Transcript respiratorni 2014

HISTOLOŠKA ORGANIZACIJA
RESPIRATORNOG SISTEMA
razmena gasova između krvi i vazduha
sprovođenje i kondicioniranje vazduha
stvaranje glasa
osećaj mirisa
imuni odgovor na inhalirane antigene
sinteza i sekrecija hormona
Komponente sistema za disanje
sprovodni deo
nosna duplja
farinks
respiratorni deo
respiratorna
bronhiola
alveolusni kanal
alveolusna kesa
alveola
larinks
traheja
bronhije
bronhiole
(do terminalnih)
NOSNE ŠUPLJINE
- vestibulum
VPE sa dlakama i lojnim žlezdama  respiratorni epitel
- “respiratorni” region
respiratorni epitel, lamina propria, kost; nosni prevoji
- olfaktorni region
trepljasta
ćelija
pomeranje mukusa
četkasta
ćelija
sinaptira sa
aferentnim
nervnim završecima
(receptorne)
peharasta
ćelija
produkuje mucinogene
supstance
ćelija baze
izvorna
ćelija sa
sitnim
granulama
entero-endokrina
Histološka organizacija olfaktornog
epitela
1. Čulne (mirisne) ćelije - bipolarni neuroni; olfaktorni nerv
2. Potporne ćelije - mehanička i metabolička potpora, lipofuscin
3. Četkaste ćelije
4. Izvorne ćelije
olfaktorni bulbus
mirisne žlezde (serozne)
granate tubulo-alveolarne
- farinks
LARINKS SA EPIGLOTISOM I GLASNIM ŽICAMA
komore
-
razdvajanje puteva DT i RT
elastična i hijalinska hrskavica
fonacija (glasne žice)
respiratorni epitel; VPNE
larinksni mišići
sero-mukozne žlezde
TRAHEJA
Mukoza
respiratorni epitel
lamina propria
limfni čvorići
Submukoza
vezivno tkivo (rastresito)
trahejne žlezde
Hijalinska hrskavica
(trahejni mišić i
vezivno tkivo)
Adventicija
rastresito VT
krvni i limfni sudovi
nervna vlakna
Respiratorni epitel
Trahejne žlezde
meškoliko-cevolike serozno-mukozne žlezde
BRONHIJE I BRONHIOLE
traheja
primarna (vanplućna)
bronhija
sekundarna
(unutarplućna, lobusna)
bronhija (2/3)
tercijarna
bronhija (8/10)
b/p segmenti
bronhiole (u lobulusima)
10
8
bronhopulmonalnih
segmenata
preterminalne i terminalne
bronhiole
Primarne bronhije
Histološka organizacja zida:
kao traheja
Unutarplućne bronhije
- Mukoza
respiratorni epitel i lamina propria
- Glatka muskulatura
- Submukoza sa žlezdama
- Pločice hrskavice (do nivoa bronhiola)
- Adventitia
- smanjenje visine epitela
- smanjenje broja žlezdi
Bronhiole
- prečnik < 1 mm
- hrskavica ponegde na mestima grananja
- relativno debeo sloj glatke muskulature
- smanjenje visine epitela
- smanjenje broja mukusnih ćelija
- nema subepitelnih žlezda
pseudostrat. trepljasti  cilindr. trepljasti  kock. sa trepljama
smanjenje broja trepljastih, povećanje broja Klarinih ćelija
smanjenje broja i gubljenje mukusnih ćelija
poneka četkasta i ćelija sa sitnim granulama
potporna komponenta – glatke mišićne ćelije
Klarine ćelije
- kupolasto uzdignuta površina
- sintetski aparat, gl EPR, granule
- sintetišu lipoproteine (površinski-aktivni
agensi)
Susan D. Reynolds and Alvin M. Malkinson (2010) Clara Cell: Progenitor for the Bronchiolar Epithelium. The
International Journal of Biochemistry and Cell Biology 42, 1–4
RESPIRATORNI DEO SISTEMA ZA DISANJE
respiratorne bronhiole
alveolusni kanali
alveolusne sakule (kesice)
alveole
RESPIRATORNE BRONHIOLE
- sprovodna i respiratorna komponenta
kockaste  niskokockaste trepljaste ćelije i Klarine ćelije 
pretežno Klarine ćelije
elastična vlakna i glatke mišićne ćelije u podepitelskom
vezivu
ALVEOLUSNI KANALI I ALVEOLUSNE KESE


- bočno ograničen alveolama
- “čvorići” glatkih mišića


- prostori okruženi klasterima
alveola
- mogu se sresti i duž alveolusnog
kanala
ALVEOLE
- pneumociti tipa I
- pneumociti tipa II
epitel plućne alveole
- retko poneka četkasta ćelija
- interalveolusne septe sa kapilarima
- prašinasti makrofagi
- ćelije karakteristične za vezivna tkiva
Interalveolusna septa
- alveolusne pore
pneumocit I
interalveolusna
septa
pneumocit II
alveolusni
makrofag
glatke mišićne
ćelije
Pneumociti tipa I
- pokrivaju oko 95% površine
- formiraju sa susednim ćelijama zonulae occludentes
- nemaju sposobnost deobe
Pneumociti tipa II
- sekretne ćelije
- granule - lamelarna tela - fosfolipidi, neutralni lipidi
i proteini
- izvorne ćelije
Prašinasti makrofagi
Krvno-vazdušna barijera
Plućna i bronhijalna cirkulacija
- plućna cirkulacija - donosi redukovanu krv na oksigenaciju i vraća je u srce
- bronhijalna cirkulacija - donosi oksigenisanu krv
- plućna i bronhijalna cirkulacija anastomoziraju na nivou veze između sprovodnog
i respiratornog dela i završavaju se u plućnim kapilarima
Pitanja:
1. Histološka organizacija sprovodnog dela sistema
za disanje
2. Histološka organizacija respiratornog dela
sistema za disanje
3. Respiratorni epitel
4. Olfaktorni epitel