Transcript ლექცია 5 - Grigol Modebadze

ფასიანი ქაღალდების
გამოშვება
საზოგადოებისთვის
გრიგოლ მოდებაძე
[email protected]
19.1 საზოგადოებისთვის შეთავაზება
• ძირითადი პროცედურები
– მენეჯმენტი იღებს უფლებას ბორდისგან რომ
გამოუშვან ფასიანი ქაღაალდები.
– ფირმა ამზადებს “registration statement”-ს SECთან ერთად.
– SEC სწავლობს მომზადებულ პაკეტს “waiting
period”-ის განმავლობაში.
– ფირმას SEC-თან ერთად შეაქვს შესწორებები
“registration statement”-ში.
– თუ ყველაფერი თანხმობაში მოდის SEC-სთან,
მაშინ პაკეტზე ხდება ფასის დადება და
შეთავაზებისთვის მომზადება
საზოგადოებისთვის შეთავაზების პროცესი
თანმიმდევრობა
1. წინასწარი მომზადება
დრო
რამოდენიმე თვე
20 დღიანი waiting period
2. Registration statements
3. ფასის დადება
როგორც წესი მე-20 დღეს
4. საზოგადოებისთვის
20 დღის მერე
შეთავაზება და გაყიდვა
5. ბაზრის სტაბილურობა შეთავაზებიდან 30 დღეში
შეთავაზების პაკეტის მაგალითი
19.2 ალტერნატიული გამოშვების
მეთოდები
• არსებობს ორი სახის გამოშვების მეთოდი:
– The general cash offer
(საზოგადოებისთვის შეთავაზება)
– The rights offer (არსებული
აქციონერებისათვის შეთავაზება)
• უმრავლეს შემთხვევაში ვალის აღება
ხდება საზოგადოებრივი შეთავაზებით
ცხრილი19.2 - I
ცხრილი 19.2 - II
19.3 The Cash Offer (საზოგადოებისთვის
შეთავაზება)
• საზოგადოებისთვის შეთავაზების სამი მეთოდი
არსებობს:
– Firm Commitment (საინვესტიციო ბანკი ყიდულობს
დაბალ ფასად და იღებს რისკ რომ შეთავაზება
საერთოდ არ გაიყიდოს)
– Best Efforts (გარანტორი არ იღებს რისკს რომ აქცია
შეიძლება გაიყიდოს ნომინალურ ფასზე იაფად,
რაგდან თვითონ არ იძენს აქციებს პაკეტს, ის
უბრალოდ ქირაობს ბროკერებს რომლებიც ყიდიან
აქციებს და ბროკერები იღებენ საკომისიოს.)
– Dutch Auction
• გარანტორის შერჩევის ორი მეთოდი არსებობს
– კონკურსით
– მოლაპარაკებით
ფირმის გამოშვების რისკის შემცირება
• ფასიანი ქაღალდების გამომშვები მთლიან
პაკეტს მიყიდის საინვესტიციო ბანკს
• საინვესტიციო ბანკი მიყიდის საზოგადოებას.
• რისკის ამღები - საინვესტიციო ბანკი იღებს
მოგებას, გაყიდულ ფასსა და გადახდილ ფასს
შორის სხვაობით.
• საინვესტიციო ბანკი იღებს რისკს რომ
გამოშვებული ფასიანი ქაღალდები გაიყიდოს
ნომინალურ ფასსზე დაბალ ფასად.
• ეს მეთოდი არის ყველაზე აპრობირებული აშშში.
Best Efforts Offering
• გარანტორი იღებს ვალდებულებას რომ
გაყიდის აქციებს საუკეთესო ფასად
• აქციების გამომშვები კომპანია იღებს რისკს
რომ გამოშვებული აქციები არ გაიყიდოს.
• შეთავაზება შეიძლება ჩავარდეს თუ ფასიან
ქაღალდზე არ არის საკმარისი ინტერესი
დადებული ფასის გამო. ფირმა ვერ მიიღებს
კაპიტალს, მაგრამ ის მაინც გაწევს ხარჯს
რომელიც დაკავშირებული იყო აქციების
გამოშვებასთან.
• ეს მეთოდი ისეთი პოპულარული აღარ არის
როგორც უწინ
Dutch Auction
• საინვესტიციო ბანკი იღებს შემოთავაზებებს
სხვადასხვა ფასით სხვადასხვა სააქციო
პაკეტზე.
• ფასი რომელსაც ყველა გადაიხდის არის ფასი
რომლის დროსაც აქციების სრული პაკეტი
იყიდება.
• არის ცდუნება რომ აუქციონზე შეთავაზო
მაღალი ფასი თუ კი იცი რომ გადაგიხდიან,
მაგრამ არის შესაძლებელი უფრო დაბალ ფასს
გიხდიდნენ ვიდრე შენ თავაზობ
• Google იყო პირველი მსხვილი Dutch Auction-ის
გამომყენებელი
IPO (პირველადი შეთავაზება) Under pricing
• რთულია IPO-ს შეფასება რადგან მიმდინარე
ბაზრის ფასი არ არსებობს.
• კერძო კომპანიებს უფრო ასიმეტრიული
ინფორმაცია აქვთ ვიდრე კომპანიებს
რომლთა აქციებიც ბირჟებზე ივაჭრება
• საინვესტიცო ბანკებს სურთ
დარწმუნებული იყვნენ რომ მათი
კლიენტები კარგ ფულს გააკეთებენ
პირველივე შეთავაზების (IPO) დროს.
• Underpricing ნიშნავს რომ “leave money on the
table.”
19.4 აქციების გამოშვების გამოცხადება
და ფირმის ღირებულება
• საბაზრო ღირებულება არსებული კაპიტალის
მაშინვე ეცემა როგორც კი ახალი აქციების
გამოშვების შესახებ ხდება ინფორმირება.
• მიზეზები მოიცავს
– მენეჯერული ინფორმაცია
რადგან მენეჯერები არიან ინსაიდერები, იქნებ ისინი
ყიდიან აქციებს რადგან ფიქრობენ ფასი აქციაზე
გადამეტებულია
– ვალის მოცულობა
თუ ბაზარი იგრძნობს რომ მენეჯერები უშვებენ ახალ
აქციებს რომ შეამცირონ ვალი/საკუთარი კაპიტალის
თანაფარდობა, რათა დაფარონ ფინანსური კრიზის
ნიშნები, მაშინ აქციის ფასი დაეცემა.
– შემოსავლების კლება
19.5 ახალი გამოშვების დანახარჯები
1. მიღებულ ფასსა და ნომინალ ფასს შორის
სხვაობა
2. სხვა პირდაპირი ხარჯები
3. არაპირადაპირი ხარჯები
4. Abnormal returns (აქციის ფასის დაცემა 3-4%ით როდესაც ახალ აქციას უშვებენ რათა
ახალმა აქციონერებმა არ შეიძინონ
გადამეტებულ ფასად აქცია)
5. Under pricing
6. Green Shoe Option
19.6 უფლებები
• თუ ფირმა აპირებს ახალი აქციების
საზოგადოებისთვის შეთავაზებას, მაშინ
ჯერ შეთავაზება უნდა მოხდეს არსებულ
აქციონერებთან (rights offering)
• ეს საშუალებას აძლევს არსებულ
აქციონერებს შეინარჩუნონ პროცენტული
წილი ფირმაში თუ კი მათ სურთ.
Rights offering მექანიზმები
• ფირმის მენეჯმენტმა უნდა
გადაწყვიტოს:
– რა ფასს გადაიხდიან არსებული
აქციონერები ახალ აქციებში.
– რისი უფლება უნდა გქონდეს რომ შეიძინო
ახალი აქცია.
• ამ უფლებებს აქვთ ღირებულებები:
– აქციონერებს შეუძლიათ გაზარდონ ან
გაყიდონ თავიანთი უფლებები (ახალი
აქციის ყიდვის უფლება).
Rights Offering მაგალითი
• კომპანია ახალ აქციებს თავაზობს
არსებულ აქციონერებს. 200,000 აქცია
იყიდება დღეს თითო $25-ად. კომპანია
უშვებს ახალ 10,000 ცალ აქციას $20-ად.
• რა არის ფირმის ახალი საბაზრო ფასი?
• რა არის ex-rights ფასი?
• რა არის უფლების ფასი?
რა არის ფირმის ახალი საბაზრო ფასი?
$25
$20
$5,200,000  200,000 shares 
 10,000 shares 
share
shares
There are 200,000
outstanding shares at
$25 each.
There will be 10,000 new
shares issued at a $20
subscription price.
რა არის Ex-Rights ფასი?
• გამოშვებულია 210,000 აქცია,
რომლის საბაზრო ფასია $5,200,000.
• შესაბამისად ex-rights ფასია:
$5,200,000
= $24.7619
210,000 shares
რა არის უფლების ფასი?
• მაშასადამე უფლების ფასია:
$0.2381 = $25 – $24.7619
19.7 უფლების თავსატეხი
• 90% ახალი აქციების პაკეტებისა იყიდება
საინვესტიციო ბანკებზე, მიუხედავად იმასა რომ
უფლების შეთავაზება უფრო იაფია.
• დასაბუთება:
– საინვესტიციო ბანკები ზრდიან აქციის ფასს. ასეთი
შემთხვევები არც ისე ხშირია მაგრამ სასიამოვნოდ
ჟღერს.
– საინვესტიციო ბანკები იღებენ რისკს რომ ახალი
აქციები საერთოდ არ გაიყიდოს.
– საინვესტიციო ბანკებზე აქციების მიყიდვით თანხის
მობილიზება უფრო სწრაფად ხდება ვიდრე
არსებული აქციონერებიდან.
• თუმცა არც ერთი ზემოთ ჩამოთვლილი ახსნა არ არის
დამარწმუნებელი
19.8 Shelf Registration
• ნებას რთავს კომპანიას მოამზადოს
შეთავაზება რომელიც მომავალი ორი წლის
განმავლობაში უნდა გაიყიდოს
• მცირე რაოდენობის კომპანიებს ეძლევათ
უფლება რომ მოამზადონ shelf registration.
• კვალიფიკაცია
– ფირმა უნდა ინარჩუნებდეს საინვესტიციო
რეიტინგს.
– ფირმა სახლახან არ უნდა იყოს დეფოლტად
გამოცხადებული.
– საბაზრო კაპიტალიზაცია > $75 m.
19.9 კერძო კაპიტალის ბაზარი
• წინა ნაწილებში ჩვენ განვიხილავდით
ფირმას რომელიც საკმარისად დიდი იყო
და წარმატებული რომ საზოგადოებისგან
მოეზიდა კაპიტალი
• ახალგაზრდა და ფინანსური
პრობლემების მქონე ფირმებისთვის
რთულია საზოგადოების კაპიტალის
მოზიდვა
Venture Capital
•
•
შეზღუდული რაოდენობის ინვესტორს
შეუძლია იმყოფებოდეს ასეთ ბაზარზე.
ოთხი სახის მიმწოდებელია venture capital-ის:
1. ისტორიულად მდიდარი ოჯახები
2. კერძო პარტნიორები და კორპორაციები
3. დიდ ინდუსტრიულ და ფინანსურ
კორპორაციებს აქვთ venture capital-ის
სუბსიდიების ფონდები
4. ინდივიდები რომელთა შემოსავალი აღემატება
$100,000 და მათი ქონება შეადგენს $1,000,000ზე მეტს.
Quick Quiz
• What are some of the important services provided by
underwriters?
• What type of underwriting is the most common in the
United States and how does it work?
• What is IPO underpricing and why might it persist?
• What are some of the costs associated with issuing
securities?
• What is a rights offering and how do you value a right?
• What is shelf registration?
• What is venture capital and what types of firms receive
it?