشترك يا مرتبطي مي باشند‬
‫• كنفرانس را ميتوان بر حسب ضرورت به يك كارگاه‬
‫آموزش ي مبدل ساخت‬
‫‪Back‬‬
‫‪ 9-2‬كنوانسيون(اجالسيه)‪Convention-‬‬
‫• وقتي در يك سمينار گروهها و سازمانهاي اجرائي تشكيل‬
‫شود و درخصوص مسائل آن دستگاه يا سازمان صحبت‬
‫گردد آنرا اجالسيه يا كنوانسيون مينامند‬
‫• مثال برگزاري سمينار مسائل علمي ‪-‬كاربردي دانشگاه كه‬
‫درآن چند گروه مثل استادان‪ ،‬هيئت علمي و مسؤلين‬
‫اداري و مالي شركت داشته باشند‬
‫‪Back‬‬
‫‪ 10-2‬كارگاه آموزش ي‪Workshop‬‬
‫• تعداد قابل توجهي از افراد كه به رشته يا موضوع عملي‪ ،‬فني‪،‬‬
‫ادبي‪ ،‬بهداشتي وابستگي دارند در كنار يكديگر قرار مي گيرند و‬
‫موضوعات‪ ،‬مباحث و يا مسائل مشخص ي را به منظور ارائه‬
‫توصيه ها يا پيشنهاد هايي براي اقدامات در برنامه هاي بعدي‬
‫مورد بحث وتجزيه وتحليل قرارمي دهند‬
‫• كارگاه معموال در طول چند روز و حداكثر يك هفته تشكيل‬
‫ميشود‬
‫‪Text‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪ 10-2‬كارگاه آموزش ي‪Workshop‬‬
‫• در حقيقت كارگاه محل مالقات افراد براي كار بايكديگر در‬
‫گروههاي كوچك و روي مسائلي است كه از يك سو با افراد‬
‫وحيطه فعاليت حرفه اي آنها مرتبط است و از سوي ديگر‬
‫دست يافتن به راه حلهايي است كه درمسائل ذيربط براي‬
‫آنان اهميت دارد‬
‫َ‬
‫• بنابراين كارگاه اساسا روش ي است كه بر حل مسئله مبتني‬
‫ميباشد‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪10-2‬ضروريات كارگاه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪Next‬‬
‫محل مناسب براي جلسات عمومي وكارگروهي درنظر گرفته‬
‫شود(گروه كار نبايد از‪12-10‬نفربيشترباشد)‬
‫مدارك و منابع كافي نظيرزمينه هاي نظري موضوع‪-‬سابقه منابع‬
‫در اختيار باشد‬
‫وسائل سمعي و بصري متناسب با كارگاه تهيه گردد‬
‫مشاورين‪،‬كارشناسان و استاداني درگروه شركت نمايند تا به‬
‫گروه در پربارتركردن بحث كمك كند‬
‫افراد از پختگي وتجربه قبلي برخوردار بوده و بتوانند در مورد‬
‫جامعه خود تصميم بگيرند‬
‫‪Back‬‬
‫‪ 11-2‬پانل‪Panel‬‬
‫• پانل يا ميزگرد شيوه اي است كه درآن چند نفر(‪7-3‬نفر)‬
‫دورميزي درحالت روياروي با حاظرين مي نشينند وبا‬
‫يكديگر درباره موضوعي كه با حاظرين درارتباط است‬
‫واعضاء پانل درباره آن دانش تخصص ي دارند‪ ،‬بحث‬
‫ميكنند‬
‫ّ‬
‫• الزمه پانل آنستكه كارشناسان ازمدتي قبل درجريان برنامه‬
‫‪،‬موضوع بحث وسايرجزئيات آن قرارگرفته باشند‬
‫‪Back‬‬
‫‪12-2‬فوروم‪Forums‬‬
‫• ارائه نظرات ومطالب مختلف راجع به يك موضوع توسط‬
‫آموزش گيرندگان (دونفريابيشتر) را فوروم ميگويند‬
‫• درصحنه هاي رسمي سخنراني‪ ،‬سمپوزيوم وپانل‪ ،‬دادن يك‬
‫فرصت به مخاطبين جهت مشاركت واظهارنظر آنان مي باشد‬
‫• فوروم يك مكانيزم مناسب بازخورد(‪ )feed back‬در اين‬
‫جلسات بشمار مي رود‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪13-2‬جلسه پرسش وپاسخ‪Colloquy‬‬
‫• ازتعداد محدودي از حاضرين خواسته ميشود كه بحث را‬
‫افتتاح كنند حسن اين جلسه اينستكه افراد شركت‬
‫كننده فرصت بيشتري براي شركت دربحث وتبادل نظر‬
‫دارند‬
‫• پرسش و پاسخ فني است كه ميتواند در كليه روشهاي‬
‫تدريس و فعاليتهاي آموزش ي بكار رود‬
‫• سؤال مطرح شده بايد روشن‪ ،‬واضح‪ ،‬هدفدار‪ ،‬مختصر و‬
‫‪ Back‬با سن و پايه تحصيلي فراگير باشد‬
‫‪ Next‬متناسب‬
‫ّ‬
‫‪14-2‬طرح آموزش ملي ‪National Plan‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪Next‬‬
‫دراين روش بمنظورتغييررفتارعمومي جهت پيشگيري يا كنترل‬
‫ّ‬
‫يك بيماري بطوروسيع درسطح ملي برنامه ريزي مي گردد‬
‫دراين برنامه ممكن است ازمجموعه روشهاي آموزش ي ياوسائل‬
‫سمعي وبصري بطوروسيع بهره برد‬
‫فرد يا افراد متخصص نقش رهبري اين آموزش را بر عهده دارند‬
‫متخصص بايد آگاه واز معلومات باالئي برخوردار باشد‬
‫‪Back‬‬
‫ّ‬
‫ادامه آموزش ملي ‪National Plan‬‬
‫• دربرنامه ريزي اين روش بايد هزينه اجراي آن محاسبه‬
‫ومقرون به صرفه باشد(حدود يكدهم هزينه هاي درماني‬
‫آن بيماري)‬
‫• مثال‪:‬آموزش پيشگيري وكنترل بيماريهاي اسهالي يا درمان‬
‫ّ‬
‫با پودر‪ O-R-S‬درسطح ملي ودر زمان معين‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫تكنولوژي آموزش ي‬
‫• وسايل كمك آموزش ي يا سمعي وبصري‬
‫• ‪ -1‬نشريات آموزش ي‬
‫‪Text‬‬
‫• ‪ -2‬وسايل تكنيكي و الكترونيكي عمومي‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -1‬نشريات‬
‫• ‪ -1-1‬انواع چارتها‪ -‬فيليپ چارت‬
‫• ‪-2-1‬هند بوك‪ -‬فولدر‪ -‬پمفلت‬
‫• ‪ -3-1‬پوستر‪ -‬عكس‬
‫‪Next‬‬
‫‪Back‬‬
‫‪ -2‬وسائل تكنيكي والكترونيكي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪-1-2‬اسال يد ‪ -‬فيلم استريپ ‪ -‬كاتريچ‬
‫‪-2-2‬اورهد‪ -‬اپك ‪ -‬مولتي مديا ويدئو اليزر‬
‫‪ -3-2‬پروژكتور‪ -‬ويدئو‪ -‬ويدئوپروژكشن‪-‬‬
‫‪ -4-2‬راديو‪ -‬ضبط صوت ‪ -‬آمپلي فاير‬
‫‪ -5-2‬تلوزيون‪ -‬سينما‬
‫‪ -5 -2‬كامپيوتر وبسته هاي آموزش ي‬
‫‪First slide‬‬
‫‪Back‬‬