Transcript بررسي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكلان و شاخص قيمت سهام

‫‪LOGO‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن‬
‫و شاخص قيمت سهام‬
‫همايش بررس ي ابعاد و تحول روش هاي تأمين مالي در كشور‬
‫دكتر سيدمهدي حسيني‬
‫مديركل دفتر مدلسازی و مدیریت اطالعات اقتصادی‬
‫معاونت امور اقتصادي وزارت امور اقتصادي و دارايي‬
‫ابراهيم صيامي عراقي‬
‫کارشناس ارشد دفتر مدلسازی و مدیریت اطالعات اقتصادی‬
‫تيرماه ‪1390‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫سرمايه گذاري بخش‬
‫خصوصي در مسكن‬
‫‪LOGO‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫ساختار تأمين مالي در كشورهاي پيشرفته‬
‫نظام تأمين مالي در كشورهاي پيشرفته‪ ،‬اغلب به سمت دو ساختار بانك‬
‫محور (نظير آملان و ژاپن) و بازار محور (نظير امريكا و انگليس) گرايش دارد‪ .‬اين‬
‫در حالي است كه با وجود تمايز فوق‪ ،‬اين كشورها از نرخ هاي رشد بلندمدت‬
‫مشابهي طي دهههاي اخير برخوردار بودهاند‪.‬‬
‫برخي اقتصاددانان مانند لوين (با تأكيد بر نظرات گلداسميت)‪ ،‬معتقدند‬
‫كشورهايي كه بازارهاي سهام سازمان يافته اي دارند‪ ،‬از نهادهاي بانكي‬
‫كارآمدی نيز برخوردارند كه دليل اين امر تبديل شدن بانك ها به سهامداران‬
‫اصلي بازار سهام مي باشد‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫تعامل ميان ساختارهاي تأمين مالي‬
‫نكته اي كه در هر دو ساختار داراي اهميت بسزايي مي باشد‪ ،‬شرايط‬
‫محيطي حاکم بر اقتصاد اين كشورها است‪ .‬اطمينان از ثبات متغيرهاي‬
‫كالن اقتصادي و پايين بودن نوسانات اين متغيرها‪ ،‬باعث ميگردد‬
‫سرمايهگذاران با اطمينان بيشتری نسبت به سرمايهگذاري اقدام نمايند‪.‬‬
‫بدين ترتيب‪ ،‬هر چند كه اولويتي در انتخاب يكي از دو ساختار تأمين مالي‬
‫مورد تأكيد اقتصاددانان نمي باشد‪ ،‬ليكن تأثيرپذيري بازار سهام از وضعيت‬
‫متغيرهاي كالن اقتصادي‪ ،‬مي تواند كارآمدي كل نظام تأمين مالي را متأثر‬
‫سازد‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫تصوير كلي نظام تأمين مالي ايران‬
‫در اقتصاد ايران‪ ،‬نظام بانكي سهم غالب را در تجهيز و تأمين منابع مالي در‬
‫اختيار دارد (حدود ‪ 35‬درصد)‪ .‬هر چند كه‪ ،‬اين سهم باالي نظام بانكي به‬
‫خودي خود داراي اشكال نمي باشد‪ ،‬ليكن واقعيت آنست كه نظام بانكي نمي‬
‫تواند به تنهايي نسبت به تجهيز گسترده منابع مالي مورد نياز براي تحقق هدف‬
‫نرخ رشد اقتصادي ‪ 8‬درصدي در برنامه پنجم توسعه‪ ،‬اقدام نمايد‪.‬‬
‫در حال حاضر سهم بازار بورس در تأمين مالي سرمايه گذاري بين ‪ 3‬تا ‪ 5‬درصد‬
‫برآورد مي گردد و اين در حالي است كه با توجه به گسترش بازارها و تنوع‬
‫ابزارهاي مالي نوين در بورس و همچنين اجرايي شدن سياست هاي كلي اصل ‪44‬‬
‫قانون اساس ي‪ ،‬اين سهم طي سالهاي برنامه با رشد قابل توجهي مواجه مي‬
‫گردد‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت بررس ي متغيرهاي مؤثر بر بورس ايران‬
‫ثبت باالترين نرخ بازدهي در بازار بورس كشور در مقايسه با بسياري از بورس‬
‫هاي پيشرو در جهان‪ ،‬در كنار واقعيت هايي نظير پايين بودن نسبي حجم‬
‫معامالت و درجه نقدشوندگي سهام‪ ،‬وجود پديده صف و روند فرسايش ي‬
‫تصحيح قيمت در بازار سهام‪ ،‬موجبات بي اعتنايي فعاالن بازار به تحليل‬
‫وضعيت شركت ها و شرايط كالن اقتصادي مؤثر بر بازار را در پي داشته است‪.‬‬
‫فضاي در حال تغيير نظام تأمين مالي كشور و حركت به سمت توسعه‬
‫ابزارها و بازارهاي نوين مالي ايجاب مي نمايد كه تأثير متغيرهاي كالن اقتصادي‬
‫بر بازار بورس مورد توجه جدي قرار گيرد‪ .‬در اين راستا‪ ،‬مطالعه حاضر به‬
‫بررس ي رابطه ميان برخي از شاخص هاي كالن اقتصادي بر شاخص قيمت‬
‫سهام مي پردازد‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫پيشينه تحقيق‬
‫نويسنده(گان)‬
‫متغيرهاي مورد بررس ي‬
‫نتايج‬
‫آپوتولوس (‪)1993‬‬
‫شاخص قيمت سهام و پول‬
‫در آمريكا‬
‫عدم ارتباط ميان دو متغير‬
‫ميلر و شوفنگ (‪)2001‬‬
‫بازده سهام و نرخ ارز‬
‫در كره جنوبي‬
‫وجود رابطه منفي ميان نرخ ارز و بازده‬
‫سهام‬
‫عثمان و ياكوب (‪)2004‬‬
‫بازدهي واقعي قيمت سهام و عرضه پول‪،‬‬
‫نرخ ارز واقعي و‬
‫تراز تجاري در تركيه‬
‫عدم ارتباط ميان بازدهي واقعي قيمت‬
‫سهام و متغيرهاي كالن‬
‫حسن قاليباف اصل (‪)1381‬‬
‫متغيرهاي بازده سهام شركتها‪ ،‬درصد‬
‫بازده سهام‬
‫تغیيرات نرخ ارز و‬
‫شاخص كل در ايران‬
‫تأثير منفي تغیيرات نرخ ارز بر بازده سهام‬
‫و اثر مثبت تغیيرات نرخ ارز با یک وقفه‬
‫زمانی بر بازده سهام شرکت ها‬
‫مصطفي كريم زاده (‪)1384‬‬
‫شاخص قيمت سهام بورس‪ ،‬نقدينگي‪،‬‬
‫نرخ ارز حقيقي و‬
‫نرخ سود در ايران‬
‫وجود بردار همجمعي بين قيمت سهام با‬
‫متغيرهاي كالن پولي‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫نوآوري هاي تحقيق‬
‫‪ ‬در نظر گرفتن سرمايه گذاري در بخش مسكن به عنوان يك بازار‬
‫جانشين براي بازار سرمايه در اقتصاد ايران‬
‫‪ ‬در نظرگرفتن دادههاي تحقيق به صورت فصلي طي يك دوره زماني ده‬
‫ساله بين سال هاي ‪1377-86‬‬
‫‪ ‬برآورد مدل تحقيق از طريق دو روش انگل‪-‬گرنجر و جوهانسون‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫شاخص هاي مورد بررس ي در تحقيق‬
‫شاخص هاي‬
‫مورد بررس ي اثرگذار‬
‫بر شاخص قيمت سهام‬
‫توليدناخالص داخلي‬
‫حجم نقدينگي‬
‫نرخ ارز واقعي‬
‫سرمایه گذاری بخش خصوص ی در ساختمان‬
‫در اين مطالعه‪ ،‬شاخص قيمت سهام به عنوان متغير وابسته و متغيرهاي توليدناخالص داخلي‪ ،‬حجم نقدينگي‪ ،‬نرخ‬
‫واقعي ارز و سرمايه گذاري بخش خصوص ي در ساختمان به عنوان متغيرهاي مستقل در نظر گرفته شدهاند‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫توليدناخالص داخلي‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫حجم نقدينگي‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫نرخ ارز واقعي‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫سرمايه گذاري بخش خصوص ي در مسكن‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫فرايند برآورد مدل تحقيق‬
‫بررس ي ايستايي متغيرها‬
‫انجام آزمون ديكي‪ -‬فولر تعميم‬
‫يافته‬
‫‪‬تمامي متغيرها با يكبار تفاضل‬
‫گيري ايستا شدهاند‪.‬‬
‫تخمين رابطه همگرايي‬
‫برآورد رابطه بلندمدت براساس‬
‫روش انگل گرنجر و جوهانسون‬
‫تخمين مدل تصحيح خطا‬
‫تخمين مدل تصحيح خطا در هر‬
‫دو روش و مقايسه ضرايب‬
‫تعديل برآوردي‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫نتايج تخمين مدل تحقيق‬
‫متغير‬
‫ضرايب در روش انگل گرنجر‬
‫آماره تي‪-‬استيودنت‬
‫عرض از مبدا‬
‫‪18.21‬‬
‫‪0.036‬‬
‫توليد ناخالص داخلي‬
‫‪3.75‬‬
‫‪5.96‬‬
‫حجم نقدينگي‬
‫‪-2‬‬
‫‪-3.47‬‬
‫نرخ ارز واقعي‬
‫‪-2.09‬‬
‫‪-3.59‬‬
‫سرمايه گذاري بخش خصوص ي در ساختمان‬
‫‪-0.643‬‬
‫‪-1.75‬‬
‫متغير‬
‫ضرايب در روش جوهانسون‬
‫آماره تي‪-‬استيودنت‬
‫عرض از مبدا‬
‫‪0.29‬‬
‫‪11.9‬‬
‫توليد ناخالص داخلي‬
‫‪0.897‬‬
‫‪1.46‬‬
‫حجم نقدينگي‬
‫‪-6.89‬‬
‫‪-17.70‬‬
‫نرخ ارز واقعي‬
‫‪-2.39‬‬
‫‪-4.42‬‬
‫سرمايه گذاري بخش خصوص ي در ساختمان‬
‫‪-2.69‬‬
‫‪-7.29‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫نتايج حاصل از مدل هاي تصحيح خطا‬
‫ضريب )‪ ECM(-1‬در روش انگل‪-‬گرنجر‬
‫ضريب )‪ ECM (-1‬در روش جوهانسون‬
‫‪-0.139‬‬
‫‪-0.141‬‬
‫با توجه به ضریب مدل تصحیح خطا بدست آمده‪ ،‬هرگونه عدم تعادل در شاخص قيمت سهام‬
‫به سرعت قابل تعدیل نمیباشد‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت متغيرها و تحليل نتايج مدل‬
‫رشد اقتصادي سريعتر نمایانگر وضعيت اقتصادی بهتر و فرصت فروش‬
‫بيشتر شركتها و در نتیجه سودآوري بيشتر است كه با افزايش سودآوري‬
‫شركتها انتظار ميرود ارزش سهام و سود انتظاري آنها نيز افزايش يابد‪.‬‬
‫نتايج هر دو روش برآورد مدل‪ ،‬مؤيد تأثير مثبت رشد متغير تولید ناخالص‬
‫داخلی بر افزایش شاخص قیمت سهام می باشد‪ .‬بدین مفهوم که‬
‫رشداقتصادی از کانال افزایش تقاضا برای کاال و خدمات تولیدشده توسط‬
‫شرکتهای فعال در بورس‪ ،‬سبب افزایش حاشیه سود و در نتیجه افزایش‬
‫قیمت سهام شده است‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت متغيرها و تحليل نتايج مدل‬
‫ديدگاه مكاتب مختلف در خصوص چگونگي اثرگذاري تغيير حجم نقدينگي بر‬
‫متغيرهاي حقيقي اقتصاد و همچنين قيمت كاالها و انواع داراييها متفاوت‬
‫است‪ .‬اما همه مكاتب بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه افزايش نقدينگي در‬
‫بلندمدت‪ ،‬تغيير در متغيرهاي حقيقي در اقتصاد را به همراه نداشته و تنها‬
‫باعث افزايش نرخ تورم ميگردد‪.‬‬
‫نتايج هر دو روش برآورد مدل‪ ،‬نمايانگر رابطه منفی حجم نقدینگی با‬
‫شاخص قيمت سهام در ايران مي باشد و مؤيد اين نكته است كه اثر افزایش ی‬
‫نقدينگي بر تورم در بلندمدت‪ ،‬باعث افزایش هزینه تمام شده کاالها و‬
‫خدمات شرکتهای بورس ي و در نتیجه کاهش حاشیه سود و جذابیت بازار‬
‫سهام شده است‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت متغيرها و تحليل نتايج مدل‬
‫افزايش نرخ ارز از يك سو‪ ،‬مي تواند منجر به افزايش سود شركتهاي‬
‫صادركننده كاال و در نتيجه قيمت سهام آنها شود و از سوي ديگر‪ ،‬به كاهش‬
‫سود شركتهاي واردكننده نهادههاي واسطهاي و كاهش قيمت سهام آنها مي‬
‫انجامد‪.‬‬
‫نتايج هر دو روش برآورد مدل‪ ،‬مؤيد تأثير منفي افزايش نرخ واقعي ارز بر‬
‫شاخص قیمت سهام در ايران می باشد‪ .‬البته عالوه بر تأثير منفي افزایش نرخ‬
‫ارز از طريق افزایش هزینه واردات کاالهای سرمایهای و واسطهای‪ ،‬بازار ارز در‬
‫ايران به عنوان بازار جانشين در سبد پرتفوی سرمایه گذاران‪ ،‬نقش آفرینی‬
‫نموده و سودآوري مقطعي آن موجب جذابيت اين بازار و انتقال سرمايه هاي‬
‫سرگردان از بازار سهام شده است‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت متغيرها و تحليل نتايج مدل‬
‫بخش مسکن در اقتصاد ایران بدلیل سودآوری باال‪ ،‬یک بازار جذاب برای‬
‫بخش خصوص ی محسوب مي گردد و مي تواند در پرتفوي سرمايه گذاري بخش‬
‫خصوص ي به عنوان یک بازار جانشين برای بازار سهام عمل نمايد‪.‬‬
‫نتايج هر دو روش برآورد مدل‪ ،‬مؤيد تأثير منفي افزايش سرمايه گذاري‬
‫بخش خصوص ي در ساختمان بر شاخص قیمت سهام در ايران می باشد‪ .‬از‬
‫این رو هرگاه به دلیل سیاستهای دولت و یا سایر شرایط‪ ،‬جذابيت در این‬
‫بخش کاهش یابد‪ ،‬منابع آزاد شده از بازار مسكن جذب سایر بازارها شده‬
‫است که گزینه برتر در شرایط فعلی بازار سهام بوده است‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
‫بررس ي ارتباط ميان شاخص هاي اقتصادكالن و شاخص قيمت سهام‬
‫اهميت متغيرها و تحليل نتايج مدل‬
‫نكته قابل توجه در اين ميان آن است كه در اقتصاد ايران‪ ،‬هر دو سوي‬
‫عرضه و تقاضاي بازار مسكن متكي به تسهيالت اعطايي شبكه بانكي است‪ .‬در‬
‫حالي كه هزينه باالي تأمين مالي كه عمدتا متكي به سپرده هاي پس انداز برخي‬
‫گروه هاي هدف جامعه (با وجود حمايت هاي يارانه اي دولت مانند تعيين‬
‫نرخها و سقف هاي اعتبارات بخش ي) مي باشد‪ ،‬پاسخگوي نيازهاي فزاينده‬
‫موجود در اين بخش نيست‪ .‬از اين رو‪ ،‬معرفي و توسعه ابزارهاي نوين تأمين‬
‫مالي بخش مسكن از طريق بازار سهام‪ ،‬نه تنها مي تواند ابزارهاي تجهيز و‬
‫تخصيص بهينه منابع مالي مورد نياز در اين بخش را فراهم نمايد‪ ،‬بلكه‬
‫موجبات هم راستايي اين دو بازار را نيز فراهم خواهد نمود‪.‬‬
‫‪Email: [email protected]‬‬
LOGO
Email : [email protected]