Transcript მენეჯმენტი თანამედროვე პირობებში

პროექტი
კარპატისპირეთი ხელს უწყობს კახეთის
რეგიონულ განვითარებას სამეწარმეო
საქმიანობის ხელშემწყობი ინსტიტუციების
დახმარებით
პროექტი თანადაფინანსებულია პოლონეთის
საგარეო საქმეთა სამინისტროს საგარეო
თანამშრომლობის პროექტის ფარგლებში 2013
წელს.
www.polskapomoc.gov.pl
წინამდებარე პუბლიკაცია ასახავს მხოლოდ ავტორების შეხედულებებს და არ შეიძლება
ჩაითვალოს როგორც პოლონეთის რესპუბლიკის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ოფიციალური
პოზიცია
საქართველო, სექტემბერი 2013
1
1
მენეჯმენტი თანამედროვე პირობებში
ევროკავშირის მაგალითზე
დრ. მარეკ ციერპიალ-ვოლანი
ჟეშუვის სტატისტიკურის სამმართველო,
ჟეშოვის უნივერსიტეტი
I.
მენეჯმენტი – დეფინიცია, ფუნქციები, ნაისბიტის
მეგატენდენციები
II.
საბაზრო გარემო – მიკრო და მაგრო გარემო
III.
საწარმოების განვითარება ევროკავშირში
3
საწარმო ევროკავშირში
• ახალი, გამარტივებული საბაჟო რეგულაციები
• ფინანსური სახსრებით ხელშეწყობა
• კონკურენციის რეგულირება ევროპულ ბაზარზე,
• საერთაშორისო ლოგისტიკა,
• კვლევეითი საქმიანობა და ტექნოლოგიების
ტრანსფერი,
• ევრკული და მსოფლიო კაპიტალის ბაზარი,
• ევროკავშირის ეკოლოგიური პოლიტიკა.
4
ევროკავშირის შეკვრის ფონდი
(2007–2013)
ევროპის სოციალური ფონდი
(2007–2013)
მეწარმეების ხელშეწყობა
ევროკავშირიში
ევროპის
თევზჭერის
ფონდი
ევროპის სოფლის
მეურნეობის ფონდი
სასოფლო
ტერიტორიების
განვითარების
სასარგებლოდ
(EFRROW)
რეგიონული
განვითარების
ევროპული ფონდი
(EFRR)
(2007–2013)
ევროკავშირის შეკვრის პოლიტიკა ნიშნავს ინვესტირებას შემდეგ სფეროებში
ტრენინგები
მცირე და საშუალო
ბიზნესის
ხელშეწყობა
ენერგოეფ
ექტურობა
ტრანსპორტი
კველვები და ინოვაციების
ხელშეწყობა
ენერგიის განახლებადი
წყაროები
თანამშრომლობა
რეგიონებს შორის
მენეჯმენტის დეფინიცია და ფუნქციები
მენეჯმენტი
რომელიც
–
ეს
არის
მდგომარეობს
ხელმძღვანელის
მიზნების
მოქმედება,
დასახვაში
და
მათ
შესრულებაში რესურსების, პროცესების და გარე პიროებების
(სამართლებრივი,
ინფორმაციის
სოციალური,
ეფექტური
ეკონომიკური)
ორგანიზებით,
შესახებ
რაციონალური
ეკონომიკური მოქმედებების პრინციპების შესაბამისად.
8
მენეჯმენტის ფუნციები

დაგეგმვა – დადგენა იმისა, თუ ვინ, როგორ, როდის და სად
განახორციელებს მოქმედებას რათა მიღწეულ იქნას საწარმოს მიზნები

ორგანიზება - მატერიალური და შრომით რესურსების გაერთიანება და
ამოცანების და უფლებამოსილებების ფორმალური სტრუქტურის
განსაზღვრა

მართვა - თანამშრომლების მოტივირება და მიმართულების მიცემა,
ასევე ინფორმირება და გავლენის მოხდენა,რათა სათანადოდ
გააცნობიერონ საკუთარი ამოცანები

კონტროლი - მიმდინარე მიღწევების შედარება
გეგმასთან, ასევე აუცილებელი ზომების მიღება
პროცესის დახვეწისთვის და ცდომილებების კორექტირებისთვის
9
ნაისბიტის მეგატენდენციები
მინშვნელოვანი საზოგადოებრივი, პოლიტიკური და ტექნოლოგიური
ცვლილებები, რომელიც ყალიბდება დროთა განმავლობაში, და მაშინ
როდესაც დადგება სახეზე, გარკვეული დროის განმავლობაში, ახდენს
გავლენას ცხოვრების ყველა სფეორზე - საშუალოდ შვიდიდან ათ ან
მეტი წლის განმავლობაში.
10
ნაისბიტის მეგატენდენციები
-დან
-მდე
სამრეწველო საზოგადოებიდან
ინფორმაციულ საზოგადოებამდე
მძლავრი ტექნიკიდან
მაღალ ტექნოლოგიებამდე
ეროვნული ეკონომიკიდან
მსოფლიო ეკონომიკამდე
მოკლევადიანი პერსპექტივიდან–
ოპერაციული მართვიდან
გრძელვადიან პერსპექტივამდე–
სტარატეგიულ მართვამდე
სტრუქტურების ცენტრალიზაციიდან სტრუქტურების
დეცენტრალიზაციამდე
ინსტიტუციონალური დახმარებიდან ინდივიდუალურ დახმარებამდე
წარმომადგენლობითი
დემოკრატიიდან
ჩართულობით დემოკრატიამდე
იერარქიიდან საწარმოში
ქსელამდე საწარმოში
ალტერნატივები ან/ან
მრავალი ვარიანტები
11
ახალი მართვის პარადიგმები
ბიჰევიორულმა მიდგომამ განამტკიცა ადამიანური ფაქტორი
ორგანიზაციაში, ყურადღება გაამახვილა ჯგუფების დინამიკაზე და
ადამიანური
მიდგომამ
მოტივაციის
აჩვენა
არაერთგვაროვნებაზე.
ორგანიზაცია
დაკავშირებული
ელემენტების
ორიენტირებულია
განსაზღვრული
შეძლებისდაგვარად
როგორც
ერთობლიობა,
მიზნების
ოპტიმალურად
ან
სისტემურმა
ერთმანეთთან
რომელიც
მოქმედებების
განხორციელებაზე.
სიტუაციური მიდგომა ხაზს უსვამდა კონკრეტულ სიტუაციასთან
ადაპტირების მნიშვნელობას.
12
მართვის ტრადიციული და ახალი პარადგიმები
ძველი
ახალი
კაპიტალისა და შრომის
მართვა
ცოდნის და
ინტელექტუალური
კაპიტალის მართვა
მწარმოებელი
მომხმარებელი
საერთაშორისო ვაჭრობა
ბაზარი
ელექტრონული
ვაჭრობა,
მულტიმედიური
ინსტრუმენტები
კომპიუტერი
(ტრადიციული
მეთოდები)
ინტერნეტი,
მრავალდაშვებიანი
ქსელი
ფული
თანამშრომლები,
ინტელექტუალური
კაპიტალი
13
მართვის ტრადიციული და ახალი პარადგიმები
ძველი
ახალი
ტრადიციული
ორგანული (მოქნილი,
ვირტუალური, ქსელური)
ინჟინერული
ეკოლოგიური (გარემოს
დაცვა)
ტრადიციული
მასალები
ბიოტექნოლოგიის
მატერიალური ინჟინერია,
მიკროელექტრონიკა,
ბიონიკა, ინფორმატიკა და
სხვა
ორგანიზაცია
კორპორაციები
ერთეულები და ქსელები
ვერტიკალური და
ჰორიზონტალური
ინტეგრაცია
ვირტუალური ინტეგრაცია
ბიზნესპროცესები
მართვის კულტურა
14
მართვის ტრადიციული და ახალი პარადგიმები
ძველი
ახალი
ტრადიციული
ორგანიზაცია
ინტელიგენტური
ოტგანიზაცია
მძიმე მუშაობა
დაცულობა
ირგანიზაციული
ერთეულები
შრომის ეფექტურობა
გაურკვევლობა
ნდობის ნაკლებობა,
კორუფცია
ნდობა (ნდობის
მენეჯმენტი)
მიმდინარე კარიერა
მომავალი კარიერა
რწმენა
იმედი
ერთგულება
გამბედაობა
15
ბენჩმარკინგი
ბენჩმარკინგი
შეიძლება
განვმარტოთ
როგორც
საუკეთესობთან შედარება, მათი მიბაძვა, საუკეთესო
პროდუქციაზე
და
მომსახურებაზე
ორიენტირება,
კონკურენტებისგან სწავლა. ეს მეთოდი გულისხმობს
აღნიშნულ სფეროში საუკეთსო პრაქტიკის გაზიარებას,
თუმცა
ეს
კალკირებას,
არ
ნიშნავს
არამედ
გამზადებული
წარამატების
გამოყენებული ხერხების მიბაძვას.
ნაბიჯების
მიღეწვისთვის
16
აუთსორსინგი
გარე შემსრულებლების მიერ შემოთავაზებული კომპლექსური
მომსახურებით სარგებლობა, რომელიც წარმოადგენს სხვადასხვა
მომსახურებათა
კომბინაციას,
რომელიც
იყიდება
როგორც
ერთეული. ეს არის წამოწყება, რომელიც გულისხმობს ფირმის
ორგანიზაციული სტრუქტურიდან მის მიერ განხორციელებული
ფუნციების გამოყობას და სხვა ეკონომიკური სუბიექტისთვის
გადაცემას.
17
პერსონალიზაცია
პერსონალიზირებული მარკეტინგი ან პერსონალიზაცია, ზოგჯერ
განიმარტება როგორც ინდივიდუალური მარკეტინგი (ინგ. one-toone marketing), წარმოადგენს პროდუქტის მრავალფეროვნების
სტრატეგიის ერთ-ერთ სახეობას. ამ სტრატეგიაში ყურადღება
გამახვილებულია
პროდუქტის
სხვა
კონკურენტული
პროდუქტებიდან გამორჩევაზე. პერსონალიზაციის შემთხვევაში
საუბარია
ყველა
მომხმარებლისთვის
ინდივიდუალური
უნიკალური შეთავაზების წარმოდგენაზე.
18
მორგება
მორგებაზე გვაქვს საუბარი მაშინ, როდესაც გამყიდველი
დასაწყისშივე ამზადებს კონკრელულ მყიდველზე
მორგებულ
პროდუქტს. როგორც წესი ასეთ პროდუქტს შედარებით მაღალი
ფასი აქვს, თუმცა მან შეუძლია ყველაზე მაღალი მოთხოვნების
დაკმაყოფილება.
19

მიკროგარემო - კონკურენციული გარემო; მისი შემადგენელი ნაწილია:
ფირმის კლიენტები და მიმწოდებლები, ასევე არსებული და პოტენციური
კონკურენტები. საწარმოსთვის ეს არის ის ახლო გარემო, რომლის
იდენტიფიცირებაც ადვილია. მიკროგარემოს დამახასიათებელი ნიშიანია
ის, რომ მის ელემენტებსა და საწარმოს შორის ხდება უკუგება.

მაკროგარემო
ერთობლიობა,
-
ეს
არის
რომელიც
საწარმოს
ფუნქციონირების
გამომდინარეობს
იქიდან,
რომ
პირობების
საწარმო
მოქმედებს გარკვეულ გეოპოლიტიკურ გარემოში, რომლის ელემენტებია:
დემოგრაფიული გარემო, ეკონომიური, სამართლებრივი, საერთაშორისო
პოლიტიკური, სოციალური და ტექნოლოგიური გარემო.
21
დემოგრაფია
ეკონომიკა
ბუნება
კონკურენცია
კულტურა
მიმწოდებლები
საწარმო
შუამავლები
მყიდველები
საზოგადოება
პოლიტიკა
ტექნოლოგია
22
მარკეტინგი - როგორც ფირმის მართვის კონცეფცია, არის ერთი და
საერთო
ყველა
ეკონომიკური
სუბიქტებისთვის, განურჩევლად
ბაზრის სეგმენტისა, ბაზრის ხასიათისა და საწარმოს სიდიდისა.
ფირმის ობიექტური შიდა და გარე პირობების გათვალისწინებით
შეიძლება
განსხვავდებოდეს
მარკეტინგული
ღონისძიებების
ფარგლები და მიქს-მარკეტინგის სტრუქტურა
23
• ძირითადი საინფორმაციო და საკონსულტაციო მომსახურება,
• სახელმწიფო ხელშეწყობის ფარგლებში საწარმოებისთვის სატრენინგო
მომსახურების შეთავაზება,
• საფინანსო და სპეციელიზირებული მომსახურბეის შეთავაზება, მაგ.
ფინანსური და სამართლებრივი საკითხების ირგვლივ (რაზეც დიდი
დაინტერესებაა საწარმოებს შორის),
• ინოვაციური პროცესების დანერგვასთან დაკავშირებული მომსახურება
25
• ახალი მომსახურების დანერგვა, როგორიცაა მუშაობის ზიარი არეალი და
საერთო სამუშაო ინფრასტრუქტურის ხელმისაწვდომობა,
• ვირტუალური ოფისის მომსახურება იძლევა მომსახურების გაწევეის
საშუალებას ნებისმიერი ადგილიდან
• სტაციონარული და ელექტრონული ტრენინგების უნიკალური
შეთავაზება,
• ინოვაციური ინფორმატიკული სისტემები,
• ინოვაციურობის აუდიტი და ტექნოლოგიების ტრანსფერი.
26
• სამეწარმეო საქმიანობის ხარჯების შემცირება (იჯარის მცირე გადასახადი,
ზოგიერთი დამატებითი მომსახურების უფასოდ გაწევა),
• ფირმის პოპულარიზაცია და ბიზნესკავშირების დამყარებაში ხელშეწყობა
და დახმარება,
• არასაინვესტიციო ხასიათის ხელშეწყობა, რომელიც არ მოითხოვს დიდ
დანახარჯებს ინფრასტრუქტურაზე,
• სხვა საწარმოებთან თანამშრომლობის გაადვილება, ანუ კოოპერაციული
გარემოს შექმნა, რომელიც იძლევა კონკურენტული პროდუქტებისა და
მომსახურების შექმნის საშუალებას,
• დამატებით მომსახურების მიწოდება, როგორც საბაზისო ასევე,
სპეციალიზირებულ სფეროში (მაგ. ტექნოლოგიური კონსულტაცია და
კონსულტაცია საქმიანობის დაფინანდების წყაროების შესახებ).
• ფირმის რესურსების დისტანციური ხელმისაწვდომობა (განსაკუთრებით
ბიზნესის სასტარტო პაკეტებისა).
27
საკრედიტო
ფონდები
წარმოადგენს
გარე
დაფინანსების
ალტერნატივას მეწარმეებისთვის. საკრედიტო ფონდები გასცემენ
სესხებს ძირითადად მიკრო და მცირე საწარმოებისთვის, ასევე
სამეწარმოე
საქმიანობის
დამწყები
პირებისთვის,
რომლებიც
სირთულეებს აწყდებიან კომერციული დაფინანსების მიღებაში (მაგ.
ბანკის კრედიტის)
სათანადო
უზრუნველყოფის
ან საკრედიტო
ისტორიის არ ქონის გამო
28
საგარანტიო ფონდები
ეხმარება საწარმოებს და სამეწამეო საქმიანობის
დამწყებ პირებს გარე დაფინანსების (საბანკო კრედიტის, სამეწარმოე
საქმიანობისთვის სესხის) მიღებაში.
საგარანტიო ფონდები სთავაზიბენ
თავდებობას იმ ფირმებს, რომელსაც აქვთ კარგი საკრედიტო ისტორია
მაგრამ არ აქვს საფინანსო ინსტიტუციის მიერ მოთხოვნილი სათანადო
უზრუნველყოფა.
სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით, ყველაზე ხშირად საგარანტიო
ფორნდების თავდებობობით სარგებლობენ მეწარმეები, რომლებიც იღებენ
კრედიტს
საბრუნავი
საშუალებების
შესყიდვისთვის
(გაცემული
თავდებობების 3/4, მეორე ადგილზეა საინვესტივიო კრედიტების
თავდებობა).
29
1. დემოგრაფიული პროცესების,
2. შინამეურნებების ბიუჯეტის,
3. სამეწარმოე რეესტრის,
4. საწარმოების ფინანსური მდგომარების,
5. შრომის ბაზრის,
6. ტრანსსასაზღვრო კვლევების.
30
31
გმადლობთ ყურადღებისთვის