Transcript อวัยวะรับความรู้สึก

โปรแกรม คอมพิวเตอร์ ช่วยสอน Microsoft Office Power Point )
เรื่อง ระบบประสาทและอวัยวะรับสั มผัส
กำรรับรู้และกำรตอบสนองต่อสิ่งเร้ ำ
เซลล์ประสำท
กำรทำงำนของเซลล์ประสำท
ศูนย์ควบคุมกำรทำงำนของระบบประสำท
กำรทำงำนของระบบประสำท
อวัยวะรับสัมผัส (ตำ)
อวัยวะรั
สัมผัเตอร์สช(หู
จมูก ลิำบรรยำย
้น ผิวหนัง)
สื่อบทเรีบยนคอมพิ
ว่ ยสอนประกอบค
1
เรื่อง การรับรู้ และการตอบสนองต่ อสิ่ งเร้ า
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
2
แผนภาพที่ กระบวนการรับรู้ ของสิ่ งมีชีวติ
กระแส
ประสำท
สิ่ งเร้ า
Stimulus
หน่ วยรับความรู้ สึก
Receptor
ระบบประสาท
impluse
Nervous System
กระแส
ประสาท
impluse
หน่ วยรับความรู้ สึก
Effectors
Response
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
3
ภาพที่ 1 วงจรการรับรู้และการตอบสนองของสิ่ งมีชีวติ
ทีม่ า : http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
4
หน้ าที่ของระบบประสาท
หน้ าที่ของระบบประสาทแบ่ งออกเป็ น 3 ส่ วน
1. นาสั ญญาณประสาท จากหน่ วยรับความรู้สึก (receptor)ไปยังศูนย์ ที่
อยู่ในระบบประสาทส่ วนกลาง : Sensory input
2. รวบรวมข้ อมูลและแปรผล : integration
3. นาคาสั่ ง จากศูนย์ สั่งการไปยังหน่ วยตอบสนอง effectors : motor
output
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
5
การตอบสนองของสิ่ งมีชีวติ เซลล์ เดียวและสั ตว์ บางชนิด
ภาพที่ 2 สิ่ งมีชีวติ เซลล์เดียวและสัตว์บางชนิด
ที่มา http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
6
การพัฒนาของระบบประสาทไปเป็ นสมองและไขสันหลัง
ภำพที่ 3 สมองและไขสันหลัง
ที่มำ: http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/cnspic.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
7
ภาพที่ 4 neural tube
ที่มา : http://www.uoguelph.ca/zoology/
devobio/210labs/neuraldevel1.html
ในขณะที่เป็ นเอมบริ โอมีลกั ษณะเป็ นหลอดกลวง เรี ยกว่า neural
tube ที่โป่ งออกแบ่งออกเป็ น 3 ส่ วนคือ สมองส่ วนหน้า สมองส่ วนกลาง
สมองส่ วนหลัง และส่ วนไขสันหลัง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
8
ภาพที่ 5 การพัฒนาของ neural tube ไปเป็ นสมองและไขสันหลัง ในระยะเป็ นเอมบริ โอ
ที่มา : http://thebrain.mcgill.ca/flash/i/i_09/i_09_cr/i_09_cr_dev/i_09_cr_dev.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
9
ภาพที่ 6 เอมบริ โอระยะที่มีการเจริ ญพัฒนาของ neural tube ไปเป็ นสมอง
ที่มา: http://www.uoguelph.ca/zoology/ devobio/210labs/brainchart.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
10
เรื่อง เซลล์ ประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
11
ภาพที่ 7 เซลล์ประสาทของมนุษย์
ที่มา : http://www.emc.maricopa.edu/faculty/
farabee/BIOBK/BioBookNERV.html#Nervous%20Systems
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
12
ภาพที่ 8 เซลล์ประสาทของมนุษย์
ที่มา : http://www.emc.maricopa.edu/faculty/
farabee/BIOBK/BioBookNERV.html#The%20Neuron
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
13
การสร้ าง myclin sheath ที่ติดต่ อกับ schwann cell
ภาพที่ 9 การม้วนตัวของ schwann cell
ที่มา :
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
14
ภาพที่10 ก : ภาพการสร้างเยือ่ ไมอีลิน ข : ภาพจาลองแสดงเส้นใยประสาทที่มีเยือ่ ไมอีลินหุม้
(ตัดตามขวาง)และภาคตัดขวางของเยือ่ ไมอีลินติดต่อกับเซลล์ชวันน์
ที่มา : http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
15
Cell Body, Axon, and Dendrites
ภาพที่ 11 ลักษณะของเซลล์ประสาท
ที่มา : http://www.usm.maine.edu/psy/broida/101/neuron.JPG
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
16
ภาพที่ 12 Axon ที่มีเยือ่ ไมอีลินห่อหุม้
ที่มา :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
• Axon ถูกห่อหุม้ ด้วยปลอกไมอีลิน (myelin sheath) ซึ่ งมีลกั ษณะคล้ายโซ่ที่มีลูกปั ด
หลายอันร้อยอยู่
• ลูกปั ดแต่ละอันคือ Schwann cell
• ช่องระหว่าง Schwann cells เรี ยกว่า nodes of Ranvier ซึ่ งเป็ นบริ เวณที่มีการ
ถ่ายทอดสัญญาณประสาท สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
17
• บริเวณปลายของ axon เรียกว่ า synaptic terminal ซึ่งทา
หน้ าที่ถ่ายทอดสั ญญาณไปยังเซลล์ เป้าหมายโดยการหลั่งสาร
สื่ อประสาท (neurotransmitter)
• เซลล์ เป้าหมายอาจเป็ นเซลล์ ของ effector (เช่ นเซลล์
กล้ ามเนือ้ ) หรืออาจเป็ นเซลล์ ประสาทอีกเซลล์ หนึ่งก็ได้
• บริเวณที่มีการติดต่ อระหว่ าง synaptic terminal กับเซลล์
เป้าหมาย เป็ นช่ องว่ างเล็กๆ เรียกว่ า synapse
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
18
ภาพที่ 13 ส่ วนประกอบของเซลล์ประสาท
ที่มา :http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/Nakpump.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
19
ภาพที่ 14 เซลล์ประสาทในสัตว์ช้ นั สู ง
ที่มา : http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
20
เซลล์ประสาทจาแนกตามโครงสร้างแบ่งออกเป็ น 3 ประเภท
1.
2.
3.
เซลล์ประสาทขั้วเดียว (unipolar neuron)
เซลล์ประสาทสองเดียว (bipolar neuron)
เซลล์ประสาทหลายขั้ว (mutipolar neuron)
ภาพที่ 15 เซลล์ประสาทจาแนกตาม
โครงสร้าง
ที่มา :http://computer.act.ac.th/
webproject5_2548/st/m51/Nervous
/typeofneuron.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
21
เซลล์ประสาทจาแนกตามหน้าที่ได้ 3 ชนิด
1.
2.
3.
Sensory neuron (เซลล์ประสำทรับควำมรู้สกึ )
Motor neuron (เซลล์ประสำทสัง่ กำร)
Assosiation neuron (เซลล์ประสำทประสำนงำน)
ภาพที่ 16 เซลล์ประสาทจาแนกตามหน้าที่
ที่มา : http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
22
ภาพที่ 17 มัดของเซลล์ประสาท
ที่มา: http://en.wikipedia.org/wiki/Image:Central_nervous_system.svg
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
23
ภาพที่ 18 การเคลื่อนที่ของสัญญาณประสาทผ่าน Synapse
ที่มา:http://fukidbionote.blogspot.com/2008/03/nerve-system.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
24
ภาพที่ 19 สารสื่ อประสาทผ่านช่องไชแนปส์
ที่มา :http://fukidbionote.blogspot.com/2008/03/nerve-system.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
25
การ synapse ระหว่างเซลล์ประสาทรับความรู ้สึก เซลล์ประสาท
ประสานงาน และเซลล์ประสาทสัง่ การ
อ้างอิงภาพที่ 16 เซลล์ประสาทจาแนกตามหน้าที่
ที่มา : http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
26
ภาพที่ 20 การางานของเซลล์ประสาทสัง่ การ
ที่มา :http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/Nakpump.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
27
เรื่อง การทางานของเซลล์ ประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
28
ภาพที่ 21 การเคลื่อนที่ของกระแสประสาท
ของใยประสาทที่ไม่มีเยือ่ myelin sheath
ที่มา :http://fukidbionote.blogspot.com
/2008/03/nerve-system.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
29
ภาพที่ 22 การเคลื่อนที่ของกระประสาทผ่านเซลล์ประสาทที่มีเยือ่ ไมอีลินหุม้
ที่มา : http://fukidbionote.blogspot.com/2008/03/nerve-system.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
30
ภาพที่ 23 ทิศทางการเคลื่อนที่ของกระแสประสาท
ที่มา :http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
31
ภาพที่ 24 การเปลี่ยนแปลงศักย์ไฟฟ้ า ขณะที่เซลล์ประสาทถูกกระตุน้
ที่มา : http://fukidbionote.blogspot.com/2008/03/nerve-system.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
32
การเกิดกระแสประสาท
1.
2.
3.
เซลล์ประสาทขณะพัก (reating neuron) ความต่างศักย์ภายในและภายนอก
เซลล์ขณะพักซึ่งเรี ยกว่า resting potential มีค่า ประมาณ 60 มิลลิโวลต์
เซลล์ประสาทขณะมีการขนส่ ง กระแสประสาท เมื่อถูกกระตุน้ เกิด
ภาวะการณ์กลับขั้วขึ้น depolarization และรี ยกว่า ความต่างศักย์ไฟฟ้ าที่
เปลี่ยนไปนี้วา่ Action potential
เซลล์ประสาทขณะหยุดการขนส่ ง กระแสประสาท หลังจากเกิดการกลับขั้ว
(depolarization) ความต่างศักย์ไฟฟ้ าจะลดลงจนกลับมาเป็ น 60
มิลลิโวลต์ เหมือนในขณะพักเรี ยกว่ามีการเกิดคืนขั้ว (Repolarization)
ทาให้ศกั ย์ไฟฟ้ ามีค่าเท่ากับ Resting potential เหมือนเดิม
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
33
เรื่อง ศูนย์ การควบคุมการทางานของระบบประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
34
ระบบประสาทของสั ตว์ มีกระดูกสั นหลัง
• ระบบประสาทส่ วนกลาง (CNS) ประกอบด้ วย สมอง
และ ไขสั นหลัง ทาหน้ าทีค่ วบคุมการทางานของอวัยวะภายนอก เช่ น
แขน ขา กล้ามเนือ้ กระดูก
• ระบบเส้ นประสาทรอบนอก (Peripheral Nervous System; PNS)
ประกอบด้ วย
– เส้ นประสาทที่ออกจากสมอง (cranial nerve)
– เส้ นประสาทที่ออกจากไขสั นหลัง (spinal nerve)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
35
• Cranial nerves
– ในคนมี 12 คู่
– ในกบมี 10 คู่
• Spinal nerves
– ในคนมี 31 คู่
– ในกบมี 9-10 คู่
ภาพที่ 25 สมองและไขสันหลังของมนุษย์
ที่มา : http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
36
• สมองส่ วนหน้ า
(Forebrain)
• สมองส่ วนกลาง
(Midbrain)
• สมองส่ วนท้ าย
(Hindbrain)
ภาพที่ 26 สมอง
ที่มา : http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
37
ภาพที่ 27 โครงสร้างของสมอง
ที่มา : http://www.emc.maricopa.edu/faculty/
farabee/BIOBK/ BioBookNERV. html#Nervous%20Systems
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
38
ภาพที่28 บริ เวณส่ วนส่ วนต่างๆ ในสมอง
ที่มา :http://www.emc.maricopa.edu/faculty/farabee/BIOBK/BioBookNERV.html#Nervous%20Systems
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
39
สมองส่ วนหน้ า (Forebrain)
• อีกชื่อหนึ่งคือ โปรเซนเซฟาลอน (Prosencephalon)
• แบ่ งได้ เป็ น 3 ส่ วนหลัก
–ซีรีบรัม (Cerebrum)
–ธาลามัส (Thalamus)
–ไฮโปธาลามัส (Hypothalamus)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
40
ซีรีบรัม (Cerebrum)
•
•
•
•
เรียกอีกชื่อหนึ่งว่ า เทเลนเซฟาลอน (Telencephalon)
เป็ นสมองส่ วนทีใ่ หญ่ ทสี่ ุ ด
ประกอบด้ วย 2 ซีก (hemispheres) ซ้ าย & ขวา
หน้ าที่: ความจา การเรียนรู้ การใช้ เหตุผล การพูด ศูนย์ กลาง
การรับรู้ การมองเห็น การได้ ยนิ กลิน่ รส
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
41
ธาลามัส (Thalamus)
• เรียกอีกชื่อหนึ่งว่ า ทาลาเมนเซฟาลอน (Thalamencephalon)
• เป็ นบริเวณทีร่ วมกลุ่มของตัวเซลล์ ประสาทและเนือ้ เยือ่ เกีย่ วพัน
ทีเ่ รียกว่ านิวโรเกลีย (neuroglia) ทาหน้ าที่รับสั ญญาณประสาท
จากหูและตา แล้ วส่ งต่ อไปยังซีรีบรัม
• เกีย่ วข้ องกับการตืน่ ตัวของซีรีบรัม
• มีส่วนร่ วมในกระบวนการสร้ างความจาและอารมณ์
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
42
ไฮโปธาลามัส (Hypothalamus)
• อยู่ถดั จาก thalamencephalon ลงมา
• เป็ นศูนย์ ทชี่ ่ วยรักษาภาวะธารงดุลของร่ างกาย โดยควบคุมการ
หิว การนอน การกระหายนา้ อุณหภูมิร่างกาย และ สมดุลนา้
• ควบคุมการทางานของต่ อมใต้ สมอง (pituitary gland)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
43
สมองส่ วนกลาง (Midbrain)
• อีกชื่อหนึ่งคือ มีเซนเซฟาลอน (Mesencephalon)
• มีส่วนที่พองออกเป็ นกระเปาะเรี ยกว่า ออพติกโลป (Optic lobe)
–ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ านม ถ่ายทอดสัญญาณประสาทเกี่ยวกับ
การมองเห็นและการได้ยนิ
–ในปลา รับความรู้สึกจากเส้นข้างลาตัว
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
44
สมองส่ วนท้ าย (Hindbrain)
• เรี ยกอีกชื่อหนึ่งว่า รอมเบนเซฟาลอน (Rhombencephalon)
• ประกอบด้วย ซีรีเบลลัม (Cerebellum) และพอนส์ (Pons)
• มี เมดัลลาออบลองกาตา (Medulla oblongata) เป็ นจุดเชื่อมต่อ
ระหว่างสมองกับไขสันหลัง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
45
ซีรีเบลลัม (Cerebellum)
• รับสัญญาณข้อมูลเกี่ยวกับตาแหน่งของข้อต่อต่างๆ และข้อมูล
จากระบบรับรู้การได้ยนิ และการมองเห็น
• ควบคุมและประสานงานเกี่ยวกับการทางานของกล้ามเนื้อ เพื่อ
ควบคุมการเคลื่อนไหวและการทรงตัว
• การมีแอลกอฮอล์ในเลือดสูง มีผลต่อซีรีเบลลัม ทาให้ทรงตัวได้
ไม่ดี
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
46
พอนส์ (Pons)
• อยู่ทางด้ านหน้ าของซีรีเบลลัม
• ควบคุมการเคีย้ วอาหาร การหลัง่ นา้ ลาย การหายใจ
การฟัง และการถ่ ายทอดความรู้ สึกจากซีรีบรัมไปยัง
ซีรีเบลลัม
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
47
เมดัลลาออบลองกาตา (Medulla Oblongata)
• รู ปร่ างคล้ ายไขสั นหลัง
• ควบคุมเกีย่ วกับระบบประสาทอัตโนมัตหิ ลายอย่ าง เช่ น
การเต้ นของหัวใจและการหมุนเวียนของเลือด
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
48
ภาพที่ 29 แสดงสมองส่ วนหน้า ส่ วนกลางและส่ วนท้าย
ที่มา :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
49
ภาพที่ 30 ตาแหน่งของเส้นประสาทมองของคน
ที่มา : http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/Brainstempic.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
50
ในสั ตว์ เลีย้ งลูกด้ วย นม มีเส้ นประสาทสมอง 12 คู่ ทาหน้ าที่
รับความรู้สึก (Sensory nerve) มี 3 คู่ คู่ที่ 1,2,8
นาคาสั่ ง (Motor nerve)
มี 5 คู่ คู่ที่ 3,4,6,11,12
ทาหน้ าทีผ่ สม (Mix nerve)
มี 4 คู่ คู่ที่ 5,7,9,10
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
51
ภาพที่ 31 การางานของเส้นประสาทสมอง
ที่มา :http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/Brainstempic.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
52
• เป็ นส่ วนหนึ่งของระบบประสาท
ส่ วนกลาง (CNS)
• อยู่ถัดจากเมดัลลาออบลองกาตา
ลงไปทางด้ านล่าง
• อยู่ภายในช่ องของกระดูกสั นหลัง
ตลอดแนวความยาวของลาตัว
ภาพที่ 32 แสดงไขสันหลัง (Spinal Cord)
ที่มา :http://computer.act.ac.th/webproject5_2548/st/m51/Nervous/Brainstempic.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
53
หน้ าที่ของไขสั นหลัง
• เป็ นศูนย์ ของการเคลือ่ นไหวต่ างๆ ทีต่ อบสนองการสั มผัสทาง
ผิวหนัง
• เป็ นตัวเชื่อมระหว่ างอวัยวะรับความรู้ สึก (sensors หรือ
receptors) กับกล้ ามเนือ้ หรือตัวทางาน (effectors)
• เป็ นทางผ่ านไปกลับของกระแสประสาทระหว่ างไขสั นหลัง กับ
สมอง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
54
เส้ นประสาทไขสั นหลัง (Spinal nerve)ในคนมีท้งั หมด 31 คู่
เรียกตามชื่อกระดูก คือ
เส้ นประสาทบริเวณคอ (Cervical nerve)
8 คู่
เส้ นประสาทบริเวณคอ (Thoracic nerve)
12 คู่
เส้ นประสาทบริเวณเอว (Lumber nerve)
5 คู่
เส้ นประสาทบริเวณเกระเบนเหน็บ (Sacral nerve)
5 คู่
เส้ นประสาทบริเวณก้นกบ (Coccygeal nerve) 1 คู่
คู่นีจ้ ัดเป็ นเส้ นประสาทแบบผสม (Mixed nerve) ไขสั นหลังมีเยือ่ หุ้ม 3 ชั้น
เหมือนสมอง แต่ เนือ้ สี ขาวอยู่ด้านนอก เนือ้ สี เทาอยู่ด้านใน ตรงข้ ามกับเนือ้
สมอง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
55
ภาพที่ 33 โครงสร้างภาคตัดขวางของไขสันหลังและบริ เวณต่าง
ที่มา: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dc/Medulla_spinalis_-_Section_สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
_English.svg
56
ภาพที่ 34 การทางานของเส้นประสาทไขสันหลังและทิศทางการเคลื่อนที่
ของกระแสประสาทเข้าและออกจากไขสันหลัง
ที่มา : http://www.mabot.com/brain/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
57
เรื่อง การทางานของระบบประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
58
แผนภาพที่ 1 ระบบประสาท
ระบบประสำท (Nervous system)
ระบบประสำทส่วนกลำง
(Nervous system)
สมอง
(Brain)
ระบบประสำทรอบนอก
(Nervous system)
ไขสันหลัง
(Spinal cord)
ประสำทรับควำมรู้สกึ โซมำติก
(Somatic sensory neuron)
ระบบประสำทซิมพำเทติก
ประสำทรับควำมรู้สกึ
ประสำทนำคำสัง่
(sensory (afferent) division)
(Motor (afferent) division)
ประสำทรับควำมรู้สกึ จำกอวัยวะภำยใน
(Visceral sensory neuron)
ระบบประสำทอัตโนวัติ
ระบบประสำทโซมำติก
(Automotic nervous system)
(Somatic nervous system)
ระบบประสำทพำรำซิมพำเทติก
(Sympathetic division) สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์(Parasympathetic
division)
ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
59
ระบบประสาทโซมาติก
ระบบประสาทโซมาติก เป็ นระบบประสาทที่ตอบสนอง
ต่ อสิ่ งแวดล้ อมภายนอก เซลล์ ประสาทนาคาสั่ งจะนากระแสประสาท
ทีเ่ ป็ นคาสั่ งจากสมองหรือไขสั นหลังไปสู่ หน่ วยปฏิบัตงิ าน ซึ่งเป็ น
กล้ ามเนือ้ ลาย
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
60
ระบบประสาทโซมาติก ทาให้ เกิดการตอบสนองทีอ่ ยู่ใต้ อานาจ
ของจิตใจ ทุกชนิด ตลอดจน การตอบสนองแบบรีเฟลกซ์ ของ
กล้ามเนือ้ ลาย
ภาพที่ 35 แสดงการตอบสนองของระบบประสาท โซมาติกและการตอบสนองแบบรี เฟลกซ์
ที่มา :http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
61
Reflex Arc ของระบบประสาทอานาจจิตใจ ประกอบด้วย
สิ่ งเร้า

หน่วยรับความรู ้สึก

เซลล์ประสาทรับความรู้สึก

เซลล์ประสาทประสานงาน

เซลล์ประสาทนาคาสั่ง

หน่วยปฏิบตั ิงาน
ตัวอย่างได้แก่ กล้ามเนื้อลาย
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
62
Reflex คือ การตอบสนองที่ไม่ได้อยูใ่ ต้อานาจของจิตใจ
ที่มีเฉพาะต่อสิ่ งเร้าบางชนิ ด
Reflex Arc ของระบบประสาทนอกอานาจจิตใจ ประกอบด้วย
สิ่ งเร้า

หน่วยรับความรู ้สึก

เซลล์ประสาทรับความรู้สึก

เซลล์ประสาทนาคาสัง่ ตัวที่ 1

เซลล์ประสาทนาคาสั่งตัวที่ 2

หน่วยปฏิบตั ิงาน
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
63
ระบบประสาทอัตโนวัติ
(Autonomic Nervous System)
•
•
•
•
เป็ นส่ วนหนึ่งของระบบเส้นประสาทรอบนอก (PNS)
อยูน่ อกเหนือการควบคุมของจิตใจ
ทาหน้าที่คอยควบคุมอวัยวะภายในให้ทางานได้ดว้ ยตนเอง
แบ่งเป็ น 2 ฝ่ าย
– เส้นประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic nerve)
– เส้นประสาทพาราซิมพาเทติก (Parasympathetic nerve)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
64
• อวัยวะภายในแต่ละชนิดมีเส้นประสาทจากทั้งระบบประสาท
ซิมพาเทติกและพาราซิมพาเทติก
• ทั้งสองระบบทาหน้าที่ตรงข้ามกันเสมอ เช่น
– Sympathetic กระตุน้ หัวใจให้เต้นเร็ ว
– Parasympathetic ลดอัตราการเต้นของหัวใจ
– Sympathetic ทาให้ม่านตาขยาย
– Parasympathetic ทาให้ม่านตาหรี่
– Sympathetic ทาให้เหงื่อออกมาก
– Parasympathetic ทาให้เหงื่อออกน้อย
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
65
ระบบประสาท Sympathetic และParasympathetic
ภาพที่ 36 การทางานของระบบประสาท Sympathetic และParasympathetic
ที่มา : http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/BiologyPages/P/PNS.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
66
ตารางเปรียบเทียบการทางานของระบบประสาทโซมาติก (SNS)
กับระบบประสาทอัตโนวัติ (ANS)
ข้ อเปรียบเทียบ
1. ศูนย์ควบคุมการทางาน
2. ประสาทสั่งการหรื อนา
คาสั่ง
3. สารสื่ อประสาท ณ
บริ เวณไซแนปส์
4. ควบคุมการทางาน
SNS
อยูท่ ี่สมองและไขสันหลัง
ควบคุมโดยตรง
1 เซลล์
ANS
สมอง ไขสันหลัง และปม
ประสาท
2 เซลล์
แอซิ ติลโคลีนมากกว่านอร์
เอพิเนฟริ น
ควบคุมกล้ามเนื้อลาย
แอซิ ติลโคลีน หรื อนอร์
เอพิเนฟริ น
ควบคุมกล้ามเนื้อเรี ยบและ
กล้ามเนื้อหัวใจ
ตารางที่ 1 ตารางเปรี ยบเทียบการทางานของประสาท Somatic (SNS) กับระบบประสาทAutonomic (ANS)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
67
ตารางที่ 2 ตารางเปรี ยบเทียบระบบประสาท Sympathetic กับระบบประสาท Para Sympathetic
อวัยวะ
ต่อมเหงื่อ
ประสาทซิมพาเทติก
(sympathetic nerve)
บีบตัวให้เหงื่อออก
ประสาทพาราซิมพาเทติก
(parasympathetic nerve)
ต่อมขยายตัวเหงื่อออกน้อย
ต่อมน้ าตา
กระตุน้ ให้หลัง่ น้ าตามากกว่าปกติ
กระตุน้ ให้หลัง่ ปกติ
หัวใจ
เพิ่มอัตราการสู บฉี ด
ลดอัตราการสูบฉี ด
กระเพาะ
ลาไส้
หยุดการเคลื่อนไหว และการสร้าง กระตุน้ การเคลื่อนไหว และการสร้าง
น้ าย่อย
น้ าย่อย
กระตุน้ การบีบตัวของกล้ามเนื้อหูรูด กระตุน้ การคลายตัวของกล้ามเนื้อหูรูด
กระตุน้ การสลายตัวของไกลโคเจน
ตับ
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
68
ตารางที่ 2 (ต่อ) ตารางเปรี ยบเทียบระบบประสาท Sympathetic กับระบบประสาทParasympathetic
อวัยวะ
ประสาทซิมพาเทติก
(Sympathetic Nerve)
ประสาทพาราซิมพาเทติก
(Parasympathetic Nerve)
ถุงน้ าดี
ตับอ่อน
ห้ามการหลัง่ น้ าดี
ห้ามการหลัง่ ของน้ าย่อย และ
ฮอร์โมนจากตับอ่อน
กระตุน้ การหลัง่ น้ าดี
กระตุน้ การหลัง่ ของน้ าย่อย
และฮอร์โมน
กระเพาะปัสสาวะ
กล้ามเนื้อม่านตา
กล้ามเนื้อบังคับ
เลนส์ตา
ห้ามปัสสาวะ
ม่านตาขยาย
บีบตัวเมื่อมองใกล้
กระตุน้ ปัสสาวะ
ม่านตาหรี่
คลายตัวเมื่อมองไกล
กล้ามเนื้อโคนขน
ขนลุกตั้งชัน
ขนเอนนอนลง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
69
ตารางที่ 3 ตารางเปรี ยบเทียบระบบประสาทซิ มพาเทติกกับระบบประสาทพาราซิ มพาเทติก
ระบบประสาทซิมพาเทติก
ระบบประสาทพาราซิมพาเท
ติก
1. ศูนย์กลางการสัง่ งาน
อยูท่ ี่ไขสันหลัง
อยูท่ ี่สมองและไขสันหลัง
2. เซลล์ประสาทนาคาสัง่
2 เซลล์
2 เซลล์
สั้น
ยาว
ยาว
ข้ อเปรียบเทียบ
3. เซลล์ประสาทก่อนไซแนปส์
4. เซลล์ประสาทหลังไซแนปส์
5. ที่พบกันระหว่างเซลล์ประสาทก่อน
ไซแนปส์และหลังไซแนปส์
ที่ปมประสาทอัตโนวัติหรื อ
ปมในช่อง
6. สารสื่ อประสาทจากเซลล์ประสาทนา
คาสัง่ ที่ออกจากไขสันหลังไปยังปมประสาท
7. สารสื่ อประสาทจากเซลล์ประสาทนา
คาสัง่ ที่ออกจากปมประสาท
8. เซลล์ประสาทประสานงาน
9. การทากิจกรรม
สั้น
ที่ปมในอวัยวะภายใน
มีแอซิ ติลโคลีนมากกว่า
มีแอซิ ติลโคลีนน้อยกว่า
นอร์เอพิเนฟริ น
แอซิติลโคลีน
ไม่มี
ไม่มี
กิจกรรมการต่อสู ้หรื อหนีศตั รู
กิจกรรมตามปกติ
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
70
เรื่อง อวัยวะรับสั มผัส (ตา)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
71
อวัยวะรับความรู้สึก (Sense Organs)
อวัยวะรับความรู้ สึก (Sense Organs) บางครั้งอาจเรียกว่ ารีเซพเตอร์ (Receptors)
แบ่ งเป็ น 5 ชนิด
1. อวัยวะรับความรู้ สึกทีเ่ กีย่ วกับการมองเห็น
2. อวัยวะรับความรู้ สึกทีเ่ กีย่ วกับการได้ ยนิ และการทรงตัว
3. อวัยวะรับความรู้ สึกเกีย่ วกับการได้ รับกลิน่
4. อวัยวะรับความรู้ สึกเกีย่ วกับการรับรส
5. อวัยวะรับความรู้ สึกเกีย่ วกับการสั มผัส
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
72
อวัยวะรับความรู้สึกทีเ่ กีย่ วกับการมองเห็น
•
•
•
•
ตา (eyes) เป็ นอวัยวะรับความรู้ สึกทีเ่ กีย่ วกับการมองเห็น
สั ตว์ ช้ันตา่ รับแสงได้ แต่ รับภาพไม่ ได้
สั ตว์ ช้ันสู งรับภาพได้ เพราะมีท้งั เลนส์ และเรตินา (retina)
เลนส์ คอร์ เนีย และของเหลวในลูกตา ช่ วยโฟกัสแสงให้
ตกทีเ่ รตินา
• รู ม่านตา (pupil) ทาหน้ าทีค่ วบคุมปริมาณแสง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
73
โครงสร้ างและส่ วนประกอบของตา
ภาพที่ 37 แสดงโครงสร้างและส่ วนประกอบของตา
ที่มา :http://kidshealth.org/kid/htbw/eyes.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
74
เซลล์ รับแสงบนเรตินา
• มี 2 ชนิด คือ rod cells และ cone cells
ภาพที่ 38 เซลล์รับแสงบนเรตินา
ที่มา :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
75
ภาพที่ 39 แสดงตาแหน่งของเรตินาและเซลล์รับแสงในตามนุษย์
ที่มา :http://kidshealth.org/kid/htbw/eyes.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
76
เซลล์ รับแสงบนเรตินา
• Rod Cells เป็ นเซลล์รูปแท่ งทรงกระบอก เป็ นเซลล์ทรี่ ับรู้ ความสว่ าง
(ภาพขาว-ดา) สามารถรับแสงได้ แม้ ในที่สลัว
• Cone Cells เป็ นเซลล์รูปกรวย รับรู้ สี ทางานได้ เฉพาะเวลามีแสงสว่ าง
มากๆ
• ในตาคนมี Rod cells มากกว่ า Cone Cells ประมาณ 4 เท่ า
• สั ตว์ ทหี่ ากินกลางคืนจะมีสัดส่ วน Rod Cells ต่ อ Cone Cells ที่
มากกว่ านี้
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
77
การรับรู้ภาพ
• ทีส่ ่ วนนอกของ Rods และ Cones มีถุงบรรจุรงควัตถุทใี่ ช้ ในการ
มองเห็น มีชื่อว่ าโรดอปซิน (Rhodopsin)
• Rhodopsin = Opsin (Protein) + Retinal (Pigment)
• เมื่อ Rhodopsin ดูดกลืนแสง จะเกิดการแตกตัวและปลดปล่อย Opsin
ออกมา
• Opsin ทาให้ เกิดชุดปฏิกริ ิยาทีส่ ่ งผลให้ เกิดการปิ ด ion channels และ
เกิดสั ญญาณประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
78
ความผิดปกติของการมองเห็นและการแก้ ไข
1. สายตาสัน้ (Myopia)
ภาพที่ 40 แสดงการเกิดสายตาสั้น
ที่มา :http://kidshealth.org/kid/htbw/eyes.html
กระบอกตายาว แสงจากวัตถุตกไม่ ถึงเรตินา แก้ไขโดยใช้ แว่ นเลนส์ เว้ า
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
79
2. สายตายาว (Hyperopia)
ภาพที่ 41 แสดงการเกิดสายตายาว
ที่มา : http://members.tripod.com/hata_ray/abnormal.htm#S1
กระบอกตาสั้ น แสงจากวัตถุตกเลยเรตินา แก้ไขโดยใช้ แว่ นเลนส์ นูน
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
80
3. สายตาเอียง (Astigmatism)
ภาพที่ 42 แสดงการเกิดสายตาเอียง
ที่มา : http://members.tripod.com/hata_ray/abnormal.htm#S1
เกิดจากผิวของกระจกตาหรือเลนส์ ตาไม่ สมา่ เสมอ แสงจากวัตถุจะหักเห
ไม่ เป็ นภาพชัด แก้ไขโดยใช้ เลนส์ ทรงกระบอก
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
81
4. ตาบอดสี (Color blindness)
เกิดจากเซลล์รูปกรวย สี ใด สี หนึ่ง เสี ย หรือทางานไม่ ได้ ถ่ ายทอด
ได้ ทางพันธุกรรม
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
82
เรื่อง อวัยวะรับสั มผัส (หู จมูก ลิน้ ผิวหนัง)
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
83
อวัยวะรับความรู้สึกเกีย่ วกับการได้ ยนิ และการทรงตัว
• โครงสร้างที่ทาหน้าที่รับเสี ยงคือ Hair Cells บน Basilar Membrane ซึ่งเป็ น
ส่ วนประกอบของ Organ of Corti
• Organ of Corti อยูใ่ น Cochlear Duct ของหูช้ นั ใน เมื่อ Basilar Membrane เกิด
การสัน่ จะทาให้ hair Cells บิดตัว ทาให้เกิดสัญญาณประสาทซึ่งจะส่ งไปยัง
สมอง ผ่านทาง Auditory Nerve
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
84
ภำพที่ 43 (a) โครงสร้างของหู (b) และ(c) Cochlear และ Organ of Cortti (d) Hair cells และ Auditory nerve
ที่มำ :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
85
การรับรู้การทรงตัว
• อวัยวะรับควำมรู้สกึ เกี่ยวกับกำรทรงตัวประกอบด้ วยหลอดครึ่ง
วงกลม 3 วง (เรี ยกว่ำ Semicircular Canals)
• ภำยใน Semicircular Canals มีของเหลวชื่อ Endolymph และ
โครงสร้ ำงชื่อ Ampulla
• ใน Ampulla มีเซลล์รับรู้กำรเปลี่ยนแปลงชื่อ Hair Cells ซึง่ มี
Stereocilia ฝั งตัวอยูใ่ น Cupula
• เมื่อเรำเอียงตัว Endolymph ไหลชนกับ Cupula ทำให้ Hair Cells
รับรู้ทิศทำงกำรเคลื่อนไหว
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
86
ภำพที่ 44 แสดงกำรเดินทำงของกระแสประสำทภำยในหู
ที่มำ :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
87
อวัยวะรับความรู้สึกทางเคมี (Chemoreceptor)
• เป็ นระบบรับความรู ้สึกที่จดั ได้วา่ โบราณที่สุด เพราะพบในสัตว์ช้ นั ต่า
หลายชนิด
• แบ่งย่อยเป็ น 2 กลุ่มคือ
– อวัยวะรับรส คือ ต่อมรับรส (Taste buds) ที่ลิ้น
– อวัยวะรับกลิ่น คือ เซลล์รับรู ้กลิ่น (Olfactory cells)
ในโพรงจมูก
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
88
การรับรู้รส
• เซลล์รับรส (Taste Cells) อยูใ่ นต่อมรับรส (Taste Buds)
• ที่ไมโครวิลไลของเซลล์รับรสมีโปรตีนที่ทาหน้าที่เป็ นตัวรับ (Receptor)
เพื่อจับกับโมเลกุลต่างๆ ซึ่งสมองรับรู ้วา่ เป็ นรสหวาน ขม เปรี้ ยว
และเค็ม
• ความเผ็ดไม่ใช่รส แต่เป็ นการระคายเคืองที่เกิดกับเซลล์ของต่อมรับรส
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
89
การส่ งสั ญญาณโดย Taste Receptor
ภำพที่ 45 แสดงกำรทางานของเซลล์รับรส
ที่มำ :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
90
การส่ งสั ญญาณโดย Taste Receptor
1. โมเลกุลสารเคมีจบั กับเซลล์รับรสในต่อมรับรส
2. สัญญาณประสาทถูกถ่ายทอดและขยายโดยการทางานของ Signal
Transduction Pathway
3. สัญญาณจากข้อ (2) ทาให้ K+ Channel ปิ ด
4. Na+ แพร่ เข้าสู่เซลล์ ทาให้เกิด Depolarization
5. Action Potential ทาให้มีการนา Ca2+ เข้าสู่เซลล์
6. ความเข้มข้นของ Ca2+ ที่เพิ่มขึ้นทาให้มีการหลัง่ สารสื่ อประสาท
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
91
ภาพที่ 46 แสดงบริ เวณรับรสบนลิ้น
ที่มา :http://mulinet6.li.mahidol.ac.th/cd-rom/cd-rom0311t/ch1/chapter1/part_3.html
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
92
อวัยวะรับความรู้สึกเกีย่ วกับการดมกลิน่
•
•
•
•
จมูกแบ่งออกเป็ น 3 บริ เวณ
1 รู จมูกและโพรงจมูกส่ วนนอก ( Nostril )
2 ทางเดินลมหายใจ ( Respiration )
3 บริ เวณรับกลิ่น ( Olfactory Region )
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
93
การรับรู้ กลิน่
• เยือ่ บุผวิ ที่เกี่ยวกับการรับกลิ่น (Olfactory Epithelium) ประกอบด้วย
เซลล์รับกลิ่น (Olfactory Cells)
• บนซีเลีย (Cilia) ของเซลล์รับกลิ่นมีโปรตีนที่ทาหน้าที่เป็ นตัวรับ
(Receptor) เพื่อจับกับโมเลกุลต่างๆ ซึ่งสมองรับรู ้วา่ เป็ นกลิ่นต่างๆ
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
94
ภาพที่ 47 แสดงโครงสร้างของจมูก
ที่มา : http://www.chiangyuen.ac.th/chiang/cai/nervous/nervous/smell.htm
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
95
การรับรู้ กลิน่
• เยือ่ บุผวิ ที่เกี่ยวกับการรับกลิ่น (Olfactory Epithelium) ประกอบด้วย
เซลล์รับกลิ่น (Olfactory Cells)
• บนซีเลีย (Cilia) ของเซลล์รับกลิ่นมีโปรตีนที่ทาหน้าที่เป็ นตัวรับ
(Receptor) เพื่อจับกับโมเลกุลต่างๆ ซึ่งสมองรับรู ้วา่ เป็ นกลิ่นต่างๆ
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
96
การรับรู้ กลิน่
ภาพที่ 48 แสดงโครงสร้างภายในของจมูก
ที่มา :http://www.fotosearch.com/LIF145/pdb01010/
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
97
อวัยวะรับความรู้สึกเกีย่ วกับการรับสั มผัส
ภาพที่ 49 แสดงโครงสร้างของผิวหนัง
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
ที่มา :http://www.enchantedlearning.com/subjects/anatomy/skin/
98
ภาพที่ 50 แสดงเซลล์ประสาทรับความรู้สึกในผิวหนัง
ที่มา :http://www.enchantedlearning.com/subjects/anatomy/skin/
ผิวหนัง ประกอบด้วยเนื้อเยือ่ 2 ชั้น
ชั้นบน (Epidermis) ประกอบด้วยชั้นหนังกาพร้า และหนังแท้และชั้นล่าง (Desmis)
ซึ่ งจะมีเส้นประสาทต่างๆ กระจายอยู่ เช่น ปลายประสาทรับความรู ้สึกเจ็บปวด ปลาย
ประสาทรับความรู้สึก ร้อน – หนาว ปลายประสาทรับความรู้สึกรับรู้อุณหภูมิ
สื่อบทเรียนคอมพิเตอร์ ชว่ ยสอนประกอบคำบรรยำย
99