جلسه اول

Download Report

Transcript جلسه اول

‫جلسه دوم ‪ :‬نظریه قشربندی (‪)1‬‬
‫( نظریه سیبرنتیک قشربندی)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مرور مباحث جلسه اول‬
‫تعریف موقعیت اجتماعی‬
‫تفکیک افقی نقش های اجتماعی‬
‫تفکیک عمودی نقش های اجتماعی‬
‫سنخ شناس ی موقعیت های اجتماعی‬
‫ساختار قشربندی سیبرنتیک‬
‫تعریف موقعیت اجتماعی‬
‫‪ ‬موقعیت اجتماعی ‪ ،‬مکان فرد در شبکه فرصتی جامعه است‪/‬‬
‫درفضای اجتماعی‬
‫‪ ‬ابعاد عمده موقعیت اجتماعی ‪:‬‬
‫‪ .1‬رتبه اجتماعی‬
‫‪. 2‬ذهنیت اجتماعی‬
‫‪ .3‬سرمایه اجتماعی‬
‫‪ .4‬نقش اجتماعی‬
‫رتبه اجتماعی‬
‫‪‬‬
‫)‪(social rank‬‬
‫دسترس ی به منابع ارزشمند‬
‫ منابع اقتصادی ‪ :‬ثروت‬‫ منابع سیاس ی ‪ :‬قدرت‬‫ منابع فرهنگی ‪ :‬معرفت ‪/‬علم ‪ /‬اطالعات‬‫‪ -‬منابع اجتماعی ‪ :‬شهرت ‪ /‬عتبار ‪/‬احترام‬
‫ذهنیت اجتماعی‬
‫‪‬‬
‫)‪(social mentality‬‬
‫ذهنیت جامعه در باره موقعیت ‪ /‬ارزیابی اجتماعی‬
‫ ذهنیت آرمانی‪/‬عقیدتی‬‫ ذهنیت اخالقی‬‫ ذهنیت فلسفی ‪ /‬کالمی‬‫‪ -‬ذهنیت ابزاری‬
‫سرمایه اجتماعی‬
‫‪‬‬
‫)‪(social capital‬‬
‫فرصت رابطه ای موقعیت ‪ /‬ذخیره ارتباطی‬
‫ رابطه اجتماعی ‪ :‬عاطفی‪ /‬معاشرتی‬‫ رابطه گفتمانی ‪ :‬فکری‪/‬مشورتی‬‫ رابطه اجباری ‪ :‬الزام آور‪ /‬قدرتی‬‫‪ -‬رابطه ابزاری ‪ :‬مبادله ای ‪/‬معامالتی‬
‫‪‬‬
‫سرمایه و دارایی اجتماعی ‪،‬قابل تبدیل به سایر دارایی هاست‬
‫نقش‬
‫اجتماعی )‪(social role‬‬
‫‪ :‬تکالیف وابسته به موقعیت ‪/‬انتظارات اجتماعی موقعیت‬
‫ انتظارات اخالقی‬‫ انتظارات قانونی‬‫ انتظارات اجتماعی ‪/‬رابطه ای‪ /‬مشارکتی‬‫‪ -‬انتظارات رویه ای‬
‫تفکیک افقی نقش های اجتماعی‬
‫‪‬‬
‫تفکیک کارکردی نقش ها‬
‫‪ -‬کارکرد تطابقی )‪ : (A‬نقشهای اقتصادی‬
‫‪(AGIL schemma) :‬‬
‫ کارکرد دستیابی به اهداف)‪ : (G‬نقشهای سیاس ی‬‫ کارکرد انسجام )‪ : (I‬نقشهای سنتی‪ /‬اجتماعی‬‫ کارکرد حفظ الگوهای بنیادی )‪ : (L‬نقشهای فرهنگی‬‫‪‬‬
‫متناسب با تفکیک افقی نقش ها ‪ ،‬موقعیت های اجتماعی نیز به همین ترتیب قابل‬
‫تفکیک هستند‬
‫تفکیک عمودی نقش ها (‪)1‬‬
‫(نظریه سیبرنتیک)‬
‫‪‬‬
‫مفهوم سیبرنتیک‬
‫ نظام کنش محل گردش بی وقفه انرژی و اطالعات میان اجزای نظام است ‪.‬‬‫ این مبادله انرژی و اطالعات میان اجزاء ‪ ،‬کنش نظام را بر می انگیزاند‬‫ همه اجزاء نظام از لحاظ ذخیره اطالعات و انرژی برابرنیستند‪ /‬بعض ی انرژی بیشتر و بعض ی‬‫اطالعات بیشتر در اختیار دارند‪.‬‬
‫ آنهایی که انرژی بیشتردارند ‪ ،‬اطالعات کمتر و بالعکس‬‫‪‬‬
‫‬‫‬‫‪-‬‬
‫اصل سیبرنتیک‬
‫اجزایی که از لحاظ اطالعات غنی ترند ‪ ،‬بر اجزایی که انرژی اشان بیشتر است ‪ ،‬نظارت و کنترل‬
‫دارند‬
‫نتیجه این وضعیت ‪ ،‬نظارت های پی در پی تجمعی و نظم سلسله مراتبی است‪.‬‬
‫اجزاء پر انرژی در پائین سلسله مراتب و نقش عامل های اجرایی را دارند و اجزاء پر اطالعات در‬
‫باالی سلسله مراتب و نقش عامل های نظارت کننده را ایفاء می کنند‬
‫تفکیک عمودی نقش ها (‪)2‬‬
‫(تفکیک سیبرنتیک)‬
‫‪‬‬
‫تفکیک نقش ها برمبنای اصل سیبرنتیک ‪ :‬مراتب اطالعات و انرژی‬
‫‪ .1‬نقش های راهبردی (استراتژیک) (‪)L‬‬
‫ بیشترین مصرف اطالعات و کمترین مصرف انرژی‬‫ درراس سلسله مراتب موقعیت ها قرار می گیرد‬‫ وظیفه هدف گذاری ‪ ،‬نظارت و رهبری‬‫‪ .2‬نقش های بانفوذ (‪)I‬‬
‫ بعد از نقش های راهبردی قرار می گیرند‬‫ معاونت در رهبری ‪ ،‬ایجاد هماهنگی ‪ ،‬بسیج امکانات و عملی ساختن اهداف‬‫‪ .3‬نقش های کمکی (‪)G‬‬
‫ نظارت مستمر و مستقیم بر عملیات تحقق اهداف‬‫ مصرف انرژی بیش از مصرف اطالعات است‪.‬‬‫‪ .4‬نقش های عادی و اجرایی (‪)A‬‬
‫ بیشترین مصرف انرژی و کمترین مصرف اطالعات‬‫‪ -‬بیشترین ارتباط و تماس با جهان واقعی‬
‫‪‬‬
‫اطالعات‬
‫کنترل‬
‫اجراء‬
‫انرژی‬
‫متناسب با تفکیک عمودی نقش ها ‪ ،‬موقعیت های اجتماعی نیز به همین ترتیب قابل تفکیک‬
‫هستند‬
‫سنخ شناس ی نقش های اجتماعی‬
‫‪‬‬
‫ازترکیب نقش های عمودی و افقی)‪ ،‬سنخ های مختلف نقش اجتماعی را می توان تشخیص داد‬
‫‪:‬‬
‫عمودی‬
‫افقی‬
‫فرهنگی )‪(L‬‬
‫اجتماعی )‪(I‬‬
‫سیاس ی)‪(G‬‬
‫اقتصادی )‪(A‬‬
‫راهبردی )‪(L‬‬
‫بانفوذ )‪(I‬‬
‫کمکی)‪(G‬‬
‫عادی )‪(A‬‬
‫‪‬‬
‫طبق این سنخ شناس ی‪ ،‬سلسله مراتب ها و ساختارنظام قشربندی اجتماعی را‬
‫ترسیم نمود‬
‫می توان‬
‫ساختار قشربندی سیبرنتیک (‪)1‬‬
‫‪‬‬
‫(مراتب ساختاری طبقات)‬
‫برحسب سنخ شناس ی موقعیت ها ‪ ،‬کل جمعیت را می توان به چهار خرده جمعیت تقسیم نمود و‬
‫هرخرده جمعیت را نیز به چهار زیر مجموعه یا قشر طبقه بندی نمود ‪:‬‬
‫‪ .1‬طبقه راهبردی یا ممتاز‬
‫‪ -‬متشکل از نخبگان یا صاحبان موقعیت های راهبردی اقتصادی ‪ ،‬سیاس ی ‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬
‫‪ .2‬طبقه بانفوذ یا باال ‪:‬‬
‫‪ -‬متشکل از صاحبان موقعیت های بانفوذ اقتصادی ‪ ،‬سیاس ی ‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬
‫‪ .3‬طبقه کمکی یا متوسط‬
‫‪ -‬متشکل از صاحبان موقعیت های کمکی اقتصادی ‪ ،‬سیاس ی ‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬
‫‪ .4‬طبقه عادی یا پائین‬
‫‪ -‬متشکل از صاحبان موقعیت های عادی اقتصادی ‪ ،‬سیاس ی ‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬
‫‪ .5‬طبقه ذخیره یا محروم‬
‫ متشکل از افرادی است که در هیچکدام از موقعیت های چهارگانه جای نمی گیرند‬‫‪‬‬
‫شکل ساختار قشربندی از تعداد و نحوه توزیع موقعیت ها تبعیت می کند‬
‫‪ -‬دریک ساختار هرمی شکل ‪ ،‬از راس به قاعده ‪ ،‬حجم جمعیت بیشترمی شود‬
‫ساختار قشربندی سیبرنتیک (‪)2‬‬
‫‪‬‬
‫(ساختارمندی هرم قشربندی )‬
‫طبقه به عنوان یک گروه ساختاری یا یک گروه منطقی‬
‫ گروه ساختاری ‪ :‬گروه دارای مرجع عینی است و در بین اعضای آن رابطه وجود دارد مثل گروه‬‫نخبگان سیاس ی ‪.‬‬
‫ گروه منطقی ‪ :‬گروه فقط مرجع ذهنی دارد و دربین اکثریت اعضای آن رابطه وجود ندارد مثل گروه‬‫زنان ‪ ،‬مردان ‪ ،‬کشاورزان ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در هرم قشربندی سیبرنتیک از راس به قاعده ‪ ،‬خصوصیت ساختاری ( مرجعیت عینی و تعاملی) طبقات کاهش و در‬
‫مقابل خصوصیت منطقی ( مرجعیت ذهنی و فقدان رابطه ) افزایش می یابد‬
‫‪+‬‬
‫طبقه راهبردی یا ممتاز‬
‫طبقه بانفوذ یا باال‬
‫ساختمندی‬
‫طبقه کمکی یا متوسط‬
‫طبقه عادی یا پائین‬
‫‬‫طبقه ذخیره یا محروم‬
‫ساختار قشربندی سیبرنتیک (‪)3‬‬
‫(دالئل کاهش ساختارمندی از راس به قاعده هرم طبقاتی)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫افزایش جمعیت اشغال کننده موقعیت ها در قسمت تحتانی هرم‬
‫کاهش منابع ارزشمند از راس به قاعده‬