Szkolnictwo specjalne w Danii

Przygotowały: Agata Rybarczyk, Agata Żak

Organizacja kształcenia specjalnego w Danii jest odpowiednikiem pierwszych etapów kształcenia w Polsce.

• • • • • •

Obowiązek szkolny obejmuje uczniów między 7 a 16 rokiem życia Poziom zerowy oraz 10 klasa szkoły podstawowej są nieobowiązkowe Klasa 10 ma charakter wyrównujący szanse startu do szkoły średniej Edukacja na poziomie szkoły podstawowej jest bezpłatna Uczniowie otrzymują darmowe podręczniki i mają zapewniony bezpłatny dojazd Na wyższych szczablach stosowany jest tzw. Taximeters czyli reguła, że „pieniądze idą za dzieckiem”

W duńskiej edukacji nie stosuje się podziału na stopnie niepełnosprawności intelektualnej, bo rozpatruje się indywidualne potrzeby uczniów.

Istnieją specjalne centra wsparcia, zlokalizowane w większości szkół, które oferują efektywny system pomocy dostosowany do indywidualnych potrzeb ucznia.

Centra te zatrudniają od 5 do 8 doświadczonych pedagogów specjalnych.

Do form pracy prowadzonych przez te placówki należą:

Kształcenie specjalne w klasie macierzystej:

• Nauczyciel zostaje oddelegowany z centrum i pracuje z jednym lub kilkorgiem dzieci • Udziela wsparcia nauczycielowi w dostosowaniu przez niego procesu nauczania do indywidualnych, zróżnicowanych potrzeb ucznia

Nauczanie w małych grupach:

• Dotyczy uczniów z nieznacznymi trudnościami w zakresie czytania, wymowy lub matematyki • Grupa składa się przeważnie z 3, 4 uczniów a zajęcia odbywają się w zwykłej klasie lub częściowo na terenie centrum

Wzmożona interwencja:

• Intensywna pomoc stosowana w przypadku większych trudności w czytaniu i wymowie • Prowadzone są przez określony czas, przeważnie od 3 do 5 miesięcy w małych grupach, w wymiarze 10 – 15 lekcji tygodniowo

Nauczanie zindywidualizowane:

• Realizowanie indywidualnego programu nauczania przy pomocy jednego nauczyciela • Stosowane w przypadkach nasilonych zaburzeń emocjonalnych lub społecznych

Zajęcia motoryczne:

• Zajęcia w małych 3 – 5 osobowych grupach prowadzone przez 2 miesiące w wymiarze 1 – 2 lekcji tygodniowo

Wg The Folkeskole „kształceniem specjalnym lub inną pomocą pedagogiczną powinny być otoczone dzieci, których rozwój wymaga szczególnego zabezpieczenia i wsparcia”

„Nauczanie w Folkeskole powinno wychodzić naprzeciw potrzebom i uwarunkowaniom indywidualnej sytuacji wychowanka.

Należy promować stosowanie zróżnicowanych metod nauczania nie tylko przez poszczególnego nauczyciela w swojej klasie, ale jako obowiązującą zasadę szkoły. Jest sprawą bardzo ważną aby wykorzystywać wszelkie możliwości służące poznaniu potrzeb dzieci w klasach ogólnodostępnych”

.

System duński przewiduje tworzenie dla ucznia edukacji specjalnej formę segregacyjną:

• Ekstensywne kształcenie – exstensive special education (najczęściej dzieci głuche, z zaburzeniami emocjonalnymi i społecznymi) • Edukacyjne ekstensywne wsparcie specjalne – exstensive special educational assistance (forma kształcenia przeznaczona dla ucznia wobec którego wyczerpano wszelkie możliwości kształcenia z rówieśnikami)

Szkoła integracyjna GRYDEMOSESKOLEN

W tej szkole integracyjnej uczy się 450 uczniów, w tym 46 ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Uczniowie pracują w specjalnie dobranych grupach utworzonych ze względu na ich możliwości:

• Dzieci z uszkodzeniem mózgu ale z pewnym potencjałem umożliwiającym uczenie się tworzą jedną odrębną klasę • Dzieci z znacznymi deficytami i ograniczonymi możliwościami w zakresie komunikowania się, często dowożone z instytucji, które zapewniają im całodobową opiekę

Zadania opiekunów:

• Zaspokajać podstawowe potrzeby dzieci w zakresie rozwoju umysłowego, relacji społecznych, umiejętności motorycznych, odżywiania, zdrowia i sportu • Realizować program z zakresu arteterapii, z nastawieniem na różnorodną aktywność dającą możliwość doświadczania sukcesu

Szkoła podstawowa integracyjna BIRSKOLEN w Kolding

Jest to duża placówka – uczy się tutaj 740 uczniów a przeciętnie duńskie szkoły podstawowe liczą 300 400 uczniów.

Dzieci niepełnosprawne fizycznie uczą się razem ze zdrowymi. Klasy liczą od 18 do 28 uczniów.

W osobnym budynku umieszczony jest oddział dla dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Do dyspozycji uczniów jest basen, sala gimnastyczna, świetlice i oddzielne klasopracownie. Uczniowie mają dostęp do komputerów, kserokopiarek i skanerów.

Szkoła specjalna dla dzieci niedostosowanych społecznie z okręgu Helsingor

Jest to szkoła dla uczniów z poważnymi problemami emocjonalnymi i społecznymi. Każdy przypadek rozpatruje specjalna utworzona w szkole Rada. W tej szkole pod opieką 12 nauczycieli jest 12 uczniów. Uczniowie mają od 6 do 14 lat. Do szkoły uczęszczają średnio dwa i pół roku. Celem wspólnej pracy jest powrót ucznia do szkoły ogólnodostępnej. Zajęcia podzielone są na dwie części: rano odbywają się lekcje a popołudniu zajęcia dodatkowe tzw.”koła zainteresowań”