Transcript การดำเนินงานโครงการ พัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ

แนวคิดและการดาเนินงานโครงการพัฒนา
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล ปี 2553
: การขับเคลื่อนและบริหารแผนสุขภาพชุมชน
ระดับตาบล
โดย……
แพทย์หญิงประนอม คาเที่ยง
รองอธิบดีกรมสนับสนุนบริ การสุขภาพ
กรมสนับสนุนบริการสุ ขภาพ
ความเป็ นมา
จากนโยบายการพัฒนาประเทศ ข้ อ 3.3.3 : ให้
มี ก ารปรั บ ปรุ ง ระบบบริ ก ารด้ า นสาธารณสุ ข โดย
ลงทุนพัฒนาระบบบริ การสุขภาพของภาครั ฐในทุ ก
ระดับให้ ได้ มาตรฐาน “ ยกระดับสถานี อนามัยเป็ น
โรงพยาบาลส่ งเสริมสุขภาพตาบล ”
: ขยายยกระดับให้ ครบทัง้ 9,768 แห่ ง ในปี 2554
วัตถุประสงค์
1. เพื่อให้ โรงพยาบาลส่ งเสริมสุขภาพตาบลได้ รับการส่ งเสริม
สนับสนุน ให้ มีคุณภาพด้ านการส่ งเสริมสุขภาพเชิงรุ ก
2. เพื่อให้ เครือข่ ายสุขภาพทุกระดับมีส่วนร่ วมในการบริหารจัดการ
แผนสุขภาพชุมชน ที่ม่ ุงสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่
เหมาะสม
3. เพื่อให้ แกนนา อสม. มีศักยภาพในกระบวนการเรียนรู้แผนสุขภาพ
ชุมชน
4. เพื่อให้ เจ้ าหน้ าที่และเครือข่ ายสุขภาพมีศักยภาพในการจัดการ
เรียนรู้ การดูแลสุขภาพด้ วยตนเองของชุมชนเพื่อการส่ งเสริม
สุขภาพ และการป้องกันโรค
โรงพยาบาลส่ งเสริมสุ ขภาพตาบล
วินิจฉัย/รักษา
•Tele -medicine
[Web Camera]
•Family Folder
•Home Health Care
•Health Screening
•Curative
•Referral System
ส่ งเสริมและป้องกัน
วินิจฉัยชุมชน
โครงการแก้ ปัญหาต่ างๆ
หรือกิจกรรมพัฒนาอื่นๆ
อปท.
กองทุนหลักประกัน
สุขภาพตาบล
•กระบวนพัฒนาบทบาทภาคประชาชน
หมู่บ้าน/ตาบลจัดการสุขภาพ
หมู่บ้านปรั บเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ
•ภาคีต่างๆบริหารยุทธศาสตร์ ร่วมกัน
Strategic Route Map
•การพัฒนาศักยภาพ อสม.)
•การพัฒนาการเรี ยนรู้ ร่วมกันของชุมชน
รร.นวัตกรรมสุขภาพชุมชน / รร.อสม.
• โครงการส่ งเสริมสุขภาพอื่นๆเช่ น
- คนไทยไร้ พุง - ออกกาลังกาย อาหาร อารมณ์ ยาเสพติด
• ควบคุมโรคเช่ น - หวัด 2009 - ไข้ เลือดออก
• กิจกรรมพัฒนาสุขภาพ
- การดูแลหญิงตัง้ ครรภ์ ,การเป็ นพ่ อแม่ คนที่สอง,การดูแลผู้สูงอายุ,คนพิการ ฯลฯ
สปสช
•สุ ขภาพและคุณภาพชีวติ ที่ดี
•ชุมชนมีการพัฒนาที่ยงั่ ยืน
กรมสนับสนุนบริ การสุขภาพ
4
ตัวอย่ าง แบบฟอร์ มการเขียนโครงการ
การขับเคลือ่ นแผนสุ ขภาพชุมชน ระดับตาบล
ชื่อโครงการ
……………………………………………………………………
หน่ วยงานทีร่ ับผิดชอบ
1. ……………………………
2.
……………………………
1. หลักการและเหตุผล ( ความเป็ นมาของปัญหา )
………………………………………………………………………..
2. วัตถุประสงค์
……………………………………………………………………………..………………..
3. กลุ่มเป้ าหมายของโครงการ
………………………………………………………………………………..………………..
4. พืน้ ทีด่ าเนินการ จานวน .................... หมู่บ้าน ................. ชุมชน
……………………………………………………………………………..………………..
5. กิจกรรมทีส่ าคัญ
………………………………………………………………………………..………………..
6.
ระยะเวลาดาเนินงาน
……………………………………………
7. จานวนงบประมาณ / แหล่งงบประมาณ
……………………………………………………………
8.
ตัวชี้วดั ผลสาเร็จโครงการ
………………………………………………
5
กลไกการสร้างความเข้มแข็งของภาคประชาชน ในพื้นที่ รพ.สต.
กระทรวงสาธารณสุ ข
คณะกรรมการอานวยการขับเคลือ่ น
และบริหารแผนสุ ขภาพชุ มชน
คณะกรรมการดาเนินงานขับเคลือ่ น
และบริหารแผนสุ ขภาพชุมชน
-สนับสนุนปฏิบัติการ
-ควบคุม กากับ ติดตาม
บูรณาการความร่ วมมือ
เชิงนโยบาย
สปสช./สสส./กรมวิชาการต่ างๆ/
กรมสนับสนุนบริการสุ ขภาพ
สนับสนุนวิชาการ
ทีมวิทยากร รพ.สต.ระดับเขต
เครือข่ าย อสม.
ทีมวิทยากร รพ.สต.ระดับจังหวัด
ทีมรพ.สต.
ทีมวิทยากร รพ.สต.ระดับอาเภอ
องค์ กรปกครองส่ วน
ท้ องถิ่น (อปท.)
-กรรมการบริหาร รพ.สต.
ขับเคลือ่ นแผนสุ ขภาพชุมชน
กองสนับสนุนส
14/
ผังการดาเนินงานขับเคลือ่ นโรงเรียนนวัตกรรมและแผนงานสุ ขภาพชุมชนในพืน้ ที่ รพ.สต.และสถานีอนามัย ปี งบประมาณ 2553 (จานวน 9,768 แห่ ง)
มิถุนายน – กรกฏาคม 53
เมษายน - พฤษภาคม 53
1.การเตรียมทีม
คณะกรรมการ
อานวยการ
2.การพัฒนาทีมวิทยากร 3.การพัฒนาทีมวิทยากร
ระดับเขต/จังหวัด
รพ.สต. ระดับอาเภอ/ตาบล
คณะกรรมการอานวยการ
ประกอบด้ วย
1. ปลัดกระทรวงสาธารณสุข
2. รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข
3. อธิบดี/รองอธิบดี ทุกกรม
4. ผู้ตรวจราชการ 18 เขต
5. สปสช./สวรส./สสส./สนย.
ภารกิจ
1. ให้ การสนับสนุนและ ผลักดัน
นโยบายสู่การปฏิบัติ
2.ให้ เกิดการบูรณาการบทบาท
การ
ทางานของกรมต่ างๆ
เป้าหมาย
1. แต่ งตัง้ คณะกรรมการ
อานวยการ จานวน 1 คณะ
2. แต่ งตัง้ คณะกรรมการ
ขับเคลื่อนและบริ หารแผน
สุขภาพชุมชน 1คณะ
3. จัดประชุมคณะกรรมการ
อานวยการและคณะกรรมการ
ขับเคลื่อนและบริ หารแผน
สุขภาพชุมชน
4. จัดประชุมชีแ้ จงนโยบายให้ กับ
ผู้ตรวจราชการ สาธารณสุข
นิเทศก์ นายแพทย์ สาธารณสุข
จังหวัด และผู้เกี่ยวข้ อง จานวน
1 ครัง้
คณะผู้จัดการระดับเขต
ประกอบด้ วย
1. ผู้ตรวจราชการ 18 เขต
2. สานักงานสาธารณสุข
จังหวัด
3. สาธารณสุขนิเทศก์ และ
ผู้ช่วย ผู้ตรวจ 18 เขต 18
4. สปสช. เขต 12 เขต
5. ศูนย์ วิชาการเขต ทุกกรม
6. ศูนย์ ฯ สช ภาค ( 5 แห่ ง )
ภารกิจ
1. วางแผนปฏิบัติการสร้ างทีม
วิทยากรในระดับเขตรวม 8-15
คน
2. บริหารจัดการการเนินงาน
รพ.สต.ในเขตให้ เกิดผลงาน
3.พัฒนาวิทยากรจังหวัดๆละ 5
คนโดยวิทยากรเขตพาเรียนรู้
ในพืน้ ที่นาร่ องโรงเรียน
นวัตกรรม 3 แห่ ง4. ควบคุม
กากับและประเมินผลการ
ดาเนินงานรพ.สต.ในระดับเขต
เป้าหมาย
1. พัฒนาศักยภาพทีมวิทยากรเขต
2. พัฒนาวิทยากรจังหวัดๆละ 5คน
3. เปิ ดโรงเรียนนวัตกรรมสุขภาพ
ชุมชนหรือโรงเรียนอสม. ต้ นแบบ
จังหวัดละ 3 แห่ ง
คณะทางานจังหวัด
ประกอบด้ วย
1.นายแพทย์ สาธารณสุข
จังหวัด
2. ทีมระดับจังหวัด 5 คน
ภารกิจ
1.สร้ างทีมปฏิบัตกิ าร รพ.สต.
ระดับอาเภอ ที่มีความรู้เรื่อง
SRM และพร้ อมที่จะ
ดาเนินการในพืน้ ที่ 5 คน
ประกอบด้ วย หัวหน้ า รพ.สต.
/สสอ./อปท./รพช.แม่ ข่าย
2. ผลักดันและร่ วมดาเนินการ
ให้ เกิดโรงเรียนนวัตกรรมฯ
อย่ างน้ อย 3 แห่ ง
เป้าหมาย
พัฒนาทีมวิทยากร รพ.
สต. อย่ างน้ อย อาเภอ
ละ 1 ทีม
4.การประชุมพัฒนา
ศักยภาพ อสม.
คณะทางานอาเภอประกอบด้ วย
1.สสอ./รพช.แม่ ข่าย
2.เจ้ าหน้ าที่สถานีอนามัย
3.องค์ กรปกครองส่ วนท้ องถิ่น
4. แกนนา อสม. 20 คนในรพ.สต.
5. ภาคี อื่นๆ
ภารกิจ
1.ประชุมพัฒนาศักยภาพ อสม.
10 คน ที่ สถานีอนามัย ระยะเวลา
2วัน ( ทฤษฎี ½ วัน และฝึ กปฏิบัติ
โดยใช้ SRM เป็ นเครื่องมือ)
2. ร่ วมกันวิเคราะห์ เพื่อกาหนด
ประเด็นปั ญหาของพืน้ ที่และวาง
ยุทธศาสตร์ แก้ ไข
3. จัดทาโครงการสุขภาพชุมชน
เพื่อการแก้ ปัญหา อย่ างน้ อย 1-3
โครงการและสามารถขอ
งบประมาณตามแผนกองทุน
หลักประกันสุขภาพระดับตาบล
ได้
4. เมื่อจบการฝึ กอบรมแล้ ว มีการ
ตัง้ คณะกรรมการบริหาร รพ.สต.
โดยมีองค์ ประกอบจากชุมชน
ท้ องถิ่น อสม. ครู ผู้สูงอายุ
พระ ฯลฯ
เจ้ าหน้ าที่สาธารณสุข เป็ นเลขาฯ
เป้าหมาย
1.ทีม อสม. รพ.สต.จานวน 10 คน/สอ.
จานวน 9,768 แห่ ง รวม 100,000 คน
2. พัฒนา SRM ต้ นแบบ อาเภอละ 1
แห่ ง
สปสช.
กรมวิชาการต่ างๆ
- สนับสนุนงบประมาณ จานวน 46 ล้ านบาท - สนับสนุนจัดทาแนวทาง SLM 8 ประเด็นปัญหาสนับสนุนพืน้ ที่
- งบประมาณ สปสช. เขต
- สนับสนุนวิชาการในประเด็นปัญหาชุ มชน 8 ประเด็น
- สนับสนุน การผลิตสื่ อ/คู่มอื ต่ างๆ
5.ชุมชน/ท้ องถิ่น
ดาเนินการโครงการด้ วย
ตนเอง
โครงการ
สุขภาพชุมชน
ภารกิจ
อสม. ดาเนินการโครงการตาม
สภาพปั ญหาของชุมชนใน 8
กิจกรรม
1. ไข้ เลือดออก
2. เอดส์
3. เบาหวาน /ความดันโลหิตสูง
4. อาหารปลอดภัย โภชนาการ
5. ขยะชุมชน
6. อนามัยแม่ และเด็ก
7. สุขภาพวัยเรียน วัยรุ่น
8. สุขภาพผู้สูงอายุ
เป้าหมาย
-สถานีอนามัย 9,768 แห่ ง มี
โครงการแก้ ไขปั ญหาสุขภาพ
ชุมชน
-รพ.สต. ต้ นแบบแลกเปลื่ยน
เรียนรู้
กับ รพ.สต. อื่น
สิ งหาคม – ธันวาคม 53
6.การติดตามประเมินผลและ
สรุ ปบทเรียน
คณะผู้จัดการระดับเขตและคณะ
ขับเคลื่อนการดาเนินงานส่ วนกลาง
ภารกิจ
1. การติดตาม ควบคุม กากับ ทุก
ระดับให้ ดาเนินงานเป็ นไปตาม
เป้าหมายและมีคุณภาพ
2. การศึกษาปั ญหา อุปสรรค การ
ดาเนินงานพร้ อมสนับสนุนการ
แก้ ไขปั ญหาทัง้ ในระดับนโยบาย
และปฏิบัติ
3. คัดเลือก รพ.สต. ต้ นแบบ
อาเภอละ
1 แห่ ง
4.การรายงานผลการดาเนินงาน/
สถานการณ์ ของพืน้ ที่เพื่อให้ ข้อมูล
แก่ ผ้ ูบริหาร
5. การประเมินผลกระทบ
ทางด้ านนโยบายและการปฏิบัติ
ตลอดจนความพึงพอใจของภาค
ประชาชน
6. คัดเลือกนวัตกรรมตัวอย่ าง 3
แห่ ง /จังหวัด
7. การจัดสัมมนาระดับชาติสรุ ป
บทเรียนการดาเนินงานเพื่อ
กาหนดเป้าหมายในอนาคต
เป้าหมาย
สรุปผลการขับเคลื่อนโรงเรียน
นวัตกรรมสุขภาพและแผนสุขภาพ
ชุมชน
กรมสนับสนุนบริการสุ ขภาพ
- สนับสนุนงบประมาณ จานวน 23 ล้ านบาท เพือ่ พัฒนาศักยภาพ อสม.
- ติดตาม/สรุปผลการดาเนินงานนวัตกรรมสุ ขภาพ
- จัดประชุ มสรุปบทเรียนเพือ่ กาหนดเป้าหมายในอนาคต
• ภารกิจหลัก
อสม. ดาเนินการโครงการตามสภาพปั ญหาของชุมชนใน 8 กิจกรรม
•
•
•
•
•
•
•
•
1. ไข้ เลือดออก
2. เอดส์
3. เบาหวาน /ความดันโลหิตสูง
4. อาหารปลอดภัย โภชนาการ
5. ขยะชุมชน
6. อนามัยแม่ และเด็ก
7. สุขภาพวัยเรี ยน วัยรุ่ น
8. สุขภาพผู้สูงอายุ
• และ โครงกรอื่นๆที่เป็ นปั ญหา และชุมชนต้ องการแก้ ไข
8
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล
กรณี เป็ นพื้นที่ตน้ แบบ
- แต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนและบริ หารแผนสุ ขภาพชุมชนระดับตาบลประกอบด้วย เจ้าหน้าที่
สาธารณสุ ข อสม. แกนนาภาคีเครื อข่ายสุ ขภาพ องค์กรปกครองส่ วนท้องถิ่น และกองทุน
หลักประกันสุ ขภาพระดับตาบล
- สรรหาแกนนาเพื่อเข้ารับการเข้ารับการอบรมเป็ นทีมวิทยากรอาเภอ
- จัดอบรมฟื้ นฟูความรู ้ แกนนาอสม.อย่างน้อย 10 คน ตามหลักสูตรของกรมสนับสนุนบริ การ
สุ ขภาพ ปี 2553
- แกนนา อสม.ประสาน เชื่อมต่อการดาเนินงานร่ วมกับภาคีเครื อข่ายสุ ขภาพตาบล ผลักดันให้เกิด
แผนสุ ขภาพชุมชน
- จัดทาแผนสุ ขภาพชุมชนโดยใช้แผนที่ทางเดินยุทธศาสตร์เป็ นเครื่ องมือเพื่อแก้ปัญหาสาธารณสุ ข
ของพื้นที่ที่สอดคล้องกับอาเภอและจังหวัดอย่างน้อย 3 เรื่ องจาก 8 ประเด็น
- ปฏิบตั ิการตามแผนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุ ขภาพ ตามแผนสุ ขภาพชุมชน ที่ได้จดั ทาไว้
- ขยายเครื อข่ายการจัดทาแผนสุ ขภาพชุมชนให้กบั พื้นที่ รพ.สต.และสถานีอนามัยอื่นๆที่ไม่ได้
- เป็ นพืน้ ที่ต้นแบบ (โรงเรียนนวัตกรรมสุ ขภาพชุ มชน)
- ประเมินผลและรายงานผลการดาเนินงานตามระบบที่กาหนด
กรณีเป็ นพืน้ ทีด่ าเนินงานรพ.สต.ปกติ หรือสถานีอนามัย
- แต่งตั้งคณะกรรมการขับเคลื่อนและบริ หารแผนสุ ขภาพชุมชนระดับตาบล ประกอบด้วย
เจ้าหน้าที่สาธารณสุ ข อสม. แกนนาภาคีเครื อข่ายสุ ขภาพ องค์กรปกครองส่ วนท้องถิ่น
และกองทุนหลักประกันสุ ขภาพระดับตาบล
- จัดอบรมฟื้ นฟูความรู้ แกนนาอสม.อย่างน้อย 10 คน ตามหลักสูตรของกรมสนับสนุนบริ การ
สุ ขภาพ ปี 2553
- แกนนา อสม.ประสาน เชื่อมต่อการดาเนินงานร่ วมกับภาคีเครื อข่ายสุ ขภาพตาบล ผลักดัน
ให้เกิดแผนสุ ขภาพชุมชนระดับตาบล
- จัดทาแผนสุ ขภาพชุมชนระดับตาบล เพื่อแก้ปัญหาสาธารณสุ ขของพื้นที่ที่สอดคล้องกับ
อาเภอและจังหวัด อย่างน้อย 3 เรื่ อง จาก 8 ประเด็น โดยอาจใช้ แผนที่ทางเดิน
ยุทธศาสตร์ AIC PLA หรื ออื่นๆ เป็ นเครื่ องมือตามความเหมาะสม
- ปฏิบตั ิการตามแผนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุ ขภาพ ตามแผนสุ ขภาพชุมชนที่ได้จดั ทาไว้
ดาเนินการแลกเปลี่ยนเรี ยนรู้ กับพื้นที่ตน้ แบบ
- วางแผนพัฒนาให้เป็ นพื้นที่ตน้ แบบ
- ประเมินผลและรายงานผลการดาเนินงานตามระบบที่กาหนด