Transcript 13Jan201143-AttachFileทำอย่างไรให้ผ่านมาตรฐานงานสุขศึกษาฉบับปี

ทำอย่ำงไรให้ผ่ำน
มำตรฐำนงำนสุขศึกษำฉบับปี 52
รองศาสตราจารย์ ดร.นิตยา เพ็ญศิรินภา
สาขาวิชาวิทยาศาสตร์ สุขภาพ
มหาวิทยาลัยสุ โขทัยธรรมาธิราช
บรรยาย ณ โรงแรมทีเคพาเลส
วันที่ 10 มกราคม 2554
ความเป็ นมา:มาตรฐานงานสุขศึกษา
• เป็ นเครื่องมือสาคัญของการพัฒนาคุณภาพงานสุ ขศึกษา
ประชาชนได้ รับบริการสาธารณสุ ขทีไ่ ด้ มาตรฐาน
ตามรัฐธรรมนูญ
• พัฒนาขึน้ มาใช้ ประเมินและรับรองครั้งแรก ปี 2547 เดิมมี 9
องค์ ประกอบ 20 ดัชนี 75 เกณฑ์ สาหรับสถานบริการระดับ
ทุตยิ ภูมแิ ละตติยภูมิ และ 66 เกณฑ์ สาหรับปฐมภูมิ
• ปี 2552 จะเริ่มใช้ ฉบับปรับปรุง ทีม่ ี 10 องค์ ประกอบ ปรับดัชนี
และเกณฑ์ ให้ กระชับ ลดความซ้าซ้ อน เหลือ 16 ดัชนี
50 เกณฑ์ และ 49 เกณฑ์ สาหรับตติยภูมิ และทุตยิ ภูมิ ตามลาดับ
39 เกณฑ์ สาหรับปฐมภูมิ
มาตรฐานงานสุ ขศึกษาฉบับปรับปรุง ปี 52
4 หมวด 10 องค์ ประกอบ
16 ดัชนีชี้วดั
50, 49, 39 เกณฑ์ สาหรับ 10 20 30
มาตรฐานงานสุขศึกษา 4 หมวด
หมวดที่ 1 การบริหารจัดการองค์ กร
หมวดที่ 2 กระบวนการดาเนินงาน
หมวดที่ 3 กระบวนการพัฒนาคุณภาพบริการ
หมวดที่ 4 ผลลัพธ์ การดาเนินการ
หมวดที่ 1 การบริหารจัดการองค์ กร
1. นโยบายการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
2. ทรัพยากรการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
3. ระบบข้ อมูลสารสนเทศด้ านสุ ขศึกษาฯ
หมวดที่ 2 กระบวนการดาเนินงาน
4. แผนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
5. กิจกรรมสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ
6. การติดตามสนับสนุนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
7. การประเมินผลการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
หมวดที่ 3 กระบวนการพัฒนาคุณภาพบริการ
8. การเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพ
9. การวิจยั ทีเ่ กีย่ วกับสุ ขศึกษาและพัฒนา
พฤติกรรมสุ ขภาพ
หมวดที่ 4 ผลลัพธ์ การดาเนินงาน
10. ผลลัพธ์ การดาเนินงานสุ ขศึกษา
10.1 ด้ านผู้รับบริการ (%ของการมีพฤติกรรม
ถูกต้ องเพิม่ ขึน้ %ความพึงพอใจ)
10.2 ด้ านชุมชน (การมีส่วนร่ วม)
10.3 ด้ านพัฒนาคุณภาพบริการ (ผลงานเด่ น)
1. นโยบาย
3.
ระ
บบ
ข้ อ
มูล
2. ทรัพยากร
4. วางแผน
5. ดาเนินงาน
7. ประเมินผล
10. ผลลัพธ์
8. เฝ้ าระวัง
พฤติกรรม
9. วิจัย
6. การติดตาม
สนับสนุน
เครือข่ ายในการพัฒนางานมาตรฐานสุ ขศึกษา
CUP
รพ.
PCU
รพ.
NGO
PCU
สอ.
อบต/
เทศบำล
องค์กร
รัฐ
สสอ.
หน่วยบริหารเครือข่าย
บริการปฐมภูมิ
อสม.
ประชำชน&
กลุม่ ต่ำงๆ
PCU
สอ.
แกนนำ
ชุมชน
ปัจจัยแห่ งความสาเร็จในการพัฒนามาตรฐานฯ
• ผู้บริหารและทีมนา เข้ าใจและเห็นความสาคัญของงาน
พัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ และมาตรฐานงานสุ ขศึกษาและ
พัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ ->ให้ การสนับสนุนนโยบาย คน
ทรัพยากรอืน่ ๆ ทั้งในระดับจังหวัด อาเภอ หน่ วยบริการ
• สถานบริการสุ ขภาพสมัครใจ และใช้ กระบวนการเรียนรู้
และพัฒนาตนเอง (ประเมินตนเอง พัฒนาส่ วนขาด
ประเมินซ้า)
ปัจจัยแห่ งความสาเร็จในการพัฒนามาตรฐานฯ
• ความร่ วมมือและการยอมรับของทีมสุ ขภาพ มีการเชื่อม
ประสานการพัฒนางานสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรม
สุ ขภาพ กับงานคุณภาพอืน่ ๆ และตัวชี้วดั ในการทางาน
• มีการฝึ กอบรมพัฒนาบุคลากร และติดตามสนับสนุนการ
ดาเนินงานอย่ างต่ อเนื่อง มีทีมจังหวัด ทีมโซน ทีมอาเภอ
ช่ วยเป็ นพีเ่ ลีย้ ง internal audit มีหน่ วยงานต้ นแบบ
• การมีส่วนร่ วมของเครือข่ าย ทั้งหน่ วยงานสาธารณสุ ข
หน่ วยงานที่เกีย่ วข้ องและประชาชน
ปัจจัยแห่ งความสาเร็จในการพัฒนามาตรฐานฯ
• มีการจูงใจและชื่นชมบุคลากร/หน่ วยงานที่มีการพัฒนาการ
ดาเนินงานตามมาตรฐาน
• การสนับสนุนทีม/ทรัพยากรในการพัฒนาวิชาการ/ทักษะ
ส่ วนขาดที่เป็ นปัญหาร่ วมกัน เช่ น ทีมเฝ้ าระวัง ทีมวิจัย
• มีการประเมินตนเอง และติดตามการยกระดับการพัฒนา
มาตรฐานงานสุ ขศึกษาฯ เป็ นประจาทุกปี ในระดับองค์ กร
CUP/อาเภอ จังหวัด และประเทศ เพือ่ ให้ เกิดเป็ น
วัฒนธรรมการพัฒนาคุณภาพงานสุ ขศึกษาในทุกระดับ
กระบวนการพัฒนามาตรฐานของทีมนา
•ศึกษามาตรฐานให้ เข้ าใจในแต่ ละแต่ ละองค์ ประกอบ ดัชนี
และเกณฑ์ และความเชื่อมโยงขององค์ ประกอบต่ างๆ
•วิเคราะห์ แนวทาง/กลวิธีทจี่ ะทาให้ บรรลุตามเกณฑ์ ของ
แต่ ละองค์ ประกอบ และหลักฐานที่ใช้ ประกอบการนาเสนอ
•ประชุมผู้ทเี่ กีย่ วข้ องเพือ่ ทาความเข้ าใจมาตรฐาน
ประเมินตนเอง หาส่ วนขาด และหาแนวทางและวาง
แผนการดาเนินงานให้ มีการพัฒนาเป็ นไปตามมาตรฐาน
กระบวนการพัฒนามาตรฐานของทีมนา
•ร่ วมกันตั้งเป้ าหมายการพัฒนา และการประเมินรับรองฯ
•ทีมติดตามสนับสนุน และกากับการดาเนินงานการพัฒนา
มาตรฐานตามแผน และนาเสนอความก้ าวหน้ าของการ
พัฒนาให้ ผู้บริหารและประชาคมได้ รับทราบ
•ประเมินตนเอง เขียนรายงาน เตรียมหลักฐาน เพือ่ ขอรับ
การประเมิน และเตรียมการนาเสนอให้ คณะประเมินเห็น
ภาพรวมและความเชื่อมโยงของการพัฒนามาตรฐานในแต่
ละองค์ ประกอบ และผลลัพธ์
องค์ 1 นโยบายการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
1.1 ลักษณะของนโยบาย
-มีนโยบายการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ ของสถานบริการและ
กลุ่มงานสุ ขศึกษาเป็ นลายลักษณ์ อกั ษร
-นโยบายสอดคล้องกับนโยบายกระทรวง จว. รพ .และปัญหา
ท้ องถิ่น
-นโยบายการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ เกิดจากการมีส่วนร่ วมของ
ภาครัฐ เอกชนและตัวแทนประชาชนทีเ่ กีย่ วข้ อง
-นโยบายเป็ นทีร่ ับรู้ ของผู้เกีย่ วข้ องใน รพ. หน่ วยงานภาครัฐ
เอกชน และภาคประชาชนทีเ่ กีย่ วข้ อง
องค์ 2 ทรัพยากรการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
2.1 บุคลากรทีร่ ับผิดชอบการดาเนินงานฯ
-มีการกาหนดหรือมอบหมายบุคลากรทีร่ ับผิดชอบ
งานสุ ขศึกษาฯ เป็ นลายลักษณ์ อกั ษร
-บุคลากรทีร่ ับผิดชอบงานสุ ขศึกษาได้ รับการพัฒนา
โดยการฝึ กอบรม ประชุม สั มมนาหรือพัฒนาทักษะ
ด้ านสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรม ปี ละ ≥1 ครั้ง
*รพช.มีบุคลากรทีม่ ปี ระสบการณ์ ≥ 1 ปี หรือมีวุฒิฯ, รพท. มี
บุคลากรตามกรอบ บุคลากรมีวุฒิฯ อย่ างน้ อย 1 คน และมี
ผลงานวิชาการ1 เรื่อง/ปี
องค์ 2 ทรัพยากรการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ (ต่ อ)
2.2 งบประมาณหรือทรัพยากรเพือ่ การ
ดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
-ได้ รับงบประมาณและ/หรือทรัพยากร เพือ่ การ
ดาเนินงานสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ
จาก CUP/รพ., หน่ วยงานที่เกีย่ วข้ อง และภาคประชาชน
*รพท. เพิม่ ได้ รับทรัพยากรจากภาคเอกชน
องค์ 3 ระบบข้ อมูลสารสนเทศด้ านสุ ขศึกษาฯ
3.1 ฐานข้ อมูลด้ านพฤติกรรมสุ ขภาพ
-มีการจาแนกประเภทข้ อมูลพฤติกรรมสุ ขภาพที่
สอดคล้ องกับปัญหาสาธารณสุ ขทีส่ าคัญ
-มีวธิ ีการรวบรวมข้ อมูลฯ ทีเ่ ชื่อถือและตรวจสอบได้
-มีการปรับข้ อมูลฯ ให้ เป็ นปัจจุบันอย่ างน้ อยปี ละ 1 ครั้ง
-มีการเชื่อมโยงข้ อมูลฯ กับเครือข่ ายทั้งในและนอกสถาน
บริการสาธารณสุ ข
องค์ 3 ระบบข้ อมูลสารสนเทศด้ านสุ ขศึกษาฯ (ต่ อ)
3.2 ฐานข้ อมูลด้ านสื่ อสุ ขศึกษา
-มีการจาแนกประเภทข้ อมูลสื่ อสุ ขศึกษา
-มีการเผยแพร่ ข้อมูลสื่ อสุ ขศึกษาของหน่ วยงาน
ให้ กบั ผู้ทเี่ กีย่ วข้ องให้ สามารถเข้ าถึงและนาไปใช้ ได้
*รพช. รพท. มีข้อมูลความต้ องการใช้ สื่อ และนาข้ อมูล
ประเมินสื่ อมาใช้ ปรับปรุง/พัฒนาสื่ อ
องค์ 3 ระบบข้ อมูลสารสนเทศด้ านสุ ขศึกษาฯ (ต่ อ)
3.3 ฐานข้ อมูลด้ านเครือข่ ายการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
-มีการจาแนกประเภทข้ อมูลเครือข่ ายทีส่ อดคล้ องกับ
ปัญหาสาธารณสุ ขทีส่ าคัญ
-มีการปรับข้ อมูลฯ ให้ เป็ นปัจจุบันอย่ างน้ อยปี ละ 1 ครั้ง
-มีการเชื่อมโยงข้ อมูลฯ กับเครือข่ ายทั้งในและนอกสถาน
บริการสาธารณสุ ข
องค์ 4 แผนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
4.1 การมีแผนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ บูรณาการอยู่ใน
แผนงาน/โครงการแก้ ไขปัญหาสาธารณสุ ข
-มีวตั ถุประสงค์ /ตัวชี้วดั ด้ านพฤติกรรมสุ ขภาพเป็ นลาย
ลักษณ์ อกั ษรอยู่ในแผนงาน/โครงการแก้ไขปัญหา
สาธารณสุ ขของ สอ./PCU/รพ. และในชุมชน
*กรณี รพช. รพท. แยกเป็ น 2 เกณฑ์ คือโครงการใน รพ. และ
โครงการในชุมชน
องค์ 4 แผนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ (ต่ อ)
4.2 ลักษณะของแผนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
มีการกาหนดกิจกรรมการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ ตามแผนงาน/
โครงการที่
-สอดคล้ องกับแผนยุทธศาสตร์ ของCUP/รพ. และปัญหาในพืน้ ที่
-ถูกจัดทาโดยใช้ ข้อมูลจากฐานข้ อมูลฯ
-ครอบคลุมการเรียนรู้ด้านสุ ขภาพ การพัฒนาทักษะ และปัจจัย
แวดล้ อมที่สอดคล้ องกับการพัฒนาพฤติกรรมตามตัวชี้วดั
-ได้ จัดทาแบบมีส่วนร่ วมกับหน่ วยงานที่เกีย่ วข้ อง และภาค
ประชาชนในพืน้ ที่รับผิดชอบ
*รพ.เพิม่ ทีมสหวิชาชีพร่ วมวางแผน และมีการถ่ ายทอดแผนให้ ผู้
ปฏิบัติ ทีเ่ กีย่ วข้ อง
องค์ 5 กิจกรรมสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมฯ
5.1 ลักษณะของการจัดกิจกรรมสุ ขศึกษา
-มีการจัดกิจกรรมสุ ขศึกษาฯ บูรณาการในงานบริการ-และ
กิจกรรมในชุมชน ตามทีร่ ะบุไว้ ในแผนงาน/โครงการแก้ ไขปัญหา
สุ ขภาพ
-มีการจัดกิจกรรมสุ ขศึกษาฯ ทีม่ ่ ุงให้ เกิดการเรียนรู้ การพัฒนา
ทักษะทีจ่ าเป็ น และเกิดการพัฒนาปัจจัยแวดล้ อมที่สอดคล้ องกับ
การพัฒนาพฤติกรรมตามตัวชี้วดั
-มีการจัดกิจกรรมสุ ขศึกษาฯ ทั้งในรพ. และ ในชุมชนโดยการมี
ส่ วนร่ วมของภาคีเครือข่ าย
*รพช. รพท. เพิม่ ทีมสหวิชาชีพมีส่วนร่ วมจัดกิจกรรมสุ ขศึกษาฯ
องค์ 6 การติดตามสนับสนุนการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
6.1 กระบวนการติดตามสนับสนุนการดาเนินงานฯ
-มีการติดตามสนับสนุนการดาเนินงานฯ ของผู้ปฏิบัตแิ ละ
เครือข่ ายตามทีก่ าหนดไว้ในแผน
-มีการติดตามสนับสนุนการดาเนินงานฯ ดาเนินงาน ให้ เป็ นไป
ตามกระบวนการ/กลวิธี/แนวทางทีก่ าหนดไว้ ในแผน/โครงการ
-มีการนาข้ อมูลจากการติดตามสนับสนุนฯไปใช้ ปรับปรุ ง/แก้ไข
-มีการสรุปและรายงานผลหรือปัญหาทีพ่ บเสนอให้ ผู้บริหารหรือ
คณะกรรมการบริหารและหน่ วยงานทีเ่ กีย่ วข้ องได้ รับทราบ
องค์ 7 การประเมินผลการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
7.1 กระบวนการประเมินผลการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
-มีแผนการประเมินผลตามแผนงาน/โครงการดาเนินงาน
สุ ขศึกษาฯของ สอ./PCU
-มีการประเมินผลและรายงานผลการประเมินเป็ นลาย
ลักษณ์ อกั ษร
-ผลการประเมินการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ ถูกนาไปใช้
ปรับปรุงการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
องค์ 8 การเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพ
8.1 กระบวนการเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพฯ
-มีแผนการเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพในปัญหาสธ.ที่สาคัญ
-มีการพัฒนา/ใช้ เครื่องมือเฝ้ าระวังเพือ่ สนับสนุน PCU
-มีการดาเนินการเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพตามเครื่องมือ
ของ CUP /พัฒนาเอง และรายงานผลเฝ้ าระวังฯ เป็ นลาย
ลักษณ์ อกั ษร
-ผลการเฝ้ าระวังพฤติกรรมสุ ขภาพถูกนาไปใช้ ในการ
ดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
องค์ 9 การวิจยั ทีเ่ กีย่ วกับสุ ขศึกษาฯ
9.1 กระบวนการวิจยั ทีเ่ กีย่ วกับสุ ขศึกษาฯ
-มีการวิจัยทีเ่ กีย่ วกับสุ ขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมฯ ที่
สอดคล้ องกับปัญหาสุ ขภาพ/เกีย่ วกับกระบวนการสุ ขศึกษา
-มีรายงานผลการวิจัยในการดาเนินงานสุ ขศึกษาและพัฒนา
พฤติกรรมสุ ขภาพเป็ นลายลักษณ์ อกั ษร
-มีการนาเสนอผลการวิจัยฯ
-มีการนาผลการวิจัยไปใช้ ในการดาเนินงานสุ ขศึกษาและ
พัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ
องค์ 10 ผลลัพธ์ ของการดาเนินงานสุ ขศึกษาฯ
10.1 ผลลัพธ์ ด้านผู้รับบริการ
-ร้ อยละของกลุ่มเป้ าหมายมีพฤติกรรมเป้ าหมาย ใน
ปัญหาสาธารณสุ ขทีส่ าคัญเปลีย่ นแปลงไปในทางที่
ถูกต้ องเพิม่ ขึน้
-ร้ อยละของผู้ป่วยและญาติมีความพึงพอใจต่ อบริการ
สุ ขศึกษา
องค์ 10 ผลลัพธ์ ของการดาเนินงาน (ต่ อ)
10.2 ผลลัพธ์ ด้านชุมชน
-ระดับการมีส่วนร่ วมของชุมชนในการจัดกิจกรรม
สุ ขศึกษาเพือ่ การพัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ
10.3 ผลลัพธ์ ด้านการพัฒนาคุณภาพบริการ
-มีผลงานเด่ นที่ประสบความสาเร็จในการดาเนินงาน
ศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมสุ ขภาพ ปี ละ 1 เรื่อง
คาถามและข้ อเสนอแนะ
[email protected] โทร 081-6243098