Transcript ไฟล์ ppt.3.4 - KM และ e-learning วษท.ตรัง โดย สีกุน นุชชา

วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีตรัง
สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึ กษา
กระทรวงศึ กษาธิการ
วิชา หลักการเลีย
้ งสั ตว ์
(Principles of Animals Husbandry)
รหัสวิชา 3500-0002
สาขาวิชา สั ตวศาสตร ์
ประเภทวิชา เกษตรกรรม
หลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ
ชัน
้ สูง (ปวส.)
ตามหลักสูตรสานักงานคณะกรรมการ
การอาชีวศึ กษา
พุทธศั กราช 2545
นายสี กุน
นุ ชชา
ครู
วิทยฐานะชานาญการพิเศษ
วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีตรัง
เพือ
่ การจัดทาเนื้อหา
และพัฒนาสื่ อการสอนอาชีพและวิชาชีพ
สาหรับใส่ในระบบ eDLTV เพือ
่ พัฒนาอาชีพ
ตามพระราชดาริ
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรม
ราชกุมารี
บทที่ 3 ชนิด
ประเภทและ
พันธุสั์ ตวมาตรฐาน
์
1. หัวขอการสอน
้
1.1 การจัดหมวดหมูทางสั
ตว
่
้ ง
ตวเลี
ศาสตรของสั
์ ย
์
1.2 ประเภทสั ตวเลี
้ ง
์ ย
1.3 พันธุสั์ ตวเลี
้ งมาตรฐาน
์ ย
2. สาระสาคัญ
สั ตวทุ
่
์ กชนิดจะอยูใน
อาณาจักรสั ตว ์ (animal
kingdom) ซึง่ มีอยูมากมายหลาย
่
ตระกูลและหลายชนิด
พันธุสั์ ตวจั
่
์ ดเป็ นองคประกอบที
์
สาคัญอยางหนึ
่งในการเลีย
้ งสั ตวที
่
์ ่
ผู้ประกอบการเลีย
้ งสั ตวควรรู
จั
้ ก
์
และทราบถึงความสามารถของสั ตว ์
ทัง้ ในลักษณะปริมาณและ
คุณภาพ ความสามารถในดาน
้
ความตานทานต
อโรค
หรือการ
้
่
ปรับตัวเขากั
้ บสภาพแวดลอม
้
เนื่องจากสั ตวแต
ด
่
์ ละชนิ
แตละประเภทมี
คุณสมบัตเิ ฉพาะ
่
แตกตางกั
นออกไป
ผู้เลีย
้ งสั ตว ์
่
จึงตองทราบคุ
ณสมบัตเิ ฉพาะของ
้
ชนิดและประเภทนั้น ๆ
เพือ
่ ทีจ
่ ะไดด
้ าเนินการจัดการกับ
สั ตวเหล
กตอง
่ ้นไดอย
้ างถู
่
้
์ านั
3. จุดประสงคการสอน
์
3.1 สามารถแยกและจัด
หมวดหมูทางสั
ตวศาสตรของสั
ตว ์
่
์
เลีย
้ งได้
3.2 สามารถบอกประเภทของ
สั ตวเลี
้ งได้
์ ย
3.3 สามารถอธิบายลักษณะ
ประจาพันธุของสั
ๆ
ตวชนิ
่
์
์ ดตาง
ได้
3. จุดประสงคการสอน
์
3.4 สามารถเปรียบเทียบขอ
้
แตกตางระหว
างสั
ตวแต
นธุได
่
่
่
์ ละพั
์ ้
3.5 สามารถจดจาลักษณะ
ภายนอกทีเ่ ดนชั
่ ดของพันธุสั์ ตว ์
ชนิดตาง
ๆ
ได้
่
4. เนื้อหา
4.3 พันธุสั์ ตวเลี
ย
้ งมาตรฐาน
์
4.3.6 พันธุเป็
์ ด พันธุเป็
์ ดที่
เลีย
้ งกันในปัจจุบน
ั แบงตามลั
กษณะ
่
การใช้ประโยชนได
3
้ น
์ เป็
ประเภท
คือ
ก. เป็ ดพันธุไข
์ ่ (The Egg
Class) เป็ นเป็ ดรูปรางเล็
ก
ให้
่
เนื้อน้อยคุณภาพเนื้อตา่
น้าหนัก
ตัวประมาณ
2 กิโลกรัม
เช่น
พันธุกากี
แคมเบลล ์ (Khaki
์
Campbell) พันธุอิ
์ นเดียนรันเนอร ์
(Indian runner) พันธุนครปฐม
์
พันธุปากน
้า
์
ข. เป็ ดพันธุเนื
์ ้อ (The
Meat Class) เป็ นเป็ ดทีม
่ น
ี ้าหนัก
ตัวมาก
ไขไม
มีกลามเนื
้อ
่ ดก
่
้
จับมาก
น้าหนักตัวประมาณ
4 กิโลกรัม
เช่น
พันธุปั
์ กกิง่
(Pekin) พันธุเทศหรื
อเป็ ดเทศ
์
(Muscovy) พันธุโป
์ ๊ ยฉ่าย
(Mule duck)
ค. เป็ ดพันธุสวยงาม
(The
์
Ornamental Class) เป็ นเป็ ดที่
นิยมเลีย
้ งไวเพื
่ ความสวยงามตาม
้ อ
บานหรื
อสาธารณะ
เช่น
เป็ ด
้
Call ซึง่ มี
2 พันธุ ์
ไดแก
้ ่
White Call และ
Grey Call
มีขนาดตัวเล็กขนาดนกพิราบ
เทานั
่ ้น
ตัวอยางพั
นธุเป็
่
์ ดมาตรฐานบาง
พันธุที
่ วรรูจั
้ ก
์ ค
1)
พันธุกากี
แคมเบลล ์
์
(Khaki Campbell) เป็ นเป็ ดพันธุ ์
ไข่
ถิน
่ กาเนิด
ประเทศ
อังกฤษ
ขนสี กากีถงึ สี น้าตาล
ให้ไข่ 300 ฟองตอปี
ขนาด
่
2.04-2.27 กก. (ภาพที่
3.73)
ภาพที่ 3.73 แสดงเป็ ดไข่
พันธุกากี
แคมเบลล ์
์
ทีม
่ า: กลุมวิจย
ั และพัฒนาสั ตวปี ก กรมปศุสัตว (ม.ป.ป.)
2)
พันธุอิ
์ นเดียนรันเนอร ์
(Indian runner) เป็ นเป็ ดพันธุไข
์ ่
ถิน
่ กาเนิด
ประเทศอินเดีย
มี
3 ชนิด
คือ
ชนิดขนสี ขาว
เทา
และสี ลาย
ปากสี เหลือง
แขงและเท
าสี
ชอบยืนตัวตรง
้
้ ส้ม
คลายนกเพนกวิ
น
ให้ไข่
้
150-200 ฟองตอปี
น้าหนักตัว
่
โดยประมาณ 2.0-2.5 กก. (ภาพ
ที่
3.74)
ภาพที่ 3.74 แสดงเป็ ดไข่
พันธุอิ
์ นเดียนรันเนอร ์
ทีม
่ า: BRITISH WATERFOWL ASSOCIATION (n.d.)
(Nakorn Pathom Egg Duck)
จัดเป็ นเป็ ดไข่
แตปั
ั ถูก
่ จจุบน
ปรับปรุงให้เป็ นประเภทเป็ ดเนือ
้ และ
ไข่
ถิน
่ กาเนิด
ไทย
ขนมี
สี ลายกาบออย
หัวมีสีเขียว
้
ปากสี เทา
เทาและแข
งสี
้
้ ส้ม ขน
คอมีรอยควัน
่ สี ขาว อกแดง
หางมีขนงอนขึน
้
2-3 เส้น
เห็ นชัดเพือ
่ บงบอกว
าเป็
่
่ นเพศผู้
ขนาดเพศผู้ 3.0-3.5 กก. เพศ
เมีย 2.5-3.0 กก.
ไขช
ให้
่ ้า
ไข
250-260 ฟองตอปี
แต
ภาพที่ 3.75 แสดงเป็ ดไข่
พันธุนครปฐม
์
ทีม
่ า: กลุมวิจย
ั และพัฒนาสั ตวปี ก กรมปศุสัตว (ม.ป.ป.)
4)
พันธุปากน
้า (Pak
์
Nam Egg Duck) จัดเป็ นเป็ ดไข่
ถิน
่ กาเนิด
ไทย
ขนมีสีขนดา
ปากและแขงสี
เพศผู้ขนหัวสี
้ ดา
เขียวเป็ นมัน
อกขาว
ขนาด
2.0-2.5 กก.
ให้ไข่
280300 ฟองตอปี
(ภาพที่
่
3.76)
ภาพที่ 3.76 แสดงเป็ ดไข่
พันธุปากน
้า
์
ทีม
่ า: เกษตรพอเพียงดอทคอม (2554)
3)
พันธุปั
์ กกิง่
(Pekin) เป็ นเป็ ดพันธุเนื
ถิน
่
์ ้อ
กาเนิด
ประเทศจีน
ขนสี ครีม
ออน
เกือบขาว
ปากสี เหลือง
่
ส้ม
แขงและเท
าสี
ให้
้
้ แดงส้ม
ไข่ 160 ฟองตอปี
เลีย
้ งงาย
่
่
ไมมี
น้าหนักตัว
่ นิสัยฟักไข่
โดยประมาณ 3.6-4.2 กก. (ภาพ
ที่
3.77)
ภาพที่ 3.77 แสดงเป็ ดเนื้อ
พันธุปั
์ กกิง่
ทีม
่ า: Metzerfarms.com (n.d.)
บุร ี (Kabinburi Muscovy)
เป็ นเป็ ดพันธุเนื
ถิน
่ กาเนิด
์ ้อ
ประเทศไทย
พัฒนาสายพันธุ ์
จากเป็ ดบารบารี
(Barbary)
์
ของฝรัง่ เศส
ขนสี ขาวตลอด
ลาตัว
และมีจุดสี ดาเดนอยู
กลาง
่
่
หัว
ปากสี ชมพู
แขงและเท
า้
้
สี เหลือง
ใบหน้ามีผวิ ขรุขระนูน
สี ชมพูอมแดง
โดยเฉพาะเพศผู้
ผิวขรุขระเดนชั
่ ดเต็มใบหน้า เพศ
เมียจะมีผวิ ขรุขระบางเล็
กน้อย
้
เป็ นสี ชมพูออนบริเวณริมขอบปาก
ให้ไข่ 160-180 ฟองตอปี
่
เลีย
้ งงาย
น้าหนักตัว
่
โดยประมาณ 3.2-5.1 กก. ใช้
เวลาขุนถึงส่งตลาด
10-12
สั ปดาห ์
(ภาพที่
3.78)
ภาพที่ 3.78 แสดงเป็ ดเนื้อ
พันธุเป็
์ ดเทศกบินทรบุ
์ รี
ทีม
่ า: กลุมวิ
ั และพัฒนาสั ตวปี์ ก กรมปศุสัตว ์ (ม.ป.ป.)
่ จย
(Tha pra Muscovy)
เป็ นเป็ ด
พันธุเนื
ถิน
่ กาเนิด
ประเทศ
์ ้อ
อเมริกาใต้
พัฒนาสายพันธุที
์ ่
ศูนยบ
ขนสี
่
์ ารุงพันธุสั์ ตวท
์ าพระ
ดา
มีขนสี ขาวแซมทีป
่ ี กและ
หน้าอกบาง
หน้าเป็ นปุ่ม
้
หนังยนสี
ปากสี ดาแซม
่ แดง
ชมพู แขงสี
ตาสี ดา
ให้
้ ดา
ไข่
98 ฟองตอปี
เลีย
้ งงาย
่
่
น้าหนักตัวโดยประมาณ 3.2-4.5
กก. (ภาพที่
3.79)
ภาพที่ 3.79 แสดงเป็ ดเนื้อ
พันธุเป็
่
์ ดเทศทาพระ
ทีม
่ า: กลุมวิ
ั และพัฒนาสั ตวปี์ ก กรมปศุสัตว ์ (ม.ป.ป.)
่ จย
6) พันธุโป
์ ๊ ยฉ่าย (Mule
duck) ประเภทเป็ ดเนื้อ
ถิน
่
กาเนิด
ไตหวั
เป็ นเป็ ด
้ น
ลูกผสมทีใ่ ช้เป็ ดเทศเป็ นพอพั
่ นธุ ์
ส่วนแมพั
้ เมือง
สี ม ี
่ นธุเป็
์ นเป็ ดพืน
หลากหลายขึน
้ กับสี ของพอแม
พั
่
่ นธุ ์
ลูกเป็ ดทีไ่ ดจะเป็
นหมันทัง้ เพศผู้เพศ
้
เมีย
นาไปเลีย
้ งขุนเป็ นเป็ ดขุน
ไดดี
เดิมการผสมพันธุระหว
าง
้
่
์
เป็ ดสองสายพันธุนี
้
์ ้เป็ นไปดวยความ
ยากลาบากเพราะขนาดของเป็ ดทัง้
สองแตกตางกันมาก
ไดเป็
คการ
้ นจานวนมากดวยเทคนิ
้
ผสมเทียม
ให้เนื้อทีม
่ ค
ี ุณภาพ
ดีกวาเป็
้ เมือง
เนื้อแน่น
่ ดพืน
ไขมันตา่
เนื้อมีกลิน
่ น้อยกวา่
เป็ ดเทศ
รูปรางแข็
งแรง
่
โครงรางใหญ
รองเสี
ยงไมดั
่
่
้
่ ง
อัตราการตายตา่ กวาเป็
่ ดพันธุแท
์ ้
ตัวผู้จะมีน้าหนักประมาณ
3-3.5
กิโลกรัม
ส่วนตัวเมียจะมีน้าหนัก
ประมาณ
2.5-3 กิโลกรัม
(ภาพที่
3.80)
ภาพที่ 3.80 แสดงเป็ ดเนื้อ
ทีม
่ า: Eu.fotolia.com (n.d.)
พันธุโป
์ ๊ ยฉ่าย
(Mule duck)
4.3.7 พันธุห
พันธุห
่
่
่
์ าน
์ านที
เลีย
้ งกันในปัจจุบน
ั แบงตามลั
กษณะ
่
การใช้ประโยชนได
2
้ น
์ เป็
ประเภท
คือ
ก. หานพั
นธุเนื
่
์ ้อ (The Meat
Class) เป็ นหานที
ม
่ น
ี ้าหนักตัวมาก
่
ไขไม
มีกลามเนื
้อจับมาก
่ ดก
่
้
เช่น
พันธุหั
์ วสิ งโต (Shitou
Goose หรือ
Super African
Geese)
ข. หานเนื
้อและไข่ (The
่
Dual Purpose Type) เป็ นหาน
่
รูปรางเล็
ก
ให้เนื้อน้อย
่
คุณภาพเนื้อตา่
ไขดี
ใช้
่
ประโยชนเป็
าน
่
่
์ นหานสวยงามและห
เฝ้าบานด
วย
เช่น
พันธุห
้
้
่
์ าน
จีนสี ขาว (White Chinese
Goose)
หานจี
นสี เทา
สาย
่
พันธุท
(Tha Pra Goose)
่
์ าพระ
ตัวอยางพั
นธุห
่
่
์ านมาตรฐาน
บางพันธุที
่ วรรูจั
้ ก
์ ค
(Shitou Goose หรือ
Super
African Geese) เป็ นหานพั
นธุ ์
่
เนื้อ
ถิน
่ กาเนิด
ประเทศจีน
ขนสี เทาตลอดลาตัว
ปาก
แขงสี
ลาตัว
้ ดา มีเหนียงใตคอ
้
หงอนและหัวใหญกว
นธุท
่ าห
่ านพั
่
์ า่
พระ
เลีย
้ งงาย
โตเร็ว
ทน
่
โรค
ราคาดี น้าหนักตัวโตเต็มที่
เพศผู้จะหนักประมาณ 10-12
กิโลกรัม
เพศเมียหนักประมาณ
8-9 กิโลกรัม
ประเทศจีนหวงสายพันธุนี
์ ้
มาก
ไดพระราชทานให
้
้สมเด็จ
พระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถเมือ
่
พ.ศ. 2551 กอนหน
นธุนี
่
้ านี้หานพั
่
์ ้
บางส่วนทีไ่ ปถูกนาไปเลีย
้ งในทวีป
อาฟริกาจึงถูกเรียกชือ
่ ตามทองถิ
น
่
้
ทีพ
่ บ
(ภาพที่
3.81)
ภาพที่ 3.81 แสดงหานเนื
้อ
พันธุหั
่
์ วสิ งโต
ทีม
่ า: กลุมวิจย
ั และพัฒนาสั ตวปี ก กรมปศุสัตว (ม.ป.ป.)
Pra Goose) เป็ นหานพั
นธุไข
่
่
์ และ
เนื้อ
พัฒนามาจากหานจี
นสี เทา
่
ทีศ
่ น
ู ยท
ขนเป็ นสี เทาคาด
่
์ าพระ
ขาวตลอดลาตัว ใตคอถึ
งอกสี ขาว
้
นวลเทา
มีป่ มเนื
ุ
้อแข็ง
หรือ
โหนกสี ดา
ปากสี ดา
แขงสี
้
เทา เลีย
้ งงาย
โตเร็ว
ทนตอ
่
่
โรค
ราคาดี
เป็ นทีต
่ องการ
้
ของตลาด น้าหนักเมือ
่ โตเต็มที่
ตัวผู้หนักประมาณ
5.5 กก.
และตัวเมียหนักประมาณ
4.5
ภาพที่ 3.82 แสดงหานไข
และเนื
้อ
พันธุท
่
่
่
์ าพระ
ทีม
่ า: กลุมวิจย
ั และพัฒนาสั ตวปี ก กรมปศุสัตว (ม.ป.ป.)
2)
พันธุจี
์ นสี ขาว
(White Chinese Goose) เป็ น
หานพั
นธุไข
้อ
ถิน
่ กาเนิด
่
่
์ และเนื
ประเทศจีน
ขนเป็ นสี ขาวตลอด
ลาตัว
เลีย
้ งงาย
โตเร็ว
่
ทนตอโรค
ราคาดี
เป็ นที่
่
ตองการของตลาด
น้าหนักเมือ
่ โต
้
เต็มที่
ตัวผู้หนักประมาณ
5.5 กก. และตัวเมียหนัก
ประมาณ
4.5 กก. ให้ไข่
57 ฟองตอปี
(ภาพที่
3.83)
่
ภาพที่ 3.83 แสดงหานไข
และเนื
้อ
่
่
ทีม
่ า: Metzerfarms.com (n.d.)
พันธุจี
์ นสี ขาว
5. บทสรุป
การแบงพั
่ นธุเป็
์ ด ตามลักษณะ
การใช้ประโยชนได
3
้ น
์ เป็
ประเภท
คือ
ก. เป็ ดพันธุไข
์ ่ (The Egg
Class) เป็ นเป็ ดรูปรางเล็
ก
ให้
่
เนื้อน้อยคุณภาพเนื้อตา่
น้าหนัก
ตัวประมาณ
2 กิโลกรัม
ข. เป็ ดพันธุเนื
์ ้อ (The Meat
Class) เป็ นเป็ ดทีม
่ น
ี ้าหนักตัวมาก
ไขไม
มีกลามเนื
้อจับมาก
่ ดก
่
้
น้าหนักตัวประมาณ
4 กิโลกรัม
ค. เป็ ดพันธุสวยงาม
(The
์
Ornamental Class) เป็ นเป็ ดที่
นิยมเลีย
้ งไวเพื
่ ความสวยงามตาม
้ อ
บานหรื
อสาธารณะ
้
การแบงพั
ตาม
่
่ นธุห
์ าน
ลักษณะการใช้ประโยชนได
้ น
์ เป็
2 ประเภท
คือ
ก. หานพั
นธุเนื
่
์ ้อ (The Meat
Class) เป็ นหานที
ม
่ น
ี ้าหนักตัวมาก
่
ไขไม
มีกลามเนื
้อจับมาก
่ ดก
่
้
ข. หานเนื
้อและไข่ (The
่
Dual Purpose Type) เป็ นหาน
่
รูปรางเล็
ก
ให้เนื้อน้อย
่
คุณภาพเนื้อตา่
ไขดี
ใช้
่
ประโยชนเป็
าน
่
่
์ นหานสวยงามและห
เฝาบานดวย