Transcript Reformacja
WOJNY RELIGIJNE W
EUROPIE
krytyka
kościoła za niski poziom moralny,
intelektualny i zeświecczenie duchowieństwa
oraz lekceważenie obowiązków
powiększanie dóbr kościelnych:fiskalizmdziesięcina, sprzedaż odpustów
niezadowolenie mieszczan z ideologii
kościelnej zabraniającej pożyczania
pieniędzy na procent
walka
kościoła o władzę polityczną
opór władców, szlachty, chłopów przeciw
nadmiernej władzy kościoła, chęć
uniezależnienia się od papiestwa
popieranie przez duchownych własnych rodzinnepotyzm
wpływ ideologii renesansu
wystąpienie Marcina Lutra w Wittenberdze w
1517r.(95 tez)przeciwko sprzedaży odpustówpoczątek reformacji
Teza 1: Gdy Pan i Mistrz nasz Jezus Chrystus
rzecze : "pokutujcie", to chce, aby całe życie
wiernych było nieustanną pokutą.
Teza 36: Każdy chrześcijanin, który za grzechy
żałuje prawdziwie, ma i bez listu odpustowego
zupełne odpuszczenie kary i winy.
Teza 62: Istotny, prawdziwy skarb kościoła to
święta ewangelia chwały i łaski Bożej.
Teza 71: Kto przeciw prawdzie apostolskiego
odpustu mówi, niech będzie przeklęty
podstawą zbawienia, źródłem
wiary Biblia, dopuszczenie swobodnej
interpretacji Biblii, uproszczona
liturgia mszy w języku narodowym,
odrzucenie sakramentów poza
chrztem i komunią pod dwiema
postaciami, likwidacja zakonów,
zniesienie celibatu, odrzucenie kultu
obrazów i świętych,
podporządkowanie kościoła władzy
świeckiej
wiara
papież
Leon X wezwał Lutra do odwołania
swojej nauki ; Luter publicznie spalił bullę
papieską, za co został ekskomunikowany
w 1521r. cesarz Karol V potępił naukę Lutra
ukrycie Lutra w zamku elektora saskiego,
Fryderyka Mądrego w Wartburgu
wpływy w krajach niemieckich,
skandynawskich, Prusach Książęcych
Tomasz
Münzer- radykalny nurt
luteranizmu poszerzony o ideę „Królestwa
Bożego” na ziemi, gdzie nie ma własności
prywatnej i podziału na klasy; konieczność
przyjmowania chrztu w wieku dorosłym
wpływy w Niemczech podczas wojny
chłopskiej 1524-1525; Tomasz Münzerzostał ścięty
Ulrich
Zwingli pod wpływem luteranizmu
rozpoczął w 1522r. reformę kościoła przy
poparciu Rady Miejskiej Zurychu
jedynym źródłem wiary Pismo Święte,
rezygnacja z mszy i sakramentów; usunięto
ołtarze, obrazy i inne ozdoby z kościołów,
nabożeństwa ograniczono do czytania Biblii,
kazania i komunii pod dwiema postaciami,
zlikwidowano celibat, wprowadzono język
narodowy do nabożeństw
Jan
Kalwin wyłożył swoją doktrynę w 1536r.
w traktacie rządzenie religii chrześcijańskiej;
teoria predestynacji- podział ludzi przez
Boga na wybranych i potępionych
przejawem łaski bożej jest cnotliwe życie,
modlitwy i czytanie Biblii, bogactwo, praca,
rezygnacja z przyjemności-kalwinizm głosił
surowe zasady moralne
demokratyczny
zarząd kościołem na czele z
Konsystorzem, składającym się z osób
duchownych i świeckich; nadzorował
obywateli i mógł ich karać
nie uznawał hierarchii kościelnej, zakonów,
celibatu, kultu świętych; pozostawił chrzest i
komunię, znosząc pozostałe sakramenty
wpływ
we Francji (hugenoci), w Niderlandachreligia mieszczan, burżuazji; w Polsce wśród
szlachty i części magnaterii małopolskiej i
litewskiej
w latach 1562-1598 wojny religijne we Francji;
23/24 VIII 1572r. rzeź Hugenotów w noc
św. Bartłomieja
po wygaśnięciu dynastii Walezjuszy królem
został Henryk IV Burbon, przywódca
Hugenotów, który przeszedł na katolicyzm
wywodzili
się z odłamu wśród Kalwinów
w 1562r.
negowali dogmat o Trójcy Świętej, głosili
hasła utopijne:wolność dla chłopów, wspólne
użytkowanie ziemi, odmawiali służby
wojskowej
wpływy wśród chłopów, drobnej szlachtycentrum w Rakowie
odłam
husytyzmu, głosił radykalny program
społeczny
przybyli do Polski po wygnaniu z Czech
w 1548r.
wpływ na naukę w założonej przez nich
szkole w Lesznie(Jan Amos Komensky pedagog i filolog)
Henryk
VIII dążył do unieważnienia
małżeństwa z Katarzyną Aragońską
i wzmocnienia władzy królewskiej; Henryk
zerwał z Rzymem, został głową kościoła
w 1534r.-akt supremacji zrywający
z papiestwem
Konfiskata
dóbr kościelnych, rozwiązanie
zakonów, komunia pod dwiema postaciami;
pozostawiono zasady i hierarchię duchownych
katolickich
Krwawy terror w stosunku do przeciwników
zerwania z Rzymem(m.in. Thomas
More),chwilowy powrót do katolicyzmu
za panowania Marii Tudor („krwawa Mary”),
ugruntowanie anglikanizmu za panowania
Elżbiety Wielkiej
wojny
religijne w Europie (w Niemczech,
we Francji, w Niderlandach)
pokoje religijne: w Augsburgu 1555r.wprowadzono zasadę „Czyj kraj, tego
religia ”; w Nantes 1598r.-hugenoci uzyskali
swobodę wyznania; konfederacja
warszawska 1573r. –gwarantowała wieczny
pokój między różniącymi się w
wierze(desydentami)
rozbicie
kościoła, pogłębienie podziału
politycznego państw Europy
przejęcie majątku kościelnego-wzmocnienie
pozycji władców
wprowadzenie języków narodowych
do obrzędów religijnych, rozwój literatury
i poezji
nowa etyka purytańska
kontrreformacja