Transcript network1-3

‫به نام خدا‬
‫شبكه هاي كامپيوتري ‪1‬‬
‫زهره زرین قلمی‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪Email:‬‬
‫بخش ‪3‬‬
‫نرم افزار شبكه‬
‫همان طور که گفته شد شبكه ها از دو قسمت سخت افزاری و نرم افزاری تشكيل شده اند‪ .‬پس از‬
‫برپا سازی سخت افزار شبكه بر اساس توپولوژی های ذکر شده‪ ،‬بایستی نرم افزار های الزم را برای‬
‫ارائه سرویس روی آن نصب کرد نرم افزار شبكه را از نظر ارائه سرویس و خدمات به دو دسته تقسيم‬
‫می کنند‪.‬‬
‫‪ .1‬سرویس دهنده‪/‬سرویس گيرنده )‪ (Client/Server‬یا شبكه‬
‫مبتنی بر سرور)‪(Server based‬‬
‫‪ .2‬نظير به نظير (‪ )Peer to peer‬یا )‪(Workgroup‬‬
‫‪3‬‬
(Client/Server) :‫شبكه های مبتنی بر سرور‬
ser
ver
4
‫شبكه هاي مبتني بر سرور‪(Client/Server) :‬‬
‫سرور )‪ :(Server‬برنامه کامپيوتری است که دارای اطالعات است و یا به کامپيوتری که‬
‫نقش سرویس دهنده و خدمات را به دیگر کامپيوترها بر عهده دارد‪ .‬مانند سرویس دهنده‬
‫فایل‪ ،‬سرویس دهنده چاپ‪ ،‬سرویس دهنده وب و سرویس دهنده پستی‬
‫کالینت )‪ :(Client‬کامپيوترهایی که به عنوان سرویس گيرنده هستند‪ .‬برنامه کامپيوتری‬
‫که نياز به اطالعات دارد و یا از سرویس ارائه شده توسط سرور استفاده می کند‪.‬‬
‫بر روی کامپيوتر سرور الزمست سيستم عامل شبكه نصب شود مانند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪Windows 2003 server‬‬
‫‪Linux‬‬
‫‪5‬‬
‫بعد از بر پاسازی سخت افزار بایستی نرم افزار‪ server‬روی یک‬
‫کامپيوتر نصب شود وروی دیگر کامپيوترها نرم افزار ‪ client‬نصب‬
‫شود‪.‬‬
‫تمام اطالعات شبكه و فایل ها به صورت متمرکز بر روی ‪server‬‬
‫قرار می گيرند و دیگر سرویس های شبكه نظير ارسال تصاویر‪،‬‬
‫مولتی مدیا‪ ،‬صفحات وب‪،‬پایگاه داده ها‪ ،‬عمليات حسابرسی نيز بر‬
‫روی ‪server‬قرار می گيرند‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫مدل مشتري ‪ -‬سرویس دهنده )‪(client/Server‬‬
‫شبكه با دو مشتری و یک سرویس دهنده‬
‫‪7‬‬
‫مدل مشتري ‪ -‬سرویس دهنده )‪(client/Server‬‬
‫ارتباط بین دو برنامه‪ client‬و‪ server‬با درخواست از طرف ‪ client‬و ارائه سرویس‬
‫(پاسخ) از طرف ‪ server‬و مطابق شکل زیر انجام می شود‬
‫مدل مشتری‪-‬سرویس دهنده بر درخواست و پاسخ مبتنی است‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫شبكه هاي مبتني بر سرور‪(Client/Server) :‬‬
‫‪‬‬
‫در این شبكه ها سرویس دهنده اختصاصی داریم و بقيه کامپيوتر ها فقط سرویس گيرنده‬
‫اند‪.‬‬
‫‪ ‬یک یا چند سرور مدیریت کل شبكه را بر عهده دارند‬
‫‪ ‬مدیریت منابع به صورت متمرکز و بسيار راحت است و برای شبكه های بزرگ با کاربران‬
‫زیاد مناسب است‬
‫‪ ‬مسئوليت امنيت تمامی کامپيوترها و حسابهای کاربران برعهده ‪ Server‬است‪.‬‬
‫‪ ‬این شبكه ها به علت امنيت باالیی که دارند امكان داشتن کاربران زیاد و مدیریت آنها را‬
‫فراهم می سازد‪.‬‬
‫‪ ‬تمام اطاعات شبكه و فایلها به صورت متمرکز بر روی سرور قراردارد‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫نیازمندیهاي شبكه هاي مبتني بر سرور‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مديريت شبكه‪:‬‬
‫◦ مديريت كاربران‬
‫◦ امنيت شبكه‬
‫◦ حفظ و نگهداری برنامه ها و داده ها‬
‫◦ نصب و راه اندازی نرم افزارهاي مورد نياز‬
‫◦ نحوه در دسترس قرار دادن منابع‬
‫نيازهای سرور‪:‬‬
‫◦ قدرت سخت افزاري باال‬
‫◦ پاسخگويی به تقاضاها در كمترين زمان ممكن‬
‫◦ امكانات ارتباطي از راه دور‬
‫نیازمندیهاي شبكه هاي مبتني بر سرور‪...‬‬
‫‪ ‬مسائل مربوط به نگهداري سرور‪:‬‬
‫◦ استفاده از‬
‫◦ استفاده از محفظه های خاص )‪(Rack‬‬
‫◦ امكانات برودتي‬
‫‪UPS‬‬
‫‪‬‬
‫سيستم عامل سرور‬
‫به لحاظ اينكه سرور به حجم زيادي از تقاضاها پاسخ می دهد احتياج به سيستم‬
‫عاملی دارد كه بتواند به اين نيازها پاسخ دهد‬
‫‪ Novel‬و‪ Linux‬و ‪Win 2000‬و‪Win NT‬‬
Rack:
‫انواع سرورها‪:‬‬
‫‪‬‬
‫در يک شبکه ممکن است سرورهای مختلفی داشته باشيم‪:‬‬
‫◦ سرور فايل)‪(File Server‬‬
‫◦ سرور اينترنت )‪(Internet Server‬‬
‫◦ سرور پست الکترونيک )‪(Email-Server‬‬
‫◦ سرور نام )‪(DNS Server‬‬
‫◦ سرور ارتباط با ساير شبکه ها )‪(RAS Server‬‬
‫)‪◦ Application Service Provider (ASP‬‬
‫)‪◦ Storage Service Provider (SSP‬‬
(Server Farm)‫سرورها‬
‫نظير به نظير (‪ )Peer to peer‬یا )‪(Workgroup‬‬
‫در این مدل هر کامپيوتر می تواند هم به صورت ‪ client‬و هم به صورت ‪ server‬عمل نماید‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫شبكههاي نظير به نظير‪(peer to peer) :‬‬
‫این نوع شبكه ها برای محيط های زیر مناسب اند‪:‬‬
‫•‬
‫كاربران در مكان نزديكي باشند‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫شبكههاي نظير به نظير‪(peer to peer) :‬‬
‫‪‬در این نوع شبكه ها همه کامپيوترها ارزش یكسان دارند‪.‬‬
‫‪‬هر کامپيوتر ميتواند هم سرویس دهنده و هم سرویس گيرنده باشد‪.‬‬
‫‪‬در این نوع شبكه ها هيچ کامپيوتری به عنوان کامپيوتر مرکزی یا سرویسدهنده اختصاصی نداریم‪ .‬یعنی هيچ‬
‫کامپيوتری مدیریت کل شبكه را بر عهده ندارد‪ ،‬برای همين در این نوع شبكه ها مدیر شبكه نداریم‪.‬‬
‫‪‬پس از برپاسازی سخت افزار‪ ،‬نرم افزارهای الزم شبكه نظير به نظير بایستی روی تمام کامپيوترها نصب شوند و‬
‫اطالعات به صورت توزیعی بر روی تمام کامپيوترها پخش شوند‪.‬‬
‫‪‬در شبكه های نظير به نظير سرویس هایی مانند اشتراک منابع کاربردی‪،‬داده ها‪،CD-ROM،‬پرینتر‪،‬اینترنت و‬
‫اشتراک دیگر منابع محلی ارایه می شود‪.‬‬
‫‪‬شبكه های مبتنی بر‪ Windows XP‬مثالی از این نوع شبكه ها هستند‪.‬‬
‫‪17‬‬
‫شبكههای نظير به نظير‪(peer to peer) :‬‬
‫◦ کاربر درباره به اشتراک گذاشتن منابع خود تصميم می گيرد )‪(Sharing‬‬
‫◦ در این نوع شبكه ها هر کامپيوتر بطور مستقل مسئول نگهداری تنظيمات ایمنی و‬
‫اطالعات ميباشد‪.‬‬
‫◦ مدیریت منابع به صورت توزیعی و برای هر کامپيوتر به صورت مجزا بایستی انجام‬
‫گيرد‪ ،‬بنابراین جوابگوی شبكه های بزرگ نيست‪.‬‬
‫ارتباطات همتا به همتا )‪(Peer to Peer‬‬
‫در یک سيستم همتا‪-‬به‪-‬همتا مشتری یا سرویس دهنده ثابتی وجود ندارد‪.‬‬
‫‪19‬‬
‫•‬
‫مدیریت منابع نظير تغيير فایل ها‪،‬نصب نرم افزارهای جدید‪،‬ایجاد کاربران جدید‪،‬ایجاد‬
‫مجوز های دسترسی در مدل ‪ client/server‬به صورت متمرکز و بسيار راحت است‬
‫بنابراین برای شبكه های بزرگ باتعداد کاربران زیاد مناسب است‪.‬‬
‫در حالی که مدیریت منابع در مدل نظير به نظير به صورت توزیعی و برای هر کامپيوتر به‬
‫صورت مجزا بایستی انجام گيرد بنابراین جوابگوی شبكه های بزرگ نيست‪.‬‬
‫•‬
‫از جهت دیگر با خرابی‪ server‬در مدل‪ client/server‬کل شبكه از کار می افتد در حالی‬
‫که در مدل نظير به نظير چنين مشكلی وجود ندارد‪.‬‬
‫به همين علت در بعضی از شبكه ها از چندین ‪server‬به جای تک‪ server‬استفاده می شود‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫عوامل موثر در انتخاب یک مدل خاص‪:‬‬
‫‪ ‬بزرگی سازمان‬
‫‪ ‬سطح امنيت مورد نياز در شبکه‬
‫‪ ‬سطح مديريت شبکه‬
‫‪ ‬حجم ترافيک شبکه‬
‫‪ ‬بودجه شبکه‬
‫شبکه های ترکیبی‪:‬‬
‫‪ ‬ترکيب شبکه های ‪ Peer 2 Peer‬و‬
‫‪Server-based‬‬
‫‪ ‬استفاده از امکانات هر دو روش‬
‫سيستم انتقال داده‬
‫یک سيستم انتقال داده دارای ‪ 5‬جز است‪:‬‬
‫‪ -1 ‬پيغام‬
‫‪ -2 ‬فرستنده‬
‫‪ -3 ‬گيرنده‬
‫‪ -4 ‬رسانه انتقال‬
‫‪ -5 ‬پروتكل‪ :‬مجموعه قواعد و قوانينی که قالب و چگونگی‬
‫انتقال داده را مشخص می کند‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫‪24‬‬
‫روابت ‪0/1‬‬
‫کارایی مناسب یک سيستم انتقال داده به چهار ویژگی زیر بستگی دارد‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫تحویل)‪(delivery‬‬
‫صحت)‪(accuracy‬‬
‫زمان‬
‫‪.4‬‬
‫‪Jitter‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪25‬‬
‫تحویل‪ :‬سيستم داده بایستی داده را به مقصد صحيح تحویل دهد‪.‬‬
‫صحت‪ :‬سيستم بایستی داده را به صورت سالم و درست تحویل دهد‪.‬‬
‫زمان‪ :‬سيستم باید داده را در زمان مشخص تحویل دهد‪ .‬در برخی از کاربردها نظير کاربرد های‬
‫بالدرنگ اگر داده با تاخير تحویل شود بی فایده است‪.‬‬
‫‪ :Jitter‬اشاره به متغير بودن زمان دریافت داده دارد‪ .‬به خصوص در کاربردهای انتقال داده صوتی و‬
‫تصویری این موضوع نمود بيشتری دارد‪ .‬به طور مثال اگر هر داده تصویری را در ‪ 3‬ميلی ثانيه ارسال‬
‫کند ولی بعضی از داده های متوالی با تاخير‪ 3‬یا ‪ 4‬ميلی ثانيه یا بيشتر توسط گيرنده دریافت شوند‪.‬‬
‫عناصر اصلی یک پروتكل‬
‫عبارتند از ‪ ، syntax‬سمانتيک )‪ ،(semantics‬زمان بندی)‪.(timing‬‬
‫‪ :Syntax ‬اشاره به قالب داده و نيز به ترتيب قرار گرفتن داده دارد‪ .‬به طور مثال یک‬
‫پروتكل ساده ‪ 8‬بيت ابتدایی یک داده را به عنوان آدرس فرستنده درنظر می گيرد‪.‬‬
‫‪ ‬سمانتيک‪ :‬معنی هر بخش از بيت های داده را سمانتيک می نامند‪ .‬مثال چگونه بيت‬
‫های الگوی خاصی از بيت های داده تفسير شود و بعد از تفسير چه عملياتی باید انجام‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬زمان بندي‪ :‬زمان بندی به دو ویژگی اشاره می کند‪:‬‬
‫‪ ‬اول چه موقع داده بایستی ارسال شود و‬
‫‪ ‬دوم با چه سرعتی داده می تواند ارسال شود‪ .‬به طورمثال اگر فرستنده سریع ارسال‬
‫داده کند گيرنده کند چگونه می تواند تمام داده را دریافت کند‪.‬‬
‫‪26‬‬
‫اصطالحات الیه‪ ،‬پشته پروتكل‪ ،‬سرویس‪ ،‬معماری شبكه و آدرس نيز از مفاهيم اصلی یک‬
‫شبكه کامپيوتری هستند که به صورت زیر تعریف می شوند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪27‬‬
‫الیه‪ :‬به منظور تفكيک وظایف و عمليات الزم برای انتقال داده‪ ،‬تعدادی الیه در یک سيستم شبكه‬
‫تعریف می شوند که هر الیه وظيفه خاصی را برای انتقال داده بر عهده دارد و مجموعه الیه ها با‬
‫کمک یكدیگر عمل انتقال داده به صورت صحيح را تضمين می کنند‪.‬‬
‫پشته پروتكل )‪ :(protocol stack‬به مجموعه پروتكل های موجود در یک سيستم (پروتكل‬
‫الیه ها) پشته پروتكل می گویند‪.‬‬
‫سرویس)‪ :(service‬مجموعه ای از عملكرد های پایه است که یک الیه در اختيار الیه باالتر قرار‬
‫می دهد‪ .‬هر الیه به الیه باالتر خود سرویس می دهد و از الیه پایين تر خود سرویس می گيرد‪.‬‬
‫بنابراین مفهوم سرویس و پروتكل کامال با هم متفاوت است‪.‬‬
‫معماري شبكه (‪ :)network architecture‬به مجموعه الیه ها و پروتكل های پياده سازی‬
‫شده در هر الیه معماری شبكه می گویند‪.‬‬
‫آدرس‪ :‬یک پيغام حتما دارای قسمت هایی شامل آدرس کامپيوتر مبدأ‪ ،‬آدرس کامپيوتر مقصد‪،‬‬
‫داده و دیگر قسمت های کنترلی است که در ادامه برررسی می شوند‪ .‬برای اینكه مشخص شود که‬
‫پيغام از طرف کدام ایستگاه ارسال شده است و قرار است توسط کدام ایستگاه ساخته شود از‬
‫آدرس استفاده می شود‪.‬‬
‫مفاهيم کلی‬
‫‪‬‬
‫‪28‬‬
‫الیه‪ :‬به منظور تفكيک وظایف و عمليات الزم برای انتقال داده؛ تعدادی الیه در یک‬
‫سيستم شبكه تعریف می شوند که هر الیه وظيفه خاصی را برای انتقال داده دارد و‬
‫مجموع آنها با کمک یكدیگر عمل انتقال داده به صورت صحيح را تضمين می کند‪.‬‬
29
‫لزوم طراحی الیهای‬
‫کاهش پيچيدگيهای طراحی‬
‫الیه‪ :‬اجزاء تشكيل دهنده شبكهها با ارائه سرویسهای خاص به الیه باالتر‬
‫پروتكل‪ :‬قواعد برقراری ارتباط یک الیه با الیه دیگر‬
‫همتا)‪ :(peer‬تمام اجزاء موجود در یک الیه‬
‫واسط (‪ :)interface‬تعيين سرویسها و عملكردهایی که هر الیه در اختيار الیه باالتر‬
‫قرار میدهد‬
‫معماری شبكه (‪ : )network architecture‬مجموعه الیهها و پروتكلهای پياده‬
‫سازی شده در هر الیه‬
‫الیه سازی )‪:(Layering‬جداسازی وظایف و توابع شبكه‬
‫‪30‬‬
‫معماری شبكه ‪network architecture‬‬
‫الیهها‪ ،‬پروتکلها و واسطها‬
‫‪31‬‬