Transcript ประจำปี 2554

นโยบายและแนวการดาเนินงาน
สุขภาพภาคประชาชน
ศูนย์ฝึกอบรมและพัฒนาสุขภาพภาคประชาชน
ภาคกลาง ประจาปี 2554
ทุนด้ ำนสุ ขภำพ
76 จังหวัด
สสอ.
927 อำเภอ
รพสต.
7,406 ตำบล
อสม.
1,005,633 คน
74,364 หมู่บ้ำน / 11,846 ชุมชน
อสม. 1 คน / 13.3 หลังคำเรือน
17,309,964 หลังคำเรือน
ระดับตาบล เฉลี่ยประชากร / อสม. / งบประมาณต่ อปี
1 ตำบล : เฉลีย่ 10 หมู่บ้ำน
: ประชำกร 7,000 คน
: อสม. 120 คน
ตาบล
งบกองทุนตำบล : 280,000 บำท
งบ สสม.
: 100,000 บำท
งบค่ ำป่ วยกำร อสม. : 864,000 บำท
หมู่บ้าน
รวม 1,164,000 บำท
หมู่บ้ำน – ตำบล จัดกำรสุขภำพ
กำรบริหำรจัดกำร
3 ก.
กำลังคน
กองทุน
ทันเวลำ
โครงกำร....
แผนงำน....
ใคร/ทำอะไร/ที่
ไหน/อย่ ำงไร
อสม.
แกนนำ
ชุมชน
กำรบริหำรจัดกำร
เครื่องมือแผนที่
ทำงเดินยุทธศำสตร์
SRM
3 ก.
งบประมำณ
ด้ ำนสุ ขภำพ
ทุนทำงสั งคม
อืน่ ๆ
กำลังคน
หมู่บ้ำน – ตำบล จัดกำรสุ ขภำพ
กองทุน
หำกต้ องกำรประสิ ทธิภำพ...
ต้ องมีกำรบริหำรจัดกำร
งบ สสม. 10,000 บ./มบ.
ปฎิทินกำรจัดทำแผนและกำหนดข้ อบัญญัติของ อปท.
มค.-เมย.54
เมย.-มิ
ย
.
54
ทำประชำคม
ร่
ำ
งและ
กค.- สค. 54
หมู่บ้ำน/
ประกำศ
ตค.
54
กย.55
ร่
ำ
ง/ก
ำหนด
ตำบล
แผน
ทำกิจกรรม
ข้ อบัญญัติ
เงินอุดหนุนทัว่ ไป ยุทธศำสตร์
ใช้
ง
บประมำณ
งบประมำณ
อำนำจบริหำรของ
ตำมแผนฯ
อปท.
ค่ ำป่ วยกำร อสม. 600 บ./เดือน
กำร
กำร
กำร
วำงแผน
สร้ ำง จัดกำร
และ
ทีม ควำมรู้
รำยงำน
อสม.
....
ผลงำน
กำร
สื่ อสำร
งำน
ชุมชน
...
.....
........
.....
.........
....
...
.....
.....
....
...
.....
.....
....
กองทุนสุขภำพตำบล
แผนที่
ทำงเดิน
ยุทธ
ศำสตร์
SRM
กำรมี
ส่ วน
ร่ วม
ของ
ชุมชน
กำร
วำงแผ
นและ
รำยงำน
ผลงำน
...
.....
........
.....
.........
....
...
.....
.....
....
...
.....
.....
....
“หัวใจสี่ ดวงของการทางาน
สาธารณสุข”
“หัวใจสี่ ดวงหลอมรวม
เป็ นหนึ่ง”
ระบบสร้ ำงสุ ขภำพ ป้ องกันโรค
ระบบบริกำร
ความสาเร็จของ รพ.สต. อยู่ทรี่ ะบบงาน “สร้างนาซ่่อม”
ซ่ อม
รพศ./
รพท.
ระบบคัดกรอง
รพช.
ระบบคัดกรอง
รพ.
สต.
P&P
shield
ชุมชน
สร้ าง
อ.อมร นนทสุต
ยุทธศาสตร์การสร้างสุขภาพวันนี้
แนวทำงใหม่
แนวทำงเดิม

สร้ ำงบทบำทของบุคลำกร

สร้ ำงเทคโนโลยีของบุคลำกร
สร้ ำงบทบำทของประชำชน
พรุ่งนี้
วันนี้
 สร้ ำงเทคโนโลยีของประชำชน


สร้ ำงแผนงำนโครงกำร


บริกำรประชำชน

บทบำท
สร้ ำงแผนงำนโครงกำร
ปรับบทบำทของบุคลำกรให้ ตอบสนอง
บทบาทหน่ วยงานรั ฐ
อปท.
อ.อมร นนทสุต
ความคาดหวัง 2554
ให้ความสาคัญกับการพัฒนาบทบาทของประชาชน
มีระบบสุขภาพชุมชนเพือ่ การพึง่ ตนเอง
ประชาชนพึง่ ตนเองทางด้านสุขภาพของประชาชนได้
นโยบายกระทรวงสาธารณสุข
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล
(ยกระดับสถานีอนามัยเป็ น รพ.สต.)
 อสม.เชิงรุกและจิตอาสา
 กองทุนหลักประกันสุขภาพในระดับพืน
้ ที่
(กองทุนสุขภาพตาบล)
 แผนสุขภาพตาบล

“หัวใจสี่ ดวงหลอมรวมเป็ น
หนึ่ง”
การดาเนินงาน
๑.
เน้นให้มีการดาเนินงานแผนสุขภาพตาบลในทุก
รพสต.
เน้นให้มีการดาเนินงานแผนสุขภาพตาบลใน ทุก
รพสต. และให้มีการขับเคลือ
่ นโครงการตามแผนสุขภาพ
ตาบลอยางน
งจัง
โดยให้
่
้ อย ๓ โครงการอยางจริ
่
มีการ บูรณาการแผนทุกแผนในชุมชนเป็ นแผนสุขภาพ
ตาบล
โดยใช้หน่วยระดับตาบลเป็ นฐานหลักในการ
พัฒนาสุขภาพของประชาชน
๒.
พัฒนาบทบาท อสม. ในการทางานเชิงรุกมาก
ขึน
้
โดยการเป็ นผู้นาทางความคิด
และผู้นาทางสุขภาพในระดับชุมชนในการลดโรค ๕
โรคสาคัญทีเ่ ป็ นสาเหตุการตายลาดับตนๆ
ของ
้
ประชาชน คือ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง
หัวใจและหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษอั
์ มพาต มะเร็ง
 กิจกรรมในชุมชนรณรงคปรั
่ นพฤติกรรม
์ บเปลีย





โดย
ลด หวาน มัน เค็ม
เพิม
่ ผักผลไม้
ออกกาลังกาย วันละ ๓๐ นาที สั ปดาหละ
๓ วัน
์
งดเว้นอบายมุข เหลา้ บุหรี่
ทาจิตใจให้แจมใส
ไมเครี
่
่ ยด
“เพือ
่ ลดโรค ๕ โรคสาคัญทีเ่ ป็ นสาเหตุการตายลาดับตนๆ
้
ของประชาชน คือ เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หัวใจ
และหลอดเลือดสมอง อัมพฤตอัมพาต มะเร็ง”
อสม. ทูตไอโอดีน

ติดตามหญิงตัง้ ครรภในชุ
มชนเพือ
่ ให้ไดรั
์
้ บ
ไอโอดีนชนิดเม็ด
 ตรวจสอบเกลือ และเครือ
่ งปรุงทีเ่ ติมสาร
ไอโอดีน (ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข
ทีม
่ ผ
ี ลบังคับใช้วันที่ ๑ มกราคม ๒๕๕๔)

๓.
สนับสนุ นให้นากองทุนหลักประกันสุขภาพตาบลมา
ใช้ในการสนับสนุ นแผนสุขภาพตาบล
รัฐบาล โดย สปสช. สนับสนุ นงบประมาณ ๔๐ บาทตอหั
่ ว
ประชากรในตาบลให้กองทุนฯ
และ อปท.จะจัดเงินสมทบไม่
น้อยกวา่ ร้อยละ ๒๐ ของงบประมาณทีร่ ฐั สนับสนุ น เข้ากองทุน
หลักประกันสุขภาพตาบล ให้มีการนามาใช้สนับสนุ นการ
ดาเนินงานตามแผนสุขภาพตาบล
๔. พัฒนาสวัสดิการและขวัญ
กาลังใจ อสม.
๔.๑ การจายค
่ ฏิบต
ั งิ านเชิงรุก
าป
่
่ ่ วยการ อสม.ทีป
กาหนดให้ตองมี
การจายให
้
่
้ทุกเดือน ซึง่
ปัจจุบน
ั มี อสม.ลานกว
าคน
รัฐบาลจายค
าป
้
่
่
่ ่ วย
การให้คนละ ๖๐๐ บาทตอเดื
่ อน จานวน ๑๒
เดือน เป็ นเงินกวา่ ๗,๒๐๐ ลานบาท
้
๔.๒ การศึ กษา
ตัว อสม. จัดสรรโควตาทุนการศึ กษา อสม.ที่
ต้องการจะเรียนตอด
ข ปี ละ ๗๕ ทุน
่ านสาธารณสุ
้
(คุณสมบัต ิ เป็ น อสม.ดีเดน
ั ห
ิ น้าทีม
่ าแลว
่ และปฏิบต
้
ไมน
่ ้ อยกวา่ ๒ ปี )
 บุตร อสม. จัดสรรโควตาพิเศษแกบุ
่
่ ตร อสม. เพือ
ศึ กษาตอในหลั
กสูตรของกระทรวงสาธารณสุข ทัง้
่
ระดับปริญญาตรีและประกาศนียบัตรวิชาชีพ ปี ละ
๒๒๕ ทุน(คุณสมบัต ิ บิดา มารดา เป็ น อสม.ดีเดน
่
หรือเป็ นกรรมการชมรม อสม.ในจังหวัด)

 พัฒนาการศึ กษาขัน
้ พืน
้ ฐานของ
อสม. (กศน.)
ฟรี จนจบระดับมัธยมศึ กษาโดย อสม.
สามารถนาความรู้ ประสบการณท
์ างานและ
การฝึ กอบรมมาเทียบหน่วยกิตเพือ
่ ลดจานวน
หน่วยกิตตามหลักสูตรของ กศน. ได้ ซึง่ มี
การลงนามขอตกลงระหว
างกระทรวง
้
่
สาธารณสุขและ กศน.แลว
้
๔.๓ สวัสดิการการรักษาพยาบาล แก่ อสม.
 อสม.ทุกคนสามารถเขาพั
้ กห้องพิเศษในโรงพยาบาล
ได้ ฟรี
 อสม.ทีป
่ ฏิบต
ั งิ าน ๑๐ ปี ขึน
้ ไป ครอบครัวสามารถ
เข้าพักห้องพิเศษในโรงพยาบาลได้ ฟรี
 อสม.ดีเดนระดั
บจังหวัดขึน
้ ไป ครอบครัวสามารถ
่
เข้าพักห้องพิเศษในโรงพยาบาลได้ ฟรี
เป้าหมายทีท
่ าทายต
องท
าให้เกิดความสาเร็จ
้
้
ในปี งบประมาณ ๒๕๕๔
๑.
๒.
๓.
๔.
การขับเคลือ
่ นแผนสุขภาพตาบลอยางจริ
งจังทุก
รพ.สต.
่
การพัฒนาบทบาท อสม.เชิงรุกดวยกระบวนการแลกเปลี
ย
่ น
้
เรียนรูระหว
างพื
น
้ ที่
้
่
การพัฒนาพืน
้ ทีต
่ นแบบต
าบลจัดการสุขภาพ จานวน ๓๗๕
้
แหง่
การพัฒนาให้เกิดศูนยเรี
์ ยนรู้ โรงเรียนนวัตกรรมสุขภาพชุมชน
ทีม
่ เี ครือขายเชื
อ
่ มโยงกันทัง้ ประเทศและระหวางประเทศ
่
่
ชมรม อสม. อำเภอ
สสอ.
รพช.
อบต./เทศบำล
ประสำนสี่ ทิศ
ชมรม อสม. ตำบล
อสม.ในแต่ ละหมู่บ้ำน/ชุมชน
รพสต.
ชมรม อสม. อำเภอ
พัฒนำ รร. อสม.
/ รร.นวัตกรรม
สุ ขภำพชุมชน
ชมรม อสม. ตำบล
คัดเลือก อสม. อบรม
อสม.ในแต่ ละหมู่บ้ำน/ชุมชน
18 คน/สอ.
- ติดตำมกำรจัดทำ
โครงกำรฯ หมู่บ้ำน
*โครงกำรปรับ
เปลีย่ นพฤติกรรม
1.ไข้ เลือดออก 2.
เอดส์ 3. เบำหวำน/
ควำมดัน 4. อำหำร
ปลอดภัยโภชนำกำร
5. ขยะชุ มชน 6.
อนำมัยแม่ และเด็ก
7. สุ ขภำพวัยเรียน
วัยรุ่น 8. สุ ขภำพ
ผู้สูงอำยุ
ชมรม อสม. ตำบล
รพสต.
- ร่ วมเป็ นคณะกรรมกำรพัฒนำ รพสต.
- ประสำนมำตรกำรทำงสั งคม กับ มำตรกำรทำงวิชำกำร
จำก รพสต.
- สรุปผลงำน อสม. เชิงรุกของ อสม. ในตำบล
- ร่ วมกับ สอ. ประชุมจัดกำรควำมรู้ อสม.เชิงรุกในแต่ ละ
เดือน โดยกำรเล่ ำเรื่องประทับใจจำกกำรทำงำน
- ร่ วมพัฒนำ รร. อสม. / รร.นวัตกรรมสุ ขภำพชุมชน
อบต./เทศบำล
ชมรม อสม. ตำบล
- รวบรวมแผนสุ ขภำพของหมู่บ้ำน เป็ นแผนสุ ขภำพตำบล
- เสนอแผนสุ ขภำพตำบลเข้ ำแผนฯ อบต. หรือขอรับกำรสนับสนุน
จำก กองทุนสุ ขภำพตำบล
- นำเสนอผลงำน อสม.เชิงรุกให้ อบต./เทศบำลรับทรำบ
- รวมกับท้ องถิ่นในกำรกำหนดมำตรกำรทำงสั งคม เพือ่ ปรับ/พัฒนำ
พฤติกรรมสุ ขภำพ
- รวมกับท้ องถิน่ ในกำรพัฒนำนวัตกรรมสุ ขภำพชุมชน
บทบำท สสอ. : ระดับอำเภอ
 ประสำนงำน อปท.
 สนับสนุน และ แก้ ปัญหำในพืน
้ ที่
 รนสช.
 อสม.
 รพสต.
 ฯลฯ
ปัจจัยแห่ งควำมสำเร็จในทศวรรษที่สี่
ปรับ
ใช้แผนทีท่ ำงเดิน
บทบำท ยุทธศำสตร์ : SRM
อสม.
- มำตรกำรทำง
นักพัฒน สั งคม และ เพิม่
ำ มำกกว่ ำ บทบำทประชำชน
บริกำร
พัฒนำและจัด
กระบวนกำร
เรียนรู้
โรงเรียน
นวัตกรรม
สุ ขภำพ
ชุ มชนรนสช.
พลังแห่ งกำรทำควำมดี
กำรจัดกำร
ควำมรู้
ผ่ ำนเองเล่ ำ
ในวง อสม.
เชิงรุก
ระบบสุขภาพชุมชนเพือ่ การพึง่ ตนเอง
เป็ นศูนย์ เรียนรู้ต้นแบบ 375 ตำบล
(เป้ ำหมำย ปี 2554 5 แห่ ง/จังหวัด)
ตำบลจัดกำรสุ ขภำพ
อบรมฟื้ นฟู อสม.
รง.อสม.เชิงรุก
ภำคีเครือข่ ำยเข้ ำร่ วมจัดทำแผน
แผนสุ ขภำพตำบล
กำรใช้ SRM
M&E
โครงกำร 3 โครงกำร
หมู่บ้ำนจัดกำรสุ ขภำพ
แผนสุ ขภำพตำบล
ตำบลจัดกำรสุ ขภำพ
กองทุนตำบล
พัฒนำศักยภำพ อสม.(อบรมฟื้ นฟู/อสม.เชี่ยวชำญ)
สนับสนุน ชมรม อสม.
อสม.
สวัสดิกำร อสม.(กำรศึกษำ /รักษำพยำบำล)
กำรคัดเลือก อสม.ดีเด่ น 11 สำขำ
กองทุนสวัสดิกำร
สุขภาพชุมชน
 ดูแลรักษาโรคทีพ
่ บบ่อย
 ควบคุมเบาหวาน
และความดันโลหิตสูง
 ควบคุมโรคติดต่อ เอดส ์ และวัณโรค
 สร ้างเสริมสุขภาพ และป้ องกันโรค
 ดูแลผู ้สูงอายุ และคนพิการ
ิ่ แวดล ้อม
 อนุรักษ์ ทรัพยากร และสง
 ชุมชนไม่ทอดทิง
้ กัน
นพ.ประเวศ วะส ี
แนวทางดาเนินงาน
 จัดตัง
้ กองทุนประจาทุก
อบต. และเทศบาล
เพือ
่ เป็ นกลไกสนับสนุนการดาเนินงาน
สาธารณสุขชุมชน อย่างต่อเนือ
่ ง
 เน ้นการสร ้างสุขภาวะของประชาชนในชุมชน
โดยการมีสว่ นร่วมของประชาชน อปท. และ
จนท.สาธารณสุข
่ นร่วม
 กระจายอานาจให ้ อปท. ภายใต ้การมีสว
ของ ปชช.และการสนับสนุนทางวิชาการจาก
หน่วยงานต่างๆ
ทิศทางในการข ับเคลือ
่ นกองทุนฯ

ระยะทีห
่ นึง่ (ปี 49-52) เป้าหมายจ ัดตงกองทุ
ั้
นให้ได้

ระยะทีส
่ อง (ปี 53-55) เป้าหมายให้กองทุนทางานให้

ระยะทีส
่ าม (ปี 56-60) เป้าหมายงานสร้างสุขภาวะ
้ ที่
เน้นบทบาทของ อปท. และการสร้างความร่วมมือในพืน
ได้ เน้นบทบาทสน ับสนุนของหน่วยงานสาธารณสุข เพือ
่
่ เสริมสุขภาพ และ
สร้างสุขภาวะในชุมชนและนว ัตกรรมสง
้ ที่
ป้องก ันโรคใหม่ๆ ในพืน
ในชุมชนเป็นงานปกติของ อปท. เน้นการมีรว
่ มของภาค
ั
้ ที่ โดยมีกองทุน
ประชาสงคม
และหน่วยงานอืน
่ ๆ ในพืน
่ องทุนสุขภาพและ
เป็นฐานสน ับสนุน และขยายบทบาทสูก
สว ัสดิการชุมชน เพือ
่ ผูส
้ ง
ู อายุและผูย
้ ากไร้ในชุมชน
การขยายกองทุนฯ
ปี 49-50 อบต.หรือเทศบาลนาร่องอาเภอละแห่งรวม 888 แห่ง
ปี 2551
อบต.หรือเทศบาลทีส
่ นใจและสม ัครเข้าร่วม รวม 2,689 แห่ง
้ ที่ ดูแลประชากร 20.0 ล้านคน
หรือ 35% ของพืน
ปี 2552 อบต.หรือเทศบาลทีม
่ ค
ี วามพร้อมตามเกณฑ์ทก
ี่ าหนด รวม 3,935
แห่ง หรือ 51% ของพืน
้ ที่ ดูแลประชากร 28.6 ล้านคน
ปี
2553 อบต.หรือเทศบาลทีม
่ ค
ี วามพร้อมตามเกณฑ์ทก
ี่ าหนด
้ ที่ ดูแลประชากร
รวม 5,508 แห่ง หรือ 71% ของพืน
39.6 ล้านคน เงินสมทบ 492.8 ล้านบาท หรือ 31%
ของเงิน ทีส
่ ปสช.โอนให้จานวน 1,582.9 ล้านบาท
ปี 2554 อบต.หรือเทศบาลทุกแห่งทีเ่ หลือและมีความพร้อม
ตามเกณฑ์ทก
ี่ าหนดเข้าร่วม รวม 7,200 แห่งหรือ 92%
ของ อบต./เทศบาลทงประเทศ
ั้
มีทน
ุ หมุนเวียนมากกว่า
3,000 ล้านบาท
สรุปภาพรวมการ
ดาเนินงานกองทุนฯ
-คัดเลือก อบต./
เทศบาลที่ผา่ นเกณ์
– แต่งตัง้ กก.บริหาร
กองทุน
– พัฒนาศักยภาพ กก.
- จัดทาแผนสุขภาพ
ชุมชน
- สปสช. โอน 40 บ./หัว
อบต./เทศบาล สมทบ
ไม่น้อยกว่า 20-50 %
ป้ องกันโรค
กองทุนหลักประกันสุขภาพ
อบต./เทศบาล
ฟื้ นฟูสมรรถภาพ
คณะ กก.บริหารกองทุนฯ
ปฐมภูมิเชิงรุก
-ประเมินผล
เด็ก/เยาวชน
ส่งเสริมสุขภาพ
สตรี
ผูส้ งู อายุ
คนพิการ
แผนสุขภาพชุมชน ประชาชน ชุมชนมีส่วนร่วม
ผูป้ ่ วยเรือ้ รัง
กลุ่มเสี่ยง
เป้าหมายและงานเน้นหน ักกองทุน อปท. ปี 2554
1.
2.
3.
อบต. และเทศบาลทุกแห่งร่วมดาเนินงานกองทุน
หลักประกันสุขภาพฯ
ทุกกองทุนมีข ้อมูลสุขภาพกลุม
่ เป้ าหมายในพืน
้ ที่
มีแผนสุขภาพชุมชนหรือแผนทีท
่ างเดิน
ยุทธศาสตร์ของชุมชนร่วมกับหน่วยบริการ
ทุกกองทุนมีการตรวจคัดกรอง สร ้างเสริมสุขภาพ
ป้ องกันโรคเรือ
้ รัง เน ้นโรคเบาหวาน โรคความดัน
โลหิตสูง โรคไข ้เลือดออก เอดส ์ และวัณโรค
เป้าหมายและงานเน้นหน ักกองทุน อปท.
4. ทุกกองทุนมีกจ
ิ กรรมและอาสาสมัครดูแลสง่ เสริม
สุขภาพผู ้สูงอายุ คนพิการ คนด ้อยโอกาสร่วมกับ
หน่วยบริการและท ้องถิน
่
5.
ทุกกองทุนมีการติดตามประเมินผลกองทุน
โดยหน่วยงานวิชาการภายนอก และมีรายงาน
การเงินทุกไตรมาส และประจาปี ผา่ นระบบอิเลค
โทรนิค
6. ทุกจังหวัดมีกองทุนต ้นแบบ เป็ นศูนย์เรียนรู ้
(โรงเรียนนวัตกรรม) เพือ
่ การแลกเปลีย
่ นเรียนรู ้
สวัสดี