حسابداری-تعهدی
Download
Report
Transcript حسابداری-تعهدی
بسم اله الرحمن الرحیم
مباحث جاری درحسابداری
موضوع :حسابداری تعهدی دردستگاههای دولتی
ارائه دهنده :امامعلی ابدالی
استادگرامی :جناب آقای دکترنونهال
مقدمه:
محدودیت منابع اقتصادی که دراختیاربشراست ،لزوم به کارگیری روشهای هوشمندانه وعقالیی دربهینه ساختن
نحوه استفاده ازآنهارادرهمه سطوح اعم ازجهانی،ملی ،سازمانهاوحتی زندگی خانوادگی وفردی ایجاب می
کند.اتخاذتصمیم درموردهریک ازاین منابع نیازمندداشتن اطالعات بوده واطالعات حسابداری ازمهم ترین
وارزشمندترین انواع اطالعاتی است که بنحوی دراداره وبکارگیری این منابع دخیل هستند.حسابداری ،مبنای
یکسان واطالعاتی قابل فهم جهت سنجش ارزش نسبی ومیزان بازدهی منابع اقتصادی سازمان ارائه می دهد.
به این ترتیب همه استفاده کنندگان ازاین اطالعات امکان می یابندکه منابع اقتصادی گوناگون رابایکدیگرجمع
وتفریق نموده ودرک یکسانی ازارزش نسبی آنهابه دست آورند؛همچنین درنحوه تخصیص ،بکارگیری ،ارزیابی
،وتجزیه وتحلیل نتایج آن ،زبانی مشترک داشته باشند.
ارزیابی صحیح عملکردیک سازمان دریک دوره زمانی مشخص وتعیین وضعیت مالی آن دریک تاریخ معین
،فقط ازطریق اعمال روش حسابداری تعهدی امکان پذیراست .امروزه درسازمانهای دولتی وازجمله دانشگاهها
مبنای نقدی برای ثبت درآمدهاوهزینه هابکارگرفته می شود.
دراین وضعیت نتایج عملیات ووضعیت مالی به درستی انعکاس نمی یابدواطالعات حسابداری نقش وجایگاه
واقعی خودرادرفرآیندتصمیم گیری پیدانمی کند.به همین علت ،خوشبختانه طبق ضوابطوموازین توصیه شده
توسط نهادهای قانون گذار،روش تعهدی بعنوان مبنای موردقبول درثبت وگزارشگری سازمانهای دولتی
وعمومیایران پذیرفته شده است .
.
درکتاب حسابداری کنترلهای دولتی ،دکترباباجانی مبنای تعهدی (کامل )رااین گونه معرفی می کند
درمبنای تعهدی درآمدهازمانی شناسایی ودردفاترحسابداری منعکس می گردندکه تحصیل شده ویاتحقق یابند.دراین
مبنا،زمان تحصیل یاتحقق درامد،هنگامی است که درآمدبصورت قطعی مشخص می شود،بنابراین زمان وصول
وجه دراین روش موردتوجه قرارنمی گیرد.بلکه زمان تحصیل یاتحقق درامددرشناسایی وثبت درآمداهمیت
دارد.همچنین دراین مبنا،زمان شناسایی وثبت هزینه ها،زمان ایجادویاتحقق هزینه هاست وزمانی که خدمتی انجام
می شودیاکاالیی تحویل داده می شود،معادل بهای تمام شده خدمت انجام یافته یاکاالی تحویل شده ،بدهی قابل
پرداخت ایجادمی شود.
درمبنای تعهدی ،درامدهادرسال انجام خدمات یافروش کاالهابحساب منظورمی شود(اگرچه وجوه نقدحاصل
ازفروش کاالهاوخدمات مذکوردرسالهای مالی قبل یابعدازخریددریافت شود)
وهزینه هادرسال دریافت کاالاوخدمات وایجادتعهدبحساب منظورمی شود(اگرچه بهای کاالهاوخدمات
مزبوردرسالهای مالی قبل ویابعدازخریدپرداخت شود)بعبارت دیگر،دراین مبناصرف نظرازانجام یاعدم انجام
هرگونه دریافت وپرداخت ،
درآمدهادردوره تحقق وهزینه هادردوره تحصیل یاوقوع
ثبت می شوند
مزایای مبنای تعهدی :
)دستیابی سریع به اطالعات جامع ،کامل ودقیق ازوضع موجودسازمان)-امکان تشخیص لزوم خرج کرد،براساس اطالعات صحیح ازمنابع هاونیازها
)مشخص شدن میزان درآمدهای وصول نشده هردوره مالی وامکان برنامه ریزی برای وصول آنها)دسترسی به اطالعات دقیق تروکاملترازدرآمدهاوهزینه های هردوره (اعم ازنقدی وغیرنقدی ))-امکان ایجادارتباطبین هزینه هاوعملکردآنهاودرنتیجه ایجادزمینه برای ورودبه بحث بودجه عملیاتی
)امکان تعیین نقطه سربه سردرآمدوهزینه درهردوره ،بامقایسه درامدهاوهزینه های هردوره ونتایج حاصلازتهاترآنها
)امکان محاسبه وثبت استهالکات بعنوان هزینه های دوره)دسترسی به اطالعات الزم جهت برنامه ریزی واعمال کنترلهای مدیریتی)-امکان تعیین قیمت تمام شده هرپروژه بااستفاده ازاطالعات سیستم حسابداری
)امکان سنجش دقیق ترتناسب واحدهای پشتیبانی باواحدهای عملیاتی وتعیین تناسب الزم بین آنهاوهمچنین ارزیابیسنواتی آنها
)امکان سنجش مسئولیت پذیری مسئولین ومدیران سازمانهاوارزیابی عملکردایشان درپایان هردوره ودرسطوحمختلف سازمانی
)اطالع ازمیزان وارزش موجودیهاودارایی های دراختیارسازمان باثبت وضبط موجودیهای جنسی ودارائی هایثابت ازقبیل اموال ،ماشین آالت وتجهیزات درسیستم حسابداری .
)امکان ارزیابی وانعکاس کلیه دارائیهای تحصیل شده اعم ازخریدیاواگذاری بابت سایرحقوق سازمان ،براساسمبانی مربوط
حسابداری تعهدی :
امروزه ایجادنظام مالی جامع ویکپارچه برای دستیابی به برنامه ها،اهداف وسیاستهای مدیریت الزامی می
باشد.وجودنظام یکپارچه مالی سبب می گرددکه اطالعات اساسی وبنیادی به نحوی دقیق وصحیح جمع آوری
،طبقه بندی ،ثبت وتلخیص گردیده ونتایج حاصله بنحومطلوب درمقاطع زمانی مناسب دراختیارمدیران
وذینفعان ذیربط قرارگیرد.
ازسوی دیگرسازمانهاونهادهای دولتی به منظوررعایت اصل وضع هزینه های هردوره مالی ازدرامدهای
متعلق به همان دوره وتعیین سودویازیان سال مالی ووضعیت مالی واقعی درپایان هردوره مالی ملزم به
استفاده ازحسابداری تعهدی هستند.بعبارتی دیگردراین سازمانهاتعیین درامدهاوهزینه های واقعی متعلق به
دوره مالی وبه کارگیری نتیجه صحیح فعالیتهای مالی ووضع مالی واقعی درپایان سال ،تنهابابه کارگیری
مبنای تعهدی امکان پذیراست .
مدیریت فرآیندتصمیم گیری است وتصمیم گیری نیازمنداطالعات است .ازمیان اطالعات گوناگونی که مدیران
برای اخذتصمیمات خودبدان نیازمندند،اطالعات مالی جایگاه ویژه ای دارد،چراکه اکثرقریب به اتفاق
تصمیمات مدیران مستقیماآثاروپیامدهای مالی داشته ویابطورغیرمستقیم وضعیت مالی موسسه راتحت
تاثیرقرارمی دهند.اطالعات مالی وحسابداری ابزارارزشمندی جهت تصمیمات مربرطبه تامین ،تخصیص
وکنترل منابع اقتصادی دراختیارمدیران قرارمی دهند
هریک ازدستگاههای اجرایی کشورعهده دارانجام برخی ازوظایف دولت هستندولذابرای ایفای وظایف محوله
،بودجه ای درقالب اعتبارمصوب ازمحل بودجه کل کشوردراختیارآنهاگذاشته می شودتاپس ازتخصیص
اعتبارودریافت وجه ازخزانه براساس مقررات موضوعه وجهت تحقق اهداف معین دستگاه آن رابه مصرف
برسانند.
حسابداری فقط باوقایعی که بتوان آن راباپول اندازه گیری کرد،سروکاردارد،باین ترتیب بسیاری ازرویدادهای
وواقعیتهای مهم یک سازمان که قابل بیان به زبان پول نیستنددردفاترمالی آن ثبت وضبط نمی شوند.
حسابداری یک نظام اطالعات مالی است :
این نظام اطالعات مالی مجموعه ای ازروشهاوقواعدی است که ازطریق آن اطالعات مالی مربوط
به یک موسسه ،جمع آوری ،طبقه بندی وبه نحوقابل فهم وساده ای درقالب گزارشهای مالی خالصه
وگزارش می شودتابتوانددرتصمیم گیریهای مدیران ودرتحقق اهداف موسسه مورداستفاده قرارگیرد.
نتیجه آنکه حسابداری ابزارتصمیم گیری ومدیریت است ونظام حسابداری هرسازمان تابع نیازهای
اطالعاتی آن سازمان می باشد.