Transcript ارزيابي فراگيران با استفاده از ابزار DOPS

‫ارزيابي فراگيران با استفاده از‬
‫ابزار ‪DOPS‬‬
‫دكتر محمدرضايوسفي‬
‫‪MD-MPH- MS.c Medical education‬‬
‫عضوهيئت علمی‬
‫مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی دانشگاه‬
‫دفترتوسعه آموزش باليني‬
‫اهداف جلسه‬
‫‪‬‬
‫در پايان اين جلسه شرکت کنندگان بايد قادر باشند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫کاربردهاي اين ابزار و چگونگي استفاده از آن را شرح دهند‪.‬‬
‫ويژگيهاي اين ابزار و مزايا و محدوديتهاي آن را نام ببرند‪.‬‬
‫توانايي خود را در استفاده از اين ابزار در ارزيابي فراگيران‬
‫نشان دهند‪.‬‬
...‫ يعني‬DOPS


Direct
Observation
of


Procedural
Skills
‫‪ DOPS‬چيست؟‬
‫‪‬‬
‫‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫روشي براي ارزيابي مهارتهاي عملي و دادن باز خورد‬
‫‪‬‬
‫ارزيابي بصورت عيني و ساخت يافته‬
‫‪‬‬
‫مشاهده مستقيم فراگير در حين انجام پروسيجر در محيط کار‬
‫واقعي‬
‫‪‬‬
‫ثبت نتايج مشاهدات ارزيابي کننده بر طبق يک چک ليست‬
‫ساخت يافته‬
‫‪‬‬
‫ارائه بازخورد عيني به فراگير‬
‫چرا ‪DOPS‬؟‬
‫‪‬‬
‫مهارتهاي تکنيکي بايد در حين آموزش مورد ارزيابي قرار‬
‫گيرند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در مدل سنتي استاد مسئول ارزيابي توانمندي فراگير است و‬
‫روش ارزيابي اغلب ‪ subjective‬است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اصالح کاستي هاي موجود در آموزش مهارت يا ميزان‬
‫چيره دستي فرد نيازمند ارائه بازخورد عيني (‪)objective‬‬
‫است که اين امر خود ارزيابي عيني را ضروري مي سازد‪.‬‬
‫چرا ‪DOPS‬؟‬
‫‪‬‬
‫چرا ‪DOPS‬؟‬
‫‪‬‬
‫توانمندي در انجام يک پروسيجر صرفا ً محدود به‬
‫مهارت تکنيکي نيست‪.‬‬
‫‪‬‬
‫دانش‪ ،‬توانائي تصميم گيري‪ ،‬مهارتهاي برقراري‬
‫ارتباط‪ ،‬و توانايي رهبري از ديگر اجزاء ضروري‬
‫هستند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫روشهاي کنوني‪ ،‬با استفاده از مدلهاي بي جان‪ ،‬فقط‬
‫جزء مهارت تکنيکي را ارزيابي مي کنند‪.‬‬
‫چرا ‪DOPS‬؟‬
‫‪‬‬
‫چرا ‪DOPS‬؟‬
‫‪‬‬
‫‪: log book‬‬
‫‪ ‬تنها بيانگر انجام يک پروسيجر و کميت ان‬
‫‪ ‬توانمندي فراگير را در انجام ان نشان نمي دهد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مشاهده مستقيم به روش سنتي‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بصورت گلوبال انجام مي شود‬
‫فاقد معيارهاي مشخص‬
‫رواي ي محتواي ي پايين‬
‫پاياي ي کم‬
‫روشهاي ديگر از جمله زمان انجام پروسيجر‪ ،‬موربيديته و مورتاليته بيماران ‪ :‬عوامل مخدوش کننده زياد‬
‫‪ DOPS‬چگونه؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مهارتهاي اساسي در هر مقطع‬
‫دفعات ارزيابي در طي دوره مشخص‬
‫افراد ارزيابي کننده‬
‫نحوه ثبت و مستند سازي نتايج‬
‫نحوه اطالع رساني‬
‫آموزش ارزيابي کنندگان‬
‫‪ DOPS‬چگونه؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مشاهده مستقيم فراگير‬
‫ارزيابي بر اساس محورهاي از قبل تعيين شده‬
‫ثبت مشاهدات در فرم مخصوص‬
‫ارائه بازخورد به فراگير‬
‫نگهداري مستندات‬
‫روش اجراي آزمون ‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بصورت ‪ original‬روش ‪ DOPS‬معموالً ‪ 4‬تا ‪ 6‬بار در سال‬
‫انجام مي گيرد‪.‬‬
‫فرآيند مشاهده و ارائه بازخورد به درخواست فراگير صورت‬
‫مي گيرد‪.‬‬
‫مهارتهاي مورد ارزيابي بايد از بين پروسيجرهاي اساسي و مهم‬
‫رشته تخصصي مربوطه باشد ‪.‬‬
‫عضو هيات علمي ضمن مشاهده فراگير در حين انجام پروسيجر به نکات‬
‫مورد ارزيابي در چک ليست از پيش طراحي شده اي دقت مي کند که‬
‫اساس و پايه مهارت در انجام آن پروسيجر را تشکيل مي دهند ‪.‬‬
‫روش اجراي آزمون ‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پس از پايان کار ارزياب نتيجه مشاهدات خود را با عالمت زدن‬
‫گزينه هاي مناسب در چک ليست ثبت مي کند ‪.‬‬
‫زمان الزم براي مرحله مشاهده حدود ‪ 15‬دقيقه است ‪.‬‬
‫ضروري است که فراگير و نيز بيماري که پروسيجر بر روي‬
‫وي انجام مي شود از اينکه فراگير در حال ‪ observe‬شدن است‬
‫مطلع باشند ‪.‬‬
‫روش اجراي آزمون ‪ - DOPS‬بازخورد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پس از تکميل چک ليست توسط عضو هيات علمي ‪ ،‬طي‬
‫جلسه اي با حضور فراگير و عضو هيات علمي ‪ ،‬باز‬
‫خورد مشاهدات به وي داده مي شود و نقاط قوت و ضعف‬
‫مورد بحث قرار مي گيرند ‪.‬‬
‫زمان الزم براي ارائه بازخورد در حدود ‪ 5‬دقيقه است ‪.‬‬
‫نکات کلي که در اجراي آزمون بايد مورد توجه قرار گيرند‪:‬‬
‫‪ -1‬آزمونگرها (اعضاء هيئت علمي) بايد در مورد استفاده از‬
‫اين روشها و ابزار مورد استفاده آن آموزش ببينند‪.‬‬
‫‪ -2‬بهتر است مهارتهاي اساسي (‪ ) core skills‬فراگيران در‬
‫اوايل دوره آموزش مورد مشاهده و ارزيابي قرار گيرند تا‬
‫مهارتهايي که نياز به بهبود دارند شناسايي شوند‪ .‬اين‬
‫مهارتها بايد در مراحل بعدي به منظور اندازه گيري‬
‫ميزان پيشرفت مورد مشاهده قرار گيرند‪.‬‬
‫نکات کلي که در اجراي آزمون بايد مورد توجه قرار گيرند‪:‬‬
‫‪ -3‬در مورد عرصه اي که مشاهده در آنجا صورت خواهد گرفت‬
‫بايد دقت نمود‪ .‬ارزيابي بايد در عرصه هايي صورت گيرد که در‬
‫آنجا مهارتهاي فراگير به موثرترين و کار آمد ترين صورت قابل‬
‫ارزيابي باشد‪:‬‬
‫ حتي االمکان از محيط هايي استفاده کنيد که در آنها نسبت عضو‬‫هيات علمي به فراگير باال باشد و يا فراگير و عضو هيات علمي‬
‫فرصت بيشتري در اختيار داشته باشند‪.‬‬
‫ عرصه هايي را که در حال حاضر نيز اعضاء هيات علمي بر کار‬‫فراگير نظارت مستقيم دارند در نظر بگيريد‪ .‬مشخص کنيد که‬
‫چگونه مي توانيد روند مشاهده را مکتوب و ثبت کنيد‪.‬‬
‫نکات کلي که در اجراي آزمون بايد مورد توجه قرار گيرند‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -4‬بايد توجه داشت که اطالعات حاصل از اين ارزيابي هم‬
‫بصورت تکويني )‪ (formative‬و هم بصورت‬
‫تراکمي )‪(summative‬قابل استفاده اند‪.‬‬
‫‪ -5‬بايد به خاطر داشت که اگر چه نيازي نيست که تمام مهارتها‬
‫در تمام شرايط ارزيابي شوند ولي بايد مشاهدات در شرايط‬
‫متفاوت و با انواع مختلفي از بيماران صورت گيرند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -6‬استفاده از روش مشاهده مستقيم در يک کلينيک شلوغ ممکن است‬
‫چالش زا باشد و مراقبت از بيماران را به تاخير اندازد‪ .‬به اين دليل در‬
‫زمانهايي که قرار است اين ارزيابي انجام شود بايد تمهيدات الزم از نظر‬
‫تعداد فراگيران و اعضاء هيات علمي انديشيده شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫راهنماي فراگيران ( در مورد ارزيابي به روش ‪) DOPS‬‬
‫چند آزمون در سال؟‬
‫‪ ‬در طي يک دوره يک ساله دست کم ‪ 6‬بار در حين انجام‬
‫پروسيجرهاي مورد نظر توسط عضو هيات علمي مورد مشاهده‬
‫و ارزيابي قرار گيريد‪.‬‬
‫‪ ‬مسئوليت حصول اطمينان از کافي بودن تعداد و نوع ارزيابي ها‬
‫و نيز آزمونگرها به عهده شماست‪.‬‬
‫‪ ‬اين ارزيابيها بايد بصورت گسترده در طول سال تحصيلي‬
‫صورت گيرند و نه صرفا نزديک به انتهاي دوره ‪.‬‬
‫راهنماي فراگيران ( در مورد ارزيابي به روش ‪) DOPS‬‬
‫از چه کساني مي توانيد درخواست کنيد که شما را ارزيابي کنند؟‬
‫‪‬‬
‫بايد سعي کنيدازطيف وسيعي ازآزمونگرها استفاده کنيد‬
‫(بصورت ايده آل براي هر آزمون يک عضو هيات علمي)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اطمينان حاصل کنيد که استاد راهنماي آموزشي شما‬
‫دست کم نيمي از اين ارزيابيها را انجام مي دهد‪.‬‬
‫دست کم ‪ 3‬عضو هيات علمي بايد ‪ 6‬پروسيجر شما را‬
‫ارزيابي کرده باشند‪.‬‬
‫راهنماي فراگيران ( در مورد ارزيابي به روش ‪) DOPS‬‬
‫چه مهارتهايي بايد مورد ارزيابي قرار گيرند؟‬
‫‪‬‬
‫از آنجا که هدف ‪ DOPS‬ارائه بازخورد به شما و کمک به بهبود عملکرد‬
‫شغليتان مي باشد‪ ،‬الزم است پروسيجرهايي مورد ارزيابي قرار گيرند که‬
‫به طور طبيعي در محيط کارتان از شما انتظار مي رود‪.‬‬
‫بايد انواع مختلف پروسيجر را براي ارزيابي انتخاب کنيد به طوري که‬
‫تعداد زيادي ازتوانمندي هاي مشخص شده درکوريکولوم پوشش داده شوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫شما مي توانيد ارزيابي ها را به گونه اي ترتيب دهيد که هر پروسيجر‬
‫آنقدر تکرار شود تا مهارت شما در انجام آن به حد استاندارد مورد قبول و‬
‫يا باالتر از آن برسد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫راهنماي فراگيران ( در مورد ارزيابي به روش ‪) DOPS‬‬
‫وظيفه شما در انجام اين نوع ارزيابي چيست؟ از شما انتظار مي رود‪:‬‬
‫الف‪ -‬مهارتهاي اساسي که از شما انتظار مي رود را شناسايي کنيد‪.‬‬
‫ب‪ -‬اطمينان حاصل کنيد که تعداد و نوع ارزيابي ها کافي و مناسب هستند‪.‬‬
‫ج‪ -‬دقت کنيد که تمام ارزيابي ها براي انتهاي دوره باقي نماند‪.‬‬
‫د‪ -‬از بيمار اجازه بگيريد که شما در حين انجام پروسيجر مورد مشاهده قرار گيريد‪.‬‬
‫ه‪ -‬اطمينان حاصل کنيد که فرم مربوطه به صورت کامل و خوانا پر شده است‪.‬‬
‫و‪ -‬در موردبازخوردي که دريافت مي کنيد تعمق کنيدوسعي کنيد از طريق مشاهده‪،‬‬
‫تمرين ومطالعه نقاط ضعف خودرابر طرف کنيد‪.‬‬
‫ز‪ -‬يک نسخه از ارزيابي را در کار پوشه خود نگهداري کنيد و يک نسخه را به‬
‫مدير گروه تحويل دهيد‪.‬‬
‫مزاياي ‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫مزاياي استفاده از روش ‪: DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫با استفاده از اين روش ‪ ،‬آزمونگر توجه و تمرکز خود را معطوف‬
‫نکات مهمي مي نمايد که براي انجام پروسيجر مورد نظر ضروري‬
‫هستند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫اين روش باعث مي شود ارائه بازخورد با دستيار تسهيل شود چرا که‬
‫به جاي اظهار نظر کلي‪ ،‬بازخورد بر اساس رفتارهاي واقعي و عيني‬
‫صورت مي گيرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫با توجه به فرمها و چک ليستها مي توان ميزان پيشرفت دستياران را‬
‫ارزيابي و رديابي کرد ‪.‬‬
‫محدوديتهاي ‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫محدوديت هاي استفاده از روش ‪: DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫انجام مشاهده مستقيم ممکن است براي اعضاء هيات علمي دشوار و يا‬
‫بسيار وقت گير باشد‬
‫‪‬‬
‫استانداردها در بين برنامه هاي دستياري مختلف يکسان نيستند و در‬
‫نتيجه‪ ،‬نتايج آزمون براي رتبه بندي تمام فراگيران مناسب نيست‬
‫‪‬‬
‫فراگيران تا حدودي روي کساني که آنها را امتحان مي کنند و بصورت‬
‫غير مستقيم روي محتواي آزمون کنترل دارند و در نتيجه ممکن است‬
‫آزمون به نفع آنها ‪ bias‬داشته باشد ‪.‬‬
‫‪DOPS‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫چه چيز را مي سنجد؟ مهارتهاي پروسيجرال‬
‫سودمندي‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫پايايي‪( ± :‬زياد بودن تعداد دفعات ارزيابي و تنوع ارزيابي‬
‫کنندگان)‬
‫روايي‪+ :‬‬
‫تاثير آموزشي‪ :‬باعث ارتقا مهارتهاي پروسيجرال مي شود‬
‫مقبوليت‪+ :‬‬
‫عملي بودن‪+ :‬‬
‫هزينه‪:‬؟‪ ،‬هزينه اثر بخشي‪ :‬باال‬
DOPS
DOPS